"زبانه کشیدن آتشِ اعتراضِ بازنشستگان" اگر احکام حقوقی اصلاح نشود/ چرا سازمان به همه توافقات پیشین پشت کرد؟!

به گزارش خبرنگار ایلنا، ماه‌ها انتظار، ممارست و تجمعاتِ بسیار، بازهم بی‌نتیجه ماند و بازنشستگان کارگری علیرغم این حجم از مطالبه‌گری نتوانستند به حق و حقوق ابتدایی خود دست پیدا کنند. شعار اصلی سازمان در ماه پایانی سال ۹۹ و در روزهای ابتدایی فرودین این بود: می‌خواهیم تبعیض میان بازنشستگان صندوق‌های مختلف را به صفر برسانیم یعنی یک بازنشسته کارگری هرماه دقیقاً به اندازه یک بازنشسته هم‌ردیف کشوری دستمزد بگیرد. اما با صدور احکام حقوقی در اولین ساعات صبحگاهِ بیستم فروردین، امیدواری اندک بازنشستگان به تمامی نقش بر آب شد.

 یک بازنشسته کارگری در این رابطه می‌گوید: «گویا بازهم در باغ سبز به ما نشان داده بودند؛ چه شد متناسب‌سازی دور دوم؟ چه رشد رفع کامل تبعیض؟ آیا بازهم باید دست به اعتراض بزنیم و ما‌ه‌های متوالی در هول و ولا بمانیم تا چند صد هزار تومان حقوق قانونی خود را دریافت کنیم؟!»

دستاوردهایی که نادیده گرفته شد

بازنشستگان تامین اجتماعی در بهمن و اسفند ۹۹، حداقل چهار بار مقابل مجلس شورای اسلامی و سازمان برنامه و بودجه دست به اعتراض صنفی زدند و تجمع برگزار کردند؛ در شهرستان‌ها نیز همراه با تهران بازنشستگان بارها به خیابان آمدند و حق خود را مطالبه کردند؛ این اعتراضات در ظاهر نتیجه‌بخش بود: نمایندگان مجلس در بازبینی نهایی لایحه بودجه ۱۴۰۰ مقرر کردند ۸۹ هزار میلیارد تومان از بدهی انباشته‌ی بیش از ۳۵۰ هزار میلیارد تومانی دولت به تامین اجتماعی در ۱۴۰۰ پرداخت شود. در متن بند (و) تبصره ۲ بودجه ۱۴۰۰ به لزوم اجرای متناسب‌سازی دور دوم برای بازنشستگان تامین اجتماعی و برقراری عدالت مزدی اشاره شده است.

بازنشستگان بعد از نهایی شدن این مصوبه، آن را گامی رو به جلو توصیف کردند و این امیدواری زنده شد و جان گرفت که سال ۱۴۰۰ مثل سال‌های قبل‌تر نباشد و معیشت بازنشستگان از همان ماه ابتدای سال به سمت بهبود و ارتقای نسبی پیش برود. مدیران سازمان نیز وعده دادند از همین ماه ابتدای سال افزایش مستمری‌ها و متناسب‌سازی دور دوم اجرایی خواهد شد و نتیجه آن افزایش ۱۳۰ درصدی مستمری بازنشستگان است. خیلی‌ها این وعده را جدی گرفتند اما در صبحگاه بیستم فروردین، مشخص شد این حرف‌ها ظاهراً چیزی جز همان «در سبز نشان دادن» نبوده است و همه چیز فقط حرف و وعده بوده است.

وعده‌هایی که قبل از صدور احکام دادند

عصر چهاردهم فروردین، مصطفی سالاری در نشست خبری خود درباره میزان متناسب‌سازی و افزایش سنواتی حقوق بازنشستگان اظهار کرد: بنابر هماهنگی‌های انجام شده با هیئت‌ مدیره کانون عالی کارگران بازنشسته کشور، افزایش سنواتی حقوق بازنششستگان و میزان متناسب‌سازی مرحله دوم در فیش حقوقی فروردین بازنشستگان لحاظ و واریز خواهد شد.

وی تصریح کرد: در مرداد ماه سال گذشته نخستین مرحله متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی انجام شد و در مهر ماه نیز سایر صندوق‌ها اقدام به همسان‌سازی حقوق بازنشستگان خود کردند و به نوعی فاصله و شکافی بین حقوق  بازنشستگان تأمین اجتماعی و سایر صندوق‌ها ایجاد شد و در همین ارتباط این مسئله مورد انتقاد و مطالبه بازنشستگان سازمان تامین اجتماعی قرار گرفته است که به حق مطالبه درستی بود.

مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی تأکید کرد: در همین ارتباط، واریزی‌ که بابت حقوق بازنشستگان در فروردین ۱۴۰۰ انجام خواهد شد، نسبت به اسفند ماه ۹۸، رشد ۱۳۰ درصدی را خواهد داشت که این رشد شامل دو مرحله متناسب‌سازی و افزایش سنواتی خواهد بود.

با صدور احکام معلوم شد نه وعده آغازین مدیرعامل یعنی «لحاظ شدن افزایش سنواتی حقوق بازنششستگان و میزان متناسب‌سازی مرحله دوم در فیش حقوقی فروردین» و نه وعده ثانی یعنی افزایش ۱۳۰ درصدی مستمری ۱۴۰۰ نسبت به اسفند ۹۸، هیچ کدام واقعیت نداشته است. در فیش‌های حقوقی فروردین به جای مبنا قرار گرفتن مستمری اسفند بازنشستگان (که شامل اضافات متناسب‌سازی اجرایی در مردادماه نیز هست) حقوق آنها در تیرماه و قبل از اجرای متناسب‌سازی، مبنای افزایش قرار گرفته است و خبری هم از افزایش متناسب‌سازی دور دوم نیست؛ درنتیجه برای حداقل‌بگیران، کل افزایش محدود شده به افزایش ۳۹ درصدی حقوق تیرماه و برای بازنشستگان سایر سطوح نیز حقوق تیرماه ۲۶ درصد به اضافه یک عدد ثابت افزایش یافته است. برای بازنشستگان سخت و زیان‌آور نیز آن همه دوندگی برای اصلاحات که در ماه پایان سال قبل به نتیجه منجر شد، نادیده گرفته شده و حقوق ابتدایی و ناچیز آنها قبل از اجرایی شدنِ متناسب‌سازی مبنا قرار گرفته است.

آنچه رخ داده بدون تردید هم تخلف است و هم خلف وعده؛ اما چرا؛ چرا بازنشستگان را ابتدا تا حدودی امیدوار کردند و بعدهم آب پاکی روی دستشان ریختند؛ آیا وعده مدیرعامل سازمان که ظرف ۲۴ ساعت اصلاحات صورت خواهد گرفت، عملی می‌شود؟ آیا کارشناسان سازمان و معاونت‌های مربوطه از توافقات و قول و قرارهای پیشین کاملاً بی‌اطلاع بوده‌اند و نمی‌دانسته‌اند که با این کار، اعتراضات بالا خواهد گرفت؟!

انتقادات بازنشستگان:

معاون فنی درآمد استعفا کند/ اصلاحات را سریع عملی کنند

علی اکبر عیوضی ( عضو هیات مدیره کانون بازنشستگان کارگری شهر تهران) در این رابطه با اعلام بهت و حیرت بسیار به ایلنا می‌گوید: یا اشتباهی صورت گرفته یا این خلف وعده، واقعا عمدی بوده. در تمام جلسات برگزار شده، وعده‌های مثبت داده بودند اما در عمل دیدیم که افتضاح به بار آمد و نتوانستند به هیچکدام از وعده‌ها عمل کنند! آنچه رخ داده، یک چیز بی‌سابقه بوده و نمی‌توان ادعا کرد کارشناسان سازمان بی‌اطلاع بوده‌اند و نمی‌دانسته‌اند که چطور باید محاسبه کنند!

به گفته وی، همواره پرسنل سازمان تامین اجتماعی برخورد نامناسب با بیمه‌شدگان داشته‌اند و رفتار اخیر کارشناسان سازمان و محاسبات ناعادلانه آنها نشان می‌دهد که اصولاً بازنشستگان را ذیحق نمی‌دانند و با آنها رفتار ارباب‌مابانه و از بالا دارند.

عیوضی اضافه می‌کند: این در حالیست که صاحبان اصلی صندوق تامین اجتماعی، بیمه‌شدگان آن یعنی کارگران و بازنشستگان هستند؛ هر بازنشسته به تنهایی یک سهامدارِ خُرد است و حق مالکیت دارد و کارشناسان و پرسنل سازمان، کارکنان بیمه‌شدگان هستند و برای آنها کار می‌کنند اما انگار امر به آنها حقنه شده که مساله کاملاً برعکس است؛ خود را رئیس و ارباب می‌دانند و بدون توجه به مذاکرات و توافقات، خودشان می‌بُرند و خودشان می‌دوزند!

