جام ملتها قتلگاه مربیان؛ از کارلوس کیروش تا زاکه رونی
کمتر از دو هفته از قهرمانی رویایی قطر در جام ملتهای 2019 آسیا میگذرد اما در همین روزهای کوتاه سرنوشتی متفاوت برای مردان شماره یک نیمکت رهبری 24 کشور حاضر در جام هفدهم رقم خورده است.
به گزارش ایلنا، بعد از این مدت میتوان گفت از میان تمام چهرههای سرشناس حاضر روی نیمکت مربیگری در جام هفدهم ملتهای آسیا تاکنون تنها کارلوس کیروش پرتغالی بود که با اتمام قراردادش در ایران عاقبت به خیر شد تا هدایت کلمبیا در آمریکای جنوبی را برعهده بگیرد. سایر چهرههای سرشناس که در این جام حضور داشتند یا خانهنشین شدند یا بازنشسته تا حضور در امارات برای آنها چندان خوشیمن نبوده باشد. کنار رفتن نیمی از 24 مربی حاضر در جام به دلیل اخراج و عدم تمدید قرارداد میتواند واقعیتهای بسیاری را علنی کند، اتفاقی که ثابت میکند تیمها برای مقدماتی جامجهانی پیشرو همگی با استراتژیهای متفاوت راهی مسابقات خواهند شد.
کارلوس کیروش (ایران)
بعد از هشت سال حضور روی نیمکت تیم ملی فوتبال ایران، پرونده حضور او در کشورمان بسته شد تا کارلوس کیروش سر از آمریکای جنوبی در آورد. او به کلمبیایی رفت که زمزمههای پیوستنش به آن از مدتها پیش شنیده میشد. گرچه کیروش موفق نشد طلسم 43 سال قهرمان نشدن ایران در آسیا را بشکند اما کلمبیاییها امیدوارند که با او در کوپا آمریکا 2019 بدرخشند.
آلبرتو زاکهرونی (امارات)
روباه پیر ایتالیاییها با حیلههای خود تنها توانست میزبان جام ملتها را به نیمهنهایی برساند. شکست برابر قطر در سیاسیترین نیمهنهایی تاریخ جام ملتها برای زاکهرونی گرانقیمت در حاشیه خلیجفارس پایانی تلخ را رقم زد تا او بلافاصله در کنفرانس مطبوعاتی بعد از بازی جداییاش از این تیم را رسمی کند. زاکهرونی که قراردادش طولانیمدت بود ترجیح داد از کشوری که بازیکنانش تا ظهر میخوابند و صبحانه نمیخورند، خداحافظی کند.
مارچلو لیپی (چین)
گرانترین مربی شاغل در فوتبال آسیا نتوانست اژدهای سرخ را از خواب زمستانی بیدار کند. لیپی که سالهای درخشانی در رده باشگاهی با گوانگژو اورگراند داشت، در رده ملی با وجود دستمزد هنگفت 13 میلیون یورویی در سال، نتوانست انقلابی ایجاد کند. شکست دردناک 3 بر صفر پیرمردهای چینی مقابل ایران در یک چهارم نهایی، زمینه را برای آغاز دوران بازنشستگی آقای جنتلمن ایتالیاییها فراهم کرد.
اسون گوران اریکسون (فیلیپین)
پیرمرد سوئدی خیلی امیدوار بود بتواند با تیم چند ملیتی فیلیپین نگاهها را به خود و شاگردانش معطوف کند اما حذف از مرحله گروهی رویاهای اسون گوران اریکسون را نقش برآب کرد. مربی سابق تیم ملی انگلیس و باشگاههای مطرح اروپایی که قراردادش تا پایان جام ملتها اعتبار داشت هنوز تمدید نشده است. آخرین اخبار از فدراسیون فوتبال فیلیپین حکایت از این دارد که ممکن است اریکسون در سمتی دیگر به جز سرمربیگری تیم ملی به همکاری خود با این کشور ادامه بدهد.
