آیا سامانه جامعِ روابط کار «پولی» است؟

احسان سهرابی (فعال کارگری) در گفتگو با خبرنگار ایلنا گفت: امروز با هدف راه‌اندازی زیرساخت الکترونیکی و تسهیل در حوزه روابط کار فرایند دادخواهی از حالت سنتی خارج شده تا کارگران به راحتی بتوانند شکایت خویش را از کارفرما با دادخواست الکترونیکی مطرح کنند اما با اینحال مشکلات جدیدی برای کارگران اضافه شده است.

وی با بیان اینکه «کارگران گاهاً به دلیل عدم آگاهی از سیستم، به دام کارچاق‌کن‌ها و دلالان می‌افتند» افزود: در مواردی کارگران برای تشکل پرونده و دادخواست، با دلالان قرارداد می‌بندند که یکی از آسیب‌های این موضوع، در اختیار دیگران گذاردن اطلاعات محرمانه است که هیچ تضمینی برای درز نکردن این اطلاعات به کارفرما نیست؛ ضمن اینکه ایجاد هزینه غیرمتعارف برای کارگری که شش ماه حقوق معوقه دارد و در پی شکایت است، اصلاً درست نیست.

سهرابی مشکلات دیگر الکترونیکی‌سازی فضای روابط کار را برشمرد: برای اخذ صلاحیت ایمنی پیمانکار الزام شده که کارگران آموزش ۸ ساعته HSE ببیند؛ گاهاً پیمانکاران ۱۰۰ هزارتومان بابت این آموزش از کارگران می‌گیرند و این در حالیست که براساس قانون، کلیه هزینه‌های مترتبه در این موضوع بر ذمه کارفرماست و نباید از کارگر ریالی اخذ شود.

او ادامه داد: متاسفانه سامانه جامع روابط کار در مواردی از برخی بانک‌های خصوصی سبقت گرفته؛ کارگر بابت فراموشی رمز ورود خود باید هر بار حدود هفت هزارتومان پرداخت کند که این دریافت وجه با روح آیین دادرسی کار که کلیه مراحل آن رایگان است، تضاد دارد.

به گفته وی، برای بازنشستگی سخت و زیان‌آور و درخواست آن نیز نرم‌افزار خاصی تعبیه شده که کارگران گاهاً توان استفاده از آن را ندارند و کار به دست سودجویان می‌افتد که از کارگر متقاضی مبالغ کلان می‌گیرند تا دادخواست بازنشستگی پیش از موعد آن‌ها را به سرانجام برسانند.

سهرابی در پایان نتیجه گرفت: براساس آیین دادرسی کار، کل مراحل شکایت و دادخواست‌های کارگران باید رایگان و با سهولت انجام بگیرد؛ در نتیجه استفاده از سامانه جامع روابط کار نباید برای کارگران مستلزم صرف هزینه باشد.