در گفت‌وگو با رئیس کانون عالی بازنشستگان تامین اجتماعی مطرح شد؛
بازنشستگان از نمایندگان مجلس چه می‌خواهند؟ / ۳ میلیون و ۳۰۰ هزار کارگر بازنشسته از سال ۸۸ منتظر اجرای "همسان‌سازی" هستند!
به گفته‌ی علی اصغر بیات، دو مطالبه، بسیار جدی‌ست: یکی مطالبه‌ی پرداخت بدهی‌های دولت به تامین اجتماعی و دیگری مطالبه‌ی اجرای همسان‌سازیِ مستمری بازنشستگان تامین اجتماعی. او تاکید می‌کند: زمان تعیین تکلیفِ این مطالبات، همین الان در مجلس است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، در روزهای پایانی آذرماه، رئیس جمهور لایحه بودجه ۹۹ را به مجلس تقدیم کرد. اگرچه لایحه بودجه‌ی سال آتی، پیش از هر چیز، سیاهه‌ی درآمدها و مخارج دولت است اما سرنوشت جمعی گروه‌های مختلفی از مردم نیز به ردیف‌های متعدد این بودجه وابسته است. در این میان، آینده تامین اجتماعی و بازنشستگان و مستمری‌بگیران آن، تا حدود زیادی به درک نمایندگان از وضعیت غامض و بحرانی این سازمان بیمه‌گر پایه، متکی‌ست.
در لایحه بودجه ۹۹، دولت برای پرداخت بدهی‌های انبوهِ خود به سازمان تامین اجتماعی که تا امروز از مرز ۲۵۰ هزار میلیارد تومان گذشته، فقط ۵۰ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته است؛ این در حالیست که پرداخت همین میزان از بدهی نیز هیچ تضمین مشخصی ندارد کمااینکه در لایحه بودجه ۹۸ نیز پرداخت ۵۰ هزار میلیارد تومان از بدهی دولت به تامین اجتماعی در نظر گرفته شده بود اما تا امروز که سه‌چهارم از سال سپری شده، حتی یک ریال از این ۵۰ هزار میلیارد تومان به سازمان پرداخت نشده است.
از آن سو، بازنشستگان توقع دارند اجرای همسان‌سازی که یکی از مهم‌ترین خواسته‌های همه‌ی گروه‌های مستمری‌بگیر است، توسط تامین اجتماعی کلید بخورد. مستمری بازنشستگان تامین اجتماعی چندین بار زیر خط فقر است و هیچ چشم‌انداز روشنی برای بهبود معاش آنها وجود ندارد.
نمایندگان به موضوع بدهی‌های انباشته‌ی دولت رسیدگیِ جدی کنند
علی‌اصغر بیات (رئیس کانون عالی بازنشستگان و مستمری‌بگیران تامین اجتماعی سراسر کشور) در رابطه با مطالبات تامین اجتماعی از دولت و مطالبات بازنشستگان از سازمان تامین اجتماعی می‌گوید: چند روز پیش برای چندمین بار مجلس بودیم؛ حرف ما این است که دولت به سازمان بدهی دارد و طبق برنامه ششم توسعه که چراغ راه قوانین مجلس است، دولت موظف است هر سال ده درصد از بدهی خود به سازمان را پرداخت کند و تا پایان برنامه ششم یعنی تا سال ۱۴۰۰، مطالبات سازمان را به صفر برساند؛ لذا نمایندگان مجلس باید به این تکلیف توجه کنند.
وی تاکید می‌کند: عقیده ما این است که این مطالبات –چه مطالبات سازمان تامین اجتماعی از دولت و چه مطالبات بازنشستگان از سازمان- بالاخره یک روزی باید فیصله پیدا کند و به نقطه‌ی پایان برسد؛ یعنی باید به یک شیوه‌ای تعیین تکلیف شود. بنابراین از نمایندگان مجلس خواسته‌ایم با توجه به اینکه سازمان در وضعیت بحرانی قرار دارد و حال و روز خوبی بابت تعادلِ منابع و مصارف ندارد و واقعا به پول بدهی خود از دولت نیاز دارد، به موضوع بدهی‌های انباشته‌ی دولت رسیدگیِ جدی کنند.