میلووان رایوواچ (تایلند)
شکست سنگین در بازی با هند در شب اول مرحله گروهی حکم اخراج را برای میلووان رایوواچ صادر کرد تا مربی بومی جانشین مرد صرب با میراث او دست به کار بزرگی بزند و تا یک هشتم نهایی صعود کند. رایوواچ با انقلابی که در حضور سه ساله خود در فوتبال تایلند ایجاد کرد اما بهعنوان نخستین اخراجی جام، با چشمانی اشکبار امارات را ترک کرد.
فیلیکس سانچس (قطر)
خوشبینترین طرفدار قطر هم فکر نمیکرد میزبان آینده جام جهانی بتواند نخستین قهرمانی تاریخ این کشور در آسیا را در خاک دشمن دیپلماتیک خود جشن بگیرد اما این اتفاق بزرگ با هنر مربی اسپانیایی و دستیارانش رقم خورد. فیلیکس سانچس بهعنوان کاشف لیونل مسی و نسل طلایی بارسلونا در آکادمی لاماسیا از 15 سال قبل وارد اسپایر شد و نسلی را برای قطر ساخت که نخستین هنر خود را در جام ملتها به رخ همگان کشید. این مربی اسپانیایی قطعا در کوپا آمریکا هم هدایت عنابیها را برعهده خواهد داشت اما بعد از آن باید جای خود را به یک مرد سرشناستر بدهد تا قطر را برای جام کنفدراسیونها و جام جهانی در سالهای 2021 و 2022 آماده کند.
سرکو کاتانچ (عراق)
مربی سابق امارات و تیم ملی اسلوونی در حالی با عراق در مرحله یک هشتم نهایی کنار رفت که طرفداران عراقی امیدوار بودند کاتانچ بتواند با بهترین نسل فوتبال این کشور تا نیمه نهایی بالا برود و خاطرات دوره قبل را تکرار کند. کاتانچ تا جام جهانی 2022 با عراق قرارداد دارد اما شایعات پیرامون قطع همکاری با مرد اسلوونیایی هر روز داغتر از روز قبل میشود چون روسای فدراسیون فوتبال عراق نیز جایگاهی متزلزل دارند.
استفان کونستانتین (هند)
کونستانتین انگلیسی و 56 ساله با رساندن هند به مرحله نهایی جام ملتها آن هم بعد از نیم قرن امیدوار بود با پرطرفدارترین میهمان حاضر در امارات تا مراحل بالایی صعود کند. برد پر گل برابر تایلند این امیدها را افزایش داد اما شروع رویایی، پایانی تلخ با حذف در لحظات پایانی مرحله گروهی توام شد تا مربی انگلیسی بعد از چهار سال از هند جدا شود و به جزیره بازگردد.
گراهام آرنولد (استرالیا)
وقتی گراهام آرنولد در اکتبر 2018 قبل از جام جهانی بهعنوان جانشین
فان مارویک هلندی انتخاب شد موجی از نگرانی طرفداران این کشور را در بر گرفت. آرنولد که تمام ستارههای خود را به امارات آورده بود با شکست برابر میزبان از رسیدن به نیمه نهایی بازماند تا رسانههای استرالیا از برکناری او خبر بدهند گرچه تا این لحظه هیچ خبر موثقی در ارتباط با قطع همکاری او منتشر نشده است.
ویتال بورکلمنس (اردن)
اردن با این مربی بلژیکی آرزوهای بسیاری در سر داشت بخصوص بعد از صدرنشینی در مرحله گروهی و صعود به جمع 16 تیم برتر رقابتها. در مصاف با ویتنام در یک هشتم نهایی بورکلمانس و شاگردانش با شوک بزرگی روبهرو شدند تا وداعی تلخ با جام داشته باشند اما با این وجود فدراسیون اردن بلافاصله قرارداد مربی بلژیکی را تمدید کرد تا ویتال ماموریت نیمه تمام خود را با رساندن این تیم به جام جهانی 2022 به پایان برساند.
