ایلنا گزارش می‌دهد؛
تخلف‌های صنایع هفت الماس خطری برای رفاه و بهداشت کارگران است/ کارفرما: ما محیط کارگری داریم نه نظامی
چرا صنایع هفت الماس، به تذکرهایی که در حوزه ایمنی محیط کار، بیمه و رفع آلاینده‌های محیط زیستی دریافت می‌کند، توجه نمی‌کند/، کارفرما می‌گوید: به تمام کارگران شرکت کلاه، دستکش و ماسک داده‌ایم اما اگر از آن استفاده نمی‌کنند نمی‌توانیم آنها را تنبیه کنیم؛ چراکه در محیط‌های کارگری باید جو دوستانه حاکم باشد نه فرمایشی.
به گزارش خبرنگار ایلنا، بررسی‌‌های میدانی برخی منابع خبری از شرکت صنایع هفت الماس نشان می‌دهد که کارفرمای این شرکت در تنظیم لیست بیمهای کارگران، مرتکب تخلف شده است. به این ترتیب که در لیست بیمهای، میزان دستمزد واقعی کارگران درج نشده است. این یعنی متوسط دستمزدهای کارگران در لیست بیمه ۲ میلیون ۵۸۴ هزار و ۵۹۰ تومان درج شده است؛ حال آنکه بررسی‌ها حاکی از آن است که متوسط دستمزدِ ۷۰۸ نفر از کارگران هفت الماس، بیشتر از ۳ میلیون تومان است.
این در حالی است که قوانین کار و تامین اجتماعی، بر متناسب‌سازی تنظیم لیست بیمه با دستمزد واقعی کارگران تاکید کرده‌اند؛ با این هدف که کارگر پس از بازنشستگی متناسب با حق بیمهای که پرداخت نموده، مستمری دریافت کند. سازمان تامین اجتماعی هم در این مورد حساسیت دارد اما احراز تخلف‌های بیمهای کارفرمایان منوط به انجام بازرسی‌های بیمهای است.
به کارفرمای هفت‌الماس تذکر می‌دهیم
«عیدعلی کریمی» دبیر خانه کارگر استان قزوین در مورد تخلف کارفرمای هفت الماس به ایلنا گفت: در این مورد به کارفرمای هفت‌الماس تذکر می‌دهیم و از ایشان می‌خواهیم که دستمزد واقعی کارگران را در لیست بیمه درج کند. این تخلف موجب می‌شود که کارگران پس از بازنشستگی نتوانند مستمری مکفی دریافت کنند. به اضافه اینکه با توجه به روند افزایش هزینه‌های زندگی، در آینده به این کارگران اجحاف بسیار می‌شود. مسئولیت این امر در درجه اول برعهده کارفرما و در درجه بعد برعهده سازمان تامین اجتماعی است.
وی افزود: بارها گفته‌ام که کارگران به سبب نبود امنیت شغلی در مقابل ظلم‌هایی که به آنها می‌شود، سکوت می‌کنند. به یقین واقعی درج نشدن دستمزد کارگران در لیست بیمه در هنگام بازنشستگی به تیغی بالای سر آنها تبدیل می‌شود. از این رو باید از طریق تامین اجتماعی استان قزوین این موضوع را پیگیری کنند.
دبیر خانه کارگر استان قزوین با بیان اینکه شرکت هفت الماس همچنان به روال گذشته خود ادامه می‌دهد، عنوان کرد: این موضوع از سازمان بیمه تامین اجتماعی پیگیری شده است اما متاسفانه شرکت هفت الماس همچنان به روال گذشته خود ادامه می‌دهد.
کارگران می‌توانند از تامین اجتماعی به دیوان عدالت شکایت کنند
«سهراب قنبری» حقوقدان و وکیل دادگستری هم با تاکید بر اینکه در صورتی که چنین تخلفی رخ داده و سازمان تامین اجتماعی به آن رسیدگی نکند، کارگران بازهم امکان پیگیری دارند، گفت: این کارگران می‌توانند از تامین اجتماعی به دیوان عدالت اداری شکایت و حق ضایع شده خود را مطالبه کنند؛ البته انجام این کار مشروط به این است که کارگران بتوانند از طریق فیش حقوقی و... این تخلف را ثابت کنند.
وی افزود: همچنین کارگرانی که بازنشسته شده‌اند و تاکنون نتوانسته‌اند از طریق سازمان تامین اجتماعی به حق خود برسند، می‌توانند به دادگستری مراجعه و از کارفرمای شرکت شکایت کنند. در این مواقع کارفرما ناچار است رضایت کارگر را جلب کند؛ در غیر این صورت دادگاه بر علیه وی رای صادر می‌کند.
قنبری درباره جرایمی که کارفرما باید از بابت نحوه تنظیم لیست بیمهای خود به سازمان تامین اجتماعی پرداخت کند نیز گفت: سازمان تامین اجتماعی علاوه بر اینکه میزان واقعی حق بیمه کارگران را محاسبه می‌کند، باید با در نظر گرفتن ضرایبِ بیمهای، جرایم کارفرما را هم محاسبه و از وی دریافت کند.
