رئیس انجمن اسلامی کارگران خباز ایران:
ضرورت حلِ معضل «نان»/ کارگران نانوایی به اندازه مردم ضرر کرده‌اند
خدامراد صفایی معتقد است؛ تنها نظارت مداوم است که می‌تواند به اوضاع «نان» سروسامان بدهد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، مدتهاست که مصرف‌کنندگان از کیفیت و وزن نان دریافتی روزانه‌ی خود انتقادات بسیار دارند؛ انتقاداتی که از کیفیت نامطلوب نان تا کوچک شدن اندازه‌ی نان‌ها را دربرمی‌گیرد؛ این در حالیست که بدون بهبود معیشت کارگران خباز، تدریجاً به بهانه‌ی «آزادپزی»، قیمت نانی که خارج از سهمیه‌های دولتی تولید می‌شود، روبه افزایش گذاشته است.
در این شرایط، خدامراد صفایی (رئیس انجمن اسلامی کارگران خباز ایران و از فعالان صنفی قدیمی کارگران نانوایی‌ها) معتقد است مهم‌ترین اصل در تهیه و توزیع عادلانه‌ی نان، «نظارت» است؛ نظارت است که می‌تواند از حقوق کارگران، مصرف‌کنندگان و همچنین تولیدکنندگان، همزمان و همراستا حمایت کند.
وی در این ارتباط می‌گوید: حدود 60 سال پیش آرد مصرفی کلیه نانوایی‌ها از طریق آسیابها و کارخانه‌های قدیمی تامین می‌شد و قیمت آرد و نان تولید شده فرق چندانی با هم نداشت. درواقع قیمت نان درصد کمی بیشتر از قیمت آرد بود چون جامعه‌ی تولیدکنندگان معتقد بودند که اضافه شدن آب و ری پخت نان، جبران هزینه‌های دیگر را خواهد کرد. با به وجود آمدن اتحادیه نانوایان و ساماندهی کلیه تولیدکنندگان نان، طرحی را تحت عنوان سهمیه دولتی در نظر گرفتند که ماهیانه یک بار نانوایان به شرکت تعاونی و اتحادیه مراجعه و آرد مصرفی سهمیه خود را دریافت می‌کردند و جهت قیمت‌گذاری و تعیین نرخ برای انواع نان و وزن نان تهیه شده طرحی را به نام کیل‌گیری به وجود آوردند به این صورت پخت یک روز مغازه توسط نمایندگان کارفرمایان، کارگران و دولت، پس از فروش و کسر کلیه هزینه‌های آن روز، اعم از قیمت آرد، دستمزد کارگران، هزینه‌های آب و برق و سوخت، حق بیمه کارگران، کرایه مغازه و دیگر هزینه‌ها محاسبه و اعلام می‌گردید.
ضرورت اصلاح قیمت و کیفیتِ «نان»
صفایی ادامه می‌دهد: خوشبختانه امروز مردم اعم از مصرف‌کننده و تولیدکننده خواستار اصلاح صریح قیمت و کیفیت نان به گونه‌ای هستند که نه تولیدکننده ضرر کند و نه به مصرف‌کننده اجحاف شود. این عمل نیازمند نظارت مداوم است چرا که همه تلاش‌ها و رایزنی‌ها با این هدف است که مشکل نان برای همیشه حل شود.
این فعال صنفی قدیمی بر این باور است که «نظارت» اهیمت اساسی دارد: «تجربه گذشته‌ها ثابت کرده که اگر نظارت مداوم نباشد اوضاع مجددا به همان حالت اول بازمی‌گردد و متاسفانه هر زمان بحث وزن نان پیش آمده، نان کیفیت خود را از دست داده است. سوال این است که مگر آقایان آرد مصرفی خود را به صورت عددی دریافت می‌کنند؟ پس چرا میانه خوشی با وزن عدد نان ندارند و اخیرا باب شده که هزاران مدل از قبیل کنجدی خشخاشی، سبوسدار و سبزی‌دار از خودشان خلق می‌کنند تا بتوانند قوانین و مقررات مربوط به وزن نان را دور بزنند.»
معیشت کارگران خباز در حاشیه قرار گرفته
صفایی معتقد است؛ که در شرایط فعلی درواقع نانوایان هزینه‌های جاری خود را به مصرف‌کننده تحمیل می‌کنند. یکی از این هزینه‌های جاری معضل مغازه‌های اجاره‌ای است که در گذشته کارفرمایان حقوقی گفته می‌شدند. اکنون تعداد کثیری از نانوایی‌ها به همین صورت اداره می‌شوند و این هزینه‌ها هم مانند سایر هزینه‌ها به مصرف‌کننده‌ها تحمیل می‌شود.
این فعال صنفی کارگران خباز ادامه می‌دهد: تحمیل هزینه به مصرف کننده در شرایطی باب شده که از سود دریافتی چیزی نصیب کارگران نانوایی‌ها نمی شود و این کارگران گاهاً مجبور هستند با دستمزدهای چند سال قبل، سر کنند؛ در واقع کارگران نانوایی‌ها خودشان جزو کم‌درآمدترین و آسیب‌پذیرترین مصرف‌کنندگان نان هستند که معیشت آنها برای هیچ کس اهمیت چندانی ندارد.
صفایی در پایان می‌گوید: همه ما واقف هستیم که در ایران نان در سفره‌های مردم حرف اول را می‌زند. هر ایرانی روزانه حداقل یک بار – گاهی تا سه بار در روز- به مغازه‌های نانوایی مراجعه و با یک بغل نان به خانه بازمی‌گردد؛ به همین دلیل بسیار مهم است که مسئله نان برای همیشه توسط یک مرکز و یا نهاد فرادستی مدیریت و نظارت شود تا حقوق مصرف‌کنندگان و همین‌طور کارگران بیش از این ضایع نشود.