برند اشتانگه (سوریه)
سوریه با ستارههایی که در اختیار داشت میتوانست یکی از تیمهای حاضر در مراحل نهایی باشد اما برند اشتانگه 70 ساله با افکار عجیب خود این تیم را از رسیدن به هدفش دور کرد. حتی برکناری اشتانگه بعد از شکست برابر اردن هم نتوانست مرهمی باشد بر زخمهای عمیقی که مرد آلمانی به پیکر سوریه زده بود. بسیاری از اهالی فوتبال در دنیای عرب از اشتانگه بهعنوان بدترین مربی حاضر در جام ملتهای آسیا نام بردند.
میروسلاو سوکوپ (بحرین)
سوکوپ با همان نظم و دیسیپلین خاص همیشگی توانست بحرین را بهعنوان تیم دوم گروه اول رقابتها به مرحله بعد برساند اما در مصاف با استرالیا کاری از پیش نبرد تا بحرین هم به جمع تیمهایی اضافه شود که خیلی زود امارات را ترک کردند. چند روز بعد از این اتفاق سوکوپ رسما از بحرین کنار گذاشته شد تا نام او نیز به جمع اخراجیها اضافه شود.
پائولو بنتو (کرهجنوبی)
درست مثل ایران طلسم ناکامیهای ببرهای شرق طولانیتر شد. پائولو بنتو در نخستین تجربه بزرگ مربیگری در قاره کهن نتوانست با در اختیار داشتن ستارهای همچون سون هیونگ مین انتظارات را برآورده کند چون کره با شکست برابر قطر از رسیدن به نیمه نهایی بازماند. با وجود این ناکامی فدراسیون کره جنوبی با حمایت از مربی پرتغالی تاکید کرد بنتو تا جام جهانی 2022 سرمربی این کشور باقی خواهد ماند.
آلکساندر کرستین (قرقیزستان)
قرقیزستان تنها مربی دو شغله جام ملتها را در اختیار داشت.
آلکساندر کرستین از 21 اکتبر 2014 به طور همزمان هدایت باشگاه دوردی بیشکک و تیم ملی قرقیزستان را بر عهده داشت. نمایش فوقالعاده برابر امارات در یک هشتم نهایی برای قرقیزها کم از قهرمانی نداشت تا جایی که رییسجمهوری این کشور در بازگشت کاروان تیم به بیشکک نشان لیاقت به مربی روس داد تا ماندن او در سمتش برای سالهای پیشرو قطعی به نظر برسد.
هانگ سئوپارک (ویتنام)
بدون شک ویتنامیها در سالهای پیشرو یکی از غولهای فوتبالی در شرق قارهکهن خواهند بود. نمایشی که ارتش سرخ (لقب ویتنام) با مربی گمنام کرهای در امارات ارائه دادند زنگ خطر را برای همه مدعیان به صدا در آورده است. هانگ سئو پارک با چهار سال تجربه کار کردن در فوتبال ویتنام حالا در آستانه تمدید قرارداد تا جام جهانی 2022 قرار گرفته تا ویتنام را به نخستین جام جهانی تاریخ خود رهنمون کند.
یان کوشیان (یمن)
با حمایتهای مالی سعودیها با قراردادی شش ماهه هدایت عجیبترین میهمان جام ملتها را برعهده گرفت. کوشیان اسلوواک اصلا نتوانست انتظارات یمنیها را برآورده کند که چندان غیرطبیعی هم نبود. کشوری که نه رقابتهای باشگاهی داشت و نه بازیکنانش آرامش داشتند که بخواهند خودی نشان بدهند در مرحله گروهی به کیسه گل رقبا تبدیل شد تا سه تیم از این گروه جواز صعود به مرحله بعد را بگیرند. کوشیان بعد از جام ملتها یمن را ترک و به کشورش بازگشت.
میودراگ رادولوویچ (لبنان)
مرد 51 ساله اهل مونته نگرو توانست انقلاب بزرگی در رده ملی برای لبنانیها ایجاد کند اما نتوانست آرزوی این کشور در صعود از مرحله گروهی را برآورده کند. او همچنان حمایت فوتبالیهای لبنان را پشت سر خود میبیند و باید او را همچنان سرمربی لبنان بدانیم.
