عبدالله وطن‌خواه در گفت‌و‌گو با ایلنا؛
ما کار می‌کنیم اما گرسنه‌ایم/زمینه برای پیگیری دیگر مطالبات کارگران فراهم شده است
وطن‌خواه، آیین‌نامه پیشنهادی را صرفا در حد یک کار پایه‌ای می‌داند که اگر اجرایی شود می‌توان از آن برای تحقق دیگر مطالبات کارگری استفاده کرد. به‌نظر وی مهم‌ترین مطالبات کارگران، امنیت شغلی، آزادی تشکل‌های کارگری و دستمزد عادلانه است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، هفته قبل نتیجه مذاکرات در شورای عالی کار بر سر تبصره یک ماده 7 بین کارگران، کارفرمایان و دولت حاکی از یک خبر خوش برای کارگران بود و آن اینکه سقف سه‌ساله برای قراردادهای موقت تعیین و درنهایت محدودیت جدی در زمینه اخراج کارگران ازسوی کارفرمایان ایجاد شد. عبدالله وطن‌خواه (فعال کارگری) ضمن مثبت ارزیابی کردن این آیین‌نامه پیشنهادی، آن را صرفا در حد یک کار پایه‌ای برای آینده می‌داند که اگر اجرایی شود می‌توان از آن برای تحقق دیگر مطالبات کارگری استفاده کرد.
وطن‌خواه اظهار داشت: متاسفانه ما کارگران به دلیل نداشتن تشکل مستقل کارگری نمی‌توانیم چشم‌اندازی از آینده را برای خودمان ترسیم کنیم. این آیین‌نامه؛ اگر مصوب شود و انواع و اقسام ان‌قلت‌ها را بر آن نیاورند، گامی است رو به جلو و می‌توان در آینده از آن به‌عنوان یک کار پایه‌ای برای اجرای همین مفاد موجود در قانون کار – که به شیری بی‌یال و دم و اشکم می‌ماند- استفاده کرد.
فقدان تشکل‌های مستقل کارگری، نبود ابزار فشار برای اجرای قانون
وی تاکید کرد: به‌دلیل نداشتن تشکل‌های مستقل کارگری و ابزار فشار، ما توانمندی اجرای هیچ قانونی را نداریم. از همین روی، مسئولان قوای سه‌گانه هم هر گونه که دلشان می‌خواهد کارگران را غارت می‌کنند. این امر در قضیه تصویب بند "ز" تبصره 7 لایحه بودجه 97 کاملا مشهود بود که به‌رغم همه مغایرت‌های قانونی که داشت به تایید شورای نگهبان رسید و به همین سادگی، تبدیل به یک قانون شد. در نتیجه، برداشت غیرقانونی از اموال کارگران –که نتیجه 60 سال کار و تلاش و پرداخت منظم بود- با یک امضا از سوی کسانی که ابزار قدرت طبقاتی آن را داشتند- قانونی و اجرایی شد.
زمینه برای پیگیری دیگر مطالبات کارگران فراهم شده است
وی افزود: اجرایی شدن این آیین‌نامه زمینه را برای پیگیری دیگر مطالبات کارگری فراهم می‌آورد. پیگیری دیگر مطالبات کارگری فضا را برای به‌عقب‌راندن دیگر شرکای اجتماعی در این سه‌جانبه‌گرایی نابرابر تحمیل‌شده –که در عمل دوجانبه‌گرایی است- ایجاد می‌کند. دوجانبه‌گرایی مورد نظر من، بین کارفرمایان و دولتمردان سرمایه‌دار از یکسو و کارگران از سوی دیگر است.
وطن‌خواه به عدم انسجام موجود بین کارگران پرداخت و گفت: دولت و سرمایه‌داران دارای منافع مشترک هستند و با زور و تهدید اتحاد بین کارگران را از بین برده‌اند.