او می‌افزاید: امسال اولین سالی بود که قرار  شد افزایش حقوق در فروردین پرداخت شود اما جوری عمل کردند که مربا را تبدیل به زهر و حنظل کردند! نمی‌توانیم بگوییم اشتباه سهوی رخ داده؛ آخر چطور حقوق  اسفند را رها کردند و تیرماه را چسبیدند! حالا قول اصلاح داده‌اند و امیدواریم لااقل به این قول عمل کنند!

نصرالله دریابیگی (رئیس خانه کارگر استان‌های شمالی و مسئول کانون کارگران بازنشسته استان مازندران) نیز در این رابطه به ایلنا می‌گوید: در سال ۹۹، همسان‌سازیِ اجرا شده در مردادماه، مطلوب بازنشستگان نبود و ایرادات بسیار داشت؛ پیگیری‌های بسیار شد، نشست‌های متعدد برگزار شد و بازنشستگان چندبار به خیابان آمدند تا آخر سر وعده دادند تبعیض میان بازنشستگان برچیده می‌شود؛ اما در عمل دیدیم که خلف وعده کردند و همه چیز را به باد فراموشی سپردند!

به گفته وی، توافقات بسیاری میان اتحادیه پیشسوتان جامعه کارگری، کانون عالی بازنشستگان و  سالاری حاصل شده بود اما به نظر می‌رسد کارشناسان و مدیران میانی، همه را دور زده‌اند؛ واقعاً چه دست‌هایی در کار است که بازنشسته را به خیابان بکشاند؟

دریابیگی اضافه می‌کند: در پایان سال قبل، وقتی ۸۹ هزار میلیارد تومان برای پرداخت دیون دولت مصوب شد، قرار بود ۷۵ درصد عقب‌ماندگی‌ها با متناسب‌سازی جبران شود که نه تنها به این قول و قرارعمل نشد بلکه عقب‌‌تر هم رفتیم. در احکام صادره برای فروردین،  مبنا را تیرماه گذاشته‌اند که بدترین تخلف است و این یعنی به شرکای اجتماعی و توافقات به اندازه سر سوزنی اهمیت نمی‌دهند؛ وقتی با مذاکره و چانه‌زنی و توافق نمی‌توان حق خود را گرفت، راهی نمی‌ماند جز اینکه بازنشسته به خیابان بیاید؛ آیا واقعاً همین را می‌‌خواهند؟!

او تاکید می‌کند: نظر می‌رسد دست‌هایی در کار هست که بازنشستگان را ناراضی کنند؛ به عقیده من به عنوان نماینده بخشی از بازنشستگان کشور، معاون فنی و درآمد سازمان باید استعفا بدهد؛ آنچه به نظر می‌رسد این است: مدیرعامل توافق کرده و همه چیز را قبول داشته اما معاون فنی دور زده و به اصطلاح لایی کشیده پس باید کنار بکشد!

سبد معیشت حداقلی با اتکا به داده‌های بهمن ماه سال قبل، ۶ میلیون و ۸۹۵ هزار تومان است و هزینه‌های واقعی زندگی بیش از ۸ میلیون تومان؛ دریابیگی معتقد است؛ حتی اگر حقوق اسفند را مبنا قرار می‌دادند و متناسب‌سازی دور دوم را عادلانه منظور می‌کردند بازهم به سبد معیشت نمی‌رسیدیم اما همین حداقل‌ها را هم منظور نکردند و همه چیز از بازنشستگان که امروز وضع معیشت «اسفناکی» دارند، دریغ شده است.

دریابیگی در پایان اضافه می‌کند: اگر طبق وعده‌هایی که مدیرعامل سازمان داده، ظرف ۲۴ ساعت احکام اصلاح نشود، بایستی دستگاه‌های نظارتی و قضایی با جدیت ورود کنند و بستر اجرای قانون را در کوتاه مدت فراهم نمایند؛ شکی نداشته باشند که اگر اصلاحات به سرعت اجرایی نشود، آتش نارضایتی و اعتراض بازنشستگان نیز بلندتر از قبل زبانه خواهد کشید.

امروز بازنشستگان در انتظار اصلاح احکام ظرف ۲۴ ساعت آینده هستند؛ می‌توان گفت اعتماد بازنشستگان به مذاکره و توافق با دولتی‌ها، فقط به مویی بند است و مدیران سازمان اگر اصلاح احکام را عادلانه و مطلوب، با مبنا قرار دادن مستمری اسفندماه و اجرای دور دوم متناسب‌سازی به سرانجام برسانند، این فرصت را دارند که از پاره شدن این موی باریک جلوگیری کنند!

گزارش: نسرین هزاره مقدم