دلیل کاهش نرخ بیکاری تغییر مبنای آمارگیری نیست

 به گزارش خبرنگار ایلنا، مرکز آمار همزمان با اعلام نرخ بیکاری تابستان امسال، از تغییر در مبنای ارائه آمار در این زمینه خبر داد. بر اساس گزارش مرکز آمار که ۱۵ مهر امسال منتشر شد، بررسی نرخ بیکاری افراد ١٥ ساله و بیش‌تر نشان می‌دهد که ۱۰.۵ درصد از جمعیت فعال (شاغل و بیکار)، بیکار بوده‌اند. بررسی روند تغییرات نرخ بیکاری حاکی از آن است که این شاخص، نسبت به فصل مشابه در سال ١٣٩٧، ۱.۸١,٨ درصد کاهش یافته است.

در تابستان ١٣٩٨، به میزان ۴۴.۹درصد جمعیت ١٥ ساله و بیش‌تر از نظر اقتصادی فعال بوده‌اند، یعنی در گروه شاغلان یا بیکاران قرار گرفته‌اند. بررسی تغییرات نرخ مشارکت اقتصادی حاکی از آن است که این نرخ نسبت به فصل مشابه در سال قبل (تابستان ١٣٩٧) ۰.۲ درصد افزایش داشته است.

در روز‌های اخیر و متعاقب اعلام خبر کاهش چشمگیر نرخ بیکاری، کارشناسان اقتصادی و روابط کار اظهار نظرات مختلفی درباره چرایی این اتفاق انجام دادند. آنچه موجب تعجب کارشناسان شده این است که شرایط اقتصادی و شاخص‌های عمده به گونه‌ای نیستند که نرخ بیکاری کاهش یابد. یکی از مواردی که به عنوان دلیل کاهش محسوس نرخ بیکاری مطرح می‌شود تغییر مبنای آمارگیری است. مرکز آمار اعلام کرده است با افزایش پنج ساله سن کار، دیگر آمار بیکاری افراد ۱۵ تا ۶۵ سال ارائه می‌شود، حال آنکه قبلا تعداد بیکاران ۱۰ تا ۶۵ ساله در آمارگیری لحاظ می‌شدند.

علی اکبر سیارمه (کارشناس روابط کار) در گفتگو با ایلنا عنوان می‌کند: تغییر مبنای سنی برای اعلام نرخ بیکاری کار درستی است، چراکه اصلا محاسبه بیکاری ۱۰ تا ۶۵ ساله‌ها مبنای منطقی نداشت.

او با اشاره بر اینکه بر اساس قانون کار کارفرمایان حق به کارگیری افراد زیر ۱۵ سال را ندارند، می‌گوید: وقتی قانونا نتوان فردی زیر ۱۵ سال را به کار گرفت چرا باید آمار بیکاری این افراد را محاسبه کرد؟

سیارمه با تاکید بر اینکه تغییر مبنای سنی، کار درستی بوده، بیان می‌کند: اگر کارفرمایی فرد زیر ۱۵ سال را به کار بگیرد تخلف کرده است. چنین فردی بیمه نمی‌شود و وقتی تامین اجتماعی هم حاضر به بیمه کردن او نیست، یعنی سازمان‌های مختلف قواعد خود را بر مبنای همان قانون کار تنظیم کرده و مرکز آمار نیز باید چنین کند.

او درباره اینکه آیا می‌توان دلیل کاهش محسوس نرخ بیکاری در تابستان امسال را تغییر مبنای سنی آمارگیری دانست، می‌گوید: به نظر نمی‌رسد چنین چیزی تاثیر زیادی در آمار داشته باشد. همانطور که عنوان شد به کارگیری افراد زیر ۱۵ سال غیرقانونی است، بنابراین یا این افراد به کار گرفته نمی‌شوند یا از دید آمارگیران پنهان می‌مانند.

این کارشناس روابط کار ادامه می‌دهد: کاهش نرخ بیکاری در تابستان بیشتر به دلیل مشاغل فصلی است. به طور کلی اشتغال در نیمه اول سال نسبت به نیمه دوم رونق دارد. بر این اساس نمی‌توان چندان به آمار اشتغال در نیمه اول سال تاکید داشت و آن را مبنا قرار داد. اگر ما می‌خواهیم بفهمیم که در زمینه اشتغال چه عملکردی داشته‌ایم باید آمار سالانه را مبنا قرار دهیم.

او با بیان اینکه ما در ایران با پدیده‌ای به نام تاخیر در ورود به بازار کار رو به‌رو هستیم، می‌گوید: خیلی‌ها به دانشگاه می‌روند و به این ترتیب جویای کار نیستند یا مشاغل پاره وقت انجام می‌دهند. اگر این افراد به بازار کار وارد شوند، نرخ بیکاری افزایش چشمگیری پیدا می‌کند.