حساسیت تامین اجتماعی در مورد لیست بیمه کارفرمایان
«سیروس نصیری» مدیرکل تامین اجتماعی استان قزوین هم با تاکید بر اینکه سازمان تامین اجتماعی در بررسی لیست بیمهای کارفرمایان، دقت نظر دارد، گفت: اگر دستمزدی که باید مبنای محاسبه حق بیمه قرار گیرد، درست عنوان نشود هم کارگر آسیب می‌بیند و هم سازمان تامین اجتماعی؛ کارگر از این جهت، که پس از بازنشستگی مستمری پایین دریافت می‌کند و سازمان از این جهت که میزان وصولی‌هایش کاهش می‌‌یابد. بنابراین مدیران استانی تامین اجتماعی در مورد لیست بیمه کارفرمایان حساس هستند.
وی در پاسخ به این پرسش که نظارت شما بر لیست بیمه کارفرمای هفت الماس، گویای چه واقعیتی است، گفت: بررسی من نشان می‌دهد که متوسط دستمزدها در لیست بیمه شهریور ۹۸ این شرکت ۲ میلیون میلیون و ۵۸۴ هزار و ۵۹۰ تومان و ۴ ریال است. این در حالی است که حداقل دستمزد سال ۹۸، ۱ میلیون و ۵۱۶ هزار تومان است؛ یعنی کارفرما حتی بالاتر از حداقل دستمزد، این رقم را عنوان کرده است که البته مبتنی بر واقعیت است. در واقع بسته به اینکه رده شغلی کارگران و دیگر عناوین حرفه‌ای آنها چیست از بیشتر یا کمتر از ۲ میلیون و ۵۸۴ هزار و ۵۹۰ تومان، دستمزد دریافت می‌کنند.
مدیرکل تامین اجتماعی استان قزوین، تصریح کرد: ممکن است که ۱۰ درصد از کارگران این شرکت حداقل دستمزد را دریافت کنند. به هر صورت من از متوسط صحبت می‌کنم. در کل سطح دستمزد در لیست بیمه به صورت نسبی رعایت می‌شود.
کارگران هفت الماس حتی از بیمه تکمیلی برخوردار هستند
«امید ایزدپناه» عضو هیات مدیره شرکت هفت الماس اما با رد انجام تخلف در تنظیم لیست بیمهای به ایلنا، گفت: ما در شرکت هرچه کارگران به عنوان دستمزد دریافت کنند را در لیست بیمهای می‌آوریم. کارگران هفت الماس حتی از بیمه تکمیلی برخوردار هستند و و خانواده‌هایشان را هم تحت پوشش این بیمه برده‌اند.
وی در پاسخ به این پرسش که چرا برای تعداد زیادی از کارگران که بالاتر از حداقل دستمزد را دریافت می‌کنند، حداقل دستمزد را در لیست بیمهای درج می‌کنید، گفت: چنین موردی وجود ندارد. اگر کارگر حداقل دستمزد را دریافت کند ما همان را عنوان می‌کنیم و اگر بالاتر از حداقل دستمزد را دریافت کند، همان میزان را درج می‌کنیم.
ایزدپناه در پاسخ به این ادعا که دستمزدهای کارگران هفت الماس به مراتب بالاتر از میزانی است که در لیست بیمه عنوان شده، گفت: کارگران ما کار بدنی خاص یا کار بسیار سنگین انجام نمی‌دهند که دستمزدهای بالاتر دریافت کنند؛ البته بسته به سابقه کار افراد، رده شغلی و... دستمزد پرداخت می‌کنیم اما عده زیادی از کارگران حداقل دستمزد را دریافت می‌کنند.
از قرار معلوم واقعی تنظیم نشدن لیست بیمه تنها تخلف کارفرمای هفت الماس نیست؛ چراکه گفته شده کارگران این شرکت از ملزومات کار ایمن که کارفرما باید در اختیار آنها بگذارد، استفاده نمی‌کنند؛ ملزوماتی همچون ماسک، شلوار کار در محیط‌های صنعتی، دستکش و... .
به استناد ماده یک آیین نامه وسایل حفاظت فردی، مصوب شورایعالی حفاظت فنی، «به منظور انتخاب وسایل حفاظت فردی متناسب با نوع کار، کارفرما مکلف به شناسایی و ارزیابی شرایط محیط کار برای تشخیص و کنترل خطرات و همچنین باستناد ماده دو آیین‌نامه بایستی وسایل حفاظت فردی متناسب با نوع مخاطرات احتمالی و محیط کار را به تعداد تهیه و بصورت رایگان در اختیار کارگران قرار دهد.»
در همین حال به استناد ماده ۶۱ آیین نامه حفاظت و بهداشت عمومی در کارگاه‌ها «کارفرما موظف است در سال دو دست لباس کار مجاناً در اختیار کارگر بگذارد، لباس کار باید متناسب با نوع کار باشد و طوری تهیه شود که کارگر بتواند به راحتی وظایف خود را انجام دهد و موجب بروز حادثه نگردد.»
