درایتی با اشاره به تجربه امیرکبیر:
همراهی مردم با روند اصلاحی، شکست ندارد
اگر امیرکبیر توجه بیشتری به پشتیبانی مردم و زمینه سازیهای فرهنگی برای ورود جدی آنها به بحثاصلاحات داشت شاید حکومت آن دوره نیز جسارت کمتری برای کارشکنی در مسیر اصلاح پیدا می کرد.
مشاور دولت اصلاحات در امور روحانیون با اشاره به سالروز درگذشت امیرکبیر به عنوان اولین مصلح اجتماعی تاریخ معاصر ایران گفت: امیرکبیر یکی از مصلحانی است که در دوره خود به صورت یک تنه به تغییر در ساختار سیاسی و اجتماعی کشور پرداخت. موضوع مهم در بحثاصلاح، این است که همانقدر که تغییر باید از بالا در نظر گرفته شود، به همان میزان باید از پشتیبانی عمومی مردم نیز برخوردار باشد.
حجتالاسلام مصطفی درایتی در گفت و گو با خبرنگار «ایلنا» افزود: وقتی درباره اصلاحات بحثمیشود، بیشتر ساختارهای حکومتی و مدیریتی جامعه در ذهن متبادر میشود. طبیعی است که منهای حکومت نمیتوان به بحثاصلاح در ساختار توجه کرد؛ زیرا اصلاحات را باید به طور مشخص پیش برد.
درایتی اظهار کرد: بحثپشتیبانی مردم از اصلاح و تغییر در جامعه همیشه مطرح بوده و اکنون نیز همچنان مطرح است. اگر ما همه تلاش خود را معطوف به حکومت و دولت کنیم و نتوانیم مردم را همراه با اصلاحات در میدان نگه داریم، احتمال مقاومتهای سنگین در درون دولتها و حکومتها زیاد میشود و امکان شکست را تسریع میکند.
وی خاطرنشان کرد: اگر امیرکبیر توجه بیشتری به پشتیبانی مردم و زمینهسازیهای فرهنگی برای ورود جدی آنها به بحثاصلاحات داشت، شاید حکومت آن دوره نیز جسارت کمتری برای کارشکنی در مسیر اصلاح پیدا می کرد؛ بنابراین براساس شواهد تجربی در طول تاریخ؛ اینگونه به نظر میرسد که در زمینه هرگونه اقدام اصلاحی، باید فعالیت مصلحان با همراهی مردم صورت گیرد.
این فعال سیاسی اصلاحطلب در ادامه گفت: از آنجایی که برخی حکومتها به نوعی رفتار خود را تنظیم میکنند تا امکان اصلاح را در درون خود ایجاد نکنند، نمیتوان مقاومتهای درون حکومتها را نادیده گرفت. از سوی دیگر نیز به صورت طبیعی، ساختار حکومتی در گذشته مقاومت میکرد و از همه توان خود برای اینکه از منافعی که دارد، بیبهره نشود استفاده میکرد تا اصلاحات شکل نگیرد؛ بنابراین تنها چیزی که می تواند مصلحان را به عنوان یک ابزار مفید کمک کند، حمایت جدی مردم است.
درایتی افزود: اگر این ساماندهیها درون جامعه شکل گیرد و بتواند به عنوان یک اهرم در اختیار مصلح کار را پیش ببرد، مقاومتهای درون حکومت را کم و امکان پیشبرد اصلاحات را بیشتر میکند؛ بنابراین باید اصلاح و تغییر از بالا را مدنظر قرار داشت و هم از پشتیبانیهای عمومی مردم برای پیشبرد امور بهره برد که این دو باید مورد توجه قرار گیرند تا امکان اصلاح ایجاد شود.
مشاور دولت اصلاحات در امور روحانیون با اشاره به اینکه وقتی بار یک جریان اجتماعی روی افراد خاص یا مشخصی قرار داده میشود امکان از رده خارج کردن این افراد یا کشتن آنها دیرتر محقق میشود، گفت: هر چند در طول سالهای اخیر پیشرفتهایی صورت گرفته اما هنوز هم جامعه پراکنده ایران به یک نظم نرسیده که میدانداری این قضیه، ضرورت نداشته باشد و متعاقباً برعهده چند نفر باشد. این موضوع معمولا راهی است که بیشتر از طریق احزاب و نهادهای مدنی باید دنبال شود که از جهت در ایران ضعف بسیار داریم.
وی تاکید کرد: تا وقتیکه این ضعفها برطرف نشود، امکان نخبهکشی و زخمی کردن مصلحان اصلی برای متوقف کردن اصلاحات وجود دارد. بنابراین اصرار بسیاری از دلسوزان کشور به اینکه باید به تقویت احزاب و نهادهای مدنی بپردازیم، بیشتر از این باب است که خواستهای جامعه ایران بیشتر و امکان ضربهپذیری نیز کمتر شود.
حجتالاسلام درایتی تصریح کرد: تقویت این نهادها کمک میکند با از میدان درکردن مصلحان نامدار، پروسه اصلاحات متوقف نشود و کشور به سمت استبداد سوق نیابد.