موضوع تامین اجتماعی در مرحله‌ی بغرنج قرار دارد؛ نماینده بازنشستگان کشور می‌گوید: وزارت بهداشت ادعا می‌کند که بیمارستان‌ها و مراکز درمانی از سازمان طلب دارند؛ ما به عنوان شرکای اجتماعی به دولتی‌ها اعلام می‌کنیم "خب بیایید طلب‌تان را با طلب دولت به تامین اجتماعی تهاتر کنید!"
در سال ۹۷ از ۵۰ هزار میلیارد تومان فقط ۵ هزار میلیارد تومان پرداخت شد!
بیات به تاریخچه‌ی عدم پرداخت بدهی‌های دولت به تامین اجتماعی اشاره می‌کند: در سال ۹۷، براساس گفته‌های مدیرعامل وقت سازمان، از ۵۰ هزار میلیارد تومانی که در قانون بودجه سالانه برای پرداخت مطالبات سازمان در نظر گرفته شده بود، فقط ۵ هزار میلیارد تومان تحقق پیدا کرد. برای سال ۹۸ هم اطلاع دقیقی نداریم که از ۵۰ هزار میلیاردی که در بودجه سنواتی گنجانده بودند، چقدر تحقق پیدا کرده و چه مبلغی واقعا به سازمان پرداخت شده است!
او در ادامه به تعهدات بر زمین مانده‌ی دولت در رابطه با گروه‌های بیمه شده‌ی خاص اشاره می‌کند: ۲۶ تعهدی که مجلسیان در مقاطع مختلف به پیشنهاد دولت یا با طرح خودِ مجلس، بر گردن سازمان انداختند، برای سازمان مشکل‌ساز شده است؛ برای این ۲۶ گروه، دولت در نقش کارفرماست اما حق بیمه‌ی کارفرما را نمی‌پردازد و لاجرم بابت این ۲۶ تعهد، سالانه بین ۲۷ هزار تا ۳۰ هزار میلیارد تومان بدهی جدید برای دولت ایجاد می‌شود؛ حالا حساب کنید که در طول چند سال، چگونه این بدهی سر به فلک می‌کشد! مجلس هم مصوب کرده که تعهد جدیدی بر گردن سازمان تامین اجتماعی نیفتد و اگر هم می‌افتد، باید منابع آن مشخص باشد.
وی ادامه می‌دهد: حرف ما به مجلسی‌ها این است که اولاً بابت پرداخت بدهی دولت به سازمان یک عددی را مصوب بکنند و بر این پرداخت نظارت کنند و دوماً منابع لازم برای اجرای همسان‌سازی حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی را تامین کرده و اختصاص دهند.
«همسان‌سازی» مطالبه‌ی جدیِ کارگران بازنشسته
به گفته‌ی بیات، همسان‌سازی، یکی از مطالبات بسیار جدی بازنشستگان تامین اجتماعی‌ست و سالهای سال است که کارگران بازنشسته، پیگیر اجرای این مطالبه هستند.
وی اضافه می‌کند: ما هر روزه شاهد هستیم که از تریبون مجلس یک عددی را برای اجرای همسان‌سازی سایر بازنشستگان (که البته حق مسلم آن گروه‌ها هست) اعلام می‌کنند اما متاسفانه هیچ صدایی از هیچ تریبونی در مورد اجرای همسان‌سازی حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی بلند نمی‌شود.
بیات تاکید می‌کند: برنامه ششم توسعه، سازمان را موظف و مکلف کرده که برای بازنشستگان خود همسان‌سازی را اجرایی کند؛ اما هر بار به سازمان مراجعه می‌کنیم می‌گویند منابع نداریم؛ می‌گویند دولت بدهی خود را بدهد تا ما هم همسان‌سازی را اجرا کنیم. در واقع اجرای همسان‌سازی به نوعی به پرداخت مطالبات سازمان توسط دولت گره خورده است و به همین دلیل، درخواست می‌کنیم به این مساله توجه جدی شود.
به وعده‌ها عمل نکردند
به گفته‌ی نماینده بازنشستگان تامین اجتماعی سراسر کشور، مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی و همچنین وزیر کار در همدان وعده دادند که در یکی، دو ماهه‌ی پایان سال، اجرای همسان‌سازی حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی آغاز می‌شود و در سال ۹۹ این روند، نهایی می‌شود.
