رئیس اتحادیه کارفرمایی پوشاک تهران:
کارگران کارمزدی در ایام کرونا دستمزد نداشتند/ کارفرماها با تولید ماسک کارگران را حفظ می‌کردند/۵۰۰ تولیدکننده پوشاک وارد تولید ماسک شدند
علیرغم اینکه هر سال روزهای آخر فروردین ماه که نمونه‌دوزی و از ابتدای اردیبهشت ماه کار در کارخانه‌ها آغاز می‌شد، اما کارگران در ایام کرونا به کار بازنگشتند. کارگرانی که بیمه بودند برای بیمه بیکاری اقدام کردند و کارگرانی که بیمه نبودند، طی ماه‌های گذشته به شدت آسیب دیدند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، ایام کرونایی اشتغال کارگران صنعت پوشاک را هم تحت تاثیر قرار داد. با کاهش تقاضا در ایام عید، بسیاری از کارگران تولید پوشاک خانه‌نشین شدند و تولید تابستانه پوشاک نیز در هاله‌ای از ابهام قرار گرفت. کارگران صنعت پوشاک که عمدتاً قرارداد کارمزدی دارند، در روزهای تعطیلی کارخانه‌های تولید پوشاک دستمزد نگرفتند. علیرغم اینکه هر سال روزهای آخر فروردین ماه که نمونه‌دوزی و از ابتدای اردیبهشت ماه کار در کارخانه‌ها آغاز می‌شد، اما کارگران در ایام کرونا به کار بازنگشتند. کارگرانی که بیمه بودند برای بیمه بیکاری اقدام کردند و کارگرانی که بیمه نبودند، طی ماه‌های گذشته به شدت آسیب دیدند. در این رابطه درباره مشکلات کارگران صنعت پوشاک با ابوالقاسم شیرازی (رئیس اتحادیه کارفرمایی پوشاک تهران) گفتگو کردیم که در ادامه می‌خوانید:
کارگران صنعت پوشاک در ایام کرونا چه وضعیتی داشتند؟ به هر حال خرید شب عید مردم انجام نشده بود و صنعت پوشاک نیز به همین علت به شدت متضرر شد. چه تعداد از کارگران صنعت پوشاک در بخش تولیدکننده و فروشنده کار خود را از دست دادند و کارگران بیکار شده چه وضعیتی پیدا کردند؟
وقتی که کرونا فراگیر شد و مردم، صنوف و صنایع را درگیر خود کرد، شوک سنگینی برای صنعت پوشاک نیز رخ داد. چون شب عید بود و پوشاک معنا و مفهم خود را در شب عید بازمی‌یابد، ضرر سنگینی به تولیدکنندگان پوشاک وارد شده بود. باید گفت که تمام سال یک طرف و پایان سال در عرضه پوشاک یک طرف.
در این اثنا تولیدی‌ها با سیل مرجوعی‌ها مواجه شدند. فروشگاه‌ها با عدم رونق و تمایل خرید مردم روبه‌رو شدند و پوشاک به عرضه نرسید. کارگران عمدتاً در حوزه تولیدکنندگان پوشاک فعالیت می‌کنند و به واسطه اینکه فروشی انجام نشد و تقاضایی نبود، با تعدیل و بیکاری رو به رو شدند. در شروع موضوع کرونا و هم در زمان اسفند و فرورودین که اوج تعطیلی واحدهای صنفی بود، خوشبختانه بخش خصوصی خیلی نسبت به کارگران و کارمندانشان تعصب بالایی نشان دادند و سعی کردند کارگران عزیزشان را حفظ کنند. یک تولیدی هر تعداد کارگر داشته باشد، اینها را تربیت کرده و آموزش داده و توانسته به آنها را به سمت تولیدِ با کیفیت سوق دهد. علیرغم اینکه کارفرماها خود درآمدی نداشتند و با نداشتن فروش از یک طرف و چک‌های برگشتی رو به رو بودند، با اندوخته‌ای که داشتند در بخش پوشاک سعی کردند حقوق و مزایای کارگرانشان را پرداخت کنند. چندین کارفرما سراغ داشتم که دستمزد کارگران خود را در این شرایط پرداخت کردند.
چه تعداد تولیدکننده پوشاک در کشور وجود دارد؟
در رابطه با تولیدکنندگان بدون پروانه آمار ثبت شده‌ای در این حوزه نداریم. اما نسبت به دارندگان پروانه تولید در تهران بالغ بر بیش از ۵ هزار تولیدکننده پوشاک کوچک و متوسط هستند. در کشور ما بالغ بر ۹۰ هزار تولیدکننده پوشاک داریم و در مجموع با فروشندگان پوشاک بالغ بر ۲۰۰ هزار فعال شغل پوشاک در کشور داریم.
