زمان تعیین تکلیف پرستاران طرحی کی فرامیرسد؟ / تداوم طرح خدمت به معنای نیاز به نیروی انسانی تازه است/ استخدام حق ماست
پرستاران طرحی خواهان رسیدگی به وضعیت خود هستند. این گروه با استناد به ارائه «تداوم طرح خدمت» و انتشار جذب ۵۲ هزار نیروی پرستار جدید، خواهان تعیین تکلیف و استخدام هستند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، توقف روند جذب نیروهای فارغالتحصیل رشته پرستاری به یک دغدغه اصلی برای پرستاران طرحی تبدیل شده است؛ نیروهای طرحی که بنا به دلایلی مثل افزایش مدت زمان طرح به تبع شرایط موجود از فرصت حضور در بازار کار محروم هستند.
پرستاری از رشتههای دارای طرح اجباری است که فارغ التحصیلان این رشته باید حداکثر به مدت ۲۴ ماه در مراکز درمانی کشور، خدمات پزشکی و پیراپزشکی ارائه دهند. گاهی مدت زمان طرح خدمت پرستاران بنا به دلایلی خاص مثل شیوع بیماریهای همگانی مرگبار یا بر اساس نیاز بیمارستانها به نیروی انسانی تمدید میشود.
سالانه، حدود پنج هزار پرستار در سیستم درمانی ایران بازنشسته میشوند. با توجه به عواملی مثل کرونا و خروج پرستاران از گردونه خدمت، استخدام ۳۰ تا ۴۰ هزار پرستار در هر سال احساس میشود تا کمبود نیروی سفیدپوشان سلامت مرتفع شود. بر اساس استانداردهای جهانی، تعداد نیروی پرستار نسبت به بیمار در ایران بسیار ضعیف است و از این منظر معادل کشورهای فقیر است.
گروهی از پرستاران طرحی در اعتراض به وضعیت خود و بلاتکلیفی برای ورود به بازار کار، در نامهای خطاب به نمایندگان مجلس خواهان رسیدگی به وضعیت خود شدند. در بخشی از این نامه آمده است: همانطور که مستحضر هستید، کشور عزیزمان ایران هم اکنون در مواجهه با ویروس منحوس و پاندمی بیسابقه کرونا قرار گرفته است و سربازان مدافع سلامت با وجود تمام کاستیها و با ایثار جان خود، ضامن سلامت جامعه هستند. بخش بزرگی از این خدمت صالحانه برعهده نیروهای طرحی بدون سهمیه مشمول قانون خدمت پزشکان و پیراپزشکان وزارت بهداشت و درمان است.
به گفته رضا رمضانی (رئیس کمیسیون رفاهی شورای عالی نظام پرستاری)، پرستاران طرحی و شرکتی در بحران کرونا دوشادوش همه پرستاران و مدافعان سلامت خدمت کرده و به فرموده مقام معظم رهبری فرهنگ ایثار و فداکاری و از خودگذشتگی را در جامعه رواج دادهاند و در بین دهها شهید پرستاری در این ایام، نیروهای طرحی و شرکتی نیز بودهاند بنابراین باید با همه این نیروها با عدالت رفتار شود. با توجه به اخذ مجوز استخدام حدود ۵۲ هزار نیروی پرستاری که با پیگیریهای سازمان نظام پرستاری محقق شد باید از این ظرفیت برای تبدیل وضعیت پرستاران طرحی و شرکتی در کوتاهترین زمان ممکن استفاده شود.
ماجرای ناتمام پرستاران طرحی
حمید نوری (نماینده پرستاران طرحی) درباره وضعیت این گروه توضیح میدهد: مشکلات پرستاران طرحی، قصهای دراز دارد. شرایطی که در آن قرار داریم به هیچ وجه منصفانه نیست و حق و حقوق پرستاران طرح ضایع میشود.
احتساب امتیاز حق کرونا در آزمون استخدامی دستگاههای اجرایی کشور مورد انتقاد شرکتکنندگان در آزمون قرار گرفته و بسیاری نسبت به نحوه محاسبه آن اعتراض دارند. پیش از برگزاری آزمون خبرها حاکی از آن بود، نمره کتبی کارکنان قرارداد کار معین، کارگری، شرکتی و متعهدین خدمت (طرحی و ضریب کا اعم از اجباری و تمدیدی) که در راستای وظایف و ماموریتهای محوله به طور مستقیم در معرض ویروس کووید ۱۹ قرار دارند از امتیازی به نام حق کرونا برخورار خواهد شد. بنابراین برای آن دسته از داوطلبانی که از اسفندماه ۹۸ تا زمان برگزاری آزمون در مراکز درمانی و بهداشتی وابسته به وزارت بهداشت شامل مراکز بهداشتی و درمانی و آموزش پزشکی و پایگاههای اورژانس ۱۱۵ خدمت کردهاند، صرفا در صورت واجد شرایط بودن به ازای هر ماه سابقه خدمت دو تا ۲۰ نمره کل اولیه فرد بر مبنای حق کرونا محاسبه خواهد شود.
به گفته نماینده پرستاران طرحی، این امتیاز برای نیروی درمانی شاغل در بخشهای کرونایی درنظر گرفته شده بود و نوع قرارداد آنها به هیچ وجه مطرح نبود. اگرچه این امتیاز درنظر گرفته شده بود اما ما از آن محروم بودیم. پیش از ارائه این امتیاز برای گذراندن طرح خود درخواست داده بودیم اما بیمارستانها از پذیرش ما صرف نظر کردند.
