رئیس سازمان ملی بهرهوری ایران در گفتگو با ایلنا:
بهرهوری در بخش عمرانی نامطلوب است / از میزان رشد بهرهوری در فناوری هستهای اطلاعی ندارم
ما در بررسیهای خود این مسئله را احصا کردهایم که بودجهای مناسب در بخش ساختمان، به تعریف وسیع خود اختصاص پیدا نکرده است، بنابراین لطمه از این راه به این مسئله وارد شده است.
«متاسفانه ما تا پایان سال ۹۲ نتوانستیم به هدفگذاریهای صورت گرفته دست یابیم و سهم یک سومی که در بالا بردن رشد اقتصادی باید توسط افزایش بهرهوری محقق میشد، صورت نگرفت.»
این جمله را رویا طباطبایی یزدی، رئیس سازمان ملی بهرهوری ایران در گفت وگو با ایلنا عنوان کرد. وی با اشاره به عدم تحقق هدفگذاریهای بهرهوری در بخشهای مختلف، معتقد است که ما تا پایان سال ۹۳ تحرکات اثر بخشی را در زمینه رشد بهره وری در کشور شاهد خواهیم بود. مشروح این گفت و گو به شرح ذیل است:
در بودجه سال ۹۴ و برنامه ششم توسعه، هدفگذاری برای افزایش بهرهوری در کدام بخشها صورت گرفته است؟
بررسی بودجه در مجلس مراحل نهایی خودش را طی میکند و در حال حاضر نمیتوان گفت که این هدفگذاریها در کجا صورت گرفته است، بنابراین فکر نمیکنم که برنامه خاصی برای افزایش سطح بهرهوری در آن گنجانده شده باشد. با این وجود تا هنگامی که بودجه تصویب نشده باشد، نمیتوان در این خصوص نظری ارائه کرد.
در خصوص افزایش سطح بهرهوری در برنامه ششم توسعه نیز ما در حال انجام اقدامات مقدماتی در شورای برنامهریزی ارتقای بهرهوری هستیم اما تا زمانی که سیاستهای کلی برنامه ششم توسط مقام معظم رهبری ابلاغ نشود، فعالیتی جدی روی برنامه نمیتوان انجام داد.
درحال حاضر جلسات شورای برنامهریزی ارتقای بهرهوری با نمایندگان سازمانها و دستگاههای دولتی و بخش خصوصی، هر سه هفته یکبار تشکیل میشود اما بعد از ابلاغ این جلسات به منظور اثر بخشی بیشتر، هر سه هفته یکبار تشکیل خواهد شد.
تا چه میزان به هدفگذاری رشد بهرهوری در برنامه پنجم توسعه دست یافتهایم؟
متاسفانه ما تا پایان سال ۹۲ نتوانستیم به هدفگذاریهای صورت گرفته دست یابیم و سهم یک سومی که در بالا بردن رشد اقتصادی باید توسط افزایش بهرهوری محقق میشد، صورت نگرفت. آمارها از فاصله بسیار زیاد در این مسئله حکایت میکند و بهرهوری نتوانسته باری از روی دوش رشد اقتصادی بردارد ولی با اقداماتی که دراین مدت توسط دولت یازدهم صورت گفته، امیدواریم در یک سال باقی مانده از برنامه پنجم توسعه و در سال ۹۳ تحرکاتی را در این زمینه شاهد باشیم.
بیشتر از آن امیدواریم که بتوانیم از سال ۹۴ توفیقات بیشتری را داشته باشیم و انشاالله از سال ۹۵ که برنامه ششم توسعه کشور آغاز میشود، شاهد رشد بهرهوری در کشور باشیم. اما ذکر این نکته ضروری است که بهرهوری مسئلهای نیست که شما از امروز تصمیم به بالا بردن آن بگیرید و شش ماه بعد شاهد افزایش بهرهوری باشیم، وقتی شما در این زمینه برنامهریزیهای دقیقی انجام میدهید، حداقل سه سال طول میکشد تا اقدامات شما به سرانجام برسد و بتوان نتایج آن را حس کرد.
طبق آمار ارائه شده بعد از بخش نفت، پایینترین میزان بهرهوری در حوزه ساختمان صورت گرفته، آیا بخش ساختمان کلیه امور مربوط به فعالیتهای عمرانی را در بر میگیرد؟
بخش ساختمان در تعریف بانک مرکزی یا مرکز آمار ایران مفهومی وسیعتری را از مسکن در بر میگیرد. بخش ساختمان شامل پلسازی، جاده، سوله و نیز مسکن میشود، اما به نظر می رسد که ما نتوانستیم آن ارزش افزوده لازم را در این بخش به وسیله عوامل تولید ایجاد کنیم.
این عدم رشد بهرهوری دو حالت را در برمیگیرد؛ یا نتوانستیم از تکنولوژی روز در این بخش بهره ببریم، یا بودجه مناسبی را در این بخش اختصاص ندادهایم تا این بخش بتواند از امکانات موجود خود استفاده کند. ما در بررسیهای خود این مسئله را احصا کردهایم که بودجهای مناسب در بخش ساختمان، به تعریف وسیع خود اختصاص پیدا نکرده است، بنابراین لطمه از این راه به این مسئله وارد شده است.
به عقیده برخی از کارشناسان، رشد اقتصادی شش ماهه سال ۹۳ به دلیل بالا رفتن بهرهوری صنعت نفت و پتروشیمی صورت گرفته و رشد اقتصادی به واسطه تاثیرگذاری شاخصهای رشد در صنایع مختلف به وقوع نپیوسته، شما این مسئله را چگونه ارزیابی میکنید؟
این مسئله اشتباه است، رشد اقتصادی ۴.۴ درصدی، بیشتر به واسطه بالا رفتن تولیدات نفت صورت گرفته و صادرات در این حوزه از ۷۰۰ هزار بشکه در روز به ۱.۲ میلیون بشکه در روز افزایش یافت. این آمار و ارقام هم برای شش ماهه اول سال ۹۳ است و در آن زمان کاهش قیمتها نیز به این شدت رخ نداده بود.
بیشترین سهم را در رشد اقتصادی ۴.۴ درصدی، صنعت نفت و صنعت خودروسازی بر عهده داشتند. صنعت خودروسازی کشور تقریبا به حالت نیمه تعطیل درآمده بود و وقتی که این صنایع فعالتر شدند، توانستند که سهم بالایی را در رشد اقتصادی کشور داشته باشند.
لازم به ذکر است که به عقیده صاحب نظران، شش ماه برای اعلام رشد اقتصادی کفایت نمیکند. ما باید اندکی صبر کنیم تا سال تمام شود و بعد از آن تمامی اثرات وضعیت اقتصاد جهانی و نیز کاهش قیمت نفت را در بررسی رشد اقتصادی کشور مشاهده و آن زمان رشد واقعی و نیز میزان مبهرهوری در این بخشها را اعلام کنیم.
رشد بهرهوری در فناوری هستهای کشورمان چه میزان است؟
بنده اطلاعی ندارم و ما محاسباتی در این زمینه انجام نمیدهیم.
اما شخص شما اعلام کردید که کمیته بهرهوری را در سازمان انرژی اتمی کشور تشکیل دادهاید، آیا این کمیته آماری در این زمینه به شما ارائه نکرده است؟
این کمیته چندی است که راهاندازی شده، اما ارتباط ما با این کمیته خیلی منسجم و سیستماتیک نبوده و ما تاکنون آمار و ارقامی در زمینه بهرهوری در این حوزه نداشتهایم.