آیا صنعت پوشاک در ایام کرونا دچار تعطیلی هم شد؟
طبق روال هر ساله صنعت پوشاک در فروردین ماه عملاً کارگاه‌ها تعطیل می‌کردند و برای تولید محصولات تابستانی بعضاً آماده می‌شدند. این واحدها از اواخر فروردین ماه و اوایل اردیبهشت دوباره بازگشایی می‌شد. امسال مسئله کرونا هم مزید بر علت شد و تولیدکنندگانی که بعد از عید برای نمونه دوزی می‌آمدند، نتوانستند کار را شروع کنند.
در ایام تعطیلی کارگاه‌ها دستمزدی برای کارگران برقرار بود یا نه؟
کارگران صنعت پوشاک به دو شکل کار می‌کنند، برخی دستمزد مقطوع دارند و کارمزد هستند و برخی هم علاوه بر کارمزدی که دریافت می‌کنند، حقوق حداقلی وزارت کار را به همراه دارند. به این خاطر که نمی‌خواهند کارگر خود را از دست بدهند. هر کدام دستمزد مقطوع تعیین شده توسط اداره کار را دریافت می‌کنند. عمده قراردادها به صورت کارمزدی است. اگر چند ماه کارگاهی بالاجبار و خارج از اختیار خودش تعطیل شود، کارگر کارمزدی هم ندارد.
چقدر از کارگران صنعت پوشاک بیمه نیستند؟
کارگران اغلب بیمه هستند. کارفرماها اصرار دارند که کارگرانشان را بیمه کنند، چون عواقب دارد و اگر اتفاقی برای کارگر بیفتد، وجدان آن کارفرما اذیت می‌شود. بنابراین کارگاه‌های ما عموماً کارگرانشان را بیمه می‌کنند؛ مگر کارگاه‌های زیرزمینی که از دسترس ما دور هستند.
در اردیبهشت ماه امسال وضعیت تولیدکنندگان پوشاک چطور بود؟
عمده تولیدکنندگان ما در ایام کرونا انگیزه و امیدی برای ادامه کار در رادیبهشت نداشتند. تولیدکنندگان در فروردین و پایان اسفند پارچه تهیه می‌کنند و نمونه‌هایشان را در فرورودین و بعد از تعطیلات نوروز نمونه‌دوزی می‌کنند. چون در اسفند کرونا اوج گرفت، نمی‌توانستند برای آینده برنامه‌ریزی کنند. البته عده زیادی از تولیدکنندگان چون توانمندی داشتند برای حفظ کارگرانشان و هم به تولیدشان ادامه دادند. آنها از قبل پارچه تهیه کرده بودند و برای فصل بهار مشغول به کار شده بودند. آن دسته از تولیدکنندگان که سرمایه نداشتند و این مسئله کرونا را هم پیش‌بینی نکرده بودند، در تنگنا قرار گرفتند.
آیا تولیدکنندگان پوشاک هم در ایام شیوع کرونا به تولید ماسک پرداختند؟
با شروع کرونا و اعلان نیاز دولت به ماسک و تجهیزات پزشکی، بلافاصله وزارت صنعت معدن و تجارت، سازمان بسیج اصناف و اتاق اصناف ورود کردند و در همان بهمن ماه جلسات زیادی تشکیل شد که تولیدکنندگان را به سمت دوختن ماسک سوق دهیم. حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ تولیدکننده اعلام آمادگی کردند و در آن زمان سازمان غذا و دارو که مسئولیت ماسک و البسه پزشکی را داشتند، نمونه پارچه و دوخت ماسک را اعلام کردند. خیلی از تولیدکنندگان با مجوز و بدون مجوز ماسک را تهیه کرده و در اختیار سازمان غذا و دارو قرار دادند. حتی به خانه‌ها کشیده شد و مقدار زیادی ماسک در خانه‌ها تولید شد. با توصیه سازمان غذا و دارو خیلی از تولیدکننده‌های برند خودشان پارچه تهیه کردند و مجوز گرفتند. حدود ۳۵ تولیدکننده برند و صاحب نام داشتیم که تحت نظارت سازمان غذا و دارو تولید ماسک را شروع کردند. به طوری که سازمان غذا و دارو پارچه می‌داد. بنابراین تولیدی‌های بزرگ با حفظ کارگران خودشان به تولید ماسک پرداختند. در فرودین و اوایل اردیبهشت ماه تقاضای سازمان غذا و دارو خیلی بالا رفته بود و درخواست داشت تا روزانه هر تعداد تولید شود، خریداری می‌کند. این بود که تولیدکنندگانی که اطراف تهران بودند، از کارگران بومی در آن زمان استفاده کردند و نیروی کار کمکی استخدام کردند.
