در تماس با ایلنا مطرح شد؛
نارضایتی یک بازنشسته معدن از فرمول‌های همسان‌سازی/ چرا سازمان تامین اجتماعی سابقه سخت و زیان‌آور را نادیده گرفته است؟!
بازنشستگان سخت و زیان‌آور از فرمول‌های متناسب‌سازی سازمان تامین اجتماعی انتقاد دارند و می‌گویند: بایستی عدالت برقرار شود.
در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، خودش را بازنشسته سخت و زیان‌آور معرفی می‌کند و می‌گوید: سال‌ها در یک معدن ذغال‌سنگ کار کردم، با هزار دشواری و سختی؛ اما حالا از سازمان تامین اجتماعی و نحوه‌ی اجرای متناسب‌سازی یا همان همسان‌سازی راضی نیستم؛ چرا سنوات سخت و زیان‌آور را در محاسبات خود نادیده گرفته‌اند؟!
سال‌ها کار سخت در معدن!
او ادامه می‌دهد: سال‌ها کار در معدن، برایم نفس باقی نگذاشته است؛ ریه‌هایم را سر این کار از دست داده‌ام؛ حالا به جای اینکه برای ما تشویقی و امتیاز در نظر بگیرند، سنوات ما را در همسان‌سازی نادیده می‌گیرند و در حق ما ظلم روا می‌دارند.
کارگرانی که سابقه کار سخت و زیان‌آور دارند، در دوران پیری با بیماری‌های بسیار دست و پنجه نرم می‌کنند و به هیچ‌وجه دیگر نمی‌توانند در زمان بازنشستگی کار کنند و درآمدزایی مجدد داشته باشند. این بازنشستگان نه تنها با بحران معیشتی دست و پنجه نرم می‌کنند بلکه عموماً باید هزینه‌های سرسام‌آور درمان را از مستمری ناچیز بازنشستگی بپردازند.
بیست یا بیست و پنج سال کار کردن در یک معدن، اصلاً ساده نیست؛ بازنشستگان سخت و زیان‌آور که عموماً در فعالیت‌های بسیار دشوار و جانفرسا کار کرده‌اند، این روزها از دریافتی خود رضایت ندارند؛ بسیاری از این بازنشستگان، حداقل‌بگیر یا در مرز حداقل‌بگیری هستند.
فرمول‌های متناسب‌سازی بدون سابقه سخت و زیان‌آور
اما مشکل دیگری که در مردادماه امسال، این بازنشستگان را آزار می‌دهد، فرمول‌های متناسب‌سازی سازمان تامین اجتماعی است که از قرار، سابقه سخت و زیان‌آور را نادیده گرفته است.
بر اساس جزء ( ۱ ) از بند ( ب ) قانون اصلاح تبصره ۲ الحاقی ماده ۷۶ قانون اصلاح مواد ۷۲ و ۷۷ و تبصره ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی مصوب سال ۱۳۵۴ و الحاق دو تبصره به ماده ۷۶ مصوب سال ۱۳۷۱ که در تاریخ ۱۳۸۰/۰۷/۱۴ به تصویب رسیده آمده است: " هر سال سابقه پرداخت حق بیمه در کارهای سخت و زیان آور یک و نیم ( ۱/۵ ) سال محاسبه خواهد شد " .
همچنین نظر مجلس شورای اسلامی که در پاسخ به استفساریه قانون تفسیر جزء ( ۱ ) بند (ب) تبصره ۲ قانون تامین اجتماعی ( مصوب ۱۳۹۰/۰۶/۲۹ ) بیان شده، اینگونه است: "سابقه پرداخت حق بیمه در کارهای سخت و زیان آور به هر میزان، قبل یا بعد از اشتغال در مشاغل عادی، به ازاء هر سال سابقه یک و نیم ( ۱/۵ ) سال محاسبه خواهد شد".
اما تامین اجتماعی در جداول و فرمول‌های همسان‌سازی، سنوات افزایش یافته مشاغل سخت و زیان آور را منظور نکرده و عملا سابقه سخت و زیان آور افرادی که با استفاده از این قانون بازنشست شده‌اند، نادیده گرفته شده است.
بازنشسته معدن می‌گوید: سازمان تامین اجتماعی باید در فرمول ها و معادلات خود تجدیدنظر کند تا حق و حقوق بازنشستگان بیش از این ضایع نشود.
نگرانی بابت اجرای متناسب‌سازی
قرار است متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی از مردادماه اجرایی شود؛ همه امید بازنشستگانی که با مستمری‌های زیر خط فقر به سر می‌برند، همین متناسب‌سازی یا همسان‌سازی است که وعده اجرای آن، از ابتدای سال به بازنشستگان داده شده است و قرار است در نهایت، در پنجمین ماه از سال جامه عمل به خود بپوشد.
