شرایط نگهداری و بازبینی دیگ‌های بخار صنعتی

«شهرام غریب» در گفتگو با ایلنا با اعلام این مطلب اظهار داشت: قطع یقین دلیل حادثه  انفجار دیگ بخار کارخانه برنا فوم شیراز تا زمان خاتمه تحقیقات کارشناسی روشن نخواهد شد و تا آن زمان نمی‌توان در خصوص این ماجرا با حتمیت سخنی گفت.

وی افزود: در عین حال بصورت کلی قواعد ایمنی مشخصی در خصوص نصب، راه‌اندازی، استفاده و نگهداری از دیگ‌های بخار در محیط‌های مختلف صنعتی وجود دارد که رعایت آنها می‌تواند از احتمال وقوع حوادثی مشابه آنچه که صبح روز گذشته افتاد بکاهد.

این مدرس ایمنی کار در توضیح این قواعد با یادآوری اینکه دیگ‌های بخار صنعتی (boiler)  درست مانند دیگ‌های زودپز آشپزخانه‌‌ای کار می‌کنند؛ گفت: فارغ از اینکه نوع صنعتی این دیگ‌ها به مراتب از نوع آشپزخانه‌ای بزرگتر است اما در هر دو نوع حجم معین و محدودی از آب به نقطه جوش می رسد.

وی بابیان اینکه در مدل‌های صنعتی دیگ‌های بخار،  حجم معینی از آب پس از رسیدن به نقطه جوش در قالب بخار فشرده برای مصارف صنعتی مختلف و متراکم به بیرون مخزن دیگ منتقل می‌شود؛ گفت: بصورت مشخص در مدل‌های صنعتی دیگ‌های بخار باید هموراه رعایت 4 نکته مورد توجه قرار بگیرد چراکه در غیر این صورت ممکن است حادثه‌ای ناگوار اتفاق بیفتد.

غریب در تشریح رعایت این نکات که در صورت عدم رعایت آن جان کارگرانی که در اطراف دیگ بخار کار می‌کنند، به خطر می‌افتد، تصریح کرد: به صورت کلی دو نوع حفاظت باید از دیگ های بخار صورت بگیرد که یک نوع آن حفاظت آشکار، در رابطه  با عملکردهای مکانیکی، الکتریکی و اصول ظاهری اولیه است.

این کارشناس ایمنی افزود: در کنار حفاظت‌ آشکار باید حفاظت‌ پنهان مثل حفاظت از اتاق دیگ، محفظه‌ها و سوپاپ ها صورت بگیرد.

غریب در عین حال با یادآوری  سوپاپ های اطمینانی که از طرف کارخانه‌های سازنده دیگ‌های بخار باید بر روی آنها تعبیه شده باشد؛ افزود: از نظر مقررات ایمنی هر دیگ بخار باید حداقل یک سوپاپ اطمینان داشته باشد و در عین حال مکان استقرار آن باید در پایین ترین سطح حفاظت و در وضعیتی باشد که بدون هیچ مشکلی در مواجه با فشار پیش بینی شده به درستی عمل کند.

این کارشناس ارشد ایمنی کار که تاکید دارد باید دو مورد مهم را بر روی سوپاپ‌های اطمینان لحاظ کرد؛ افزود: سوپاپ ها باید روان کار و بدون ضربه کار کنند و از طرفی باید بالاتر از جایی که کارگران در آن مشغول به کار هستند (Risk Safety Distance Person) قرار بگیرد.

این مدرس ایمنی دانشگاه کنترل کیفیت قطعات استفاده شده در دیگ بخار را از دیگر مواردی دانست که باید حین ساخت مورد توجه دقیق قرار بگیرند و افزود: این بازبینی‌ها باید دست‌کم در فواصل 6 ماهه و 1 ساله لحاظ شود و از طرف دیگر کنترل‌های مکانیکی، الکتریکی و کنترل سطح آب نیز باید در همین فواصل به صورت منظم توسط کارشناسان ایمنی بررسی شود.

وی در پایان کنترل فرسودگی دستگاه ها، تعویض به موقع قطعات و دستگاه‌ها و سرویس های منظم و مرتب دوره ای را از دیگر نکاتی دانست که باید در تامین ایمنی دیگ های بخار لحاظ شود.