یک بازنشسته مشاغل سخت و زیان‌آور مطرح کرد؛
"کار" سخت و زیان‌آور اما "مزایا" کمتر از یک بازنشسته عادی!/ لحاظ نکردن سختی کار در همسان‌سازی عین بی‌عدالتی است
آزبست بعد از رادیواکتیو خطرناک‌ترین ماده است. شایسته نیست کارگرانی که ۲۰ سال در معرض این ماده خطرناک بوده‌اند، حالا وقت بازنشستگی در بحث همسان‌سازی ۳۰ سال سابقه برای آنها در نظر گرفته نشود.
به گزارش خبرنگار ایلنا، این خبر که همسان‌سازی به پله آخر رسید می‌توانست یکی از شیرین‌ترین خبرهای امسال باشد، اگر مشکلات موجود در اجرای طرحی که قرار است «عدالت بیمه‌ای» را محقق کند، وجود نداشت.
سابقه ارفاقی و استحقاقی
یکی از مهم‌ترین مشکلات محاسبه ۲۰ سال سابقه بیمه برای بازنشستگان مشاغل سخت و زیان‌آور در بحث همسان‌سازی است. وقتی اعطای سابقه استحقاقی با سابقه ارفاقی مخلوط شده، نتیجه این می‌شود که بازنشستگان مشاغل سخت و زیان‌آور جای اینکه با سابقه ۳۰ ساله مشمول همسان‌سازی شوند با سابقه ۲۰ ساله از مزایای این طرح بهره‌مند شوند.
کار در معرض آزبست آنقدر خطرناک است که وقتی در انگلیس کارخانه‌های آزبست جمع شدند دولت به هر فردی که در این کارخانه‌ها کار کرده بود یا به بازماندگان کارگران فوت شده، هزاران پوند غرامت پرداخت. حالا نه تنها خبری از چنین غرامت هایی نیست که حق قانونی ما هم زیر پا گذاشته شده است
بر اساس قوانین موجود افراد برای اینکه بازنشسته شوند باید ۳۰ سال سابقه کار داشته باشند و اگر با سابقه‌ای کمتر به دلیل سن بالا بازنشسته شوند، دریافتی کمتری خواهند داشت. در این بین گروه‌هایی از بازنشستگان بدون اینکه ۳۰ سال سابقه بیمه‌پردازی داشته باشند و سن‌شان هم کمتر از ۵۵ سال برای زنان و ۶۰ سال برای مردان باشد، بازنشسته شده و بر مبنای ۳۰ سال سابقه، مستمری می‌گیرند. این گروه از بازنشستگان به دو دسته تقسیم می‌شوند. دسته‌ای از آنها به دلایل خاص مشمول سوابق ارفاقی شده‌اند. برای مثال به دنبال اجرای ماده ۱۰ قانون نوسازی دولت قبول کرد افرادی را با ۲۵ سال سابقه بازنشسته کند، اما آنها به ازای ۳۰ سال سابقه دریافتی داشته باشند. این سابقه، سابقه ارفاقی است و این بازنشستگان متفاوت با بازنشستگان مشاغل سخت و زیان‌آور هستند که به دلیل سختی کار با ۲۰ سال بیمه‌پردازی متصل یا ۲۵ سال سابقه بیمه‌پردازی منقطع بازنشسته می‌شوند. به اصطلاح سوابق بیمه‌ای آنها نه ارفاقی که استحقاقی است.
تضییع آشکار حق بازنشستگان
رضا شیرازی (رئیس سابق شورای اسلامی کار شرکت ایرانیت تهران) در گفتگو با ایلنا، در نظر نگرفتن سختی و زیان‌آوری کار در بحث همسان‌سازی را غیرقانونی و تضییع آشکار حقوق بازنشستگان مشاغل سخت و زیان‌آور می‌داند.
