شائبه اعمال نفوذ کارفرما در موضوع اخراج نماینده کارگران سیمان سپاهان

«محسن نیرومند»، معاون روابط کار اداره کار استان اصفهان، در گفتگویی تفصیلی با ایلنا دربارهاخراج آقای نادری،نماینده کارگران پیمانی سیمان سپاهاناصفهان، می‌گوید قرارداد کار این نماینده کارگری یکساله بوده است و در پایان آبان ماه به اتمام رسیده است. او در این مصاحبه همچنین تصریح می‌کند که آقای نادری به دستور شفاهی دادستان شهرستان مبارکه اخراج شده است.

معاون روابط کار اداره کار استان اصفهان در گفتگو با ایلنا همچنین مدعی شده است «هیچ راه قانونی برای بازگشت به کار او[آقای نادری] در مراجع حل اختلاف وجود ندارد زیرا دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌های این قضیه عینا از طرف وزارت کار ابلاغ شده است.»

آقای نیرومند می‌گوید علی رغم آنکه سال‌ها به آقای نادری تذکر می‌داد که صبر کارفرما روزی تمام می‌شود، اما آقای نادری با این استدلال که کارگران پشت سرش هستند، هر روز به یک بهانه کار را در کارخانه می‌خواباند. آقای نیرومند در ادامه می‌پرسد «حالا کدام کارگر پشت سر او ایستاده است؟»

مشروح گفتگوی ایلنا با آقای نیرومند، معاون روابط کار اداره کار استان اصفهان، در ادامه می‌آید:

- آقای نادری، نماینده کارگران پیمانی سیمان سپاهان، بعد از اتمام قرارداد کارش در پایان آبان ماه اخراج شده است، در حالی که همکارانش می‌گویند او تا اردیبهشت سال آینده از مصونیت نمایندگی برخوردار است. شما در مقام معاون روابط کار اداره کار استان اصفهان، اخراج آقای نادری را چگونه ارزیابی می‌کنید.

قسمت اول سوالتان صحیح است. آقای نادری در پایان قراردادش اخراج شده است اما در قانون کار، مصونیت نمایندگی فقط برای اعضای شوراهای اسلامی کار وجود دارد و هیچ جا تصریح نشده است که این مصونیت به سایر نمایندگان[در دو تشکل کارگری قانونی دیگر] تسری پیدا می‌کند. همچنین مکاتباتی از طریق وزارت کار شده است مبنی بر اینکه قرارداد بر هر چیز دیگری ارجحیت دارد. یعنی اگر فردی قرارداد بست و زمان قراردادش تمام شد نمی‌توانیم به دلیل مصونیت، او را بازگشت به کار دهیم. حتی ابتدای قضیه وقتی می‌خواهند انتخابات برگزار کنند، توصیه می‌کنند که افراد قراردادی کاندیدا نشوند چون ممکن است کارفرما با آن‌ها لج کند و در پایان قرارداد، اخراجشان کند. وزارت کار معتقد است کارگران قراردادی از مصونیت نمایندگی برخوردار نیستند حتی اگر در شورای اسلامی کار باشند.

- آقای نادری نماینده کارگران پیمانی بودند و همه کارگران پیمانی قرارداد موقت هستند. اگر قرار باشد نماینده کارگران قرارداد موقت مصونیت نداشته باشد، چه کسی باید نماینده آن‌ها شود؟

من از طرفداران آقای نادری هستم و دنبال راه کاری هستم که او را به کار بازگردانم. کسی که جلوی اخراج او را در مراجع حل اختلاف گرفته است من هستم. تلاش زیادی کردم رای را به تاخیر بیندازم تا او را با وساطت به کار بازگردانیم. ما به عنوان مجریان قانون کار باید راهکار قانونی انتخاب کنیم نه فشار غیر قانونی. بنابراین باید دنبال این باشیم که به صورت توافقی موضوع را حل کنیم چرا که بر اساس قانون، قرارداد کار آقای نادری تمام شده است و اخراجش موجه است و هیچ راه قانونی برای بازگشت به کار او در مراجع حل اختلاف وجود ندارد زیرا دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌های این قضیه عینا از طرف وزارت کار ابلاغ شده است.

