دولت آرمانی امام خمینی، دولت دموکراتیک بود

واقعه ۸ شهریور سال ۱۳۶۰ و ترور شهیدان رجایی و باهنر و برخی دیگر از دولتمردان، باعثآن شد تا فاصله روزهای ۲ تا ۸ شهریور هر سال، به عنوان هفته دولت نامگذاری شود. به همین بهانه به سراغ آیت الله سیدحسین موسوی تبریزی، دبیر کل فعلی مجمع مدرسین و محققین حوز علمیه قم و دادستان اسبق کل انقلاب که با حکم امام خمینی(ره) به این سمت منصوب شد رفتیم تا بپرسیم دولت آرمانی مدنظر بنیانگذار انقلاب اسلامی ایران، چگونه دولتی است و چه ویژگی‌هایی دارد.

آیت الله سیدحسین موسوی تبریزی در گفت‌وگوی خود با ایلنا می‌گوید: «دولت آرمانی مدنظر حضرت امام(رض) دولتی است که رییس جمهور آن به شعارهای خود عمل کرده و هیچ یک از شعارهای خود را فراموش نکند؛ مردم را در هر لحظه ببیند و آن‌ها را بزرگ خود بداند.»

این استاد حوزه با بیان اینکه آرمان امام خمینی(ره) مطابق نظرات امام علی(ع) شکل گرفته بود، گفت: «حضرت فرمودند که حکومت بر شما و بر مردم، برای من به اندازه این کفش ارزش ندارد. مگر اینکه با این حکومت، باطلی را رفع و یا حقی را احیا کنم. پس امیرالمومنین(ع) هرگز دنبال مقام نبودند و آنچه که برای ایشان ارزش داشت خدمت به مردم بود و آرمان امام خمینی(ره) هم همین بود.»

وی اضافه می‌کند: «وقتی عده‌ای از دوستان حضرت امیرالمؤمنین امام علی(ع) به ایشان گفتند که برخی بزرگان هستند که باید به نظرات و احتیاجات آن‌ها بیشتر توجه کرد، و نباید مثل مردم عادی با آن‌ها برخورد کرد، بلکه باید حق بیشتری از بیت المال به آن‌ها بدهید، حضرت فرمودند که شما از من می‌خواهید که پیروزی را همراه با ظلم به دست بیاورم؟! من هرگز این کار را نخواهم کرد؛ اگر این مال از آن من بود باز هم مساوی برخورد می‌کردم چه رسد به اینکه این مال، برای خداست.»

دبیر کل مجمع مدرسین و محققین حوز علمیه قم، گفت: «درصحیفه نور می‌بینیم که امام راحل تاکید دارند که دولت اسلامی یک دولت دموکراتیک به معنای کامل است و برای همه اقلیت‌های مذهبی، به طور کامل آزادی وجود دارد؛ امام در مقابل همه گروه‌ها حتی آن‌ها که برخی از عقاید ایشان را کاملا قبول نداشتند اصل آزادی بیان را رعایت می‌کردند.»

آیت الله موسوی تبریزی در بخش دیگری از این گفت‌و‌گو با انتقاد از تحریف اندیشه امام خمینی(ره) در خصوص احترام به رأی و نظر مردم توسط یک گروه سیاسی خاص و تندرو کشور، گفت: «انجمن حجتیه در زمان امام، اساسا نمی‌توانست حرفی بزند، لذا آن‌ها خودشان اعلام انحلال کردند ولی در واقع زیر سایه یا پرده رفتند و می‌بینیم که بعد از رحلت امام آن‌ها باز هم حرکت خود را آغاز می‌کنند و حتی برخی از آن‌ها در برخی از مسئولیت‌ها قرار داده می‌شوند؛ مثلا کسی که قبل از انقلاب حتی حاضر نبود زیر یک اطلاعیه را امضا کند و بعد از کشتارهایی که منافقین انجام دادند، حتی حاضر نشد در یک سخنرانی علیه آن‌ها موضع گیری کند. این گروه نه تنها به جبهه نرفتند بلکه حتی حاضر نشدند در قم هم با یک سخنرانی از بسیجیان برای رشادتهای آن‌ها در جبهه جنگ تشکر کنند و حتی طی این سال‌ها، همواره در مورد امام و انقلاب با کنایه صحبت می‌کردند، بلافاصله پس از رحلت امام به افرادی انقلابی تبدیل می‌شوند که با عنوان رهبری گروه‌هایی، راه خود را شروع می‌کنند حتی به عنوان مدافعان امام راحل حرف‌هایی را مطرح می‌کنند که نه تنها امام آن‌ها را بیان نکرده‌اند بلکه در تفسیر فرمایشات امام، آن‌ها را نیز به نوعی تحریف می‌کنند و با تهمت به امام، ایشان را فردی دو رو و بی‌توجه به واقعیات به جامعه معرفی می‌کنند و می‌گویند امام دموکراسی را به شکل ظاهری و برای فریب مردم مطرح کرد. در حالی که دموکراسی در اهل بیت(ع) وجود دارد و امام بر این اساس آن را مطرح کرده بودند.»

