گفتگو با حمیدرضا شیری، دانشجوی دکترای جامعه شناسی ورزش
نقش جامعه ورزش در شرایط بیماری کووید 19
ورزش نقش بسزایی در شرایط کنونی که ویروس کرونا اثرات مخربی روی جامعه گذاشته، دارد.
حمید رضا شیری، دانشجوی دکترای جامعه شناسی ورزش در گفتگو با ایلنا در خصوص تأثیر ویروس کرونا در ورزش گفت: شیوع ویروس کرونا باعث تعطیلی مراکز عمومی، اماکن ورزشی و رویدادهای مهم از جمله سطوح مختلف مسابقات ورزشی در کشور و همچنین تعویق یکساله المپیک 2121 شده است. همه گیری کووید 19 موجب شد، بسیاری از فعالیتهای ورزشی در جامعه به تعطیلی کشیده شود. تعطیلی مسابقات فوتبال و استادیوم ها باعث کاهش ارتباط انسان به انسان میشود. تحول و دگرگونی ورزش خـارج از جامعـه انجـام نمیشـود، بلکـه توسـعه آن در پیونـد نزدیـک بـا محیـط اجتماعـی تحقـق مییابـد کـه کنـش درون آن انجـام میشـود. در واقـع ورزش بازتـاب دهنـده روابـط اجتماعـی جامعه اسـت و با ورزش میتوان به ارزشهای اجتماعی دیگری همچون کار گروهی، وفاداری و روحیه ورزشکاری می توان دست یافت.
وی افزود: یکی از عوامل مهمی که میتواند مسوولیت و نقش افراد بهویژه قشر جوان را در جامعه متبلور و شکوفا کند، ورزش است که در سازندگی و سلامت جسمی، روحی، اخلاقی و معنوی جامعه تاثیر بهسزایی دارد. با اعتلای ورزش به عنوان یک پدیده اجتماعی، روابط افراد جامعه و سلامت جسم و روح آنها استحکام مییابد. ایجاد روابط اجتماعی سالم و پویا، معرف یک جامعه توسعهیافته است، توسعهای که خودباوری و اعتماد به نفس و توانمندی آحاد جامعه را میطلبد که بخش مهمی از این موفقیت میتواند از راه ورزش میسر شود.
شیری ادامه داد: ورزش مانند هر پدیده اجتماعی دیگر دارای پیچیدگی، گستردگی و همبستگی خاصی است و با ارزشهای اجتماعی و اخلاقی هر جامعهای کاملا در ارتباط است. پرداختن به ورزش، شخصیت اجتماعی را در کنار شخصیت فردی رشد داده و شخصیت اجتماعی سالم نیز میتواند استعدادهای افراد را شکوفا سازد.
وی افزود: از آنجایی که اجتماع از فرد پدید می آید نتایج و آثار فردی ورزش طبعاً برای جامعه نیز مؤثر خواهد بود، لذا عدم فعالیت ورزشی و استراحت طولانی مدت در خانه در جنبههای جسمی و روحی و روابط افراد جامعه و سلامت جامعه تأثیر زیادی خواهد گذاشت. افزایش وزن، کاهش سطح آمادگی بدن، ناهنجاریهای اسکلتی عضلانی، افسردگی و سردرگمی و... میتواند از عواقب قرنطینه غیرفعال باشد. لذا جامعه ورزش کشور با حضور در شبکه های مختلف تلویزیونی و برنامههای زنده، شبکههای اجتماعی و صفحات شخصی خود با گذاشتن تصاویر و فیلمهای ورزشی از حرکات ساده تا پیچیده نسبت به تشویق و ترغیب افراد به ورزش در قرنطینه خانگی پرداختهاند.
شیری در ادامه عنوان کرد: ورزشکاران سرشناس در کشور توانستند با توصیف خطرات و عواقب این بیماری کووید-12 هم برای افراد و هم خانواده آنها با برگزاری چالشهای ساده و مهیج ورزشی بدون نیاز به وسایل خاص و با وسایل داخل منزل به تشویق افراد به ماندن در خانه کمک نمایند و همچنین ورزشکاران توانستند با معرفی برترین چالش روز در صفحات شخصی خود در شبکههای اجتماعی باعث ایجاد انگیزه و روحیه در افراد شوند و ادامه فعالیتهای ورزشی آنها در خانه و در دوران قرنطینه را مورد تمجید و ترغیب قرار دهند که در مهار شیوع ویروس کووید-12 مؤثر است. حضرت علی (علیه السلام) در جای دیگرمی فرماید کسالت وتنبلی با عجز و ناتوانی در کنار هماند و محصول آنها فقر و نداری است.