بازنشستگان سخت و زیان‌آور اما از این تبعیض و نادیده گرفتن سنوات خود ناراضی هستند؛ در روزهای اخیر کانون‌های بازنشستگی استان‌های مختلف در اعتراض به فرمول‌های همسان‌سازی بیانیه داده‌اند؛ برای نمونه، کانون کارگران بازنشسته خراسان رضوی در نامه‌ای خطاب به مدیر عامل سازمان تامین اجتماعی به عدم محاسبه سنوات افزایش یافته ناشی از مشاغل سخت و زیان آور در متناسب سازی حقوق و مزایای اعتراض کرده و آورده است: « این موضوع مغایرت آشکار با قوانین موضوعه دارد، چرا که قانونگذار بواسطه غیر استاندارد بودن عوامل فیزیکی، شیمیائی، مکانیکی و بیولوژیکی محیط کار که منجر به بروز تنشی بالاتر از ظرفیت های طبیعی ( جسمی و روانی ) در شاغلین اینگونه مشاغل شده و نتیجه آن ، بیماری شغلی و عوارض ناشی از آن بوده، که تا پایان عمر همراه آنان می باشد، هر سال فعالیت را ۱/۵ سال در نظر گرفته و تصویب نموده و این قانون قابلیت تفسیر دیگری نداشته و هرگونه برداشت نادرست از آن و تصمیم گیری اشتباه در این خصوص، موجب ضرر و زیان مادی مشمولین در طرح متناسب سازی حقوق و مزایای بازنشستگان و منجر به ایجاد نارضایتی و واکنش در بین آنان خواهد شد. مهمتر اینکه برابر باجزء «۴ »وجزء«۶ »بند «ب»ماده واحده کارفرما ۴درصد بابت حق بیمه و۴درصد بابت حق مستمری این گروه باید بپردازد تا فرد متقاضی بازنشسته شود و تا زمانی که این ۸درصد واریز نشود بازنشستگی صورت نخواهد گرفت . این مورد بدین معنا است که مبلغ حق بیمه سنوات ارفاقی قبل از بازنشسته شدن پرداخت می‌گردد.»
بازنشستگان اصفهان، تهران و استان‌های دیگر نیز به تبعیض به وجود آمده و فرمول‌های ناعادلانه اعتراض کرده اند؛ بازنشستگان می‌گویند: وقتی نمایندگان واقعی خود بازنشستگان در تصمیم‌گیری‌ها و فرمول‌سازی‌ها هیچ نوع مشارکتی ندارند، معلوم است که خروجی‌ها نمی‌تواند رضایت‌بخش باشد.
نمایندگان بازنشستگان باید بتوانند در امور مربوط به سرنوشت خود مشارکت فعال داشته باشند و همه تصمیم گیری‌ها و محاسبات مربوط به حقوق با رای و امضای آنها صورت پذیرد؛ مگر اموال و دارایی‌های سازمان تامین اجتماعی متعلق به خود کارگران و بازنشستگان نیست؛ پس چرا دیگران در مورد تخصیص این منابع آن هم به شیوه‌ای ناعادلانه تصمیم می‌گیرند؟!
ورود نمایندگان مجلس به موضوع
نارضایتی بازنشستگان به نمایندگان مجلس نیز تسری یافته است؛ عباس مقتدایی (نماینده مجلس یازدهم) در نامه‌ای خطاب به وزیر کار از او درخواست کرده به موضوع نادیده گرفته شدن سنوات بازنشستگان سخت و زیان‌آور ورود کند و محاسبات متناسب‌سازی را از ابتدا با رعایت حقوق این بازنشستگان صورت دهد.
بازنشسته معدن اما می‌گوید: نمایندگان مجلس اگر می‌خواهند به مشکلات و مطالبات بازنشستگان ورود کنند باید اصولی و جانانه از خواسته‌ها و دغدغه‌های بازنشستگان دفاع کنند؛ برخی اوقات به نظر می‌رسد از کارگر و بازنشسته گفتن، فقط یک ژست تبلیغاتی و رسانه‌ای است و در عمل هیچ اتفاقی نمی‌افتد! مگر همین نمایندگان مجلس تا امروز برای پرداخت بدهی‌های دولت به سازمان چه کار کرده‌اند که حالا انتظار داشته باشیم به دادِ منِ بازنشسته‌ی معدن برسند؟!
قبل از پایان مردادماه و پرداخت مستمری این ماه، باید تکلیف مساله بازنشستگان سخت و زیان‌آور مشخص شود؛ اگر فیش‌های حقوقی بدون در نظر گرفتن سابقه سختی کار صادر شود، دیگر اصلاح آن به همین سادگی‌ها نیست و دقیقاً به همین دلیل است که بازنشستگان معدنکار که ریه‌های مسلول و آکنده از دود ذغال‌سنگ دارند، این روزها دست به کار شده‌اند و از همه مجاری ممکن به فرمول‌های همسان‌سازی اعتراض می‌کنند؛ این صدا آیا شنیده خواهد شد؟!
گزارش: نسرین هزاره مقدم