وی در بخش دیگری از این گفت‌و‌گو با انتقاد از فساد اداری موجود در ایران و لزوم مبارزه دولت مطلوب و ایده آل با آن‌ها، گفت: «برای مثال بحثبورسیه‌های غیر قانونی، دزدی از بیت المال و دست درازی به حقوق مردم بود.»

مشروح گفت‌و‌گوی خبرگزاری ایلنا با آیت الله سیدحسین موسوی تبریزی را در ادامه بخوانید.

*با توجه به این که در هفته دولت قرار داریم، به ما بگویید از نظر شما دولت آرمانی مدنظر امام خمینی(ره)، چگونه دولتی بود و اساسا این دولت چه ویژگی هایی دارد؟

قطعا دولت آرمانی امام خمینی(رض) را باید از آرمان‌های ایشان به دست آورد. امام(ره) بارها در کلامشان آمده است که دولت خدمتگزار مردم است؛ ایشان می فرمودند که همه ما مسئولین و حاکمان، خدمتگزار مردم هستیم و من دست این مردم را می بوسم؛ از دیگر عبارات امام(ره) در این مورد، این بود که من به این مردم افتخار میکنم و… چرا که ما چنین مردمی را حتی در صدر اسلام هم نداشتیم و اگر این مردم نبودند ما هنوز هم در زندان و تبعید و گوشه خانه های خودمان بودیم؛ و این مردم اصلی ترین حاکمان این کشور هستند. امام خمینی(ره) به گفته خودشان، یک موی کوخ نشینان را به کاخ نشینان نمی دادند. معنای این جمله این است که آنچه برای امام(رض) ارزش داشت مردم ایران از هر قوم و قبلیه ای بودند. امام(ره) همواره خود را مدیون مردم می دانستند؛ طبیعتا هر دولتی که بیشتر خدمتگزار مردم باشد بیشتر به دولت آرمانی مدنظر امام خمینی(ره) نزدیک است.

به یاد دارم که وقتی حضرت امام، تنفیذ ریاست جمهوری شهید رجایی را اعلام کردند، فرمودند که امیدوارم که آقای رجایی بر این مرکب سوار شوند، نه این مرکب بر ایشان. منظور ایشان از مرکب عنوان ریاست جمهوری بود. باید توضیح دهم یک زمانی انسان اجازه نمی‌دهد که حال و هوای ریاست جمهوری وی را به جاهای پرت و بیراهه ببرد اما گاهی نیز ممکن است این حال و هوا، برخی را عوض کند و به جایی غیر از خدمت به مردم سوق دهد. هر رییس جمهوری که با رای مردم روی کار آمده و ریاست خود را برای غیر از خدمت به مردم قرار دهد، در واقع خیانت و دزدی کرده است.

امیرالمومنین امام علی(ع) در نامه ای(نامه ۵۰ نهج البلاغه) به فرماندهان لشگر خود می نویسد که یکی از وظایفی که بر گردن والی و یا به تعبیری مسئولان است، این است که فضلی را که خداوند از طرف مردم به او رسانده است و به او رأی داده اند، قدر بداند و عنوان خود را عوض نکند و خود را از طریق این عنوان به مردم نزدیک تر کند و دائما پشت سر مردم حرکت داشته باشد و در واقع خدمتگذار باشد.

در واقع دولت آرمانی مدنظر حضرت امام این است که فردی که در آن رییس جمهور شد به شعارهای خود عمل کرده و هیچ یک را فراموش نکند و مردم را در هر لحظه ببیند و آنها را بزرگ خود بداند. و هرگز مردم را کوچک نشمارد.