هر کارفرمایی آنقدر سرمایه دارد که بتواند کارگاه را تا ۲ ماه حفظ کند اما برای اینکه کارگرانشان را حفظ کنند، به تولید ماسک ورود کردند. به جرات می‌گویم که سودی نمی‌بردند. کل کارگاه‌ها و کارفرماها مسئله سود برایشان مطرح نبود، راغب بودند که پارچه را در اختیارشان بگذارند و آنها مزدی بگیرند که بتوانند پرداخت دستمزد کارگران را داشته باشند. سازمان غذا و دارو آنقدری پرداخت می‌کرد که کارفرما هم دستمزد کارگر را پرداخت کند و هم هزینه‌های دیگر کارگاه را برساند.
آیا صنعت پوشاک با کمیته امداد و بهزیستی هم در تولید ماسک همکاری می‌کرد؟ یا از افراد تحت پوشش این ارگان‌ها برای تولید استفاده کردند؟
تنها ارگان‌هایی که با ما ارتباط داشتند، سازمان غذا و دارو، بسیج اصناف کشور و اتاق اصناف بودند. اگر در تهران ۵ هزار تولیدکننده داشتیم، فقط ۵۰۰ تولیدکننده درگیر این کار بودند و بقیه درگیر نبودند. در ابتدا سازمان غذا و دارو اعلام کرده بود، تولیدکننده‌ها خود نیز پارچه تهیه کنند. آن زمان افزایش قیمت کش و پارچه را شاهد بودیم و خیلی مشکل بود. از سویی اعتباری نبود که سازمان غذا و دارو ماسک‌ها را از ما بخرد. اتفاقا این اتفاق هم افتاد. در همین یکی دو هفته‌ای سازمان غذا و دارو اعلام کرد که خرید ندارد. حتی کسانی که مجوز گرفته بودند، اعتبار موقت بوده و اعطای مجوز را نیز کمرنگ کرده‌اند. حدود ۴ هزار کارخانه ما به این کار ورود نکرده بودند و منتظر هستند کار را از سر بگیرند.
سازمان غذا و دارو برای اینکه بتواند التهابی که در جامعه برای خرید ماسک وجود داشته آرام کند، اعلام کرد هر تولیدکننده‌ای ماسک بیاورد، خریداری می‌کند اما الان برای نظارت بیشتر کنترل را احتمالاً بیشتر کرده است. ماسک‌های سه لایه که باید در محیط‌های ایزوله تهیه شود، نیاز به نظارت زیادی دارد. اینها با دستگاه‌های مخصوصی پرس می‌شود. ماسک‌های سه لایه با قیمت تمام شده کمتری به فروش می‌رسد. ماسک‌هایی که تولیدکنندگان پوشاک تولید می‌کردند به قیمت تمام شده ۲۷۰۰ تومان بود. ماسک‌های سه لایه چون با دستگاه‌های پرس تولید می‌شود و نیروی کار کمتری نیاز دارد، قیمت تمام شده کمتری نیز داشت. ولی در حال حاضر قیمت‌ها بسیار کاهش یافته است.
خیلی از سرمایه‌گذاران تمایل به تولید ماسک‌های یکبار مصرف دارند و مراکز درمانی هم از همین‌ها استقبال می‌کنند. تلاش می‌کنیم تا بستر صادرات آن را فراهم کنیم و سازمان غذا و دارو و وزارت صمت در حال آماده کردن بستری هستند که اگر تولیدکنندگان در این کار ماندند، با دستگاه‌های پرسی که در اختیارشان می‌گذارند. کار را ادامه دهند. خوشبختانه تاکنون احساسی مبنی بر اینکه تولید ماسک انحصاری شده نداشتیم. خوشبختانه کاری جهادی بود. البته احتمالا در آینده که کار دوخت ماسک‌ها با دستگاه‌های پرس و بدون دوخت انجام شود شاید کمتر اینگونه کارها را به کارگاه‌های ما بسپارند که در این مورد اتحادیه فروشندگان تجهیزات و کالاهای پزشکی متولی این امر است و احتمالا این موضوع در ادامه به آن اتحادیه سپرده خواهد شود.
