آینده سازی یا آینده فروشی در سازمان تأمین اجتماعی؟!

بحران مالی در سازمان‌ها یکی از پدیده‌های رایج در طول حیات اقتصادی سازمان‌ها بوده است. نحوه مقابله با بحران و کاهش تبعات منفی آن، از مهمترین دغدغه‌های سازمان‌های درگیر بحران بوده است. سایر سازمان‌ها نیز، اقدامات پیشگیرانه از وقوع بحران و جلوگیری از سرایت آن به سایر مجموعه‌های تحت مدیریت و همسو با آن‌ها را اساس کار خود قرار داده اند. باید توجه داشت که این اقدامات پیشگیرانه در صورتی موثر خواهند بود و بحران‌های مالی را کنترل و بهبود خواهند داد که عقلانی و با توجه به منافع سازمان، مجموعه‌های تحت مدیریت، جامعه هدف و ذینفعان اتخاذ شود. اما اگر این اقدامات پیشگیرانه، نادرست و غیرعقلانی باشد و به منافع سازمان و ذینفعان توجهی نکرده باشد، شاید در کوتاه مدت شاهد بهبود بحران‌ها و کنترل آن‌ها باشیم، اما مقدمات و بستر نابودی سازمان در بلند مدت فراهم نموده ایم.

از جمله این سازمان‌ها می‌توان به سازمان تأمین اجتماعی در کشور اشاره کرد. اهمیت پایداری مالی در سازمان تأمین اجتماعی از آنجا آشکار می‌گردد که بررسی‌ها نشان می‌دهد، این سازمان در آینده نزدیک با بحرانهای مالی جدی مواجه خواهد شد. کاهش نرخ تولد از یکسو و افزایش سن افراد از سوی دیگر، منجر به افزایش چشمگیر میزان جمعیت بازنشستگان شده است. پیشی گرفتن رشد مصارف نسبت به منابع، در سازمان تأمین اجتماعی هم به عنوان چالش و هم به عنوان پیامد سایر چالشها، مشهود است. از طرفی نیزعدم هماهنگی سیاستهای کلان و تأمین اجتماعی، موجب‌عدم کارآیی سازمان در بلندمدت خواهد شد.

در این خصوص نیز یک کارشناس حوزه رفاه و تأمین اجتماعی اخیراً طی مصاحبه‌ای با خبرگزاری ایلنا، به درستی به ترسیم وضعیت سازمان تأمین اجتماعی در آینده پرداخته است و بحران‌های پیش روی سازمان تأمین اجتماعی را در کوتاه مدت و بلندمدت تشریح نموده است. گویا این مصاحبه مطابق میل مدیر عامل سازمان تأمین اجتماعی واقع نشده است و اکنون شاهد تکاپویی تحت عنوان پاسخگویی در قالب جوابیه از ناحیه این سازمان هستیم.

در ابتدا باید خرسندی خود را از اینکه بالأخره پس از دو سال، دود بسیار ضعیفی از دودکش سازمان تأمین اجتماعی خارج شد، اعلام نماییم. سپس به جامعه کارگری شاغل و بازنشسته تحت پوشش این سازمان اعلام کنم که آیا دقت کرده‌اید که سازمان تأمین اجتماعی در مقابل دستگاه‌های دولتی مانند سازمان برنامه و بودجه، وزارت بهداشت، وزارت اقتصاد و دارایی زبان در کام کشیده است و حاضر به ابراز وجود هم نیست. یا دقت کرده‌اید در مقابل مجلس سپر افکنده و حاضر به دفاع از منافع سازمان تأمین اجتماعی که نیست، حتی معاونت پارلمانی را هم منع می‌کند تا در دفاع از سازمان تأمین اجتماعی در برنامه هفتم توسعه تحرک و دفاعی نداشته باشد. چه دلیلی دارد که مدیرعامل محترم سازمان تأمین اجتماعی اینگونه بی‌تفاوت است و در دفاع از سازمان، خود را اینگونه در بی‌تفاوتی محض قرار داده است؟!

به نظر یک دلیل بیشتر ندارد و آن هم تابع محض دولت بودن است. زیرا میز و جایگاه خود را از نهاد ریاست جمهوری دانسته و بر این اساس به جای دفاع از سازمان و جایگاه آن، خود را مقید به پیاده کردن منویات دولت کابینه دولت می‌داند. به همین خاطر است که می‌بینیم حتی یک خط جوابیه و بیانیه نسبت به این همه کم لطفی دولت و مجلس به سازمان تأمین اجتماعی از ناحیه مدیریت آن صادر نمی‌شود. اما در پاسخ به یک مصاحبه با مضمون اینکه که اگر سازمان با این دستورالعمل و خوش خیالی و غوطه‌ور بودن در رویا، مدیریت شود ما آینده آن را چوب حراج زده‌ایم و سازمان تأمین اجتماعی را ندانسته به مسلخ می‌بریم. پاسخی تندی از مدیریت را تحت عنوان «سازمان تامین اجتماعی بحث فروش اموال سازمان تامین اجتماعی را «خلاف واقع» خواند» را شاهد هستیم. سوال این است که آیا آنچه که در این مصاحبه از ناحیه یک فرد مطلع عنوان شده است، خلاف واقع است؟ آیا فروش و واگذاری پتروشیمی سازمان به بانک رفاه خلاف واقع است؟ آیا فروش املاک و اموال فراوانی که ظرف این دو سال اتفاق افتاده است خلاف واقع است؟ آیا دارایی فروشی که برای جبران کسری بودجه با مجوز اتفاق افتاده است، خلاف واقع است؟