امیرالمومنین امام علی(ع) هیچگاه اجازه نداد وقتی جایی میرود، مردم پشت سر او راه بیفتند و شعار دهند. چرا که این کار را کوچک کردن مردم می دانستند. ایشان وقتی به مقام رسیدند، می فرمودند که این مقام به اندازه آب بینی یک بز هم برای من ارزش ندارد مگر این که بتوانم به مردم خدمت کنم.

روزی ابن عباس دید که حضرت علی(ع) در زمان ریاست خود، کفشش را می دوزد، عرض کرد، آقا! این کفش چه ارزشی برای شما دارد که دائما آن را می‌دوزید؟ حضرت فرمودند که حکومت بر شما و بر مردم، برای من به اندازه این کفش ارزش ندارد مگر اینکه با این حکومت، باطلی را رفع و یا حقی را احیا کنم. پس امیرالمومنین(ع) هرگز دنبال مقام نبودند و آنچه که برای ایشان ارزش داشت خدمت به مردم بود و آرمان امام خمینی(ره) هم همین بود.

*اگر در جامعه‌ای، اقلیتی افراطی، منافع ملی را به خطر بیندازند، وظیفه یک دولت مطلوب در قبال این عده چیست؟

مهم این است که دولت مطلوب، باید همواره منافع همه مردم را یکجا در نظر بگیرد. فرقی نمی‌کند که این مردم اقلیت باشند یا اکثریت، ولی اگر این اقلیت باعثضایع شدن حق اکثریت شوند و یا برعکس، هر دو ظلم است و دولت و حاکمیت باید از این ظلم جلوگیری کند.

یک حاکم و رییس جمهور نباید بگوید، چون تنها ۶۰ درصد مردم به من رأی داده اند، پس من فقط موظف به تامین منافع آنها هستم؛ این ظلم است؛ از آن طرف هم اگر فقط به فکر جلب رضایت اقلیت باشیم و از حقوق اکثریت غافل شویم، بازهم ظلم است؛ در هر صورت مقدم دانستن منافع عده ای به گروه دیگر ظلم است.

وقتی عده ای از دوستان حضرت امیرالمؤمنین امام علی(ع) به ایشان گفتند که برخی بزرگان هستند که باید به نظرات و احتیاجات آنها بیشتر توجه کرد، و نباید مثل مردم عادی یا مثل برده ها و خارجی ها با آنان برخورد کرد، بلکه باید حق بیشتری از بیت المال به آنها بدهید، حضرت فرمودند که شما از من می‌خواهید که پیروزی را همراه با ظلم به دست بیاورم؟! من هرگز این کار را نخواهم کرد؛ اگر این مال از آن من بود باز هم مساوی برخورد میکردم چه رسد به اینکه این مال، برای خداست.

در زمان حکومت امام علی(ع)، خوارج به مسجد آمدند و با شعار " لاحکم الا لله " یعنی حکم برای خداست، ابراز وجود می‌کردند؛ حضرت فرمود شعار شما درست است. اما منظور شما از طرح این شعار، حرکت باطلی است که مردم حکومت نداشته باشند، در حالی که اگر حکومت نباشد، شاهد هرج و مرج خواهیم بود؛ اگر حکومت خوب باشد چه بهتر و حتی حکومت بد هم از بی‌حکومتی و هرج و مرج بهتر است. لذا شما هم که چنین حرفی میزنید مادامی که دست به اسلحه نبردید و حقوق مردم را رعایت می کنید، می توانید از من انتقاد کنید و من از بیت المال حقوق شما را قطع نمی کنم مگر این که دست به اسلحه ببرید.

در کشور و نظام ما هم همیشه یک عده اقلیت هستند و عده دیگر اکثریت. امروز یک گروه در اقلیت است و فردا به گروه دیگری اقلیت اطلاق می شود. شهید مطهری در جایی میگوید که ما اگر حقوق اقلیت را درنظر نگیریم، نه درست و نه صحیح است.

