در گفت‌وگو با ایلنا مطرح شد؛
حقوق‌بگیران میلیونی از سفره‌های خالی مردان دریا خبر ندارند/ برخی مصوبات دولت و مجلس معیشت فقرا را به خطر می‌اندازد
مدیرعامل اتحادیه لنج داران آبادان گفت: مشکلات مرزنشینان و ساحل نشینان را به اطلاع مسئولان کشوری و دستگاه‌های ذیربط رسانده‌ایم ولی بارها بی‌توجهی دیده‌ایم.
به گزارش خبرنگار ایلنا، ملوانان بنادر آبادان از محروم‌ترین صنوف اقتصادی هستند که پیوند ناگسستنی آن‌ها با ارتزاق از طریق دریا غیرقابل کتمان است. آن‌ها با وجود همه‌ی محدودیت‌هایی که در تامین معیشت خود دارند؛ بازهم به دریای متلاطم و مواج می‌زنند تا بخش اندکی از هزینه‌های زندگی و سفره‌های کوچک خود را تامین کنند و با این وجود مدیران و تصمیم‌گیرندگان این حوزه نتوانسته‌اند مشکلات و معضلات پیش‌روی این گروه شغلی را به درستی دریابند. به همین دلیل، چارچوبی پایدار و متناسب با ضرورت‌های شغلی و معیشتی آن‌ها وجود ندارد و این فقدان بسیار ملموس است. به تبع تصمیمات ناکارآمد، مشکلاتی گریبانگیر لنج‌داران آبادانی شده، عده‌ای لنج‌های خود را فروخته‌اند، موج‌های سهمگین دریا نیز برخی از لنج‌ها را در اعماق خود فرو برده‌اند. گروهی نیز چاره‌ای جز مهاجرت و جلای شهرشان نداشته‌اند؛ اگرچه این گروه به حمایت‌های همه‌جانبه نیاز دارند اما تحت پوشش چتر حمایتی هیچ سازمانی نیستند.
صدای ما را بشنوید
مسعود حیاوی با انتقاد از وضعیت فعلی لنج‌داران آبادانی به ایلنا گفت: به نظر می‌رسد، حل مشکلات این گروه شغلی امکان‌پذیر نیست؛ به عبارت دیگر، حل مشکلات؛ رویایی دست‌نیافتنی است. مسئولان و مدیرانی که در این حوزه تصمیم‌گیری می‌کنند هیچ انگیزه‌ای برای بهبود زندگی لنج‌داران ندارند.
او ادامه داد: مشکلات لنج‌داران نامحدود است و درکلام نمی‌گنجد. وقتی مدیران از دردها و غم‌های کارگران دریا خبر ندارند، چگونه در جهت رفع آن‌ها گام بردارند؟ در پایان هر ماه، مسئولان حقوق‌های چندین میلیونی خود را دریافت می‌کنند اما کوچک‌ترین اطلاعی از سفره‌ها و جیب‌های خالی ملوانان و کارگران دریا ندارند.
حدود ۱۰۰۰ لنج در سه بندر آبادان، چویبده و اروندکنار تا انتهای سال ۹۶ روی دریا مشغول به فعالیت بودند که هزاران کارگر و ملوان در این شناورها اشتغال داشته‌اند. این شناورها فرصتی برای تامین معیشت زندگی خانواده‌هایی بودند که از طریق دریانوردی امرار معاش می‌کردند اما در این روزها تعداد آن‌ها به شدت کاهش یافته است.
مدیرعامل تعاونی لنج‌داران آبادان اظهار داشت: در حال حاضر، ۲۰ لنج تجاری فعال در سه بندر آبادان وجود دارد که بین بنادر و دوبی در رفت و آمد هستند. درآمد شناورهای فعال ناچیز است و پاسخگوی نیازهای جاری شناور هم نیست. اینطور باید بگویم که بیشتر آن‌ها به دلیل فرار از معضل بیکاری به اشتغال خود ادامه داده‌اند.
