دسترسی به شواهدی نو از دوران مس و سنگ در شمال غرب ایران

فصل دوم کاوش محوطه کول تپه منجر به دسترسی به شواهدی نو از دوران مس و سنگ و فرهنگ «کورا – ارس» در شمال غرب ایران شد.

به گزارش ایلنا به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراثفرهنگی و گردشگری؛ سرپرست گروه کاوش این مطلب را در نشست علمی باستان شناسی در محل پژوهشگاه بیان کرد.

اکبر عابدی ابتدا به فصل نخست کاوش در این منطقه اشاره کرد و افزود: نخستین فصل کاوش های باستان شناختی در این محوطه برای پاسخ دادن به چندین پرسش اساسی از جمله فرایند گذار از دوره مس و سنگ جدید به مفرغ قدیم، بررسی وضعیت محوطه و منطقه در دوران شکل گیری و فرهنگ کورا - ارس و همچنین مشخص کردن وضعیت فرهنگی منطقه در دوران پیش از تاریخ و آغاز تاریخی انجام گرفت.

وی در ادامه گفت: برای پاسخ به پرسش های مطرح شده برای این کاوش، اشاره به چندین مورد ضروری به نظر می رسد. نخست اینکه محوطه کول تپه از جمله معدود محوطه های شمال غرب ایران است که دارای آثار و لایه‌های فرهنگی بطور متوالی از دوره مس و سنگ جدید و مفرغ قدیم است.

سرپرست گروه کاوش افزود: دیگر اینکه با کاوش انجام گرفته وضعیت منطقه در دوران مفرغ میانی، جدید و نیز عصر آهن سه، اورارتویی و هخامنشی مشخص شد.

به گفته عابدی محوطه کول تپه با دارا بودن دوره های فرهنگی از مس و سنگ جدید، مفرغ قدیم، میانی و جدید می توان پاسخگوی بسیاری از ابهامات موجود در منطقه شمال غرب ایران در فرایند گذر از دوره مس و سنگ جدید به عصر مفرغ قدیم و نیز مشخص کردن وضعیت فرهنگی و گاهنگارانه منطقه در این دوران باشد.

عابدی در ادامه به بیان دستاورد های فصل دوم کاوش پرداخت و گفت: دومین فصل کاوش محوطه کول تپه هادیشهر به مدت ۵۰ روز کار میدانی با ایجاد ۲گمانه به انجام رسید.

وی افزود: گمانه نخست در واقع ادامه کاوش فصل قبل بود که با توجه به ناتمام ماندن کاوش در این گمانه از پله ششم ادامه یافت. در ترانشه باستان شناسی نیز یک ترانشه عمودی برای تکمیل لایه نگاری محوطه بود که در عمق ۴۰/۱۰ متری به خاک بکر رسید.

عابدی گفت: پس از ۵۰ روز کار میدانی، در نهایت در حدود ۳۷ متر لایه های فرهنگی محوطه توسط دو ترانشه پوشش داده شد که شامل آثاری از دوره دالما(هزاره پنجم پیش از میلاد) پیزدلی(سه دوره مس و سنگ جدید) دوره کورا – ارس یک دوره مفرغ قدیم، دوره مفرغ میانی و جدید، عصر اهن سه، اورارتویی و هخامنشی است.

محوطه کول تپه، تپه ای با ارتفاع ۹۷ متر از سطح دریا به وسعت تقریبی ۶ هکتار و ارتفاع ۱۹ متر از سطح زمین های اطراف است که در داخل شهر هادیشهر و در میان باغ ها و مزارع کشاورزی قرار دارد. چشمه بسیار پرآبی که مهمترین منبع آبی ساکنان کول تپه را تشکیل می دهد در حال حاضر به دلیل فعالیت های ساختمانی، کاملا خشک شده است.