اگرچه تصور میشد تا نمره ۲ برای هر ماه اشتغال در بخشهای کرونایی در نظر گرفته شود اما ۲۰ نمره ملاک محاسبه قرار گرفت. این نیروی طرحی درباره وضعیت برگزاری آزمون توضیح میدهد: یک هفته پیش از برگزاری آزمون اعلام کردند، تمامی کسانی که سابقه اشتغال ۱۰ ماهه در زمان شیوع کرونا را داشته باشند، ۲۰ امتیاز به تمامی این افراد اضافه خواهد شد. این موضوع، ظلمی آشکار در حق نیروهای طرحی است؛ ما خواهان شروع طرح خود بودیم اما از آن محروم شدیم. رقابت در آزمونهای استخدامی بسیار بالاست و گاهی یک نمره یا حتی چندصدم سبب شکست یا موفقیت در آزمون استخدامی میشود. اهدای ۲۰ امتیاز به کسانی که اشتغال داشتهاند سبب تغییر نتایج در آزمون میشود.
نحوه برگزاری این آزمون نیز مورد انتقاد برخی از شرکتکنندگان قرار گرفت. به گفته نوری، نحوه برگزاری جلسه به هیچ وجه منظم نبود. دفترچههای سوالها آزمون پلمب نبودند و هیچ مراقبی در جلسه حضور نداشت. تصاویری از دفترچه پرسشهای آزمون نیز در فضای مجازی منتشر شد.
وی ادامه داد: به نظر میرسد، هدف از برگزاری این آزمون استخدام نیروی جدید بوده اما دراصل ماهیت و ذات آن، تبدیل وضعیت نیروهای قراردادی و شرکتی است. آقای شهریاری (رییس کمیسیون بهداشت مجلس) هم به نحوه برگزاری آزمون انتقاداتی وارد کرد آن را آزمون استخدامی ندانست. چون نیروی جدیدی به بدنه سیستم اضافه نشد و تنها تغییر وضعیت انجام شد. ردیفهای شغلی که برای استخدامی نیروهای طرحی درنظر گرفته شده بود با بیتدبیری دولت قبل سوختند.
تمدید طرح به معنای نیاز به نیروی انسانی است
مدتی بعد دانشگاههای علوم پزشکی به دلیل تعداد اندک پرستاران و نیاز به نیروی متخصص در شرایط کرونایی، اطلاعیهای برای تمدید و یا تداوم خدمت طرح تا سقف ۴۲ ماه با عنوان «تداوم طرح خدمت» منتشر میکنند. به گفته نوری، این موضوع در سالهای گذشته مطرح نشده اما به دلیل شیوع کرونا مورد توجه قرار میگیرد. ما این موضوع را به معنای نیاز به نیروی انسانی جدید درنظر میگیریم بنابراین باید شرایط جذب ما فراهم شود. بر اساس مصوبه مجلس در سال ۷۵، نیروهای طرحی در صورت نیاز به نیروی انسانی میتوانند بدون شرکت در آزمون استخدامی، جذب شوند. عدم توجه به این قانون در شراط عادی، قابل قبول است اما در شرایط فعلی غیرقابل قبول است.
طرحیها هم باید مزایای ایثارگران را داشته باشند
قانون تبدیل وضعیت استخدامی فرزندان ایثارگران در بند «و» ماده «۴۴» آمده مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس این ماده، دستگاههای اجرایی موظفند حداقل بیست و پنج درصد (۲۵٪) نیاز استخدامی خود را از میان فرزندان شهدا و فرزندان جانبازان پنجاه درصد (۵۰٪) و بالاتر و فرزندان آزادگانی که حداقل پنج سال سابقه اسارت دارند، بدون الزام به رعایت شرط سنی، تحصیلی و آزمونی تأمین و از ابتدا آنان را به صورت رسمی قطعی استخدام نمایند. پنج درصد (۵٪) سهمیه استخدامی هم به سایر جانبازان، آزادگان، رزمندگان و همسر و فرزندان آنان اختصاص مییابد. در مواردی که نیاز به تخصص دارد شرایط علمی لازمالرعایه است.
نماینده پرستاران میپرسد؛ چگونه است که فرزندان ایثارگران به دلیل فداکاری پدرانشان، تبدیل وضعیت میشوند اما پرستاران طرحی که در سیاهترین روزهای کرونایی کشور تمام تلاش خود را کردند و دوطلبانه در راه مبارزه با این ویروس قرار گرفتهاند؛ از حق تبدیل وضعیت محروم هستند؟
وی ادامه میدهد: همانطور که نیروهای قراردادی را تبدیل وضعیت میکنند باید همین برنامه را برای طرحیها اجرا کنند. وزارت بهداشت، بخشنامهای در تیرماه سال ۱۴۰۰ منتشر کرد. بر اساس این اطلاعیه، نیروهای طرحی در وزارت بهداشت به عنوان نیروی قراردادی محسوب میشوند و با به ماده ۱۱ تبصره ۲ مصوبه سال ۷۵ مجلس میتوانند استخدام شوند. لذا با توجه به اخذ مجوز استخدام حدود ۵۲ هزار نیروی پرستاری باید طرحیها جذب شوند در غیر اینصورت این عملکرد مغایر با عدالت است.