ایلنا گزارش می‌دهد؛
افزایش شکاف مزدی میان گروه‌های پرستاری با فوق‌العاده حق کرونا/ دست‌درازی روسای بیمارستان‌های خصوصی به حقوق پرستاران
چراغ سبز رئیس سازمان برنامه و بودجه درباره اعطای «فوق العاده ویژه» به کارکنان دستگاههای اجرایی موجب شده تا کادر درمان خواهان فوق‌العاده حق کرونا باشد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، اعضای کادر سلامت و درمان با استناد به طولانی شدن اپیدمی کرونا و ظهور نمونه‌های جهش یافته از این بیماری مرگبار بر سختی‌ها و دشواری‌های شغل خود تاکید می‌کنند و خواهان برخورداری از امتیازهایی هستند. اعضای کادر درمان غیر پزشکان معتقدند، در دهه‌های گذشته کم‌توجهی و چه بسا بی‌توجهی مسئولان و متولیان وزارت بهداشت و درمان در زمینه بهبود و ارتقای معیشت کارکنان عرصه سلامت نتیجه‌ای جز اختلاف چشمگیر سطح رفاه و میزان دریافتی بدنه اصلی وزارت بهداشت غالباً کارکنان غیرپزشک با بسیاری از سایر کارکنان دولت نداشته است.
همچنین مشکل کمبود نیروی انسانی پرستاران، یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های فعالان صنفی این گروه شغلی است. این افراد بر افزایش تعداد پرستاران شاغل پافشاری می‌کنند تا کمی از فشارهای کاری کم شود. به گفته فعالان صنفی پرستاری، کادر پرستاری نه مرخصی می‌رود و نه استراحت دارد. همین شرایط هم موجب شده که پرستاران نتوانند جسم خود را بازیابی کنند تا خستگی آنها را از پا درنیاورد. این خستگی زمانی که بر تهاجم کرونا می‌نشیند، سریع‌تر پرستار را از پا درمی‌آورد.
کارکنان وزارت بهداشت در نامه‌ای خطاب به وزیر بهداشت خواهان توجه به معیشت خود بودند و مطالبتاشان را بیان کردند. در بخشی از این نامه آمده است: ما کارکنان وزارت بهداشت و درمان تقاضا داریم که در راستای برقراری عدالت و جبران عقب‌ماندگی‌های گذشته و نیز رفع دغدغه‌های رفاهی و معیشتی همکاران، با استفاده از ظرفیت‌های قانونی موجود گامی اساسی در این مسیر برداشته شود تا باعث افزایش انگیزه و کارایی مضاعف در کارکنان این حوزه شود بنابراین در همین راستا می‌توان به دو مورد از موارد قانونی که برای بخش‌هایی از کارکنان این وزارت اعمال و به اجرا درآمده است، اشاره نمود:
۱. برقراری فوق‌العاده خاص مطابق آیین‌نامه استخدامی غیرهیأت علمی و مشابه سازمان‌های زیرمجموعه وزارتخانه از قبیل انتقال خون و. . و اعضای هیأت علمی
۲. افزایش فوق‌العاده جذب به میزان ۵۰ درصد مشابه اعضای هیأت علمی.
بر اساس بخشنامه‌ای که در اسفندماه سال ۹۸ به تصویب رسید، تمامی دستگاه‌هایی که تحت قانون مدیریت خدمات کشوری هستند، می‌توانستند با استناد به ماده ۵۰ بند (الف) قانون برنامه پنجم، کلیه امتیازهای فصل دهم را به میزان ۵۰ درصد افزایش دهند. اگرچه این مجوز صادر شده بود اما به گفته محمدباقر نوبخت (رئیس سازمان برنامه و بودجه)، برخی از دستگاه‌ها اقدام لازم در ارتباط با این موضوع را انجام نداده‌اند.