شرکت ایرانیت تهران یکی از شرکت‌هایی بود که به دلیل اینکه کارگرانش در معرض آزبست بودند، کار در آن سخت و زیان‌آور محسوب می‌شد. این شرکت چند سالی است تعطیل شده است. شیرازی درباره کار در این شرکت می‌گوید: آزبست بعد از رادیواکتیو خطرناک‌ترین ماده است و قرار گرفتن در معرض آن سلامت افراد را به شدت به خطر می‌اندازد. تعداد زیادی از کارگرانی که در این شرکت کار می‌کردند به دلیل بیماری‌های ناشی از آزبست ازجمله سرطان ریه فوت کردند و تعداد زیادی هم با سرطان دست و پنجه نرم می‌کنند. شایسته نیست حق بازنشستگان این شرکت اکنون در بحث همسان‌سازی تضییع شود.
او ادامه می‌دهد: اینکه جای ۳۰ سال سابقه ۲۰ سال سابقه برای بازنشستگان مشاغل سخت و زیان‌آور در نظر گرفته شود نه اخلاقی و نه قانونی است. بازنشستگان مشاغل سخت و زیان‌آور آورده بیشتری برای سازمان تامین اجتماعی داشته‌اند و در مواردی آورده آنها حتی بیشتر از کارگران عادی با ۳۰ سال سابقه بیمه‌پردازی بوده است.
او توضیح می‌دهد: شاغلان مشاغل سخت و زیان‌آور چهار درصد حق بیمه اضافه پرداخت می‌کنند و در مورد کارگران شرکت ایرانیت تهران این موضوع هم وجود داشت که به دلیل اضافه کاری زیاد، حق بیمه بیشتری پرداخت می‌شد. طبق قانون افراد شاغل در مشاغل سخت و زیان‌آور باید ۳۶ ساعت در هفته کار کنند، اما به دلایل مختلف ما در ایرانیت تهران بیشتر کار می‌کردیم و گاه اضافه کاری کارگران تا ۱۰۰ ساعت در ماه برآورد می‌شد و تامین اجتماعی هم حق بیمه بیشتر می‌گرفت. چرا تامین اجتماعی آن زمان که این حق بیمه هنگفت را می‌گرفت، بازرسانش را به کارخانه نمی‌فرستاد و مانع این کار نمی‌شد؟
این بازنشسته مشاغل سخت و زیان‌آور همچنین به مبنای قانونی محاسبه ۳۰ سال سابقه در مورد بازنشستگان مشاغل سخت و زیان‌آور می‌پردازد و می‌گوید: در ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی به صراحت آمده که هر سال کار در مشاغل سخت و زیان‌آور برابر یک سال و نیم است. سال ۹۰ هم مجلس در قانونی بر این امر تاکید کرد و پیش از این هم دیوان عدالت اداری رایی در این باره صادر کرده است، اما در بحث همسان‌سازی این الزامات قانونی نادیده گرفته شده است.
شیرازی تاکید می‌کند: کار در معرض آزبست آنقدر خطرناک است که وقتی در انگلیس کارخانه‌های آزبست جمع شدند دولت به هر فردی که در این کارخانه‌ها کار کرده بود یا به بازماندگان کارگران فوت شده، هزاران پوند غرامت پرداخت. حالا نه تنها خبری از چنین غرامت‌هایی نیست که حق قانونی ما هم زیر پا گذاشته شده است.
همسان‌سازی حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی به عنوان کاری ارزشمند می‌تواند رضایت خاطر افرادی را که سال‌ها در معرض ناعدالتی بیمه‌ای بودند فراهم کند، اگر مشکلات این طرح برطرف شود. آخرین خبر درباره حل مشکل بازنشستگان مشاغل سخت و زیان‌آور این است که رئیس سازمان تامین اجتماعی دستور بازنگری داده است. نباید این بازنگری مثل اجرای خود طرح که ۱۶ سال زمان برد، طولانی شود.
