آیا مشکل سامانه رفاه برای بیمه کارگران ساختمانی حل شد؟

سیدرضا هاشمی (رئیس کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی خوزستان)، در گفتگو با خبرنگار ایلنا، با انتقاد از بازرسی‌های حذف‌کننده تأمین اجتماعی گفت: ما به عنوان انجمن‌های صنفی اتفاقا موافقِ بازرسی تأمین اجتماعی و حذفِ افرادی هستیم که به ناحق از بیمه کارگران ساختمانی استفاده می‌کنند. بیمه‌ی کارگران ساختمانی باید به کارگرِ ساختمانی تعلق بگیرد و نه هیچکس دیگر. اما باید دید این بازرسی‌ها چگونه اتفاق می‌افتد؛ آیا این بازرسی‌ها طبق قانون انجام می‌شود و یا با سهل‌انگاری و با هدف حذف بیمه کارگران ساختمانی صورت می‌گیرد؟ 

وی ادامه داد: به طور مثال، ممکن است در بازرسی‌ها، کارگزاری‌ها به بیمه شده تلفن بزنند و اگر کارگر شاغل نباشد، بیمه او را قطع کنند؛ در حالیکه ممکن است فردی که بیمه‌اش قطع شده استادکار باشد و بین مردمِ محلِ زندگی‌اش به آن شغل شهرت داشته باشد. ممکن است کارگر ساختمانی برای مدتِ کوتاهی و تا رفتنِ سرِ پروژه‌ای دیگر، بیکار شود و در همین مدت هم بازرسی کنند و بیمه‌ی او راقطع کنند. گاهی براساس ظاهر یک استادکار نظر می‌دهند، گاهی کارگر تلفنش را جواب نمی‌دهد، بیمه را معلق می‌کنند و… به طور کل؛ این دست بازرسی‌ها درست نیست و با هدفِ توزیعِ عادلانه‌ی سهمیه بیمه کارگران ساختمانی صورت نمی‌گیرد. 

هاشمی تأکید کرد: برخوردهایی از این دست وجود دارد که ما بارها بابت آن انتقاد کرده‌ایم. یکی دیگر از مشکلاتِ شایع کارگران ساختمانی در قطع بیمه، تغییر محل سکونت کارگر است. سازمان تأمین اجتماعی اگر پیگیر مشکل کارگر ساختمانی است، باید به این مسائل رسیدگی کند. 

این فعال ساختمانی به سامانه مخصوص ثبت‌نام بیمه کارگران ساختمانی اشاره کرد و گفت: این سامانه فعلا کمکی به کارگران ساختمانی برای دریافت سهمیه بیمه اجتماعی نکرده است. حتی نتوانسته مشکل مربوط جابه‌جایی محل سکونت کارگران ساختمانی را حل کند. مثلا کارگر در خوزستان بیمه شده اما ساکن تهران است. این کارگر باید به خورستان برود و آدرس محل کارش در تهران را بدهد و بعد منتظر بماند که شعبه تأمین اجتماعی تهران برای بازرسی به محل کار او برود. ضمن اینکه اصلا معلوم نیست بازرسی صورت بگیرد یا نه! 

هاشمی گفت: مشکل سامانه رفاه هنوز رفع نشده و این سامانه با اختلال مواجه است. اطلاعات قبلی اصلا برای تشکل‌های صنفی بالا نمی‌آید؛ قبلا اینگونه نبود. این سامانه در سال ۹۴ به طور پایلوت راه‌اندازی شد و انجمن صنفی خوزستان یکی از ۴ انجمنِ شرکت کننده در این طرح بود. در سال ۹۵ سامانه ملی شد. اطلاعاتِ همه‌ی کارگران ثبت نام شده خوزستان از سال ۹۴ در سامانه موجود است. 