کارگران موظف به مطالبه‌گری هستند
وی در پاسخ به این پرسش که آیا می‌توان با عنایت به طرح چنین آیین‌نامه‌ای، کارگران را تشویق به مطالبه‌گری هرچه بیشتر کرد، اظهار داشت: چنین رویکردی نه‌تنها خوش‌بینانه، بلکه تحمیق‌کننده نیز است. وقتی به اموال و دارایی کارگران با انتقال منابع درمان تامین اجتماعی به خزانه‌داری کشور چنین راحت دست‌اندازی می‌شود، نمی‌توان صرفا با استناد به این آیین‌نامه امید به فعالیت را در دل کارگران زنده نگاه داشت. نمی‌توان گفت اگر هم جایی ضرر کردید ایرادی ندارد؛ به‌جایش در اینجا امتیازی را به‌دست آوردید. با این حال، این نکته را هم باید لحاظ کرد که ما کارگران موظفیم حتی اگر به اندازه یک ذره هم شده، به فعالیت و پیگیری مطالبات‌مان ادامه داده و امیدوارانه و متحدانه حرکت کنیم. حداقل همین منافع طبقاتی مشترک می‌تواند کارگران را متحد کند. یک شبه نمی‌توان به تمامی اهداف و ایده‌آل‌ها رسید. ما موظیم ذره‌ذره پیش برویم. بنابراین نباید بین بد و بدتر انتخاب کنیم بلکه باید مطالبه‌محورانه حرکت کنیم.
حتی نظام سرمایه‌داری جهانی حقوق بنیادین کار را پذیرفته است
این فعال کارگری با اشاره به ماهیت استثمارگرانه سرمایه، تصریح کرد: اگر سرمایه‌داری استثمار نکند دیگر نظام سرمایه‌داری نیست. اما همین نظام سرمایه‌داری جهانی، یکسری آیتم‌هایی را پذیرفته که شرایط را برای کارگران قابل تحمل‌تر کرده، ازجمله حقوق کارگران که مندرج در مقاوله‌نامه‌های بنیادین سازمان بین‌المللی کار است. متاسفانه ما هیچ‌کدام از اینها را در ایران نداریم و نباید هم توقع زیادی داشت چراکه واقعیت وجودی توازن قوا بین کارفرمایان و دولت ما کاملا به ضرر کارگران است.
تنها آن قانونی مقدس است که حافظ منافع مردم باشد
وی با اشاره به جمله مشهور و تاریخی زنده‌یاد دکتر تقی ارانی که؛ تنها آن قانونی مقدس است که حافظ منافع مردم باشد، گفت: هدف من؛ لغو قانونی‌کردن برداشت از اموال کارگران است یعنی آن چیزی که در روز روشن، مجلس و شورای نگهبان تاییدش کردند.
مثلث امنیت شغلی، آزادی تشکل‌های کارگری و دستمزد عادلانه
وطن‌خواه مهم‌ترین مطالبه کارگران را در درجه اول، امنیت شغلی دانست، اما تصریح کرد: حقیقت این است که ما با یک مثلث مواجهیم. امنیت شغلی، آزادی تشکل‌های کارگری و دستمزد عادلانه. فقدان هر کدام از اینها، باعث به‌هم‌ریختن کارکرد این مثلث می‌شود. اگر بخواهم در یک کلام مطالبات کارگران را جمع‌بندی کنم این می‌شود که اجرای کامل مقاوله‌نامه‌های بنیادین سازمان بین‌المللی کار و در واقع، همان حقوق بنیادین کار که نظام سرمایه‌داری جهانی رعایت می‌کند. البته باید این را هم لحاظ کرد که با پذیرش مقاوله‌نامه‌های سازمان بین‌المللی کار، اصل استثمار نیروی کار از سوی نظام سرمایه‌داری مورد پذیرش قرار گرفته است.
وی اظهار داشت: در طول دورانی که خصوصی‌سازی در ایران اعمال شده، هیچ قانونی در حمایت از منافع کارگران اجرایی نشده‌است و همه چیز در راستای منافع طبقه حاکم و سرمایه‌داران بوده‌است.
ما کار می‌کنیم اما گرسنه‌ایم
این فعال کارگری در پایان، خطاب به قانون‌گذاران و دولتمردان گفت: ما انگل نیستیم بلکه تولیدکنندگان و ولی‌نعمتان واقعی هر اجتماع انسانی‌ای هستیم. اما ما کار می‌کنیم و گرسنه‌ایم.