- اخراج آقای نادری بر اساس ماده ۷ قانون کار ناموجه است چرا که کار او ماهیت مستمر دارد بنابراین حتی اگر قرارداد کارش تمام شده باشد، کارفرما حق اخراج او را ندارد.همین موضوع در شهرضا اتفاق افتاده. کارفرما ۳۰۰ کارگر را اخراج کرده بود و اداره کار این شهرستان با این استدلال، حکم بازگشت به کار همه کارگران را صادر کرد.

آنچه در شهرضا اتفاق افتاده است ربطی به ماده ۷ ندارد. اختلاف بین تشکل‌های کارگری و وزارت کار درباره ماده ۷ سالهاست که ادامه دارد و ۱۵ سال است که اخراج‌ها بر اساس قرارداد موجه می‌شوند و مربوط به همین یک آدم هم نیست، بلکه مربوط به ۸۳ درصد کارگران کل کشور است. بنابراین مطرح کردن ماده ۷ در اینجا یک دور باطل است. در شهرضا یک اتفاق نظری بین شورای تامین شهرستان و استان و همه مسولان به وجود آمده بود. اخراج ۳۰۰ کارگر مشکل امنیتی ایجاد می‌کرد، ضمن آنکه قرارداد کار این کارگران نه به خودشان داده شده بود و نه برای اداره کار ارسال شده بود و به این بهانه زیر بار قراردادی بودن کارگران نرفتیم و بازگشت به کارشان دادیم. خیلی سعی کردیم راهی مشابه برای آقای نادری پیدا کنیم.علی رغم آنکه سال هاست به آقای نادری تذکر می‌دهم که صبر کارفرما روزی تمام می‌شود، اما او هر روز به یک بهانه کار را در کارخانه می‌خواباند با این استدلال که کارگران پشت سرش هستند. حالا کدام کارگر پشت سر اوست؟قرارداد او یکساله بوده و در پایان آبان ماه به اتمام رسیده است و به دستور شفاهی دادستان شهرستان مبارکه اخراج شده است. من شخصا با دادستان صحبت کردم. او گفت عامل اصلی تمام تحرکات کارخانه و خسارت به کارفرما آقای نادری است و تا زمانی که حکم دادگاه دربار او صادر نشود نباید به کار بازگردد. یعنی دادستان به مدیرعامل کارخانه دستور شفاهی داده است.

- دادستان چنین حقی دارد؟

نه چنین حقی ندارد ولی وقتی برای دادستان اثبات شود که امنیت در خطر است می‌تواند ورود کند. برای دادستان مبارکه به عنوان مدعی العموم مشخص شده است که آقای نادری عامل تحرکات است. البته نباید از حق بگذریم چرا که با تحصن کارگران، آسیب زیادی به کارفرما رسید. آقای نادری خواسته‌ای را پیگیری می‌کرد که ناحق بود.

- شما معاون روابط کار هستید. ماده ۱۴۲ قانون کار را مطالعه کردید؟ این ماده حق کارگران را برای کاهش عمدی تولید به رسمیت شناخته است.

اعتراض جرم نیست اما تحصن و تعطیلی کارخانه جرم است. اگر قرار باشد همه کارگران کارخانه‌ها تحصن و اعتصاب کنند که سنگ روی سنگ بند نمی‌شود. باید مجوز بگیرند و مراحل قانونی را طی کنند.

- در همین ماده قانونی ساز و کاری پیش بینی شده است تا اختلاف بین کارگر و کارفرما پایان داده شود.

