جنگ خونین در پرسپولیس و لیگ برتر برای صفر دلار
شاید خیلی از ما این جمله را به کرات شنیده باشیم: «پول بیتالمال در این فوتبال هدر میشود.» این جمله، نگرش حاکم در زمینه اقتصاد ورزشی را به خوبی منعکس میکند؛ نگرشی که در آن پشتوانههای درآمدزایی مالی فوتبال (و ورزشهای دیگر) نادیده گرفته میشوند و ورزش یک وابسته اقتصادی به نهادهای قدرت برشمرده میشود.
به گزارش ایلنا، در اینکه این دیدگاه در فضای کنونی فوتبال حرفهای منسوخ است شکی نیست. محرومیت باشگاهها از حق پخش و حق بلیت فروشی و فروش پیراهن و مانند اینها را میدانیم و بارها بابت آنها گله کردهایم. اما کمتر در مورد پاداشی که به تیمهای لیگ برتری برحسب رتبه آنان تعلق نمیگیرد، خواندهایم.
اهمیت بحث پاداشهای لیگ را با این سؤال واضح مطرح میکنیم: «نساجی چه انگیزهای دارد تا برای شکست دادن فولاد بجنگد و رتبه نهمی خود در لیگ را با هشتمی عوض کند؟» میدانیم نساجی نه قرار است سهمیه بگیرد و نه در معرض سقوط به دسته یک قرار دارد. با این وجود، اگر دلیلی برای گذاشتن تمام توان خود در قائمشهر نداشته باشد، در رقابت تنگاتنگ سهمیه یک قدم سرنوشتساز ناعادلانه برداشته میشود.
اگر برای مثال چنین پرسشی را در مورد کریستال پالاس مطرح کنید، پاسخ روشنی میگیرید: «عقابها اگر بتوانند جای نیوکاسل را در پله سیزدهم بگیرند، 1/9 میلیون پوند سود میکنند؛ چیزی بیش از 52 میلیارد تومان به پول ایران. این مبلغ، تفاوت پاداش مستقیمی است که به تیم دوازدهم لیگ برتر انگلیس (نسبت به تیم سیزدهم) میرسد. در کنار این پول هنگفت، حق پخش را که به تیمهای بالاتر لیگ بیشتر تعلق میگیرد، در نظر نگرفتهایم.
طراحی چنین ساز و کاری برای تخصیص پاداشهایی که حق باشگاههای داخلی است به آنها کار دشواری نیست. تنها کافی است سازمان لیگ با اسپانسرهای مشتاق به همکاری قراردادهای منفعتآمیز امضا کند و پول حاصله را بهجای جیب خود، به جیب باشگاهها حواله کند. آن موقع است که رقابت برسر این پاداشها، هم به سود باشگاههاست، هم برند سازمان لیگ را تقویت میکند و هم جذابیت فوتبال داخلی برای مخاطبانش را چند برابر میسازد. افسوس که مسئولین فوتبال ما از خواستن و توانستن انجام این دو کار ساده نیز برنمیآیند.
فوتبال ما به همین سادگی از مبانی اقتصاد ورزشی فاصله میگیرد. پرسپولیس 4 سال است که انبوهی از هزینهها را صرف 4 قهرمانی در لیگ به ارزش مادی مجموعاً صفر ریال کرده و حال با کوهی از بدهیهای فصول جاری و گذشته گلاویز است؛ در حالی که الهلال عربستان با هر قهرمانی در لیگ سعودی، یک میلیون دلار پاداش مستقیم عایدش میشود. همین مقایسه نشان میدهد که چرا باشگاههای بزرگ ما باید در پرداخت حقوق سال به سال به مشکلات بیشتری بخورند و هوادارانشان همواره با مجهز شدن رقبایشان افسوس بخورند.