او ادامه می‌دهد: تا امروز هیچ اتفاقی نیفتاده و متاسفانه وعده‌ها اجرایی نشده است؛ بالاخره باید تاکید کنیم که دو مطالبه‌ی بسیار جدی وجود دارد: یکی مطالبه‌ی سازمان تامین اجتماعی از دولت و دیگر، مطالبه‌ی بازنشستگان و مستمری بگیران از سازمان. نباید این مطالبات مثل توپ از این مسئول به آن مسئول، از این دولت به آن دولت و از این مجلس به آن مجلس، پاسکاری شود؛ بالاخره باید یک زمان و یک جا این مطالبات تعیین تکلیف شود و زمان این تعیین تکلیف، همین الان، در جریان بررسی بودجه سنواتی در مجلس است.
یک ردیف مجزا در بودجه بابت اجرای همسان‌سازی حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی درنظر بگیرند
بیات می افزاید: بارها به نمایندگان مجلس گفتیم شما یک ردیف مجزا در بودجه، بابت اجرای همسان‌سازی حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی در نظر بگیرید و تکلیف بازنشستگان را روشن کنید. ما مطالبه‌گر هستیم؛ در عین حال بازنشستگان نیز از ما مطالباتی دارند و این مطالبات کاملاً قانونی و به‌حق است؛ این ۳ میلیون و ۳۰۰ هزار بازنشسته‌ی تامین اجتماعی از سال ۸۸ چشم‌به‌راه اجرای همسان‌سازی هستند. از آن موقع تا حالا، چند دولت عوض شده؟ چند بار مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی عوض شده؛ چند بار انتخابات برگزار شده که همین بازنشستگان رای داده‌اند و آقایان نماینده را به مجلس فرستاده‌اند؟ در این مدت بسیار طولانی، بالاخره نباید مطالبه‌ی همسان‌سازی، تعیین تکلیف می‌شد؟!
وی ابراز امیدواری می‌کند که در بودجه ۹۹، به دو موضوع و مبحث کلیدی اهمیت بدهند؛ یکی اینکه اوضاع سازمان، اوضاع درست و مرتبی نیست و دوم اینکه، در این سه سال که هر سال ۵۰ هزار میلیارد تومان بابت پرداخت بدهی دولت به تامین اجتماعی در نظر گرفته‌اند و برای سال بعد هم، همین مبلغ را در نظر گرفته‌اند، چیزی عاید سازمان نشده است. ارقام پرداخت بدهی فقط روی کاغذ بودجه مانده است و هرگز اجرایی نشده است.
رئیس کانون عالی بازنشستگان تامین اجتماعی کشور با بیان اینکه ۶۰ درصد بازنشستگان تامین اجتماعی حداقل‌بگیر هستند؛ اضافه می‌کند: اینها چطور باید زندگی کنند؟! چه کسی می‌تواند با یک میلیون و ۷۰۰ هزار تومان یا یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان زندگی کند؟ اگر پاسخ این سوال را دارند و راه زندگی کردن با مستمری حداقلی را بلدند، خب بیایند به ما هم آموزش بدهند!
چیزی را تصویب کنند که اجرا شود
به گفته‌ی او، با توجه به اینکه بررسی بودجه ۹۹ در دستور کار نمایندگان مجلس است، باید به درخواست قانونی این گروه عظیم بازنشسته یعنی بازنشستگان تامین اجتماعی توجه کنند و هم برای پرداخت بدهی‌های دولت به تامین اجتماعی و هم برای اجرای همسان‌سازی، ردیف‌های مجزا در نظر بگیرند.
بیات البته به نکته‌ی مهمی اشاره می‌کند: مصوبات مجلس باید به گونه‌ای باشد که تحقق پیدا کند و شدنی باشد؛ اینکه یک قانونی را مجلس تصویب کند و دولت اجرا نکند، هیچ فایده‌ای ندارد. باید به گونه‌ای بودجه را بررسی کنند که هم بدهی دولت به سازمان پرداخت شود و هم اعتبار لازم برای اجرای همسان‌سازی مستمری بازنشستگان تامین اجتماعی اختصاص یابد.