نوبخت روز چهارشنبه ششم مردادماه با جمعی از کادر درمان دیدار کرد و در این جلسه گفت: تا سال ۱۳۹۸ روال سازمان برنامه و بودجه طبق ماده ۱۲۵ قانون خدمات مدیریت کشوری هر سال در زمان بودجه متناسب با نرخ تورم افزایشی هم در دریافت‌های همکاران بزرگوار در ادارات انجام می‌شد اما واقعیت این است از سال ۱۳۹۸ وضعیت تحریم و این جهش قیمت‌هایی که پیش آمد آن درصدهایی که در امر متعارف ماده ۱۲۵ که با افزایش حقوق بود جواب نمی‌داد و ما باید متناسب با شرایط جدید تحریم و تورمی که رشد قابل ملاحظه‌ای هم داشت اضافه می‌کردیم به همین جهت آن افزایش پنجاه درصدی داده شد.
محمد میرزابیگی در این جلسه بر ضرورت پرداخت فوق‌العاده حق کرونا برای پرستاران تاکید می‌کند و می‌گوید: از سوی سازمان برنامه و بودجه تعداد پنجاه و دو هزار و دویست نفر مجوز استخدام صادر شد و ما قدردان زحمات سازمان برنامه و بودجه هستیم. درخصوص فوق العاده‌هایی که در نظر گرفته شده است نظرمان این است با توجه به پیک‌های کرونا این فوق العاده‌ها هدفمند بشود و خواهش ما این است این فوق العاده خاص را در قالب فوق‌العاده سختی کار دیده شود تا به کسانی که در عرصه بهداشت و درمان زحمت می‌کشند و مستحق آن هستند پرداخت شود. موضوع رسیدگی به اوضاع خانواده‌های شهدای سلامت و نیز موضوع استخدام‌ها نیز در دستور کار قرار گیرد.
فوق‌العاده کرونا موضوعی جدید نیست
به صورت کلی، نظام پرداخت کارمندان دستگاههای اجرائی براساس امتیاز حاصل از ارزشیابی عوامل شغل و شاغل و سایر ویژگیهای مرتبط است و این امتیاز در ضریب ریالی ضرب می‌گردد و مبنای تعیین حقوق و مزایای کارمندان قرار می‌گیرد. فوق العاده‌های مختلف ابزارهایی برای افزایش امتیاز مذکور و در نتیجه، افزایش حقوق و مزایای کارمندان دستگاههای اجرایی است.
در بند ۱۰ ماده ۶۸ قانون مدیریت خدمات کشوری درباره «فوق العاده ویژه» آمده است: فوق‌العاده ویژه در موارد خاص با توجه به عواملی از قبیل بازار کار داخلی و بین‌المللی، ریسک‌پذیری، تأثیر اقتصادی فعالیت‌ها در درآمد ملی، انجام فعالیت و وظایف تخصصی و ستادی و تحقیقاتی و حساسیت کار با پیشنهاد سازمان و تصویب هیئت وزیران امتیاز ویژه‌ای برای حداکثر (۲۵ درصد) از مشاغل، در برخی از دستگاههای اجرائی تا (۵۰ درصد) سقف امتیاز حقوق ثابت و فوق‌العاده‌های مستمر مذکور در این فصل در نظر گرفته خواهد شد.
محمد شریفی مقدم (دبیرکل خانه پرستار) در ارتباط با فوق‌العاده کرونای کادر درمان توضیح داد: آقای نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه درباره این پرداختی به کادر درمان وعده داده اما با توجه به اینکه دولت آقای روحانی تنها یک هفته فرصت دارد تا دولت را به رئیس‌جمهور جدید تحویل دهد، اجرای آن به دولت سیزدهم موکول خواهد شد.
به گفته این فعال صنفی، برخی از کارمندان دولت که در مشاغل دیگر اشتغال دارند از فوق‌العاده حق کرونا برخوردار شده‌اند و این مزد تنها مختص پرستاران نیست. همچنین تمامی اعضای کادر درمان مشمول این مورد می‌شوند. این تصوری غلط است که تنها پرستاران را برخوردار از این موضوع بدانیم.
شریفی‌مقدم معتقد است، پرستاران جانشان را در کف دست گذاشته‌اند و با تمام وجود برای درمان مردم تلاش می‌کنند. به گفته وی، شرایط فعلی بسیار بغرنج است؛ تمامی بخش‌ها با ظرفیت تمام خدمت‌رسانی می‌کنند و در برخی از شهرها نیز بیمارستان‌های سیار خدمات ارائه می‌دهند. پرستاران در این شرایط وانفسا با تمام وجود تلاش می‌کنند؛ پرداخت مزد مبنی بر حق کرونا به این گروه شغلی، اتفاق بزرگی نیست.
