در نشست انجمن زنان کارآفرین مطرح شد؛
سهم زنان از جامعه بیکاران بیشتر شده/ جنس کسب‌و‌کارها در جامعه ما مردانه است/دولت باید برای حمایت از زنان یارانه تعریف کند
نشست انجمن زنان کارآفرین در محل دفتر معاونت زنان و خانواده نهاد ریاست جمهوری برگزار شد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، این نشست با هدف بررسی ایده‌های زنان کارآفرین در همایش بزرگ زنان کارآفرین در قزوین، برگزار شد.
مهری شاه‌مرادی دبیر اجرایی همایش و عضو کمیته پژوهش انجمن زنان کارآفرین در این نشست با بیان اینکه مهمترین موضوع حل تعارض میان کار و زندگی زنان کارآفرین است، گفت: همواره گفته می‌شود باید بین کار و زندگی تعادل باشد و برای ما انجمن زنان کارآفرین که نهادی مدنی است برگزاری چنین همایشی بسیار مهم است. این همایش بهمن‌ماه 97 در دو روز برگزار می‌شود و ما از تجارب زنان کارآفرین در این همایش استفاده می‌کنیم تا این مساله مهم را تبیین کنیم که چگونه می‌توانیم بین زندگی کار تعادل برقرار کنیم. هدف ما این است که تعارض نقش‌ها میان زنی که در خانه مسوول فرزندان و همسرش است و زنی که باید در محیط کار باشد کمتر شود. مسایلی که ذیل به آن می‌پردازیم توانمندسازی فردی و مدیریت زمان است.
شاه‌مرادی افزود: زنان باید با جامعه ارتباطات اثربخشی داشته باشند تا از این محل برای اداره شرکت خود راهبرد داشته باشند در ضمن برنامه‌ریزی و داشتن تفکر تحلیلی از جمله مواردی است که زنان کارآفرین باید آن را در خود بپروراند.
عضو کمیته پژوهش انجمن زنان کارآفرین افزود: باید به این نکته اشاره کنم که مدیریت همزمان خانواده و کسب و کار بسیار حایز اهمیت است. از سویی نگاه عمومی دائم بر واژه تعارض تکیه دارد که ما همان‌طور که گفتم هدفمان و ماموریت ما این است که این پارادوکس را حل کنیم. پرسش این است که آیا زنان می‌توانند همزمان در جامعه به‌عنوان یک فعال اجتماعی و اقتصادی حضور داشند؟
وی با بیان اینکه انجمن زنان کارآفرین احساس می‌کرد باید با اعضای خود ارتباط بگیرد، گفت: سال 91 کارگاهی را برگزار کردیم و در آن به مسایلی که پرسش‌های ما را شکل می‌دهد پرداختیم و کارگاه‌های مختلفی را هم برگزار کردیم. کارگاه‌هایی که برای زنان کارآفرین و همسران‌شان و زنان کارآفرین در نقش مادر برای فرزندانشان. ما دو مفروض در برگزاری سه دست کارگاه داشتیم؛ مفروض اول ما ضرورت حفظ خانواده و مفروض دوم ما پذیرش نقش زنان کارآفرین است.
عضو کمیته پژوهش انجمن زنان کارآفرین با بیان اینکه چالش‌هایی که پیش روی ماست از سه منظر قابل طرح هستند، گفت: زنان کارآفرین به سه چالش نگاه از درون، نگاه از همسر، نگاه از دیگران مواجه هستند.
شاه‌مرادی افزود: تدابیر و راهکارهایی که ما توانستیم مطرح کنیم هم بر سه اصل شکل می‌گیرد؛ نسبت به خود، نسبت به همسر و نسبت به خانواده. در نهایت آنچه باید مورد توجه ما باشد به سمت تعادل بردن و هماهنگی میان نقش‌هاست. ما باید تعارض را به حداقل برسانیم و از اینکه بتوانیم زنان کارآفرین را کنار همسران و فرزندان یک‌جا جمع کنیم تا از مشارکت خود آنها برای رسیدن به راهکار استفاده کنیم بسیار لذت می‌بریم.