وی ادامه داد: برخی از صاحبنظران، ورزش را مسیر و معبری اطمینان بخش برای شرایط فعلی میدانند، از طرفی نقش مثبتی که ورزش در تاب آوری جامعه با ارتقا سطح سلامتی و نشاط اجتماعی در مقابله با ویروس کرونا ایجاد میکند حائز اهمیت است و باید از این تهدید فرصت ساخت و برای مقابله با وضعیت موجود نباید ورزش را تعطیل کرد بلکه باید با استفاده از طرحهای خلاقانه از این تهدید فرصت ساخت. توجه به سلامت جامعه یک اصل است که نباید از آن غافل شد و یکی از راههای محقق شدن این امر ورزش در جامعه می باشد که ورزش به عنوان یک عامل تأثیرگذار در سلامت جسمانی و روانی میتواند در این امر موثر باشد. البته بخش قابل توجهی از جامعه ورزش با هدف مقابله با ویروس کرونا در کشور فعال است و به فعالیتهای ورزشی در محیطهای کم خطر به ویژه خانهها تلاش کرده است.اگر سلامت روانی را به معنای احساس راحتی نسبت به خود و دیگران تعریف کنیم، معیارهای آن موفقیت، تعادل هیجانی، سازگاری با محیط، واقع بینی، احساس ارزشمندی و اجتماعی بودن خواهد بود در زمان شیوع کرونا ویروس، تحرک بدنی میتواند نقش پیشگیرانه داشته باشد، البته از مهمترین این اقدامات انجام ورزش منظم است مسلما ورزش امری ضروری در زندگی و حفظ سلامتی همه ماست، چراکه هم در بعد قهرمانی و هم در حوزه سلامت عمومی با حیات روزمره ما گره خورده است، از طرفی به نظر میرسد که کووید ۱۹ تا زمان کشف واکسن آن و ریشه کن شدن کامل این ویروس با ما خواهد بود و همین امر لزوم ماندن در خانه را هنوز هم تقویت میکند.
وی خاطرنشان کرد: ورزش در روابط اجتماعی امری است که باید مورد توجه سازمانهای مربوطه قرار گیرد، به این معنی که باید به تاثیرات اجتماعی و نهادینه کردن مفاهیم انسانی این پدیده اجتماعی مهم پرداخته شود و تنها به افتخارات مادی و شهرتطلبی آن اکتفا نشود.ورزش مانند سایر پدیدههای اجتماعی حامل و ناقل ارزشهای اجتماعی و اخلاقی جامعهای که از آن منشا گرفته و گسترش پیدا نموده، است. برای شناخت صحیح اهداف و کارکردهای اجتماعی ورزش و تحقق واقعی آن در ساختار اجتماعی باید به آن به عنوان پدیدهای که به نحوی سنخ ارزشی داشته و موجب توسعه و تقویت ارزشها میشود و یا بالعکس موجب خدشهدارشدن ارزشها و ضربهپذیری واقعیتهای ارزشی و بروز و رشد ضد ارزشها میشود، توجه کرد. برحسب ضرورت نیاز است که ورزش در خانه همچنان مورد تأکید مقامات بهداشتی و ورزشی کشور قرار گیرد و اهمیت آن نزد خانوادهها مرتب به مردم گوشزد شود، کما اینکه هر دم ممکن است با شیوع امواج جدید کرونا و پیکهای جدیدتر جامعه به سمت قرنطینه دوباره سوق داده شود، در این بین تجربه اولیه پویشهای ورزش در خانه میتواند به کمک آید، به همین خاطر باید بر روی این پویش مهم مطالعه دقیقتر صورت گیرد و در راستای ارتقا و گسترش آن کوشش بیشتری شود تا به عنوان یک سپر محکم در مقابله با کرونا و هر ویروس دیگر در آینده به کار گرفته شود.
شیری در پایان گفت: امید میرود هرچه زودتر سایه سنگین و شوم کرونا از کشور رخت بربسته تا شرایط به حالت عادی بازگشته و بتوان با از سرگیری فعالیتها، روند عادی زندگی ورزشی را پیش گرفت.