تحریم ها نفس روسیه را گرفت
کرملین برنامه مشخصی برای بحران به وجود آمده، ندارد. به هر حال پوتین قبل از رویارویی با غرب بر سر قضیه اوکراین، باید تمام جوانب را میسنجید؛ او هنوز فکر میکند که اقتصاد را میتوان با همان تفکرات ۱۵ سال پیش اداره کرد.
تحریمهای غرب و آمریکا و اعمال نفوذ در بازار نفت، سرانجام کشور تزارها را هم به زانو درآورد. مقامات اقتصادی روسی هم زبان به انتقاد گشودهاند. شاید اینبار نکته مثبت کرملین نشینان، این باشد که بحران را قبول کردهاند و به دنبال پاک کردن صورت مساله نیستند. گویا دیگر سیاستهای مشت آهنین، تهدید و ارعاب برای مقامات روسی راهحلی کارساز محسوب نمیشود؛ دیکتاتوری که پوتین و مدودف به اسم جمهوری به مردم تحمیل کرده بودند، دیگر رنگ و روی خودش را از دست داده است.
روز جمعه بانک مرکزی این کشور اعلام کرد با وجود بالا بردن نرخ بهره و رساندن آن به ۱۰ درصد، باز هم این سازمان نتوانسته نقدینگی را در بازار کنترل کند؛ به طوریکه الکسی کوردین، وزیر اقتصاد سابق روسیه در گفتگوبا رویترز اظهار داشت اگر نفت فردا حتی به بشکه ای ۸۰ دلار هم برسد، رشد اقتصادی این کشور نهایتا به ۲ درصد خواهد رسید.
مسکو کم کم در حال پذیرش واقعیتی بیرونی است: سیاستهای تحریمی غرب و آمریکا فقط تحریم مواد غذایی و بانکی نیست و در تمام معادلات اقتصادی دنیا چه به صورت مستقیم و غیر مستقیم تاثیر گذار است.
مسکو هفته گذشته همایش اقتصادی «بررسی خروج از رکود» برگزار کرد. با اینکه خروجی این همایش و تاثیر آن بر سیاستهای اقتصادی کرملین مشخص نیست اما اقتصاددانان شرکتکننده در این همایش، یک اشتراک نظر دارند: با امتداد روند فعلی، اقتصاد و سیاست این کشور در پایان سال شاهد بحران روبل(واحد پولی روسیه) خواهند بود و ارزش آن به پایین ترین حد خواهد رسید.
گیرمان گریف، رئیس هیئت مدیره «سبیر بانک» روسیه که از مطرحترین بانکهای روسیه است، به روزنامه کومرسنت مسکو گفت: تمام برنامههای دولت را برای بحران اقتصادی خواندم، هیچ هدف و راهکار خاصی در آن نبود. به نظر من دولت باید تکلیف خودش را روشن کند، اگر به دنبال اعتمادسازی بخش خصوصی است، باید اقتصاد را از دست محافظهکارانی که به واسطه رانتها بازار را قبضه کردهاند، در بیاورد.
دراین حال مدودوف، نخستوزیر روسیه به مردم اطمینان داد که دولت از خانوادههای پرجمعیت و بازنشستگان حمایت میکند و اقتصاد این کشور به هیچ عنوان تبدیل به مدل غربی نخواهد شد.
اما همچنان موج انتقادها از سیاستهای پولی روسیه همچنان ادامه دارد به طوریکه روزنامه اقتصادی ودموستی چاپ مسکو در گفتگویی که با نیکلای ردموف، استاد اقتصاد دانشگاه مسکو داشت به سیاستهای پولی کرملین حمله کرد.
ردموف اظهار داشت بود «مشکل این است که کرملین برنامه مشخصی برای بحران به وجود آمده، ندارد. به هر حال پوتین قبل از رویارویی با غرب بر سر قضیه اوکراین، باید تمام جوانب را میسنجید؛ او هنوز فکر میکند که اقتصاد را میتوان با همان تفکرات ۱۵ سال پیش اداره کرد.
به نظر میرسد با اوضاع موجود در بهار، نرخ تورم در این کشور به ۱۷ درصد برسد و از سوی دیگر، تولید ناخالص این کشور ۵ درصد کاهش داشته باشد.
تشدید این فشارها میتواند برای ایران هم عواقب ناخوشایندی داشته باشد. همانطور که وزارت خارجه روسیه ماه گذشته اعلام کرد برای حفظ منافعمان، حاضر هستیم ایران را هم قربانی کنیم.
شاید اکنون که در اوج حساسیت مذاکرات هستهای هستیم، به جای هر تلاش سنگین و سازمانیافتهای، بهتر است حواسمان به متحد و دوست دهه اخیر نیز باشد.
گزارش: بسیم لاله