یادداشتی از علی حیدری؛
«سازمان مظلوم»!
علی حیدری (عضو و نایب رئیس هیات مدیره سازمان تامین اجتماعی) در یادداشت زیر به مصائب و مشکلات تامین اجتماعی اشاره می کند؛ مصائبی که کرونا آنها را تشدید کرده است.
بنظر میرسد بایستی یک گونه دیگر برای گونههای سازمانی تعبیه که وصفالحال دهه اخیر و این روزهای سازمان تامین اجتماعی باشد. سازمانی که مرغ عزا و عروسی است و زمانی که نقدینگی داشت از منابع آن برای جبران کسری ساخت بیمارستان کشور، برای اجرای طرحها و پروژههای صنعتی، برای ایجاد و رونق بازار بورس و ... استفاده شد و در زمان انقلاب، جنگ، بازسازی و محاصره اقتصادی و بحرانها و مخاطرات و برای رفع مشکلات بنگاهها و کارخانجات نیز با تصویب قوانین و مقررات مغایر با اصول و قواعد بیمهای دست در جیب این سازمان شد و تعادل تعهدی آن بر هم خورد و در زمان تعادل گردش نقدینگی آن نیز، با اجرای طرح تحول سلامت به ورطه استقراض و فروش ذخایر افتاد و در ادوار مختلف استقراض از آن (با عدم پرداخت حق بیمههای جاری و سنواتی) جایگزین استقراض از بانک مرکزی شد.
در طی این سالها هم به اسم اشتغالزایی، به اسم خودکفایی، به اسم خصوصیسازی، به اسم ایجاد مناطق ویژه و آزاد اقتصادی، به اسم طرح تکفا، فاوا و شرکتهای ICT، به اسم امور پژوهشی، به اسم شرکتهای دانش بنیان، به اسم اقتصاد مقاومتی، به اسم استارت آپها و ...، تصمیماتی اتخاذ و اقداماتی انجام شد که منابع این سازمان کاهش یافت و مصارف آن افزایش یافت، ورودیهای این سازمان کم شد و خروجیهایش زیاد شد و تعادل مالی آن هم به لحاظ تعهدی و هم به لحاظ نقدی برهم خورد و اتفاقاً هیچکدام از اهداف متصوره و مورد ادعای طرحهای فوق، محقق نگردید و فقط مستمسکی بود برای فرار بیمهای.
مخلص کلام اینکه سازمان مظلوم تامین اجتماعی همانند "چشم" شده است که برای درد همه اعضاء میگرید ولی در زمان درد خودش، عضوی نیست که برایش گریه کند:
از مرگ خود فقیر ننالد چو اغنی
آواز نیست رفتن پای برهنه را
«بیدل دهلوی»
و این سازمان متعلق به فرودستان همانند خود آنها، صدایش به جایی نمیرسد و صداهای بلندتری که مربوط به اغنیاء است در مراکز تصمیمسازی و تصمیمگیری کشور با رویکرد اقتصادی هست که به رویکرد اجتماعی و سیاست اجتماعی اعتقادی ندارند.
حال در این شرایط بحرانی که همه وزارتخانهها و دستگاههای اجرایی به خاطر پدیده شوم ویروس کرونا در حال دریافت کمکهای دولتی و صرف بودجه و اعتبارات علیحده دولتی هستند و برای بسیاری از صنوف و اقشار بستههای حمایتی تعبیه شده است و علیالقاعده سازمان تامین اجتماعی نیز بایستی از این کمکهای علیحده که از محل منابع نفت و مالیات و انفال تامین و در اختیار وزارتخانهها و دستگاههای دولتی قرار میگیرد.
بهرهمند شود، دریغ از یک ریال کمک دولتی که در اختیار سازمان قرار گیرد. و حال آنکه بیمهشدگان و مستمریبگیران سازمان تامین اجتماعی در وهله اول شهروندان ایرانی هستند و در وهله دوم بیمه شده سازمان تامین اجتماعی، ولی متاسفانه باز هم سازمان مظلوم تامین اجتماعی از این کمکها بیبهره مانده است.
جالب توجه و البته تاسفبارتر اینکه سازمان تامین اجتماعی همانطور که در زلزله بم، منجیل و بسیاری از اتفاقات و بحران ها، مراکز درمانی خود را در خدمت همه مردم قرار داد ولی متولیان وقت وزارت بهداشت، سازمان تامین اجتماعی را از منابع و اعتبارات و کمکهای دولتی اعطایی مربوط به این حوادث محروم نگه داشتند. در بحران کرونا نیز از ابتدا سازمان ارائه خدمات درمانی به مردم و کلیه بیماران را آغاز کرد ولی نه تنها یک ریال از کمکها، اعتبارات و بودجههای تخصیصی دولتی بابت بحران کرونا به این سازمان تعلق نگرفت بلکه حتی از فروش تجهیزات پزشکی، لوازم مصرفی و دارو به این سازمان نیز مضایقه شد و امکانات محدودی به صورت قطره چکانی و با دریافت پول در اختیار این سازمان مظلوم قرار گرفت:
در علاجم ای طبیب مهربان زحمت مکش
درد دل عمریست از چشم دوا افتاده است
«بیدل دهلوی»
و اخیراً نیز علیرغم اینکه سازمان بخاطر عدم دریافت مطالبات سنواتی و جاری بیمهای خود از دولت دچار مضیقه مالی بوده و هست و مجدداً مقرر شده است مساعدت به بنگاههای مشکلدار از طریق این سازمان مظلوم صورت پذیرد ولی خبری از کمکها، بودجه و اعتبارات جبرانی دولتی و علیحدهای که به همه اقشار، صنوف، وزارتخانهها و دستگاههای اجرایی شده و میشود، برای سازمان تامین اجتماعی (عهدهدار خدماترسانی به نیمی از جمعیت کشور) نیست. آیا واقعاً اگر سازمان تامین اجتماعی یک دستگاه دولتی یا یک صندوق بازنشستگی مربوط به دولتیها بود، با او اینگونه رفتار میشد؟ و محروم از اعتبارات، بودجهها و کمکهای دولتی مربوط به کرونا میشد؟ بگذریم از اینکه به خاطر تغییرات اساسنامه در دولت قبل، متاسفانه مداخله و مدخلیت دولت در تمامی اعضاء، جوارح و جوانح سازمان وجود دارد ولی برای ابلاغ اوامر، نه برای کمک و مساعدت یا استیفای حقوق و مطالبات قانونی ذینفعان سازمان که همانا بیمهشدگان و مستمریبگیران هستند.