ایلنا گزارش می‌دهد؛
تردید کارگران نسبت به ساخت مسکن کارگری/ بازگشت به الگوی قدیمی خانه‌دار کردن کارگران
با ساخت ۱۰۰ هزار واحد مسکونی کارگری در شهرک‌های صنعتی قرار است الگویی قدیمی برای خانه‌دار کردن این قشر دوباره اجرا شود، هر چند از کم و کیف این طرح اطلاعات چندانی در دست نیست.
به گزارش خبرنگار ایلنا، آنطور که اظهار نظرهای جدید نشان می‌دهد، به زودی کلنگ ساخت مسکن‌های کارگری در اطراف شهرک‌های صنعتی زده می‌شود. با این همه به درستی نمی‌دانیم قرار است چه کسانی و چگونه صاحب مسکن شوند.
به رغم تاکیداتی که در قانون اساسی بر تامین مسکن شهروندان شده و با وجود اینکه دولت‌های مختلف طرح‌هایی را در زمینه ایجاد مسکن اجرا کرده‌اند، همچنان تامین مسکن، مشکلی حاد در جامعه است. افزایش نجومی قیمت مسکن و رهن و اجاره بها و همزمانی آن با رکود ناشی از شیوع کرونا، دولت را بر آن داشت که طرح‌هایی برای کمک به مستاجران اجرا کند. الزام به تمدید یک ساله قرادادهای رهن و اجاره با حداکثر ۲۵ درصد افزایش قیمت و همچنین اعطای وام ودیعه مسکن از مهم‌ترین اقدامات در این زمینه بود. با وجود این، کارشناسان می‌گویند مشکل مسکن نه با اجرای طرح‌های ضربتی که با اقدامات بلندمدت در تولید مسکن رفع می‌شود.
مسکن کارگری در کنار شهرک‌های صنعتی
دولت‌های یازدهم و دوازدهم وارث طرح مسکن مهر بودند؛ طرحی که به اذعان برخی اقتصاددانان در کنار طرح هدفمندی، منابع مالی این دولت‌ها را به گروگان گرفته بود. حدود دو سال پیش رسما اعلام شد که طرح مسکن مهر که یادگار دولت احمدی‌نژاد است دیگر تمام شده و دولت فقط مسکن‌های نیمه کاره را تکمیل می‌کند. همزمان طرحی با عنوان مسکن ملی یا مسکن اجتماعی کلید خورد که شهروندان در شهرهای مختلف برای دریافت مسکن از این طریق اقدام کردند. هر چند با اجرای این طرح کارگران نیز می‌توانند صاحب خانه شوند، اما طرح مسکن ملی، طرحی ویژه کارگران نیست. تاثیر بالای هزینه مسکن بر سبد کارگری باعث شد لزوم ساخت مسکن‌های کارگری برجسته شود و در این میان ساخت مسکن در کنار شهرک‌های صنعتی در دستور کار قرار گرفت.
یازدهم مرداد سال جاری بهمن عبداللهی (رئیس اتاق تعاون) گفت: پیش بینی می‌شود حدود ۱۰۰ هزار واحد مسکونی در شهرک‌های صنعتی ایجاد شود. در گام اول چهار شهرک صنعتی در استان‌های تهران، البرز و قزوین شناسایی شده و در ۱۲ استان کشور نیز مقدمات کار آغاز شده است. کمیته مسکن کارگری با مسئولیت معاون استاندار و دبیری اتاق‌های تعاون استانی تشکیل شده و حمایت و پشتیبانی از پروژه‌ها نیز با بانک مسکن است. تفاهم‌نامه خوبی با بانک مسکن ایجاد شده و وزارت راه و شهرسازی متولی و سیاستگذار کار و بانک مسکن تامین کننده مالی است. اتاق تعاون ایران نیز وظیفه هماهنگی و مدیریت و وزارت کار متولی بانک اطلاعات کارگران است. قیمت زمین را از هزینه‌ها حذف می کنیم تا وزارت راه و شهرسازی زمین‌ها را به طور ارزان در اختیار کارگران قرار بدهد.