به تمام کارگران شرکت کلاه، دستکش و ماسک داده‌ایم
با چنین وصفی، قانون در قبال کارفرمایان سخت‌گیر است و بی‌توجهی کارفرمای هفت‌الماس به این موارد موجب بیمار شدن کارگران می‌شود؛ هرچند ایزدپناه به وقوع تخلف اعتقاد ندارد. اما در این مورد، توضیح داد: به تمام کارگران شرکت کلاه، دستکش و ماسک داده‌ایم اما اگر از آن استفاده نمی‌کنند نمی‌توانیم آنها را تنبیه کنیم؛ چراکه در محیط‌های کارگری باید جو دوستانه حاکم باشد نه فرمایشی. محیط کار ما کارگری است، نه نظامی. اگر کارگران ایمنی را رعایت نکنند واحد HSE به آنها تذکر می‌دهد و اگر تعداد تذکرها زیاد شد آن را ثبت می‌کنیم ولی اینکه با استناد به این امر کارگر را جریمه یا اخراج کنیم، نه؛ من ابدا چنین برخوردی نمی‌کنم؛ چراکه اهل نان بریدن نیستم.
وی در پاسخ به این پرسش که در شرایطی که می‌دانید، عدم سخت‌گیری شما می‌تواند جان کارگر را بگیرد یا او را تا آخر عمر خانه‌نشین کند، چرا ایمنی در محیط کار را جدی نمی‌گیرید، گفت: کارگر باید احترام و تذکر دوستانه را باور کند. ما نمی‌توانیم به او تحمیل کنیم که چه کند. ما برای کارگر فرهنگ‌سازی می‌کنیم نه اینکه او را توبیخ و تنبیه کنیم. من زور نمی‌گویم؛ بلکه با رفتار درست کارگر را به این باور می‌رسانم که استفاده از لوازم ایمنی به نفع خودت هست.
عضو هیات مدیره شرکت هفت الماس، افزود: حتی اگر یک نفر به خاطر بی‌احتیاطی خودش آسیب ببیند ما او را بیکار نمی‌کنیم بلکه با توجه به شرایط فیزیکی‌اش به او شغل می‌دهیم.
درحالی‌که ایزدپناه می‌گوید در شرکت هفت الماس با کارگری که ایمنی را جدی نگیرد برخورد نمی‌کنند، اما قانون کار در مورد برخورد با این دست کارگران جدی است؛ چنانکه تاکید شده است: «کارفرما بایستی بر نحوه استفاده از وسایل حفاظت فردی نظارت نماید و در صورتی که کارگری از پوشیدن و یا استفاده از آنها استنکاف کرد موضوع از طریق کمیته مراجع حل اختلاف قابل پیگیری می‌باشد. »
لجن و پسماند نیمه جامد واحد، نگهداری می‌شود
در همین حال شرکت هفت الماس در زمینه رعایت استانداردهای محیط زیستی هم تخلف‌هایی را انجام داده است. «حسن عباس نژاد» مدیرکل حفاظت محیط زیست استان قزوین در این مورد به ایلنا، گفت: «لجن و پسماند نیمه جامد واحد، نگهداری می‌شود که این امر مشکلاتی از نظر مدیریت پسماند ایجاد می‌کند. در آخرین بازدید، از واحد خواسته شده است که پسماندها را در شرایط بهتر و به دور از عوامل جوی نگهداری کنند. زیرا وجود پسماند، مشکلات زیست محیطی برای خاک و آب منطقه ایجاد خواهد کرد. حدود دو ماه پیش در بارگیری پسماند ویژه به مقصد عصر صنعت سبز کاسپین، وضعیت خودرو مطلوب نبوده است که از انتقال ممانعت بعمل آمد و از شرکت خواسته شده ملاحظات را رعایت کند.»
عباس نژاد با بیان اینکه اکثر دودکش‌ها سیستم کنترلی ندارند، گفت: ۴ دودکش برای بویلر و ۹ دودکش بر روی بخش‌های اسیدشویی و گالوانیزه و آنیل و نورد وجود دارد که اکثر آنها سیستم کنترلی ندارند. سیستم آنلاین بر روی خروجی تصفیه خانه فعال نیست و بنا بر اعلام واحد، درحال تعمیر است.
ایزدپناه در واکنش به اظهارات، عباس‌نژاد، گفت: این موارد مطرح نیست ما مسائل محیط زیستی را جدی گرفتیم و کوتاهی نکردیم.
«علی مریدی» مدیرکل دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست نیز گفته است: رویکرد سازمان حفاظت محیط زیست در برابر صنایع آلاینده برخورد قضایی و چکشی نیست. این سازمان در قالب طرح "مپسا" برای رفع آلایندگی به صنایع کمک می کند.
گزارش: پیام عابدی