خوان آنتونیو پیتزی (عربستان)
برتری مقابل مصر در جام جهانی باعث شد تا پیتزی محبوبیت خاصی میان سعودیها به دست بیاورد اما در جام ملتها ابتدا شکست برابر قطر با دو گل و سپس ناکامی در عبور از سد ساموراییها پایانی تلخ برای این مربی آرژانتینی - اسپانیایی رقم زد. خود پیتزی با اشاره به اینکه قراردادش تمام شده است از جدایی خود پرده برداشت ضمن اینکه عربستانیها نیز تمایلی به ادامه همکاری با او نشان ندادند.
هاجیمه موریاسو (ژاپن)
نمایشی که این تیم ارائه داد با انتقادات فراوانی روبهرو شد اما استراتژی مرموز ژاپن باعث شد آنها قدم به قدم پیش رفته و در نهایت با شکست ایران به فینال آسیا برسند. هاجیمه موریاسو در فینال اسیر بازی خوب قطر شد تا دستانش از جام کوتاه بماند. حالا رسانههای این کشور مدام از احتمال حضور یک مربی سرشناس (شما بخوانید آرسن ونگر) روی نیمکت ساموراییها برای جام جهانی 2022 خبر میدهند.
پیم وربیک (عمان)
بعد از دو سال نشستن روی نیمکت عمان توانست با تیمی شایسته و قابل احترام به یک هشتم نهایی صعود کند. رویارویی با ایران در این مرحله بزرگترین کابوس را برای همکار سابق افشین قطبی در کره جنوبی رقم زد چون وربیک با شکست 2 بر صفر مقابل کیروش و شاگردانش با جام وداع کرد. قرارداد مربی هلندی با عمانیها به پایان رسید تا این روزها صحبت از حضور مربی هلندی در باشگاه العین امارات به گوش برسد.
هکتور کوپر (ازبکستان)
مربی 63 ساله آرژانتینی بعد از حضور در فوتبال اروپا و مصر، دومین تجربه مربیگری در فوتبال آسیا بعد از هدایت الوصل امارات را با ازبکها به ثبت رساند. هکتور کوپر که در بدو ورود به تاشکند سونامی بزرگی در فهرست نفرات خود ایجاد و نسل طلایی دو دهه قبل را کنار گذاشت قراردادش تا سال 2022 پابرجاست و ازبکها امیدوار هستند با این مربی باهوش و صاحب سبک بتوانند نخستین جام جهانی تاریخ خود را تجربه کنند.
یازگولی گوجا گلدیاف (ترکمنستان)
یازگولی 42 ساله برای دومین بار هدایت تیم ملی ترکمنستان را بر عهده گرفت. او حد فاصل سالهای 2010 تا 2014 هم روی نیمکت این تیم نشست و سپس مربیگری در باشگاه آلتینآسیر را تجربه کرد. ترکمنستان از یازگولی انتظار چندانی برای موفقیت در جام ملتها نداشت، از همین رو بعید به نظر میرسد او سمت خود را از دست بدهد. ترکمنها امیدوار هستند با این مربی نتایج خوبی در مقدماتی جام جهانی بگیرند.
کیم یونگ جون (کرهشمالی)
کرهشمالی با جوانترین مربی حاضر در جام بدترین نتایج ممکن را کسب کرد تا در بازگشت به پیونگ یانگ، کیم یونگ جون از سمتش برکنار شود. مربی 35 ساله تا همین چند سال قبل برای تیم ملی کرهشمالی بازی میکرد. یونگ جون بدون تجربه مربیگری، اول نوامبر 2018 بهعنوان سرمربی تیم ملی انتخاب شد و از این تجربه تلخ با سرافکندگی خارج شد تا بلافاصله برکنار شود.
نورالدین علی (فلسطین)
مربی 46 ساله و بومی که فلسطینیها امید زیادی به او بسته بودند با وجود اینکه انتظارات را برآورده نکرد همچنان در سمت خود ابقا شده است.
حضور در جام ملتها برای این مربی و شاگردانش تجربهای بزرگ و گرانبها بود، به این امید که بتوانند از درسهای گرفته شده در مقدماتی جام جهانی 2022 بهره بگیرند.