در ادامه این نشست فخرالسادات محتشمی‌پور رییس هیات‌مدیره انجمن سخنرانی کرد، اظهار داشت: هدف ما از برگزاری این کارگاه‌ها این است که انتظارات از زنان روشن شود و با مشارکت زنان و فرزندانشان به تعادل‌سازی حضور آنها در خانه و کار برسیم.
زهرا رهایی مسوول کمیته پژوهش انجمن کارآفرین با اشاره به پژوهش‌های انجام شده حوزه زنان کارآفرین در محیط کار گفت: من در سخنرانی خود فعالیت زنان کارآفرین را از منظر سازگاری کار و زندگی در شرایط تحریم بررسی می‌کنم.
وی با بیان اینکه باید سیاست‌هایی را طراحی کنیم و تعادل حضور زنان در خانواده و کسب و کاری که دارد کمک کند، گفت: پرسش این است که زنان کارآفرین با مردان کارآفرین در شرایط تحریم‌های اقتصادی چه تفاوتی‌هایی از نظر موقعیت شغلی دارند.
مسوول کمیته پژوهش انجمن کارآفرین افزود: در شرایط تحریم سیاست‌های متفاوتی را می‌توان برای حمایت از زنان کارآفرین طراحی کرد سیاست‌هایی که باید نقطه طراحی این سیاست به یکی از مولفه‌های تاثیرگذار توجه داشت مولفه‌هایی که در اقتصاد تاثیرگذارند و مشارکت زنان را افزایش یا کاهش می‌دهد. پرسشی که مطرح می‌شود این است که آیا در شرایط تلاطم اقتصادی همان تجربه‌ای که زنان دارند را مردان هم تجربه می‌کنند یا اینکه اساسا بین تجارب این دو تفاوت وجود دارد.
وی با بیان اینکه پژوهش خود را براساس آموزه‌های اقتصاد رفتاری انجام داده درباره واکنش‌هایی که می‌توان تحت تلاطم‌های اقتصادی از خود نشان داد، گفت: مساله این است که در مواقع بحران و بروز بحران صرفا قرار نیست انسان‌ها عقلایی تصمیم بگیرند و اساسا انسان عقلایی جای خود را به انسان‌هایی داده که خیلی هم عقلایی فکر نمی‌کنند. پرسش این است که آیا می‌توان از خانم‌ها صرفا انتظار واکنش عقلایی را داشت بنابراین در چنین شرایطی که انسان‌ها صرف قرار نیست عقلایی فکر کنند باید داوری خود را درباره تصمیماتی که می‌گیریم و اظهارنظرهایی که می‌کنیم به گونه‌ای موثری تغییر دهیم.
مسوول کمیته پژوهش انجمن کارآفرین با بیان اینکه باید عوامل موثر در هارمونی کار زندگی زنان کارآفرین و صاحب کسب و کار را به ویژه نگاه کنیم، گفت: نگاه ویژه به تعادلی که میان زنان کارآفرین داشته باشیم از این حیث حائز اهمیت است که می‌توانیم به تنوع نقش‌ها میان این دو پی ببریم. عواملی وجود دارد که در تنوع نقش تاثیرگذارند و آنها را از خود متاثر می‌کنند مانند کیفیت سلامت فردی، مراقبت از افراد تحت تکفل، شبکه‌های حمایتی و... از این جمله هستند. یکی از مواردی که به‌ویژه هارمونی و کار و زندگی را به هم می‌ریزد مراقبت از افراد تحت تکفل است، همچنین ضعف شبکه‌های حمایتی از زنان بر شرایط تحریم‌های اقتصادی می‌تواند بسیار موثر باشد. برای حل این مشکل باید دولت یارانه‌هایی را برای حمایت از زنان تعریف کند.
