یک کارشناس حقوق عمومی:
تامیناجتماعی آب کریست که همه میخواهند از آن ماهی بگیرند/نمایندگان مجلس با اصول محاسبات بیمهای آشنا نیستند
«حسین خالق پرست» گفت: نمایندگان مجلس شورای اسلامی ابتدا باید در یک دوره محاسبات بیمهای شرکت کنند، با اصول آن آشنا شوند و بعد اقدام به قانونگذاری کنند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، حسین خالق پرست (کارشناس حقوق عمومی و تامین اجتماعی) در نشست «نظریه دولت و سازوکار مطلوب تأمین اجتماعی با تأکید بر نظام حقوقی» که توسط موسسه عالی پژوهشهای تامین اجتماعی برگزار شده بود، گفت: نمایندگان مجلس شورای اسلامی ابتدا باید در یک دوره محاسبات بیمهای شرکت کنند، با اصول آن آشنا شوند و بعد اقدام به قانونگزاری کنند.
وی با بیان اینکه آسیبشناسی وضع فعلی تامیناجتماعی به منظور رسیدن به راهحلی جامع ضروری است، گفت: بیمه اجتماعی دارای ویژگیهای فراگیری، برابری و حداقلی بودن است و برای حفظ یکپارچگی این ویژگیها نیاز به دولت سازگار با تامیناجتماعی داریم.
خالقپرست با بیان اینکه ساختار تامیناجتماعی به شکل فعلی از زمانی که «اتوفون بیسمارک» صدراعظم آلمان برسرکار آمد، به وجود آمد، گفت: بیسمارک که از یک خانواده بورژوا بود، برخلاف منافع طبقاتی خود عمل کرد، چراکه از اشاعه سوسیالیسم در آلمان نگران بود و نمیخواست که کارگران به سمت آن بروند. از این رو نظام تامیناجتماعی را پایهریزی کرد.
این کارشناس تامین اجتماعی با انتقاد از موازیکاری در حوزه تامین اجتماعی، گفت: هرکدام از نهادهای خیریه به یک سازمان تامیناجتماعی تبدیل شدهاند و داعیه کمک به اقشار جامعه را دارند. البته سازمان بهزیستی خوب عمل کرده و به خوبی برای حل مشکلات به میدان آمده است با این حال ما هیچ وقت ندیدیم که تلویزیون برنامهای نشان دهد که سیستم درمانی بهزیستی در یکی از شهرها چه مشکلاتی دارد و به چه حمایتهایی نیاز دارد.
وی با بیان اینکه خود سازمان تامیناجتماعی هم در زیرمجموعههای خود مانند شستا (شرکت سرمایهگذاری تامین اجتماعی) استراتژی واحدی ندارد، گفت: ما هنوز نمیدانیم که شستا قصد خروج از شرکتداری را دارد یا خیر. مشکل دیگر این است که مدیران آن حسب لیاقت انتخاب نمیشوند.
خالقپرست در ادامه به انتقاد از رویکرد وزارت بهداشت در قبال سازمان تامیناجتماعی پرداخت و افزود: ادغام بیمهها در وزارت بهداشت از آن کارهاست. وضعیت تامیناجتماعی به گونهای نیست که بخواهیم در کنار نداشتن استراتژی اجازه دهیم که چنین اتفاقاتی بیفتد؛ منتها عدهای فکر میکنند صندوق تامیناجتماعی آب کری است که باید هراز چندگاهی یک ماهی از آن درآوریم و به آنها بدهیم.
سازمان تامیناجتماعی یک نهاد اقتصادی است
این کارشناس تامین اجتماعی با بیان اینکه سازمان تامیناجتماعی بیشتر یک نهاد اقتصادی است تا اجتماعی، گفت: سازمان تامیناجتماعی براساس علم محاسبات بیمهای اداره میشود. این یعنی اینکه دو ضربدر دو برابر چهار است و شما نمیتوانید از یکجای آن چیزی بکنید و بعد انتظار داشته باشید که ساختارها از هم نپاشند و محاسبات بیمهای برهم نریزند. ساختار قانونگذاری ما این درک نکرده و نمیداند چه کند از همین رو یک روز میآید و برای خود طرح میدهد که منابع فلان جا را به جای دیگری بفرستید.
وی با بیان اینکه سیکل محاسبات بیمهای حداقل ۱۰ سال است، گفت: با این حال عدهای بدون درک این مسئله میآیند و طرح میدهند که بعضیها با ۵ سال بیمهپردازی هم میتوانند بازنشسته شوند. همین قانونگذاران میآیند و کارگاههای زیر ۵ نفر را از شمول قوانین تامین اجتماعی خارج میکنند. قانونگذاران ما احساسی کار میکنند.
خالقپرست افزود: ما صندوق بازنشستگی فولاد را داریم که همه از بحران منابع و مصارف آن مطلع هستند. صندوقی مثل نیروهای مسلح اطلاعاتش کاملا محرمانه است. صندوق بازنشستگی کشوری هم مشکلات خود را دارد. دقیقا نمیدانیم چرا برای کارکنان فولاد صندوق بازنشستگی مجزا تشکیل دادهاند، مگر تعداد آنها در کل کشور چقدر است؟! حالا دولت باید پاسخ این بیتدبیری را بدهد و ناچار است که از محل منابع صندوق بازنشتگی کشوری حقوق بازنشستگان فولاد را بپردازد.
این کارشناس تامیناجتماعی با بیان اینکه دولت ناچار است هزینههای آموزش، بهداشت و تامیناجتماعی را بپردازد، گفت: البته این دلیلی نیست که ما تمام هزینههای اداره صندوقها را برعهده دولت بیاندازیم. دولت تا کی برای پرداخت مطالبات بازنشستگان صندوقهای دیگر باید منابع اختصاص دهد آنهم وقتی که منابع و مصارف صندوق بازنشستگی کشوری سربهسر شده است.
وی با بیان اینکه نتوانستیم که در حوزه تامیناجتماعی نظریهپردازی کنیم، گفت: تنها یک کتاب به اسم اسلام و تامیناجتماعی عرضه شده که به ضرورت وجود تامیناجتماعی در احادیث پرداخته است. البته ما به احادیث احترام میگذاریم اما ما به کار امروزیتری احتیاج داریم که با شرایط فعلی سازگاری داشته باشد. از این رو من نظریه «دولت سازگار با تامین اجتماعی» را ارائه کردهام. برای رسیدن به دموکراسی چارهای جز این نداریم که فراگیری و چترحمایتی تامیناجتماعی را توسعه دهیم. اما تاکید دارم که ما در اصول تامیناجتماعی را پذیرفتهایم.