پیوند ناگسستنی مردم منطقه با دریا انکارناشدنی است و همواره چندین خانواده کارگری به صورت مستقیم و غیرمستقیم از راه دریا روزی خود را تامین می‌کنند. اگرچه معیشت آن‌ها به سختی تامین می‌شود اما نقش اساسی دریا بازهم بر زندگی مردم منطقه مشهود است. اگر بی‌توجهی مسئولان نسبت به وضعیت این گروه شغلی ادامه داشته باشد؛ مردان دریا همین منابع اندک درآمدی خود را از دست می‌دهند و در دام آینده‌ای نامعلوم گرفتار می‌شوند.
میانگین هزینه سوخت هر سفر بیش از ۱۵ میلیون تومان است
مشکلات لنج‌بران تنها به تعداد محدود لنج‌ها بازنمی‌گردد بلکه مواردی مثل هزینه سوخت و محدودیت سفر از دیگر مشکلاتی هستند که دامن لنج‌بران را تحت‌الشعاع قرار داده. هریک از این شناورهای دریایی باید برای خرید هر لیتر گازوئیل، مبلغ ۱۰۵۰۰ تومان پرداخت کنند. به گفته لنج‌داران جنوب؛ ۹۰ درصد سفر آن‌ها در آب‌های داخلی انجام می‌شود و صرفا هشت تا ده درصد آن خارج از قلمرو آبی ایران است، اما به اعتقاد دولت؛ ۷۰ درصد سفر در آب‌های سرزمینی ایران انجام می‌شود. از همین رو، سوخت یارانه‌ای فقط برای همین ۷۰ درصد عرضه می‌شود.
حیاوی در ارتباط با میزان سوخت مصرفی لنج‌ها تصریح کرد: میزان سوخت مصرفی هر سفر به عوامل متعددی مثل قدرت موتور، وضعیت جوی و شرایط دریا بستگی دارد. میزان مصرف سوخت از ۱۵ هزار لیتر آغاز و به ۲۵ هزار لیتر در هر سفر می‌رسد؛ متوسط سرانه مصرف هر لنج حدود ۱۵هزار لیتر در هر سفر است. مسافت رفت و برگشت از آبادان تا دوبی، حدود ۱۱۰۰ مایل دریایی و هر مایل به طور تقریبی ۲ کیلومتر است. اگر یک لنج مجهز به «موتور ۶۴۰ میتسوبیشی» باشد؛ ۱۸ هزار لیتر مصرف می‌کند.
هزینه سوخت یک لنج در سفر به دوبی، حدود ۱۸ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان تمام خواهد شد. بنابراین بخش عظیمی از درآمد آن‌ها، صرف هزینه سوخت می‌شود. به گفته حیاوی، سهمیه درنظر گرفته شده فقط برای شرایط پایدار جوی مناسب است و پاسخگوی تمامی لحظات نیست.
این ملوان در ادامه افزود: وقتی شرایط جوی نامساعد باشد، میزان مصرف سوخت به طور چشمگیری افزایش می‌یابد. حال آنکه آقایانی که درباره سهیمه سوخت ما تصمیم‌گیری می‌کنند، اطلاعی از طوفان دریا و مشکلات آن ندارند.
محدودیت در سفرها، به ضرر ماست
مدتی پیش دولت با هدف ایجاد رونق در بازارچه‌های مرزی و کمک مالی به ملوانان، اجازه واردات کالا بدون پرداخت عوارض گمرکی تا سقف ۱۵ میلیون تومان برای هر ملوان را صادر کرد و بر همین اساس مردان دریا می‌توانستند ۶ بار در سال از طریق دریا کالا وارد کنند. بر این اساس، آیین‌نامه «ورود کالا توسط ملوانان در شناورهای دریایی سنتی با ظرفیت کمتر از ۵۰۰ تن و ساماندهی و نوسازی آن شناورها» در تاریخ ۱۸/۰۵/۹۶ توسط دولت تصویب شد.
در ماه‌های ابتدایی صدور این آیین‌نامه، یک ملوان می‌توانست تا سقف ۱۰ میلیون تومان کالا را بدون پرداخت عوارض به کشور وارد کند اما پس از گذشت ۱۰ ماه از صدور این آیین‌نامه، ملوانان نسبت به پایین بودن قیمت کالاهای وارداتی اعتراض کردند و خواهان افزایش سقف قیمت کالاها بودند. خرداد ماه ۹۷، دولت به اعتراضات دریانوردان توجه کرد و با اصلاح مصوبه خود، قیمت کالاهای وارداتی را تا سقف ۱۵ میلیون تومان افزایش داد.