وی ادامه داد: اطلاعاتِ این سامانه به گونه‌ای بود که اگر کارگری که سهمیه بیمه‌اش برای خوزستان بود، به شهری دیگر می‌رفت، تشکل‌های صنفی می‌توانستند تغییر وضعیت جغرافیایی بدهند. اما الان هیچ اطلاعاتی از شماره تماس کاربرها در سامانه بالا نمی‌آید که تشکل‌ها بتوانند کاری انجام دهند. مثلا طرف سال ۹۵ ثبت‌نام کرده و چند سال بعد خانه‌اش را از خرمشهر به اهواز برده، انجمن‌ها برای این کارگر در حال حاضر نمی‌توانند کاری انجام دهند. اطلاعات برای این کارگر در شعبه تأمین اجتماعی اهواز بالا نمی‌آید، و چون در خرمشهر هم ساکن نیست سهمیه دریافت نمی‌کند و به او می‌گویند باید از شعبه محل سکونت سهمیه دریافت کند. این کارگر سردرگم می‌ماند و این وضعیتِ بسیاری از کارگران است. 

رئیس کانون انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی خوزستان در مورد تخصیص ۱۰هزار سهمیه بیمه کارگران ساختمانی به مناسبت روز کارگر گفت: درحالیکه به هر کدام از شعب، درصدی از سهم بیمه تخصیص داده شده بود، اواخر هفته گذشته اعلام کردند که از سازمان تأمین اجتماعی تهران خبر رسیده که فعلا بیمه کارگران ساختمانی را انجام ندهید چون در سهمیه‌بندی اشتباه شده است! 

هاشمی در موردِ ادعای تأمین اجتماعی مبنی بر جایگزینیِ کارگران ساختمانی جدید به جای کارگرانی که سهمیه بیمه آن‌ها در جریان بازرسی‌ها قطع شده، گفت: مشکل این است که به جای کارگرانی که سهمیه بیمه آن‌ها حذف شده، کارگران جدیدی بیمه نمی‌شوند. مثلا به کارگرانِ استان خوزستان که از مهم‌ترین قطب‌های کارگرنشین کشور است، از سال ۸۶ تاکنون نزدیک به ۵۵ تا ۶۰هزار سهمیه اختصاص داده شده، اما الان تنها نزدیک به ۳۵هزار کارگر بیمه شده در این استان وجود دارد. این نشان می‌دهد که ادعای سازمان تامین اجتماعی در مورد جایگزینی صحت ندارد. اگر این جایگزینی اتفاق افتاده چرا خودِ کارگران خوزستان نباید از سهمیه‌ی مربوط به استان‌شان بهرهمند شوند؟ 

این فعال کارگری گفت: خروجیِ بازرسی‌های سازمان برای کارگران ساختمانی چیست؟ برخی فکر می‌کنند در این بازرسی‌ها سوءمدیریت می‌شود، اما من فکر می‌کنم اتفاقا مدیریت می‌شود تا سهم کمتری برای بیمه کارگران ساختمانی تخصیص یابد. مثلا بیمه ۱۰۰ نفر در جریان بازرسی قطع می‌شود، ۵۰ نفر شکایت می‌کنند و بیمه آن ۵۰ نفر را برمی‌گردانند و اسم این را می‌گذارند تخصیص بیمه به کارگران ساختمانی! در حالیکه باید به ازای هر کارگری که بیمه‌اش قطع می‌شود، کارگری که در لیست سهمیه قرار دارد بیمه شود. 

هاشمی همچنین در مورد ادعای بیمه ۷۰هزار کارگر ساختمانی از سال ۹۹ گفت: باید مشخص شود که تامین اجتماعی چه کارگرانی را بیمه کرده است؛ آیا این کارگران همان کارگرانی بودند که تامین اجتماعی به اشتباه بیمه‌ی آن‌ها را قطع کرده یا واقعا در لیست سهمیه بیمه بوده‌‎اند؟ اگر آنها همان کارگران قبلا بیمه شده بودند، در واقع دردی از کارگران دوا نکرده و کاری برای بیمه کارگران ساختمانی انجام نداده است.