سلسله نشست‌های «اقتصاد غیررسمی» با حضور «فردریش اشنایدر» استاد دانشگاه یوهانس کپلر

به گزارش ایلنا، سلسله نشست‌های «اقتصاد غیررسمی» با حضور «پروفسور فردریش اشنایدر»، استاد دانشگاه یوهانس کپلر اتریش و متخصص اقتصاد سایه‌ای و غیررسمی در تاریخ‌های ۲۴ الی ۲۶ شهریور ۱۳۹۷ برگزار می‌شود.

این سلسله نشست‌ها که ابتدا قرار بود در تیرماه امسال و در هفته تأمین اجتماعی برگزار شود، به علت کسالت پروفسور اشنایدر، لغو و به زمان دیگری موکول شده بود که در نهایت در شهریور امسال امکان برگزاری آن فراهم شده است.

اقتصاد غیررسمی یا اقتصاد سایه ای که موضوع اصلی این نشست است، بخش مهمی از فعالیت‌های اقتصادی در کشورهای مختلف را تشکیل می‌دهد و بر بسیاری از حوزه‌های مختلف زندگی اجتماعی تأثیرگذار است.

همواره بخشی از عملکرد عمومی کشورها به‌عمد از دید مأموران و واحدهای جمع‌آوری آمار و اطلاعات، مخفی نگه داشته می‌شود. این فعالیت‌ها، که ممکن است هم قانونی و هم ازنظر اقتصادی مولد باشند، بیش‌وکم در اقتصادهای مختلف مشاهده می‌شوند، اما در کشورهای درحال‌توسعه، گسترده‌تر و لذا اثرگذارتر هستند.

افراد ممکن است به دلایل مختلف، ازجمله فرار از پرداخت مالیات‌ها و عوارض گمرکی، فرار از پرداخت حق بیمه‌های اجتماعی، اجتناب از رعایت استانداردهای قانونی معین نظیر حداقل مزد، سقف ساعت کار، استانداردهای حفاظتی یا بهداشتی و اجتناب از رعایت روش‌های اداری معین نظیر تکمیل پرسشنامه‌های آماری یا سایر فرم‌های اداری، فعالیت‌هایی که ماهیتاً قانونی هستند را به‌عمد از نهادهای رسمی پنهان کنند. در ادبیات از این بخش پنهان اقتصاد به نام‌های مختلفی تعبیر شده که اقتصاد غیررسمی و سایه‌ای ازجمله آن‌ها هستند.

فعالیت در بخش غیررسمی پایه کسورات (اعم از مالیات‌ها و حق‌بیمه) را کاهش می‌دهد و بنابراین، بر منابع درآمدی دولت و صندوق‌های بیمه‌ای تأثیر دارد. ازطرف‌دیگر، فعالین در این بخش با برخورداری از مزایای عمومی، بدون مشارکت در پرداخت مالیات، مصداق واقعیِ کسانی هستند که از پدیده سواری مجانی سود می‌برند.

افزون‌ بر این، این افراد، از آنجایی‌که عموما تحت پوشش بیمه‌های اجتماعی نیستند، فاقد امنیت درآمدی در هنگام مواجهه با مخاطرات اقتصادی هستند و در معرض خطر فقر در سنین سالمندی قرار دارند. هرچقدر اندازه این بخش از اقتصاد بزرگ‌تر باشد، این مخاطرات و تبعات گسترده‌تر خواهد بود.

با توجه به این توضیحات و در راستای اهمیت این موضوع برای صندوق‌های بیمه اجتماعی، و به‌طور ویژه سازمان تأمین اجتماعی، موضوع «اقتصاد غیررسمی و تأمین اجتماعی» در دستور کار مؤسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی قرار گرفت.

دعوت از «پروفسور فردریش اشنایدر»، استاد نام‌آشنای اقتصاد در دانشگاه یوهانس کپلر اتریش و متخصص اقتصاد سایه‌ای و غیررسمی، برای برگزاری نشست‌هایی با محور «اقتصاد غیررسمی؛ ابعاد و تبعات آن» با همکاری مؤسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی، یکی از اقدامات مؤسسه در این راستا است.

برنامه سه روز نشست اقتصاد غیررسمی به‌قرار زیر است: