برای حفاظت از مراتع باید از سیستم های نوین بهره گرفت

به گزارش ایلنا، قرق عبارت است از جلوگیری از ورود دام به مرتع با اهداف مشخص برای مدت معین و موثرترین روشهای احیاء و اصلاح است که با هدف تقویت پوشش گیاهی، تولید بذر ، حفاظت خاک، حمایت ونگهداری، مطالعه وبررسی پوشش گیاهی و ...بالاخره حفاظت از تاسیسات صورت گیرد که در هر مورد عوامل دخیل در انتخاب محل قرق متفاوت خواهد بود به همین مناسبت جشنواره قرق شکنی در منطق دراسله شهرستان سوادکوه برگزار شد.

قرق با هدف افزایش پوشش گیاهی و تولید علوفه در مراتعی انجام می­گیرد که درصد قابل توجهی از گونه­های خوشخوراک درترکیب گیاهی منطقه وجود داشته باشد.

مراتع غالبا دارای پوشش گیاهی کلیماکس بوده و به علت عدم چرای مفرط گیاهان کاملاً خوشخوراک بوده و ظرفیت چرای 2 واحد دامی به بالا را در یک هکتار در یک فصل چرا دارا می باشد.

رئیس یگان حفاظت جنگل ها و مراتع کشور در مراسم قرق شکنی در سوادکوه با اشاره به اینکه استراتژی هدف گذار در زمینه حفاظت احیا، توسعه و بهره برداری در توسعه پایدار نیازمند مشارمت همه جانبه مردم است، اظهار کرد: امروز در کشور با نگاه دولتی نمی توان به موفقیت رسید چون در کمربند خشک و نیمه خشک قرار داریم وضعیت مراتع و جنگل ها و آب های زیر زمینی به دلیل بی توجهی و عدم برنامه ای مدون برای حفاظت از آن در مقایسه با قبل از انقلاب بسیار نابسامان و دارای خسارت های فراوان است.

قاسم سبز علی افزود: باید در پوست و خون ما جاری شود که همگان نیازمند منابع طبیعی هستند تا خودمان و فرزندانمان بتوانیم در این اقلیم زندگی خوبی داشته باشیم.

وی تصریح کرد: اگر امروز شاهد تغییر اقلیم و کاهش بارندگی و خشک شدن جنگل ها و مراتع هستیم نشانه اقدامات بی رویه انسانی است

سبز علی با اشاره به اینکه باید با بهره گیری از دانش بومی و بهره گیری از تشکل های مردم نهاد و با حضور جمعی مردم در منابع طبیعی وضعیت اقلیم امروز خود را برای آینده فرزندان خود مهیا کنیم، گفت: امروز نگاهمان بین افراد سودجو برای تعقیب، تخریب و تصرف تغییر کاربری افزایش پیدا کرد و تنها افراد بومی منطقه  می توانند جلوی این افراد را بگیردند و مانع سودجویی افراد فرصت طلب شوند و محیط را برای فرزندان خود محیا کنند.

وی به نقش جوامع محلی برای جلوگیری از زمین خواری و یلاسازی را مهم دانست و گفت: نگاه سازمان در زمینه توانمندسازی جوامع محلی است یعنی جیب جوامع محلی را به عوامل دولتی گره بزنیم و اگر خسارتی به منابع طبیعی وارد شده ضررش به حال جیب آنان است.

رئیس یگان حفاظت جنگل ها و مراتع کشور با بیان اینکه در طرح ها و برنامه سازمان جنگل ها و مراتع اولویت حفاظت با خود مردم است و به هیچ وجه نگاه واگذاری وجود ندارد، یادآور شد: باید این منابع را برای نسل های آینده ای که در طول تاریخ جز نیاکان همین سرزمین هستند باید حفظ کنیم.

این مسئول افزود: در حال حاضر باید از دانش و فناوری های نوین بهره گرفت و از سیستم سنتی در زمینه کشاورزی و دامداری خارج شویم.

وی تصریح کرد: در سطح کشور برای ایجاد شرایط نوین در منابع طبیعی باید آموزش هایی داده شود نباید به سیستم سنتی گذشته روی بیاوریم هرچند با استفاده از نقطه نظرات گذشتگان برای همسو کردن با دانش روز جهانی می توان موفق شد.

سبزعلی با اشاره به اینکه از مهمترین اقداماتی که در سطح کشور انجام دادیم این است که به زنان آموزش دهیم چرا که آموزش به زنان به منزله آموزش جامعه است خانم ها در بستر فرهنگسازی می توانند مسئولیت بزرگی بر عهده بگیرند، گفت: هدف گزاری اصلی در بهره گیری زنان در تمامی عرصه های کشور است چرا که آنان توانستند ضمن سودآوری اقدامات بهنگامی انجام دهند .

وی یادآور شد: در مراتع حدود هشت هزار گونه گیاهی وجود دارد که از این تعدا حدود 1500 گونه را شناسایی کردیم و این تعدا شناسایی شده 800 گونه اثر دارویی آن بررسی شد. برخی از گونه هایی که نمی شناسیم با رقم بسیار زیاد در خارج از کشور خرید و فروش می شود.

سبزعلی با بیان اینکه اگر همگان آگاهی لازم را بدست آورند می توانند از این مراتع صدها برابر ذخایر نفتی سودآوری برای کشور ایجاد کنند، تصریح کرد: در حالی که در برخی از مناطق از این گونه ها برای تألیف دام استفاده می شود و یا خشک شده و یا یا تغییر کاربری از بین می رود.

وی افزود: وقتی آموزش و فرهنگسازی شود دامداران به جای آنکه دامدار دام های خود را در مرتع رها کند می توان از مرتع استفاده بهتر کنند.

سبزعلی با اشاره به اینکه ما می توانیم در حالی که در هشت سال دفاع مقدس یادگرفتیم که با بزرگترین ابرقدرت های دنیا جنگیدیم و امروز حفاظت از منابع طبیعی و موضوع زیست محیطی و وضعیت اقلیم کمتر از جنگ دیروز نیست، تأکید کرد: اگر امروز متوجه نشویم مرگ خاموشی که درحال اتفاق افتادن است و ما متوجه آن نیستیم که اگر نگاه دقیق و عمق نداشته باشیم قطعا دچار خسارت می شویم.

در ادامه ریاست انجمن صنف مرتعداران کشور در جشنواره قرق شکنی با اشاره به اینکه خوشبختانه سطح ملی جشنواره قرق شکنی در شهرستان سوادکوه برگزار می شود و پیش بینی شده که این جشنواره ملی شود، اظهار کرد: امروزه اگر منابع طبیعی هر کشوری پویا باشد مردم سرزنده تر و شاداب تری دارد.

پهلوان در مورد مشکلاتی که در صنف مرتعداری وجود دارد، افزود: مراتع باید دارای کد و شناسنامه ملی باشد  و بیشترین تخلف در مراتع مشاعی انجام می شود و ۸۳ درصد ماتع کشور مشاعی است و با کددار شدن جریمه های پرداختی به حساب مراتع واریز شود می توان برای احیای مراتع حمایت شود.

وی با اشاره به اینکه مراتع کشور را باید به شکل بنگاه اقتصادی دید، تصریح کرد: باید دام مرتع و مردم را با هم ببینیم و با افزایش اطلاعات کشاورزان از طریق کلاس های آموزشی آگاهی آنان را افزایش دهیم.

پهلوان گفت: بهداشت در مراتع رعایت نمی شود و همچنین تغذیه مناسب برای دام ها فراهم نیست و باید دام ها اصلاح نژاد شود تا بتوان به آن توجه کرد.

وی با بیان اینکه با اصلاح نژاد گوسفند می توان از یک رأس میش ۶ بره بهره برداری کرد و با ارائه سه اصل در محوریت مرتعداری، گفت: هزینه کمتر تولید بیشتر و مراتع غنی تر را مورد توجه قرار گیرد. باید چندقولوزایی در بین میش ها را رواج دهیم تا در سال ۷۰ درصد را بهره برداری کرد و اگر همزمان زایی در بین میش ها انجام شود از یک میش می توان حدودا ،۶ بره دریافت کرد.

همچنین در ادامه رئیس منابع طبیعی شهرستان سوادکوه به اشاره به اینکه از سال ۱۳۹۰ با همکاری انجمن صنف مرتع داران شهرستان و شرکت تعاونی مرتع داران نسشت هم اندیشی برنامه ریزی شد اظهار کرد: قرق شکنی برای شکرگزاری از خداوند که چنین نعمت هایی را به ما عنایت کرد به عنوان عامل بازدارنده موثر در استفاده غیراصولی از مراتع به لحاظ زمانی است زیرا زمان مناسب ورد دام باعث سلامت مرتع خواهد شد.

یدالله داودی افزود: از بعد انقلاب فقط یک مراسم قرق شکنی در سطح سوادکوه داشتیم اما از سال ۹۰ تا حال حاضر ششمین جشنواره قرق شکنی در منطقه دراسله در حال برگزاری است.

وی تصریح کرد: برگزاری جشنواره قرق شکنی به شش منطقه تقصیم شد که از منطقه ماربمرد شروع شد تا به دولت کده، عباس آباد، چرات و امسال هم به در منطقه دراسله و در سال آینده دوباره به ماربمرد برگزار می شود.

داودی گفت: در شهرستان سوادکوه ۴۳ هزار مرتع وجود دارد هزار و ۷۱۷ بهره بردار و ۶ تعاونی مرتعداری و یک انجمن صنف مرتعداران وجود دارد.

رئیس سمن های محیط زیست استان مازندران در گفت و گو با ایلنا، با اشاره به اینکه هر ساله با توجه به زمان رویش گیاه برای تألیف چرای دام در مراتع سوادکوه و کل استان زمان مشخصی برای روز قرق شکنی تعیین می شود، اظهار کرد: در این روز تمام دامداران منطقه جمع می شوند و جشنی برای شکرگزاری از این نعمت خدادادی برگزار می کنند و به دنبال آن دام وارد مرتع می شود.

داریوش عبادی افزود: اگر دام خارج از فصل تألف وارد مرتع شود به دلیل آنکه گیاهان هنوز رشد نکردند جلوی رشد گیاه مراتع گرفته شود و تولید مرتع کاهش یابد و چرای دام از مراتع دچار مشکل شود و علاوه بر آن با از بین رفتن پوشش گیاهی شاهد سیل در پایین دست خواهیم بود‌.

وی به دامداران برای ماندگاری، تولید مثتمر و پایدار مراتغشان، توصیه کرد: دامداران باید زمان ورد دام به مرتع را رعایت کنند و همچنین تعداد دام متناسب با چرای دام مرتع باشد.

رئیس سمن های محیط زیست استان مازندران با اشاره به اینکه هر مرتع بر اساس ممیزی تعداد دام مشخص و در زمان مشخص نیاز دارد، گفت: در صورت رعایت ممیزی به دامداران و خود مرتع آسیب وارد نمی شود و دامدار سال های متمادی نی تواند از آن استفاده کند.

این مسئول به نقش مهم کوهستان در تولید آب، اکسیژن و حفظ و نگهداری خاک اشاره و تصریح کرد: دامداران نباید فقط به تولید علوفه توجه کنند بلکه با حفظ مراتع به کشاورزی، آب و تولید اکسیژن و امنیت غذایی مملکت خدمت می کنند بنابراین باید مشارکت دامداران را جدی بگیریم و با حمایت از آنان می توانیم مراتع خوب و پر رونقی داشته باشیم.

به گزارش ایلنا، قرق مراتع پس از مطالعه و بررسیهای لازم با اعلام آگهی با مشخص نمودن حدود مرتع و مدت آن به اطلاع بهره برداران و دامداران همان مرتع و مراتع مجاور می رسد و پس از پایان مدت قرق و حصول نتیجه با بررسی مجدد بهره برداری مرتع برای دامداران همان مرتع آزاد سازی می­گردد تا با رعایت اصول وضوابط صحیح بهره برداری از آن استفاده نماید. مرتعی که دارای طرح مرتعداری می­باشد اجرای پروژه قرق طبق برنامه طرح به عهده مجری طرح می باشد.

گزارش:زهرا اشکیود