محرومیت پرستاران بخش خصوصی ادامه دارد
اگرچه مسئولان از ایثار و فداکاری پرستاران در مقابله با ویروس کرونا و چالش‌های آن سخن می‌گویند اما سفیدپوشان کادر سلامت که در بیمارستان‌های خصوصی اشتغال دارند، درگیر مشکلات متعددی هستند. این روزها، پرستاران شاغل در مراکز درمانی خصوصی مطرح می‌کنند، مدیران بیمارستان‌ها به آنها کارانه پرداخت نمی‌کنند و میزان حقوق و دستمزد بنا به سلیقه و نظر کارفرما پرداخت می‌شود. مشکلاتی که اجرای اصل عدالت در پرداخت دستمزد بین مدافعان سلامت در بیمارستان‌های مختلف را خدشه‌دار کرده است.
دبیرکل خانه پرستار تصریح کرد: فوق‌العاده کرونا برای کارکنان دولت و شاغلان بیمارستان‌های دانشگاهی درنظر گرفته شده، پس از مدتی این طرح برای شاغلان بیمارستان‌های تامین اجتماعی نیز اجرا می‌شود. اما متاسفانه پرستارانی که تحت قانون کار هستند و در بیمارستان‌های بخش خصوصی اشتغال دارند از این مولفه محروم خواهند شد. به طور قطع، فاصله شکاف مزدی میان این گروه یا سفیدپوشان جامعه سلامت که در دو بخش دولتی و تامین اجتماعی حضور دارند، بیش از پیش می‌شود.
تعداد پرستاران باید افزایش یابد
کرونا علاوه بر امنیت جانی، امنیت سلامت روحی و روانی بسیاری از پرستاران را به خطر انداخته است. مریم حضرتی (معاون پرستاری وزارت بهداشت) در این‌باره تصریح کرده است: درصد نیروهای پرستاری در مراقبت مستقیم از بیماران کرونایی هستند و طی تحقیقات صورت گرفته افزایش خستگی و افسردگی در بین پرستاران مشخص شده است که مداخلات مشاوره و روانپزشکی برای پرستاران در بسیاری از بیمارستان‌ها در نظر گرفته شده است. مهم‌ترین علت افزایش افسردگی در پرستاران، دوری از خانواده، مشقت کاری، ترس از کرونا یا سختی کار نبوده، بلکه مهم‌ترین علت مشاهده مرگ بیماران جلوی چشم آنها بوده است. ترک خدمت یک‌درصد نیروها از محل کار در بحران کرونا نیز مختص پرستاران نبوده و در گروه‌های دیگر هم بوده است که مطابق قانون رسیدگی می‌شود.
شریفی مقدم درباره مشکلات متعدد این گروه شغلی گفت: فعالان صنفی نسبت به سلامت جسمانی و روانی پرستاران احساس نگرانی می‌کنند. فارغ از مبحث مالی، سفیدپوشان جامعه سلامت زیر فشار سنگین کاری روزهای کرونایی قرار دارند و در حال له شدن هستند. تامین نیروی انسانی اولویت زیادی دارد و باید از سوی مسئولان مورد توجه قرار گیرد تا کمی از این فشار کاسته شود. مادامی که حجم کار چندین برابر می‌شود، فشار هم به تبع آن افزایش و بر دوش این گروه شغلی سنگینی می‌کند.
به گفته وی، اگر دولت خواهان اقدامات اساسی است باید جبران نیروی کادر پرستاری را در دستور کار خود قرار دهد؛ آقای میرزابیگی روز چهارنشبه (ششم مرداد) از استخدام ۵۲ هزار پرستار خبر داد اما چنین مجوزی تا این لحظه صادر نشده است. آخرین استخدامی وزارت بهداشت در بهمن ماه سال گذشته صورت گرفت و اگرچه وعده دادند تا ۴۰ هزار نیروی انسانی عضو کادر سلامت شوند اما از این تعدا تنها ۱۳ هزار نفر استخدام شدند که تاکنون وارد چرخه کار نشده‌اند.
گزارش: علی خسروجردی
