چگونه بحران صندوق‌های بازنشستگی مرتفع می‌شود؟

به گزارش ایلنا، ایمان وطن‌دوست (کارشناس ارشد حقوق) در یادداشت پیش‌رو به راه‌حل‌های خروج صندوق‌های بازنشستگی از بحرانی که دامنگیرشان شده، می‌پردازد:

بحران صندوق های بازنشستگی بسیاری از کشورها را گرفتار خود نموده‌است و از عوامل اصلی به زانو درآمدن شوروی سابق  و دولت یونان بوده  و کشورهای فرانسه، ژاپن ، آلمان و کشورهای متعدد دیگر را در تنگنای شدید اقتصادی در بره‌ ای قرار داد و اکنون این باتلاق بزرگ در برابر دولت  ایران قراردارد و اگر چاره‌ای عاجل نیاندیشیم دولت را به درون خود خواهد کشید.

در حال حاضر پرداختی صندوق های بازنشستگی از بودجه دولت سالانه به ٧٠ هزار میلیارد تومان می رسد و طی ٥ سال آینده پیش بینی می‌شود این رقم معادل ٤٠ درصد بودجه کل کشور خواهد شد و با این شرایط دشوار، دولت توان پرداخت چنین هزینه‌ای را نخواهد داشت .

 اگر همچون کشورهای ژاپن ، آلمان و فرانسه به سرعت برای این بحران چاره اندیشی نکنیم دولت در باتلاقی فرو خواهد رفت که توان خروج از آن را نخواهد داشت و این بحران بزرگ اقتصادی به ورشکستگی دولت هم منجر خواهد شد؛ به طوریکه در سایر کشورهای بحران زده هم این اتفاقات رخ داده و موجب زمین خوردن برخی دولت ها شده‌است.

بحران صندوق های بازنشستگی قاعدتا به دلیل اختلاس و دزدی از بودجه دولت ایجاد نشده است، حتی اگر حاشیه سود شرکت های زیر مجموعه صندوق های بازنشستگی به ١٥ درصد هم می‌رسید، این بحران بوجود می‌آمد چرا که تا کنون مجلس ها و دولت‌های گذشته بدون مطالعه دقیق با مصوبات هزینه‌زای خود بار مالی زیادی بر دوش صندوق های بازنشستگی گذاشتند واز طرف دیگر ورودی صندوق های بازنشستگی با کاهش شدیدی مواجه شده است و از سوی دیگر خروجی آنها یعنی تعداد بازنسشته ها افزایش زیادی داشته است .

درشرایط کنونی کشور ما ، میانگین سن بازنشستگی به ٥٢ سال رسیده و امید به زندگی هم حدود ٧٥ سال است. لذا لازم است براساس شرایط فعلی، برنامه ریزی و تدبیر شود تا صندوق های بازنشستگی از این باتلاق خود ساخته خارج شوند.

با بررسی این معضل در سایر کشور ها مشاهده می کنیم که کشورهای دیگر هم با یک برنامه ریزی دقیق توانسته اند چاره ای بیاندیشند تا از این بحران بزرگ خارج شوند. حال برای عبور از این بحران موارد زیر که حاصل کار کارشناسی درباره مشکلات صندوق های بازنشستگی است از سوی نگارنده پیشنهاد می گردد.

١- افزایش میانگین سن بازنشستگی به ٦٥ سال طی مقطع ٥ ساله . البته برای مشاغل مختلف این میانگین متفاوت لحاظ شود .به طور مثال برای معلم ها و کارکنان دولت 65سال و برای کارگران 60 سال و برای پزشکان و قضات 67سال و سایر شغل ها متناسب باپارامترهای سهم شغل سن بازنشستگی تعیین شود.

٢- محاسبه پرداخت مستمری بازنشستگی بر اساس ١٠ سال آخر خدمت که این طرح نیز طی دوره ٥ ساله باید اجرایی شود.

٣- محاسبه کسورات بازنشستگی کارکنان متناسب با دریافتی آنها یعنی کسی که ٢٠ میلیون تومان حقوق می گیرد کسورات بیشتری پرداخت کند.

در کنار این راه حل ها لازم است تدابیر اساسی جهت افزایش بهره وری شرکت‌های سرمایه گذاری زیر مجموعه صندوق‌های بازنشستگی و فروش سهام شرکت های کم بازده و زیان ده اندیشیده شود چرا که بخش قابل توجهی از شرکتهای واگذار شده به صندوق های بازنشستگی کم بازده یا زیان ده هستند و خود باری بر دوش صندوق‌ها شده‌اند. برای اصلاحات فوق نیاز است تا در قانون صندوق های بازنشستگی بازنگری و اصلاحات اساسی از سوی مراجع زیربط صورت بگیرد تا بتوان صندوق های بازنشستگی را از بحران ورشکستگی فعلی خارج کرد.

چنانچه اصلاحات یادشده انجام نشود رییس جمهور فعلی یک دولت ورشکسته و کشتی به گل نشسته‌ای را تحویل رییس جمهور بعدی خواهد داد.