ایلنا گزارش می‌دهد؛
کاهش ۸۰ سانتی‌متری آب خزر طی ۱۷ سال گذشته؛ فرصتی برای زمین‌خواری
اکنون در بسیاری از مناطق آب عقب رفته و مالکان خصوصی با ایجاد دیوار یا گذاشتن بلوک‌های سیمانی زمینه را برای تصرف این نواحی فراهم کرده‌اند که باید نسبت به آن هوشیار باشیم.
مدیر کل دفتر سواحل و تالاب‌های ساحلی سازمان حفاظت محیط زیست از کاهش ۸۰ سانتی متری آب دریای خزر طی ۱۷ سال گذشته خبر داد.
«رامین شادی» در گفت و گو با خبرنگار ایلنا درباره تبعات کاهش آب خزر گفت: این بدان معناست که وسعت ساحل دریای خزر بیشتر شده و این تهدیدی از سوی مالکان خصوصی برای تجاوز به حرم دریا ایجاد کرده است.
وی ادامه داد: باید ساز و کاری توسط شهرداری‌های مناطق و روستاهای اتخاذ شود تا اجازه تغییر کاربری در مناطق ساحلی داده نشده و این نواحی مرتبا توسط مسئولان ذیربط کنترل شود تا تعرضی صورت نگیرد.
به گفته مدیر کل دفتر سواحل و تالاب‌های ساحلی سازمان حفاظت محیط زیست اکنون در بسیاری از مناطق آب عقب رفته و مالکان خصوصی با ایجاد دیوار یا گذاشتن بلوک‌های سیمانی زمینه را برای تصرف این نواحی فراهم کرده‌اند که باید نسبت به آن هوشیار باشیم.
اما محمد رضا فاطمی استاد دانشگاه و متخصص محیط زیست دریایی معتقد است نوسانات آب خزر یک روند طبیعی است که هر چند سال یکبار اتفاق می‌افتد و آب بالا و پایین می‌رود.
وی در این باره به ایلنا می‌گوید: نمی‌توانیم بگوئیم بالا آمدن یا پائین آب دریای خزر خوب است و یا بد، چون یک سیستم طبیعی است. اما آنچه که این موضوع را برای انسان پر اهمیت می‌کنند اثراتی است که این بالا و پائین ر فتن روی تاسیسات انسانی می‌گذرد. بسیار اتفاق افتاده که آب دریا بالا آمده و خانه مسکونی زمین کشاورزی یا ویلای مردم را فرا گرفته است.
وی توضیح داد: در واقع دریا مقصر نیست بلکه ما مقصریم که در حریم دریا تاسیسات ساخته‌ایم. اگر حریم ۲۰۰ متری دریا رعایت شود هیچگاه از نوسانات آب خزر ضرر یا منفعتی به ما نخواهد رسید.
فاطمی در عین حال تصریح کرد: ولی بالا آمدن آب دریا دست کم برای محیط زیست یک مزیت دارد که آب، تالاب‌های ساحلی را فرا می‌گیرد و آن‌ها را سیراب می‌کند.
وی ادامه می‌دهد: آب بالا آمده دریا جان تازه‌ای به تالاب‌ها می‌دهد و این اکوسیستم را از وضعیت اسفبار خارج می‌کند، اما دوباره که آب پائین می‌رود؛ و زمین‌ها از زیر آب بیرون می‌آید، مردم از نو زمین‌ها را تبدیل به زمین کشاورزی و باغ می‌کنند.
این متخصص محیط زیست با بیان اینکه اما نکته دیگری که باید به آن توجه داشت برخی تعرضات خطر ساز برای محیط زیست است گفت: متاسفانه در برخی از نقاط برای اینکه از پیش روی آب دریا جلوگیری شود یکسری تاسیسات از جمله داکت‌ها و رمپ‌هایی ساخته می‌شود که بیش از نیمی از سواحل خزر را در غالب دیواره و امثال آن فرا گرفته است.
وی خاطر نشان کرد: این ساخت و ساز به هم زننده اکوسیستم خزر و تهدید کننده حیات موجودات آن است و این حتی از منظر گردشگری نیز به جهت مخدوش کردن منظره دریا مطلوب نیست.
اما اینکه قانون در مورد حریم دریا‌ها چه می‌گویند نیز نکته قابل تاملی است چرا که به گفته " افشین دانه‌کار " استاد دانشگاه و متخصص محیط زیست این قانون که مربوط به سال ۵۴ و تحت عنوان قانون محدثات شناخته می‌شود حریم دریا۶۰ متر از بالا‌ترین حد که مد دریا است تعیین می‌شود. این حریم اگر چه برای سواحل جنوبی کشور کفایت می‌کنند ولی برای سواحل شمالی کافی نیست اگر چه همین ۶۰ متر نیز در حال حاضر رعایت نمی‌شود.
به گفته وی در برنامه ۴ توسعه قرار بود معیارهای تعیین حریم؛ تدوین شود این اتفاق افتاده ولی هنوز پشتوانه قانونی پیدا نکرده است و نیازمند بازنگری است.
به گفته دانه کار براساس مطالعه‌ای که برای طرح موجودیت یکپارچه مناطق ساحلی انجام شد حریم دریا باید بر اساس تراز بالا آمدن آب دریا تحت اثر مخاطرات طبیعی محاسبه شود. در نتیجه حریم دریا بایستی با توجه به آن محاسبات که شامل سونامی، طوفانی‌های دریایی، بالاآمدن آب در هنگام مد و شرایط مواج در نظر گرفته شده، بالا‌ترین تراز محاسبه، نقشه سازی شده و حریم دریا براساس آن تعیین شود که البته این مطالعات انجام گرفته تنها نیازمند اجرا از طریق مجاری قانونی است.