رهایی با بیان اینکه تحریم‌ها همچنان به‌صورت مستقیم بر کسب و کار تاثیر می‌گذارند و باعث کاهش تاب‌آوری کسب و کار می‌شوند، گفت: تاثیرات تحریم‌ها بر حوزه اشتغال زنان بسیار تاثیرگذار است. تحریم‌ها همچنین باعث توقف پژوهش‌های توان‌افزایی زنان، کاهش مطالبات زنان و کاهش خدمات رفاهی در زمینه نگهداری از کودکان و سالمندان می‌شوند.
مسوول کمیته پژوهش انجمن کارآفرین با تاکید بر اینکه اتفاقی که در جامعه ما افتاده که جنس کسب و کارها مردانه تعریف شده، گفت: جنس کسب و کارها نباید صرفا مردانه طراحی شود بلکه باید نقش زنان را در آن تعریف کرد تا آنها همانند مردها بتوانند در توسعه کسب و کارها و نقش‌محوری بازی کنند. این در شرایطی است که شکست زنان بیشتر از شکست مردان در کسب و کارها به چشم می‌آید. حتی وقتی یک زن در کسب و کاری شکست می‌خورد خیلی راحت به او می‌گویند که تو سرمایه خانواده را هدر دادید.
رهایی افزود: جامعه ما به‌گونه‌ای است که فشارهای بیشتری به زنان وارد می‌شود، از این رو زنان با وجود اینکه نقش کمتری در اقتصاد دارند اما در نهایت انتظارات بالاتری از آنان می‌رود چراکه باید همزمان با اداره کسب و کار باید نقش مادری و نقش همسری را داشته باشد که این کار را برای آنها مشکل می‌کند.
وی افزود: در بحث تعادل و هارمونی تماما مطرح می‌شود که باید سازوکاری میان نقش‌های زنان مطرح باشد؛ مثلا باید بین ارزش‌ها، اولویت‌ها الزامات کسب و کار و نقش‌های غیر کاری هماهنگی و تعادل برقرار باشد و در نهایت زن احساس رضایتمندی داشته باشد. زن باید نقش‌های غیر کاری برای خود تعریف کند و حتی میان آنها هم تعادل برقرار کند. در مجموع باید در شرایط تحریم حواس‌مان به این نکات باشد و براساس این نکات برنامه‌ریزی کنیم. در نظر داشته باشید که سهم زنان از جامعه بیکاران بیشتر شده است.
فیروزه صابر، عضو هیات موسس انجمن زنان کارآفرین در ادامه این نشست به تشریح تئوری‌های مربوط به حضور زنان در میحط کار و جامعه پرداخت و گفت: در تشکیل نقش زنان در محیط کار و خانه باید به مواردی توجه داشته باشیم؛ مواردی چون ظرفیت‌سازی خود و دیگری، اجتماع‌گرایی، فراگیر نقش و مسوولیت و نهادگرایی «مشارکت‌پذیری در خانواده و در نهایت تشکل‌گرایی در جامعه».
وی افزود: هرچه اجتماع‌گرایی بیشتر می‌شود مفهوم «خود» را بیشتر حس می‌کنیم. اگر بخواهیم مساله«خود» را با خانواده حل کنیم باید مشارکت‌پذیری را افزایش دهیم.
عضو هیات موسس انجمن زنان کارآفرین با بیان اینکه زنان برای پیشرفت در جامعه در تشکل قرار بگیرند و به صورت جمع درآیند گفت: زنان برای رسیدن به اهداف خود باید در یک اجتماع باشند نه به صورت فردی عمل کنند. این مساله موجب می‌شود ظرفیت‌سازی را از درون خود خارج و به پیرامونش ببرد تا در نهایت بتواند استعدادهایش را بروز دهد.
صابر با بیان اینکه خانواده در جامعه معنا پیدا می‌کند و زن کارآفرین در درون خانواده هویت می‌یابد، متذکر شد: خوشحالیم معاونت زنان ریاست جمهوری پسوند خانواده را هم دارد که این نشان از آن دارد که زن در درون خانواده هویت می‌یابد. از سویی وقتی روی اجتماع کار کنید می‌توانید روی خانواده هم کار کنید و نقش‌ها را تحلیل کنید. این تحلیل نقش‌ها و تغییر نقش‌ها زن در خانواده بسیار مهم است و تنها در پیوند با خانواده و جامعه است که بنیان آن شکل می‌گیرد.
