عدم تمدید قرارداد؛ راه قانونیِ کارفرمایان برای اخراجِ کارگران/ هیچ‌کس به گزارشِ بی‌قانونی در کارخانه سیمانِ خزر لوشان ورود نکرد!

به گزارش خبرنگار ایلنا، «اخراج» و یا «عدم تمدید قرارداد»؛ این دو فرقی با هم ندارند، نتیجه‌ی هر دو بیکار شدنِ کارگر است. کارفرمایان اما با واژه‌ی اخراج میانه‌ی خوبی ندارند و اگر کارگری را از کار بیکار کنند، ترجیح می‌دهند از لفظ‌عدم تمدید قرارداد برای آن استفاده کنند. مدیر کارخانه‌ی سیمان خزر لوشان نیز همین‌گونه است. او در مصاحبه با «ایلنا» به هیچ وجه لفظ اخراج را بر نمی‌تابد و تأکید دارد که هیچ کارگری در کارخانه‌ی تحتِ مدیریتش اخراج نشده است. 

اسحاق جمال امیدی در پاسخ به این سوال که چرا کارگری را بعد از ۱۲ سال اخراج کرده قاطعانه گفت: اخراج چیست؟! این خبرها چیست که کار می‌کنید؟! از او پرسیدم که اگر اخراج نبوده، پس چه اتفاقی برای نیرویِ متخصص شما افتاده؟ او گفت: «من نمی‌دانم، خودتان تشریف بیاورید و بررسی کنید.» مجددا پرسیدم: بیرونش کردید؟ پاسخ داد: «بیرون کردن همان اخراج کردن است.» سوالِ بعدی را اینگونه پرسیدم که آیا خبری که در موردِ بیکار شدنِ کارگرِ ۱۲ساله شنیدیم کذب است؟ پاسخ او اینبار کمی فراتر رفت و به آنچه ما انتظار داشتیم نزدیک‌تر شد؛ مدیرعامل شرکت سیمان خزر لوشان گفت: «همه‌ی کارگران ما قراردادی هستند؛ بعد از پایانِ قرارداد، برخی قراردادشان تمدید می‌شود و برخی‌عدم نیاز می‌خورند و قراردادشان تمدید نمی‌شود.» او سپس تأکید کرد که «هیچ اخراجی در کارخانه‌ی سیمان خزر لوشان اتفاق نمی‌افتد.» 

در کارخانه‌ی سیمانِ خزر لوشان اما یک کارگرِ متخصص بعد از ۱۲ سال کارِ تخصصی در یکی از سخترین و زیان‌بارترین بخش‌های کارخانه به یک کارگرِ نظافتچی تبدیل شده و بعد از مدتی هم عذر او را خواسته و از کار بیکارش کرده‌اند.

منابع موثق خبری ما اطلاع داده‌اند که این تنزل رتبه و بعد هم اخراج، نتیجه‌ی حمایتِ او از یکی از کاندیداهای نمایندگیِ مجلس بوده است. کاندیدای پیروز در انتخابات، که حالا یکی از نمایندگانِ مجلس دوازدهم است، برای تسویه حساب با مخالفانِ خود، این تصمیم را گرفته به مدیریتِ کارخانه ابلاغ کرده است!

ما در رابطه با این موضوع چندین گزارش نوشتیم اما نه تنها هیچ پاسخی از وزارت کار و شستا (که سیمان خزر یکی از زیرمجموعه‌های آن است) نگرفتیم، بلکه اوضاع کارگر بدتر شد و بعد از مدتی به کل از کار بیکار شد. 

حالا مدیریت کارخانه در پاسخ به سوال ما در رابطه با اخراجِ کارگر، بر روی معنای واژه‌ها تأکید می‌کند و بیکار کردنِ کارگر را نه حاصلِ اخراج از کار، بلکه نتیجه‌ی‌عدم تمدید قرارداد می‌داند!

برای این کارگر اما این واژه‌ها معنای یکسانی دارند: بیکاری و تمام تبعاتِ سختِ بعد از آن. واقعیت این است که سابقه‌ی ۱۲ ساله‌ی این کارگر در یک شغل سخت و زیان‌آور نادیده و به راحتی کنار گذاشته شده و هیچ کس هم پاسخگو نیست؛ نه وزارت کار، نه شستا و نه مدیریتِ شرکت سیمان خزر لوشان. 

«عدم تمدید قرارداد» البته واژ‎ه‌ای است که همه چیز را قانونی جلوه می‌دهد. قراردادهای موقتِ کارگران، چنان اوضاع را به نفع کارفرمایان چرخانده که آن‌ها می‌توانند هر زمان که دلشان خواست و به هر دلیلی، امضای‌عدم نیاز بزنند و کارگران را حتی با سابقه‌ی کارِ بالا و در حالیکه تنها چند سال تا بازنشستگی‌اشان باقیمانده، بیکار کنند.

درست به همین دلیل است که کارفرمایان ترجیح می‌دهند از واژه‌ی‌عدم تمدید قرارداد به جای «اخراج» استفاده کنند. در چنین شرایطی است که ارگان‌های مربوطه به راحتی از زیرِ بارِ پاسخگویی شانه خالی می‌کنند و احتمالا اگر هم حاضر به پاسخگویی شوند، با تک جمله‌ی «هیچ اتفاقِ غیرقانونی‌ای صورت نگرفته» همه چیز را فیصله می‌دهند. 

کارگرِ کارخانه‌ی سیمانِ خزرِ لوشانِ احتمالا اکنون در چنین شرایطی است؛ او نزدیک به یک ماه است که از کار بیکار شده، نه می‌تواند ثابت کند که اخراجش بی‌دلیل بوده و نه می‌تواند به مرجعی قانونی اعتراض کند و امیدوار باشد که به مسئله‌اش رسیدگی شود.

این کارگر در حالی که ۸ سال تا بازنشستگی‌اش از یک شغل سخت و زیان‌آور باقی مانده بود، یک شبه به درخواستِ نماینده شهر بیکار می‌شود. هیچ توضیحی به او نمی‌دهند، هیچ ارگانی پیگیرِ صحتِ اطلاعاتی که در موردِ این کارگر منتشر شده نمی‌شود و تنها چیزی که می‌شنویم این است که «کارگرانِ کارخانه قرارداد موقت هستند و اگر به کارگری نیاز نباشد، قراردادِ او تمدید نخواهد شد.»

گزارش: زهرا معرفت