دولت در ماده ۷ این آیین‌نامه نوشت: شناورهای دریایی سنتی با ظرفیت کمتر از۵۰۰ تن (لنج تجاری) در صورت تحت پوشش بیمه تأمین اجتماعی قرار دادن ملوانان شاغل در آن شناور و برخوردار شدن آنان از مزایای بیمه تأمین اجتماعی از قبیل بازنشستگی، بیمه درمان، عیدی آخر سال و سایر موارد مربوط، مجاز هستند در هر سال برای هر شناور و هر ملوان حداکثر شش نوبت و در هر نوبت به ازای هر ملوان تا سقف ۱۰۰ میلیون ریال از معافیت ملوانی مندرج در تبصره (۳) ماده (۱) این آیین‌نامه استفاده کنند.
کالاهایی که ملوانان مجاز به واردات آن هستند در لیست کالاهای ملوانی قید شده، بنابراین لنج‌داران می‌توانند حداکثر در ۲ نوبت و در هر نوبت حداکثر۳۰ نیسان کالا وارد کنند. لیست کالاهای ملوانی ۹۷ قلم است که شامل لوازم خانگی، لوازم کشاورزی، تجهیزات شناورهای دریایی، لوازم صوتی و تصویری و خوراکی می‌شود.
مدیرعامل تعاونی لنج‌داران آبادان توضیح داد: پیش از آخرین مصوبه دولت درباره کالاهای ملوانی، ما اجازه ۶ سفر در طول سال را داشتیم اما صدور آیین‌نامه‌های جدید، تعداد سفرها را محدود کرد. بنابراین، لنج‌های سنتی می‌توانستند دو بار در سال، جنس وارد کشور کنند. مدتی پیش، ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، جلسه‌ای در ارتباط با افزایش سفرهای ملوانان برگزار کرد. مدیران این سازمان منت بر سر ما گذاشته‌اند و به مناسب آخر سال، تعداد سفرها را به سه سفر افزایش دادند!
وی ادامه داد: صفر تا صد دو سفر ۸۰ روز زمان می‌برد؛ بنابراین یک لنج ۹ ماه از سال را در پارکینگ اسکله سپری می‌کند. در این شرایط، این پرسش‌ها مطرح می‌شود که هزینه نگهداری و استهلاک لنج‌ها را چه کسانی خواهند داد؟ چه کسانی مسئول سفره‌های خالی کارگران خواهند بود؟ چگونه مردان دریا در این مدت هزینه‌های زندگی خود را تامین کنند؟
احتمال نابودی شغل مردم وجود دارد
او اظهار داشت: ما در منطقه مرزی حضور داریم و نگهبان مرز هستیم اما به دست فراموشی سپرده شده‌ایم. بیکاری در منطقه بیداد می‌کند و به تبع آن، فساد هم روندی صعودی دارد. آسیب‌پذیری در مناطق مرزی نسبت به نقاط دیگر ایران بیشتر است؛ به همین دلیل، نیازمند توجه بیشتر هستیم. متاسفانه نه تنها در کانون توجهات قرار نگرفته‌ایم، بلکه از ذهن و فکر مسئولان هم بیرون آمده‌ایم؛ این شرایط بندر آبادان را نسبت به مناطق دیگر، فقیرتر کرده است. اگر آن‌ها به مصوبات خود ادامه دهند، مردم بیشتری را نابود خواهند کرد.
لنج‌داران و ملوانان که دو حلقه اولیه این اشتغال هستند پس از گذشت چندین ماه همچنان بیکار مانده و عوارض جانبی این وضعیت زندگی مردم را به مخاطره خواهد انداخت، در حالی که در سال‌های گذشته واردات حداقل شش نوبت شامل لنج‌داران و ملوانان می‌شد و در کنار آن؛ هزینه زندگی و بار مشکلات به مراتب کمتر از سال جاری بود اما اینک شیوع کرونا و تعطیلی بسیاری از مشاغل و درآمدهای مقطعی هم مزید بر علت شده و شرایط سختی را بر مردم محروم تحمیل کرده است.
گزارش: علی خسروجردی