او حتی از انجام مقدمات کار برای ساخت مسکن در شهرک ایوانکی خبر داد و گفت که به زودی کلنگ این پروژه به زمین می‌خورد.
بدقولی ها منجر به بدبینی شده است
هنوز از جزئیات ساخت مسکن کارگری در جوار شهرک‌های صنعتی خبر نداریم. فتح‌الله بیات (رئیس اتحادیه کارگران قراردادی و پیمانکاری کشور) با اذعان به این واقعیت، به خبرنگار ایلنا می‌گوید: فعالان کارگری از هر اقدامی که منجر به رفاه بیشتر کارگران شود، استقبال می‌کنند، اما ما نمی‌دانیم مسکن‌های وعده داده شده کی و برای چه کسانی ساخته می‌شود، شرایط واگذاری آنها چیست و قرار است کی تحویل داده شوند.
او بیان می‌کند: در قانون اساسی بر الزام دولت برای تامین مسکن، آموزش و بهداشت تمامی شهروندان تاکید شده است. با وجود این بعد از گذشت بیش از چهار دهه از تدوین این قانون، هنوز در زمینه تامین مسکن مشکل داریم و در این میان کارگران از جمله اقشاری هستند که بیش از سایرین در این زمینه تحت فشار هستند.
پیش بینی می شود حدود ۱۰۰ هزار واحد مسکونی در شهرک‌های صنعتی ایجاد شود. در گام اول چهار شهرک صنعتی در استان‌های تهران، البرز و قزوین شناسایی شده و در ۱۲ استان کشور نیز مقدمات کار آغاز شده است
این فعال کارگری با بیان اینکه از ساخت و تحویل مسکن کارگری استقبال می‌کنیم، می‌گوید: در این بین چند مسئله وجود دارد. اول از همه اینکه در سنوات گذشته در اجرای چنین طرح‌هایی بعضا شاهد وقوع سوءاستفاده‌هایی بوده‌ایم. برای جلوگیری از هدر رفتن و انحراف منایع اگر قرار است اقدامی صورت گیرد، بهتر است که کار به تشکل‌های کارگری واگذار شود.
او ادامه می‌دهد: مشکل دیگر سر خلف وعده‌هایی است که به بدبینی کارگران منجر شده است. بعد مدت‌ها کش و قوس و اما و اگر افزایش ۲۰۰ هزار تومانی کمک هزینه مسکن تصویب شد، اما با گذشت پنج ماه از سال هنوز این افزایش اعمال نشده است. کارگران می‌پرسند وقتی دولت به وعده خود مبنی بر افزایش ۲۰۰ هزار تومانی حق مسکن وفا نکرده، چطور می‌توان انتظار داشت برای کارگران خانه بسازد؟
مزمن شدن مشکلات کارگران در زمینه تامین مسکن باعث شده دولت مدام در اجرای طرح‌های کوتاه و بلند مدت در نوسان باشد. طرح‌های کوتاه مدت منابع دولت را می‌بلعند و مشکلات بعد مدتی دوباره برمی‌گردند. اگر هم بنا باشد مشکلات فعلی را کنار بگذاریم و به فکر آینده باشیم، امکان‌پذیر نیست.
در این بین دولت به جای استفاده از ظرفیت تشکل‌های کارگری یا تک روی می‌کند یا سراغ تشکل‌هایی می‌رود که ماهیت کارگری ندارند. اجرای همزمان طرح‌های کوتاه و بلند مدت سخت است و بدون استفاده از ذی‌نفعان امکان‌پذیر نیست. هر چند اذعان به این واقعیت که مسکن، یکی از مشکلات اساسی کارگران است گامی موثر در رفع آن است، اما برای رفع اساسی مشکل باید در اجرا دقیق بود و درست عمل کرد.
