در قیل و قالِ افزایش مزد ۱۴۰۰، حقوق کارگران فاز ۱۹ پارس جنوبی کم شد/ کارفرما: به زودی اصلاح می شود!

به گزارش خبرنگار ایلنا، در ماه‌های پایانی سال هستیم و بحث افزایش حقوق کارگران و کارمندان و میزان دریافتی آنها در سال آینده، به روال همیشه بسیار داغ شده است؛ دولت می گوید حقوق کارمندان باید ۲۵ درصد زیاد شود و فعالان کارگری معتقدند؛ حداقل دستمزد کارگران شاغل باید به پایه سبد معیشت رسانده شود. در این شرایط است که خبری ناراحت کننده از «عسلویه» می رسد؛  بخشی از کارگران پیمانکاری پارس جنوبی که چرخ های عظیم صنعت نفت و گاز کشور را می‌گردانند، از کاهش حقوق دریافتی خود به بهانه «یکسان سازی» و تعدیل پرداخت‌ها خبر می‌دهند.

پارس جنوبی دهه‌هاست که کارگران متخصص و فنی را در سطوح مختلف به خود جذب کرده است اما در سال‌های اخیر با پیمانکاری شدنِ روابط کار در این منطقه، ورق به ضرر کارگران برگشته است؛ کارگران متخصص با سال‌ها سابقه کار و مهارت باارزش، از بد روزگار، کارگر قراردادموقتِ نفت و یا گاز شده‌اند و قدرتِ آنها برای چانه زنی و مشارکت در تعیین سرنوشت، به کمترین میزان ممکن رسیده است. 

در سال‌های اخیر، طرح های بسیاری در دستور کار نمایندگان مجلس قرار گرفته؛ از حذف پیمانکاران در پروژه های نفت و گاز گرفته تا رفع تبعیض در دریافتی کارگران؛ اما هیچ کدام از این طرح ها، نه در مجلس یازدهم و نه در مجلس های قبل، به نتیجه  نرسیده و مصوب نشده است؛ امروزه در حالیکه کارگران رسمی نفت بیشتر از پیمانکاری‌ها حقوق می گیرند و از مزایای مزدی بسیار بالایی برخوردار هستند، کارگران پیمانکاری همچنان در هول و هراسِ دریافت دستمزدهای حداقلی هستند و نسبت به آینده نامعلوم خود نگرانند.

کارگران چه می گویند؟

در چنین چیدمانی، کاهش دستمزدها می‌تواند نارضاتی و دل خستگی کارگران پیمانکاری را تشدید نماید؛ جمعی از کارگران پیمانکاری فاز ۱۹ پارس جنوبی در این رابطه به ایلنا می گویند: « در چند ماه گذشته به دلیل فشارهای اقتصادی وارده به قشرهای مختلف، نگاه ها به درصد افزایش حقوق کارگران و کارمندان دولت در سال ۱۴۰۰ رفت و حتی دولت تصمیم به افزایش حقوق برخی مشاغل در سال جاری گرفت. اما چند روز گذشته اتفاقی افتاد که نشان می‌دهد برخی مدیران مجموعه مجتمع گاز پارس جنوبی به جای اینکه درک درستی از شرایط کارگران داشته باشند و مرهمی بر زخم آنها باشند به یکباره با کاهش حقوق، عملا پرسنل را تحت فشار قرار داده و با اجبار پرسنل به امضا قرارداد جدیدِ بهره برداری و تعمیرات، تصمیم دارند انگیزه های کارگران را سلب کنند.» 

پرسنل پیمانکار پالایشگاه دهم پارس جنوبی می گویند: همگی برای حقوق دریافتی برنامه ریزی داشته‌ایم و کاهش یکباره حقوق، ما را به شدت تحت فشار قرار می‌دهد.

یکی از کارگران پیمانکاری فاز ۱۹ در ارتباط با این اتفاق می‌گوید: در حالی‌که در روز های گذشته حقوق برخی کارمندان دولت، چند میلیون تومان افزایش یافته است، از برخی بندهای حقوق کارکنان فاز ۱۹ پارس جنوبی کسر  کرده‌اند؛ این مساله موجب نارضایتی و اعتراض ما کارگران شده است؛ ما خواستار ورود نمایندگان مجلس و متولیان امر به این موضوع هستیم؛ چگونه می‌خواهند حق و حقوق کارگران پیمانکاری را به سادگی نادیده بگیرند؟!

چندین کارگر پیمانکاری فاز ۱۹، فیش های حقوقی خود را برای ایلنا ارسال کرده اند؛ در این فیش ها، مبلغ واریزی به حساب کارگران در دهمین ماه سال نسبت به ماه قبل تر، کاهش داشته است؛ برای یک کارگر، این کاهش حدود ۸۰۰ هزار تومان بوده است. در مواردی از حقوق پایه کارگران کسر شده که این کسر از حقوق پایه، روی بسیاری از آیتم های مزدی تاثیرگذار است.

کارگران پیمانکاری پالایشگاه دهم می گویند: به جای اینکه به تبع دشوار شدن شرایط اقتصادی و سختتر شدن زندگی، دستمزد کارگران متخصص و فنی افزایش یابد، از حقوق پایه ما کسر کرده اند! آیا کارگری که حقوقش در ماه دهمِ یک سال به یکباره کاهش یابد، دیگر انگیزه ای برای تولید و بهره وری دارد؟ آیا نتیجه این کار، چیزی به جز کاهش انگیزه کارگران و پایین آمدن راندمان تولید خواهد بود؟!