وی با اشاره به نگاه ژاپنی‌ها به مسایل خانواده و زن گفت: ژاپنی‌ها خانواده را در جامعه پرورش می‌دهند. با این حال مثلا فرزند خودشان را به گونه‌ای تربیت می‌کنند که جامعه می‌خواهد. با این حال زنان ما فرزند خود را به گونه‌ای پرورش می‌دهند که خودشان می‌خواهند نه جامعه. برای همین تاکید ما همین است که خانواده باید در پیوند با جامعه شکل بگیرد تا نقش‌های افراد در پیوند با آنچه که جامعه می‌خواهد تعریف شود.
عضو هیات موسس انجمن زنان کارآفرین با بیان اینکه افراد جامعه نیستند که باید بخواهند که در نهادی باشند یا نه گفت: این در شرایطی است که در کشور ما خودمان هستیم که می‌خواهیم در نهادی باشیم یا نه چراکه ما نهاد را و در نهایت اجتماع بزرگتر از خود را نمی‌بینیم بلکه تنها خود را می‌بینیم. توجه داشته باید که شبکه‌ها با عناصر دیگر شکل می‌گیرند. شبکه‌های اجتماعی با نهادهای مدنی و با شبکه‌های خصوصی شکل می‌گیرد و همه اینها در پیوند یکدیگر هستند و در یک امتداد قرار دارند و نظم می‌گیرد و نمی‌توانیم آنها را منفک از یکدیگر ببینیم و بگوییم من خانواده‌‌ای می‌خواهم که در جامعه و اجتماع نباشد یا من می‌خواهیم کسی باشم که در هیچ نهاد اجتماعی در جامعهحضور نداشته باشم. اینها با هم در تعارض هستند و کمکی به پیشبرد مسایل ما به ویژه مسایل زنان می‌کند.
وی افزود: در این میان باید به فرآیند مشارکت استراتژیک و ایجاد خط دید درک برنامه‌های استراتژی توجه داشت همچنین دولت باید رویکرد توسعه‌گرا داشته باشد. در سال‌های اخیر زنان از بیش از 700 هزار شغل ایجاد شده تنها 240 هزار عدد سهم زنان بود و اشتغال زنان تنها 33 درصد از اشتغال کل جامعه را شکل می‌داد. اینها را می‌گویم تا بر این نکته تاکید کنم که دولت هر جا ورود کرد و بر هر حوزه‌ای دست گذاشت، آن حوزه را خراب کرد از این رو ما از مشارکت نهادها در پشبرد مسایل ایفا می‌کنیم چراکه آنها در ارتباط نزدیک با جامعه هدف خود مسایل را بهتر از دولت می‌شناسند.
عضو هیات موسس انجمن زنان کارآفرین در رابطه با راهبرد توسعه کارآفرینی در کشور کانادا گفت: در کانادا اصلاحات فرهنگی برای افزایش ارزشگذاری اجتماعی، اصلاحات ساختاری و حمایت مالی – فنی – اطلاعاتی این را به عنوان راهبردهای توسعه کارآفرینی تعریف کردند. آنها توجه خود را روی دولت نگذاشتند. کاری که ما انجام داده‌ایم و تمام توجه خود را به سمت دولت معطوف کردیم، توجه داشته باشد که دولت روزمره‌نگر است و تنها امروز خود را می‌بیند و نه فردا.
صابر اضافه کرد: ما نیز در انجمن زنان کارآفرین نباید درگیر خود روزمره‌نگری شویم. این خطایی است که جامعه مدنی با نگاه به سمت دولت به آن تن می‌دهد لذا این خطر ما را هم تهدید می‌کند به گونه‌ای که شاید تنها به نشست‌های این چنینی تشکیل می‌دهیم اکتفا می‌کنیم که این گونه تاثیرگذاری خود را در جامعه هدفمان از دست می‌دهیم. در نهایت تاکید دارم که باید افق‌ها را ببینیم و استراتژی داشته باشیم.