این در حالی است که مدیرعامل در تمام گزارشات ازعدم استقراض در دوران مدیریت خود یاد و بر آن افتخار می‌کند. سوال این است جناب آقای مدیرعامل این ماهیانه ۵۷۰۰ میلیارد تومان کسری بودجه را از کدام منابع تأمین می‌کنید؟ مگر جز با فروش اموال و سهام تأمین شده است. آیا فروش این اموال و سهام، آینده فروشی نیست؟ به نظر شما ارزش دارایی‌هایی که در سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ فروخته‌اید، امروز همان است؟ آیا می‌توان با همان پول، سهام پتروشیمی شازند اراک را مجدداً خریداری نمایید یا با همان پول امروز می‌توانید املاک و مستغلات را مجدداً خریداری و به سازمان برگردانید؟ قطعاً خیر؛ با چندین برابر آن پول هم قادر به بازگرداندن اموال از دست رفته سازمان نخواهید بود. به نظر شما مدیرعامل محترم سازمان، استقراض از بانک مرقون به صرفه است یا آینده را به فروش گذاشتن؟ آیا عقل سلیم استقراض را توصیه می‌کند یا اموال و دارایی فروشی را؟ قطع به یقین استقراض از بانک را. مگر اینکه عقل ممیزی در ماورای موضوع آینده فروشی قرار گرفته باشد، که ظاهر قضیه نیز این گونه به نظر می‌رسد.

جناب مدیرعامل این افتخار نیست که شما سرمایه‌ای را که طی ۴ دهه با ممارست توسط مدیران عامل قبلی و دیگران مانند مرحوم غرضی، استاد دکتر کرباسیان و… در قالب طلب از دولت گرفته شده یا در قالب تبصره ۸۲ نخست وزیری به دست آمده امروز هزینه کنید و بر آن هم افتخار نمایید و به آن هم بسنده نکنید. سپس در مقابل یک مصاحبه دلسوزانه اینگونه برآشفته شوی و پاسخی را ارائه نمایید که از ناحیه ما بازنشستگان و بیمه شدگان توجیه ناپذیر و غیر قابل پذیرش تلقی می‌شود.

جناب آقای دکتر موسوی شما با فروش اموال سازمان تأمین اجتماعی، آینده فروشی کردید و هیچ دستاوردی نیز نداشتید. این در حالیست که مدیریت قبلی سازمان اگر هم استقراض کرد، توانست با دو مرحله اجرای متناسب‌سازی و یک مرحله کمک هزینه شب عید، شادی حداقلی را به کانون سرد خانواده‌های بازنشستگان منتقل نماید. اما عملکرد شما چگونه بوده است؟ آیا با فروش این همه اموال و دارایی سازمان احساس می‌کنید عملکرد شما قابل قوبل بوده است؟ آیا کوچک‌ترین امتیازی را که حوزه صندوق‌های کشوری و لشکری برای بازنشستگان فراهم آورده‌اند، برای بازنشستگان تحت پوشش سازمان تأمین اجتماعی فراهم آورده‌اید؟ اگر فراهم کرده‌اید، لطف بفرمایید گزارش آن را به جامعه هدف ارائه دهید.

در بخشی از این جوابیه سازمان آمده است که در فاصله سال‌های ۱۳۹۴ تا ۱۴۰۰ بالغ بر ۱۰۶ هزار میلیارد تومان استقراض انباشته برای پرداخت مستمری و سایر تعهدات جاری انجام شده بود. برادر گرانقدر، مدیرعامل محترم سازمان تأمین اجتماعی، شما که طی مدت دو سال به روایتی ۱۸۰ هزار میلیارد تومان از دارایی‌های سازمان را فروخته و به روایتی دیگر ۲۲۰ هزار میلیارد تومان از آینده سازمان را از بین برده اید. آن هم دارایی‌هایی که با چندین برابر آن سرمایه ها، هم اکنون غیرقابل برگشت به سازمان هستند. حال به نظر شما انصافاً کدام یک قابل دفاع می‌باشد؟ استقراض یا فروش اموال و دارایی ها؟ شما خودتان قضاوت کنید.

در پایان من به جنابعالی و مدیران اتوبوسی که از کمیته امداد و دانشگاه امام صادق (ع) اسباب کشی کرده و بر خان آماده نشسته‌اید، توصیه می‌کنم همان راه مدیران قبلی که استقراض است را پیش رو بگیرید، ولی آینده این سازمان بین النسلی را چوب حراج نزنید.