خب الان هیات تشخیص ورود کرده است. اخراج آقای نادری موجه است چون که قراردادش تمام شده است. من به عنوان متولی کار نمی‌توانم یکطرفه از کارگران حمایت کنم. اگر به هر دلیلی لطمه‌ای به کارخانه وارد شود من خودم را نمی‌بخشم چون ممکن است ۱۲۰۰ کارگر دیگر این کارخانه بیکار شوند. البته آقای نادری کوتاه آمده است و قرار است عذرخواهی کند و حاضر شده که بنویسد دیگر در هیچ یک از تحرکات شرکت نمی‌کند. اینجور نیست که هر وقت کارگران تشخیص دادند کارفرما حق آن‌ها را نمی‌دهد تولید را بخوابانند. سیمان در کوره‌های سیمان منجمد شود و ۴۰ میلیارد تومان به کارخانه آسیب وارد شود چون کارگر به استناد ماده ۱۴۱ می‌تواند تولید را متوقف کند؟

- قانونگذار این ماده قانونی را گذاشته است که چنین استدلال‌هایی مطرح نشود.

مگر شما در کشور ایران زندگی نمی‌کنید؟ مگر برایتان مهم نیست که در این وضعیت ناجور اقتصادی، کمک کنیم ایران روی پای خودش بایستد. یا چون[خبرنگار] کارگری هستید همه مسائل باید تفسیر کارگری شوند؟

- این کشور یک قانونی دارد و اگر قرار باشد به این قانون پایبند نباشیم، آنوقت به قول شما سنگ روی سنگ بند نمی‌شود.

اصلا ما می‌گوییم آقای نادری اعتصاب نکرده است و به کارخانه ضرر وارد نکرده است. قراردادش تمام شده است. من سیاست‌های وزارت کار را اجرا می‌کنم. این سیاست‌ها می‌گویند ادامه قرارداد کار به شرط توافق طرفین ممکن است.

- در بحثتبدیل قرارداد‌ها قرار بوده است ابتدا کارگران قرارداد مستقیم شوند سپس گزینش سیاسی و اعتقادی صورت بگیرد اما به گفته کارگران، کارفرما زیر حرف خود زده است و ابتدا گزینش را انجام می‌دهد و سپس تبدیل قرارداد می‌کند. این موضوع به این نگرانی دامن زده است که بخش قابل توجهی از کارگران با این بهانه تبدیل قرارداد نشوند.

من هیچ جای توافق، تقدم تبدیل قرارداد بر گزینش را ندیدم. شما توافق را در اختیار دارید؟

- من نامه آقای اسلامی، رئیس اداره کار مبارکه را دارم که به این موضوع اشاره کرده است.

من از نامه رئیس اداره کار مبارکه خبر ندارم. باید ببینیم توافق نامه این اجازه را داده است با تفسیر آقای اسلامی اینگونه بوده است. من شخصا به کارخانه سیمان سپاهان رفتم و مدیر را قانع کردم این توافق را انجام دهد علی رغم اینکه وظیفه‌ای نداشت. به او گفتم به جای آنکه پول را به واسطه‌ای به اسم پیماندکار بدهد، به کارگران پرداخت کند. کارفرما در‌‌نهایت قانع شد منتهی شرط گذاشت که تبدیل قرارداد‌ها را مرحله به مرحله انجام دهد. گفت ماهی ۲۰ نفر را بعد از گزینش تبدیل قرارداد می‌کند. من خودم توافق نامه را ندیدم اما کارگران با این استدلال شرط کارفرما را پذیرفتند که بعد‌ها برای بیشتر کردن تعداد کارگران قرارداد مستقیم رایزنی می‌کنند. هیچ وقت قرار نبود گزینش انجام نشود. حتی کارگران بعد از انعقاد توافق نامه، نامه تشکر آمیز برای کارفرما فرستادند و از حسن نیت او تشکر کردند.

- شائبه‌ای بین کارگران مطرح است که کارفرما در اداره کار استان اصفهان به واسطه بازنشسته‌های یک نهاد نظامی نفوذ دارد. این موضوع صحت دارد؟

من هم مثل شما این موضوع را شنیدم. به این دلیل که تعدادی از مشاوران کارفرمای سیمان سپاهان نظامی هستند و رئیس اداره کار استان هم نظامی است این شایعه به وجود آمده است. من اعتراف می‌کنم اینگونه نیست. مدیر اداره کار همیشه از حق دفاع می‌کند و حتی خود برای بازگشت به کار آقای نادری تلاش کرده است. این شایعه به گوش ما هم رسیده است اما من ردش می‌کنم.

گفتگو از مرتضی مدنی