دستاوردهای کارگران بخش پلتفرم اینترنتی در آمریکای لاتین/ ایجاد اپلیکیشن تعاونی کارکنان بجای پذیرش کارفرما

به گزارش خبرنگار ایلنا به نقل از مجله تایمز، توسعه کسب‌وکارهای مربوط به پلتفرم‌های نشان می‌دهد که تلاش همراه با همبستگی کارکنان این پلتفرم‌ها چشم‌انداز خوبی برای کارگران بخش پلتفرمی این کشورها به منظور نزدیک شدن به استاندارد «کار شایسته» رقم زده است. 

در سال‌های اخیر، مدل پلتفرمی کسب و کارهای خدماتی در سراسر جهان گسترش یافته و بی‌ثباتی شغلی، غیررسمی بودن و عدم تعادل درآمدی همزمان با رشد شرکت‌های فعال در عرصه پلتفرم‌ها تشدید شده است. این به نوبه خود نیازی را ایجاد کرده است که کارگران فعال در این عرصه بتوانند با همان ابزارهای فناوری نوظهور، برای مقابله با استثمار مضاعف بسیج شوند. 

در آمریکای جنوبی، ایجاد «تعاونی‌های کارگری خدمات پلتفرم‌های تلفن همراه» مدلی از مقابله کارگران با آثار زیانبار اشتغال در بستر فناوری‌های جدید است. آنان توانستند به الگوریتم‌های برنامه‌نویسی و تنظیم برنامه‌های مجازی برای ایجاد پلتفرم‌های مستقل و تعاونی دست یابند که رقیب شرکت‌های بزرگ پلتفرمی باشد و بتواند با شکستن انحصار، امکان تحمیل تعرفه‌های ظالمانه به کارگران را رفع کند. 

به منظور توسعه ابتکاراتی از این دست، اصول کار با فناوری پلتفرم‌های اینترنتی فعال در صحنه اپلیکیشن‌های اینترنتی نیز توسط کارگران فعال در این تعاونی‌ها تدوین شده است. 

تولید پلتفرم‌های تعاونی دارای سازمانِ کاری و تدوین مدل‌های توزیع عواید فروش خدمات میان اعضا و ذی نفعان فعال در پلتفرم، یکی از دستاوردهایی است که این تعاونی‌های رقیب شرکت‌های بزرگ در قالب شرکت‌های متوسط ایجاد کردند. آنان با استفاده از فناوری هوش مصنوعی و ایجاد ساختاری مشارکتی و دموکراتیک، توانستند رویای ایجاد تعاونی‌های کارگری خودبسنده را به حقیقت بدل کنند. 

آنان نشان دادند که بدون نیاز به کارفرمایان و شرکت‌های بزرگ سرمایه‌داری، می‌توانند خود با مشارکت مهندسان و برنامه‌نویسان و استفاده از الگوریتم‌های هوش مصنوعی در طراحی پلتفرم، تمامی خدماتی که دیگر اپلیکیشن‌ها و پلتفرم‌ها در حوزه خدمات توزیع کالا، حمل و نقل و مسافربری و دیگر خدمات شهری فراهم می‌کنند، به نحو مشابهی ارائه دهند. 

مفهوم همکاری و تعاون در پلتفرم‌ها در ابتدا توسط تربور شولز، استاد دانشگاه نیواسکول در نیویورک و دستیار مرکز برکمن کلاین در دانشگاه هاروارد، در یک اتاق فکر اینترنتی در دهه گذشته پیشنهاد شده بود، اما این نه کارگران آمریکایی، که کارگران آمریکای جنوبی بودند که به این رویا تحقق بخشیدند. تنها در عرض چند سال، ایده آن‌ها در مجامع بین المللی به رسمی شناخته شد. 

کنسرسیوم مشارکتی پلتفرم (PCC)، یک فضای دیجیتالی که به حمایت از سرمایه گذاری، رشد و تبدیل تعاونی‌های پلتفرمی به شرکت‌های بزرگ اختصاص دارد، در گسترش این پلتفرم‌ها نقش داشته است. 

اکنون اپلیکیشن‌هایی مانند Up&Go (یک تعاونی کارگران خانگی) و تعاونی پلتفرمی Drivers (یک تعاونی حمل‌ونقل مبتنی بر اپلیکیشن) به شکل تعاونی توسط نیروی کار اداره می‌شود. کارکنان و ذی نفعان این تعاونی‌ها بسیار بیشتر از سایر پلتفرم‌ها از وضعیت حقوقی و کاری خود رضایت خاطر دارند و همین امر موجب شکسته شدن انحصار بازار و تعرفه‌های پلتفرم‌های بزرگ دارای کارفرما شده است. 

در برزیل، پلتفرم‌های تعاونی خود را به عنوان یک مدل نوآورانه تثبیت کردند که برابری، شفافیت و مشارکت در ایجاد یک اقتصاد دیجیتال فراگیر را در اولویت قرار می‌دهند. 

یکی از شناخته شده‌ترین نمونه در این کشور اپلیکیشن AppJusto است که یک پلتفرم مسافربری (تاکسی اینترنتی) است که در سال ۲۰۲۲ در شهر Araraquara تاسیس شد. 

یکی دیگر از پروژه‌های برزیلی که سزاوار بررسی است، «Senoritas Courier» است، که یک سرویس تحویل غذا از طریق موتورسیکلت است. این اپلیکیشن تعاونی که بافتی کارگری دارد، منحصراً توسط زنان اداره می‌شود که بیشتر در شهرهای ریو دوژانیرو و سائوپائولوی بزریل که بزرگترین شهرهای این کشور هستند، فعال دیده می‌شود. 

در مکزیک، پروژه تعاونی «Ciclo» در حمل و نقل و تحویل کالا را منحصراً با موتورسیکلت به شکل یک تعاونی میان کارگران کار انجام می‌دهد و یک فروشگاه اینترنتی و برنامه تلفن همراه برای تجارت الکترونیک ارائه داده است که نیروهای آن در آن سهام کامل دارند. 

CoopCycle نیز یک شبکه تعاونی است که خود را قادر می‌سازد تا تحویل‌های کالا به مشتریان را انجام دهد و با کمک یک الگوریتم هوش مصنوعی تاکنون در آرژانتین، برزیل، کلمبیا و مکزیک موفیت‌هایی داشته است. 

درس‌ها و دستاوردهای تجربه آمریکای لاتین در مطالبه‌گری از شرکت‌های بزرگ پلتفرمی و همچنین ایجاد رقبایی از جنس تعاونی‌های کارگری، نشان می‌دهد که در مواجهه با روندهای کلان حذف مشاغل، ناامنی شغلی فزاینده و بی‌ثبات کاری حاکم بر شرکت‌های پلتفرمی بزرگ، کارگران نیز دارای ابزاری از جنس همان فناوری‌های جدید اینترنتی و شبکه‌های موبایلی هستند. رشد فناوری همزمان با تقویت کارفرمایان، کارگران را نیز به ابزارهای سازمان یابی، اتحاد، تشکل‌یابی و حتی ایجاد راه‌هایی برای دور زدن کارفرمایان از طریق تعاونی‌ها مسلح کرده است.