یک کارگر دیگر که مدعی است کارگران مجبورند قراردادهای جدید را امضا کنند، در ارتباط با آنچه رخ داده؛ می گوید: شرایط به وجود آمده، قدرت و انگیزه کارگران را سلب کرده است؛ به هر دلیل و بهانه‌ای که این کار را انجام داده باشند، برای ما کارگران پذیرفتنی نیست؛ باید مسئولان وزارت نفت و در وهله بعد، نمایندگان مجلس به موضوع ورود کنند و پاسخگوی کارگران باشند.

کارفرما چه می گوید؟

این انتقادات در حالی مطرح می شود که شرکت پیمانکار (مپنا) توضیحاتی در این رابطه منتشر کرده است؛ در این توضیحات که نسخه‌ای از آن به دست ایلنا رسیده به کارگران وعده اصلاح داده شده و اعلام شده که با اجرای طرح طبقه بندی، دریافتی کارگران به سطح مورد قبول خواهد رسید.

در توضیحات مپنا آمده است: « به طور معمول شرکت هایی که دارای پراکندگی جغرافیایی بوده و در پروژه های مختلف و حوزه های کاری متفاوت مشغول فعالیت هستند، به منظور ایجاد ساختاری یکپارچه، سبد جبران خدمت و پرداخت حقوق و مزایای یکسانی را در سطح شرکت، اجرا و پیاده می کنند. 

شرکتهای مجتمع گاز پارس جنوبی و بهره برداری و تعمیراتی مپنا نیز با هدف متناسب سازی سطوح درآمدی پرسنل در پروژه های منطقه از جمله پالایشگاه دهم، اقدام به پیاده سازی، ایجاد شفافیت و بهبود ساختار جبران خدمات پرسنل خود نموده که در خروج  از شرایط برون سپاری به حالت پیمان سپاری در پالایشگاه دهم پارس جنوبی اجرایی شده است.  با اجرای این طرح، عوامل حقوقی پرسنل در رده های مشابه، یکسان سازی شده که باعث ایجاد توازن با عرف منطقه  و نفرات مشابه در سایر پالایشگاههای پارس جنوبی گردیده ‌است که در نهایت، اجرای این طرح با توجه به تابعیت از اسناد بالادستی وزارت نفت، باعث برقراری تعادل و عدالت بیرونی در سطح پالایشگاه های منطقه خواهد شد.»

در ادامه این توضیحات، به کارگران امیدواری داده شده که اوضاع به زودی بهتر خواهد شد: «لازم به ذکر است پس از اجرای طرح یکسان سازی حقوق پرسنل خدوم و زحمتکش پالایشگاه دهم، در مرحله بعد طرح طبقه بندی مشاغل با رعایت ضوابط اداره کار و أمور اجتماعی اجرا خواهد شد که مجددا در آن، بخش دیگری از سطح درآمدی مورد انتظار پرسنل، با توجه به رده و سابقه نفرات و با معیار و ساختار استاندارد، اصلاح و محقق می گردد.»

نگرانیها بابت آینده

حال کارگران پیمانکاری پالایشگاه دهم پارس جنوبی می پرسند چه زمانی طرح طبقه بندی وعده داده شده، اجرایی خواهد شد؛ حقوق های ما از این ماه کم شده، آیا طرح طبقه بندی تا قبل از پایان سال، تدوین، پیاده و اجرا می شود؟

این کارگران می گویند ما برای دریافتی خود برنامه ریزی داشته‌ایم حال چگونه بخشی از هزینه های زندگی را جبران کنیم؛ مگر معیشت خانواده، «ایجاد ساختار یکپارچه» یا « خروج  از شرایط برون سپاری به حالت پیمان سپاری» می فهمد؟!

در این شرایط، کارگران پیمانکاری فاز ۱۹ به نظر می رسد هیچ راهی ندارند جز اینکه در انتظار اجرای طرح طبقه بندی بمانند و نگران باشند که آیا با اجرای این طرح در زمانی نامشخص، دریافتی شان به قبل از این اصلاحات اخیر برمی گردد یا نه؛ لازم به گفتن نیست که اجرای طرح طبقه بندی مشاغل، یکی از اصلی ترین مطالبات کارگران پیمانکاری نفت است؛ مطالبه ای که علیرغم کنشگری های بسیار و درخواست‌های مکرر، هنوز اجرایی نشده است.

 آیا کارگران پیمانکاری نفت و گاز که تشکل مستقل و قدرت چانه زنی ندارند، می توانند در تدوین طرح طبقه بندی مشارکت کنند یا در روند تعیین مزد و مزایای مزدی خود، دخیل باشند؟ آیا کاستن از سطح حقوق و دریافتی کارگران، بدون نظرخواهی و اعمال نظر آنها به هر دلیل و بهانه‌ای که باشد، محمل قانونی دارد؟ آیا کارگر متخصص تعمیرات در پارس جنوبی، حق ندارد چانه زنی کند و برای تعیین دستمزد و دریافتی خود، سر میز مذاکره با کارفرما بنشیند؟!

گزارش: نسرین هزاره مقدم