یک اقتصاددان:
حرف دولتی‌ها در مورد خط فقر جانبدارانه است/اقتصاددان‌ها نباید چشم بسته از گزارش‌های جهانی تبعیت کنند
مرتضی افقه معتقد است؛ اظهارات دولتی‌ها در ارتباط با خط فقر ملی با واقعیت‌های زندگی مردم همخوانی ندارد.
مرتضی افقه (اقتصاددان) در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در ارتباط با ادعای دولتی‌ها در مورد خط فقر ملی گفت: توزیع ناعادلانه ثروت و نابرابری اقتصادی آنقدر شدید است که جامعه به هیچ وجه نمی‌تواند چنین اظهاراتی را باور کند.
این استاد دانشگاه که عقیده دارد ادعاهای دولتی در مورد شاخصی مثل خط فقر را نباید ملاک درنظر گرفت، گفت: اقتصاددانان دولتی به دلیل گرایش و تعلق خاطری که دارند، معیار بی‌طرف و مستقلی برای اظهار نظر در مورد شاخص مهم خط فقر نیستند.
وی ادامه داد: جدا از این، در شرایطی که اقتصاددان های مستقل برای یک خانواده، خط فقر را تا حدود سه میلیون تومان در ماه محاسبه کرده اند، ادعاهای اخیر دولتی ها در مورد خط فقر ۶۰۰ تا ۸۰۰ هزار تومانی تعجب برانگیز و حتی بی معنی است.
این اقتصاددان گفت: این افراد اگر خود را اهل مطالعه و تحقیق می‌دانند، باید هرچه زودتر به افکار عمومی توضیح دهند که چطور خط فقر را محاسبه کرده‌اند.
افقه گفت: متاسفانه شمار قابل توجهی از اقتصاددان‌های کشور به شکل عجیبی از گزارش‌های اقتصادی سازمانهای جهانی حرف شنوی دارند، این تبعیت کورکورانه هم در میان اقتصاددان های راستگرا و هم در میان اقتصاددان‌های طیف نهادگرا به شدت شایع است.
وی گفت: این افراد عادت کرده‌اند هر معیار یا شاخص اقتصادی جدیدی که از سوی موسسات جهانی ارائه می‌شود را به صورت چشم بسته در مورد ایران بپذیرند، در حالی که در علم اقتصاد کسی قادر به اجتهاد است که بتواند گزارش‌های جهانی اقتصادی را با واقعیت‌های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی هر جامعه تطبیق دهد.
وی افزود: به جرائت می‌گویم که بیشتر پیش‌بینی‌های سازمانهای جهانی در مورد آینده اقتصاد ایران، محقق نمی‌شود زیرا این موسسات درکی از شرایط خاص جامعه ایران ندارند.
وی گفت: جامعه کنونی ایران آنقدر در نابرابری‌های اقتصادی غرق شده است که کسی حرف‌های مسئولان و اقتصاددانان دولتی در مورد خط فقر ۶۰۰ هزار تومانی را باور نمی‌کند. افکار عمومی باید چنین ادعایی را در زندگی روزانه خود لمس بکند در غیر اینصورت از نظر مردم، دولتی‌ها به آمارسازی و دروغ پردازی متهم خواهند شد.
وی ادامه داد: در جامعه نابرابری مانند ایران، خط فقر بسته به هر نقطه یا منطقه از کشور متفاوت است، خود تهران به عنوان پایتخت شرایطی متفاوت با دیگر مناطق کشور دارد، حتی خط فقر شهرها و روستاها نیز در مقایسه با هم متفاوت است.
افقه گفت: برای همین در سراسر کشور معیار واحدی در مورد خط فقر نداریم. در عمل مفهومی به نام خط فقر ملی قابل تعریف نیست و عقیده دارم برای هر منطقه از کشور باید برنامه های توسعه و فقر زدایی جداگانه نوشت.
این اقتصاددان که معتقد است بدون فقر زدایی نمی توان برای توسعه کشور گامی برداشت، گفت: فقر شدید و نابرابری امروز جهان را تهدید می کند و برای همین برنامه های توسعه هزاره سوم سازمان ملل با تاکید بر فقرزدایی نوشته شده اند.
وی گفت: تاکید بر اهمیت فقرزدایی آنقدر زیاد است که در کنار مفاهیم خط فقر مطلق و خط فقر نسبی، مفهوم جدیدی تحت عنوان خط فقر شدید تعریف شده است.
به گفته افقه، این مفهوم تازه تنها تاکید بیشتر بر مفهوم قدیمی‌تر خط فقر مطلق است و در آن به هیچ عنوان از تعیین خط فقر در محدوده ملی حرفی به میان نیامده است.
این اقتصاددان در پایان گفت: تا زمانی که در جامعه فقر به صورت نسبی ریشه کن نشود، هیچ برنامه توسعه‌ای قابل اجرا نخواهد بود. مسئولان دولتی به جای گفتن حرف‌هایی که تنها به افزایش شکاف میان دولت و ملت منتج می‌شود باید کاری کنند که مردم تغییرات اقتصادی را در زندگی روزانه خود لمس کنند.
