ورزش ابزاری قدرتمند در دیپلماسی اقتصادی و فرهنگی
دکتر سالم چیگل از ظرفیتهای مغفول ورزش ایران در دیپلماسی صحبت میکند.
به گزارش ایلنا، در حالی که نقش ورزش در ایران بیشتر از زاویه فعالیت بدنی و سرگرمی تعریف شده، در دنیا ورزش به عنوان یک صنعت با حوزه اثرگذاری بسیار گسترده تبدیل شده است. حوزه اثر ورزش در دنیای امروز از حوزه تفریح و علاقهمندیِ تنها، فراتر رفته و با حوزههای سلامت، فرهنگ و از همه مهمتر اقتصاد ارتباط موثری برقرار کرده است. چنانکه مسابقات بین المللی ورزشی، به عرصهای برای تثبیت فرهنگهای ملّی و تحقق اهداف سیاسی و اقتصادی تبدیل شود.
دکتر سالم چیگل، هرچند بیشتر به عنوان یک فعال و حامی در سایه ورزش ایران شناخته شده، اما سابقه فعالیتش در دستگاه دیپلماسی کشور و نیز تجارت بین المللی، باعث شده که به ورزش دیدگاه متفاوتی را داشته باشد. به همین دلیل در گفتگویی با ایشان نقطه نظرات ایشان را جویا شدیم که در زیر خلاصهای از این گفتگو آمده است.
* از نظر شما چه ارتباطی بین ورزش با فضای تجارت و دیپلماسی وجود دارد؟
ورزش از نظر من یک موضوع نیست. بلکه یک زیرساخت است. اجازه دهید با یک مثال مطلب را بیان کنم. زمانی که در کنار یک شهر بزرگراه جدیدی احداث میشود، در این شهر به واسطه حضور این بزرگراه ارزش املاک تغییر میکند، به خاطر مسافرانی که عبور میکنند مشاغل جدید ایجاد میشود، به واسطه رفت و آمدهای جدید و گسترش ارتباطات فرهنگ مردم منطقه ارتقا پیدا میکند، سرمایهگذاران جدید به واسطه دسترسی جدید ایجاد شده از آن منطقه بازدید میکنند، تبادلات مواد اولیه و محصول صنایع آن شهر، به صورت راحتتر و ارزانتر به دست صنعتگران میرسد و رابطه دو شهردار شهر نیز با یکدیگر مراودات بیشتری ایجاد میکنند. در عین حال که در این بزرگراه، هم مسافر جابجا میشود و هم گردشگر و هم کالا. ورزش از نظر من یک چنین تأثیری در کشور و منطقه دارد.
* با این اوصاف، از نظر شما توسعه ورزش در چه ابعادی میتواند اثرگذار باشد؟
وقتی که گفته میشود، ورزش از صنعت به زیرساخت تغییر ماهیت داده، یعنی در کنار کارکردهای قبلی و سنتی خود، کارکرد اقتصادی (به عنوان صنعت)، در حال حاضر نقش-های گسترده فرهنگی، اجتماعی و سیاسی ایفا میکند. توسعه ورزش باعث کاهش جرم و جرائم و همچنین منجر به جلوگیری از مسائل مختلف اجتماعی از جمله اعتیاد، بزهکاری و ... میشود. توسعه ورزش میتواند باعث بالا رفتن سطح تعامل سازنده افراد یک جامعه با هم و در نتیجه ارتقاء سطح فرهنگی شود.
* به صورت خاص آیا در ایران از ظرفیت اقتصادی ورزش به طور کامل استفاده شده است؟
با شناختی که من از ظرفیتهای کشور، مردم و سابقه ورزش ایران دارم، به نظرم هنوز کمتر از 20% ظرفیت اقتصادی ورزش ایران استفاده شده است. علت اصلی را در کل کشور، نبود سرمایهگذاری و حامی برای تیمهای ورزشی عنوان میکنند در صورتی که من این نگاه را قبول ندارم.
اگر نگاه دولت، بکارگیری و توانمندسازی بخش خصوصی در ورزش باشد، مشکل سرمایه در کشور و برای حضور در ورزش ایران وجود ندارد. سرمایهگذاری بخش خصوصی در ورزش ایران بسیار اهمیت دارد. اما متأسفانه تا کنون آنچنان که باید و شاید از این حوزه کمک گرفته نشده است. جغرافیا و آب و هوای ایران به گونهای است که بهترین امکانات برای ایجاد اردوهای آمادگی در ورزشهای مختلف در آن وجود دارد. ایران به لحاظ چهار فصل بودن و داشتن آب و هوای مناسب جز کشورهای مهم است. امّا از این ظرفیت غفلت شده است. تنها با استفاده از همین یک ظرفیت کل ورزش ایران را میتوان تأمین کرد.
* چرا در استفاده از این ظرفیتها ناموفق بودهایم؟
موضوع بر میگردد به نگاه ما به ورزش؛ اگر ما توانستیم قبول کنیم که نیازی نیست حتما مدیر یک باشگاه ، خود نیز ورزشکار حرفهای باشد، تازه میتوان گفت که آمادگی داریم تا از نگاه سنّتی به ورزش به رویکرد «صنعت ورزش» حرکت کنیم. برای حرکت در مسیر اقتصادی، باید اقتصاد و کسب و کار بلد باشیم. صنعت ورزش با خدمات ورزشی، تولید و زنجیره مکملش در ارتباط است. مثل هر صنعت دیگری باید نگاه به خارج از مرزها داشت تا بتوان بازار را گسترش داد. این موضوع نیازمند مدیریت صحیح و استفاده از ظرفیت سرمایهگذاری بخش خصوصی خارج از کشور است.
* چرا برای شما که سابقه فعالیت دیپلماسی اقتصادی و فرهنگی دارید ورزش و دیپلماسی آن اهمیت پیدا کرده است؟
توسعه ورزش کشور به دو بال تقویت مدیریت داخلی و توسعه دیپلماسی بین المللی نیاز دارد. از نظر من بازیکنان و ورزشکاران، بهترین سفیران یک کشور و بهترین مبلغ فرهنگ و اقتدار آن کشور است. ورزش میتواند خلاهای زیادی را در حوزه بین الملل پر کند که با روشهای مرسوم نمیتوان در آن موفق بود. ورزش یک علاقهمندی همه کس فهم و جهانی است. نیاز به زبان خاصی ندارد و خود یک زبان عامه فهم هست. این ویژگی ورزش است که برای من دارای اهمیت است. معتقدم که ورزش یکی از بهترین و برندهترین ابزار در دیپلماسی اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و حتی سیاسی است.