در گفتوگو با ایلنا طرح شد؛
چالشهای مذاکرات مزدی ۱۴۰۱/ دستمزد «سربار» نیست/ کالابرگ بیاید «ضریب جینی» بازهم افزایش مییابد
فرامرز توفیقی گفت: امسال نگرانیها از همیشه بیشتر است؛ کارگران در بلاتکلیفی به سر میبرند؛ جدا از مسالهی عدد و رقم، اینکه نمیدانیم تورم در سال بعد قرار است چقدر باشد. برای تصمیمگیری در ارتباط با دستمزد باید به همهی این موارد توجه داشت.
به گزارش خبرنگار ایلنا، امروز (شانزدهم اسفند) قرار است سومین جلسه مزدی شورایعالی کار راس ساعت ۱۸:۳۰ در محل وزارت کار برگزار شود. در این نشست، قرار است برای اولین بار به عدد و رقم در مورد مزد ۱۴۰۱ ورود شود.
فرامرز توفیقی (رئیس کمیته دستمزد کانون عالی شوراها و از اعضای کارگری شورایعالی کار) در رابطه با نگرانیهای دستمزد ۱۴۰۱ میگوید: مهمترین نگرانی در ارتباط با رویکردهای کارفرمایی حوزه دستمزد است که بیشتر به نظر میرسد سوداگرانی هستند در مقامِ تصمیمگیر برای صنعت کشور. این رویکردها باید تغییر کند؛ اگر همچنان به کارگر و دستمزدش به مثابهی «سربار صنعت و تولید» نگاه شود، یقیناً دیگر رمقی برای صنعت نیمهجان ما باقی نمیماند. اگر امسال هم قرار باشد، در بر همان پاشنهی سابق بچرخد و برای دستمزد جامعهی کارگری مثل سابق تصمیم بگیرند، صنعت نابود میشود.
به گفته وی، این نوع تصمیمسازیها موجب شده امروز با «بحران کارگر ساده و متخصص در بنگاهها» و همچنین «بحران کاهش سطح رقابتپذیری بنگاهها» مواجه باشیم.
توفیقی اضافه میکند: گروههایی آگاهانه به این بحرانها دامن زدهاند چراکه هرچه صنعت ما ناتوانتر باشد و قدرت رقابتپذیری آن کمتر، سوداگران سود بیشتری به جیب خواهند زد. بنابراین اگر به دنبال «رونق تولید» هستیم باید ابتدا دست سوداگران را از تصمیمسازیهای مزدی کوتاه کنیم و به دستمزد به عنوان هزینهی سربار نگاه نکنیم. موتور محرکهی تولید و ارتقای بهرهوری، «دستمزد کارگر» دارد؛ در علم اقتصاد، یکی از مهمترین پیشرانهای بهرهوری، نیروی انسانی و دستمزد آن است؛ ما در سایر معیارهای بهرهوری از جمله ماشین، تکنولوژی و ساختارهای هوشمند از دنیا عقبیم، لااقل نقش نیروی انسانی را پررنگ کنیم؛ نیروی انسانی که امنیت شغلی ندارد، نیروی انسانی که مواد غذایی کافی نمیتواند مصرف کند و بعد از تمام شدن کار اول باید به سرعت سراغ شغل دوم برود تا بتواند اجاره خانه بپردازد، بدون تردید نیروی انسانی بهرهور نیست.
نماینده کارگران در شورایعالی کار با بیان اینکه «قدم اول، بردن دستمزد به سمت معیارهای منصفانه است» اضافه میکند: باید اندیشههای سوداگری را از تصمیمسازی بزداییم؛ تازگیها نمایندگان کارفرمایی اظهاراتی میکنند که نشاندهندهی استیلای اندیشههای سوداگری است؛ این نگاهها و اندیشهها باید کنار گذاشته شود.
به گفته توفیقی، بیانضباطی در تصمیمگیری در ارتباط با ارز ترجیحی نیز عامل نگرانکنندهی دیگری است؛ اینکه نمایندگان مجلس تصمیم گرفتهاند در مقولهی ارز ترجیحی دست دولت را باز بگذارند، ما را نگران میکند.
او اضافه میکند: بازگشت به نظام کالابرگ آنهم با نرخهای شهریور ۱۴۰۰، کاملاً نگرانکننده است؛ این شهریور ۱۴۰۰ واقعاً از کجا آمده است؟! چرا قیمتها باید براساس شهریور ۱۴۰۰ سنجیده و تعیین شود؛ اینها همه نگرانکننده است. مشخص نکردهاند جامعه هدف چه کسانی هستند؛ هنوز ما «جاماندگان یارانه» داریم که منتظر هستند دولت به مسائل آنها رسیدگی کند. مساله دیگر آن است که ظهور کالابرگ اگر با سیاستگذاری درست به میدان نیاید، میتواند بازهم منجر به افزایش نرخ ضریب جینی و تعمیق شکاف طبقاتی شود.
توفیقی با بیان اینکه هنوز زیرساختهای کالابرگ در کشور فراهم نیست؛ ادامه میدهد: اینگونه طرحهای معیشتی بدون فراهم کردن زیرساختها منجر به ضربه زدن بیشتر به کارگران و بازنشستگان میشود. در این شرایط، آزادسازی قیمتها، مثل گرگی میماند که گوسفند را پاره میکند؛ ضعفا زیر پا له میشوند؛ در حال حاضر، دهکهای برخوردار، ۱۵ برابر دهکهای فرودست درآمد دارد و بازهم میخواهند به این فاصله دامن بزنند؛ همین ادعای آزادسازی، خودش در اول کار «شوک تورمی» ایجاد میکند و موجب گرانی بیشتر کالاها در ابتدای سال آینده میشود.
این نماینده کارگری جمعبندی میکند: همه اینها را که کنار هم میگذاریم، میبینیم باید برای دستمزد ۱۴۰۱ نگران باشیم؛ امسال نگرانیها از همیشه بیشتر است؛ کارگران در بلاتکلیفی به سر میبرند؛ جدا از مسالهی عدد و رقم، اینکه نمیدانیم تورم در سال بعد قرار است چقدر باشد. برای تصمیمگیری در ارتباط با دستمزد باید به همهی این موارد توجه داشت؛ با این وصف، امسال مذاکرات مزدی از همیشه دشوارتر است.