در اوایل انقلاب اسلامی، اکثریت مردم ایران، ایمان و اعتقاد راسخ به اصول اسلامی داشتند و این اعتقاد بی چون و چرا، گناه هم نبوده و نیست، اما آنچه میتواند گناه و عیب باشد این است که این اکثریت مسلمان به اقلیت غیر مسلمان اجازه چون و چرا و حرف زدن ندهد. در رابطه با مسائل سیاسی هم همینطور است؛ اینکه اکثریت در سیاست داخلی و خارجی کار خود را انجام دهند و برنامه های خود را در سیاست داخلی و خارجی اجرا کنند اشکالی ندارد بلکه حق است، اما در برابر آن اقلیت هم باید به وظیفه انسانی خود عمل کنند.

البته همه باید مطیع قانون باشند، اما اگر اقلیت بدون مجوز قانونی هر کاری را که خواست انجام دهد و آزاد باشد، اما به اکثریتی که حتی طالب مجوز قانونی هم هستند این مجوز داده نشود، این ظلم مضاعفی خواهد بود. چرا که هم به قانون عمل نشده و هم اینکه به آرای اکثریت قاطع مردم توجهی نشده است. در اینجا حکومت از دو جهت ظالم می شود. اگر عده ای از این اقلیت بخواهند کاری کنند، اگر در چارچوب قانون باشد باید از آن استقبال کرد؛ چرا که انتقاد می تواند در عین مفید بودن سرمنشأ یسیاری از پیشرفت ها شود؛ اما اگر آنها بر خلاف مقرارات قانونی، حرج و مرج ایجاد کنند و به هر کسی که می‌خواهند تهمت بزنند و بخواهند جلوی روال قانون را بگیرند، باید برای رعایت حق اکثریت مردم، با آن ها برخورد کرد.

*فرمودید که در منش امام(ره)، مردم به شرط رعایت قانون آزاد هستند؛ اما در چند سال اخیر و به ویژه پس از رحلت امام(ره)، افرادی که در زمان حیات ایشان، همراه امام و همگام با مبارزات سیاسی انقلاب نبودند، مدعی نزدیکی به امام شدند و حتی دموکراسی و آزادی که به نظر خود شما، امام خمینی به آن اعتقاد داشتند را به دیو و بت تشبیه می کنند که باید آن را شکست. با توجه به اینکه این گروه، تریبون های زیادی را نیز در اختیار دارند، به نظر شما بهترین راه مقابله با آن ها چیست؟

بهترین راه حل این است که ما اکثریت بتوانیم از طریق تشکیل احزاب و گروه ها و رسانه ها، بالاخره حرف و حق خود را بیان کنیم. تشریح کنیم که وقتی امام از دموکراسی حرف میزد واقعا به آن اعتقاد داشت. و بارها اعلام کردند که منظور من از دموکراسی، همان چیزی است که در جهان است؛ ایشان می‌گفتند ما هم می‌خواهیم خودمان در این مملکت مستقل و آزاد باشیم و می‌خواهیم مطابق همین بیانیه حقوق بشر عمل کنیم. مثلا امام می‌فرمودند که نشریات و مطبوعات در نشر همه واقعیات آزادند. و هرگونه اجتماعات از سوی مردم در صورتی که منافع سایر مردم را به خطر نیندازد آزاد است و اسلام در تمامی این شئون حد و مرز آن را مشخص کرده است.

درصحیفه نور امام تاکید دارند که دولت اسلامی، یک دولت دموکراتیک به معنای کامل است و برای همه اقلیت های مذهبی، به طور کامل آزادی وجود دارد. هرکس می تواند اظهار عقاید خود را داشته باشد و اسلام پاسخ همه عقاید را بر عهده دارد. دولت اسلامی به تمامی سوالات با منطق پاسخ خواهد داد.

حکومت مدنظر ما جمهوری اسلامی است و در اسلام نیز آزادی به طور مطلق وجود دارد مگر آنچه به حال ملت و کشور ضرر داشته باشد و موجب مفسده ای شود. از این قبیل عبارات در بیان امام فراوارن داریم. امام برای همین انقلاب کرد و به خاطر همین ها از مردم دفاع کرد و ایستاد.

یادم می آید در زمان مجلس سوم، امام خمینی یک بار در رابطه با مسئولی صحبت کرده بود و آقای ناطق نوری هم با حرف امام مخالفت کرد؛ در مقابل آقای ناطق نوری حرف هایی زده شد و مثلا عده ای آن حرف های آقای ناطق نوری را بر خلاف عقاید امام می دانستند؛ در نتیجه آقای ناطق نوری در نامه ای از امام خواست که اگر ایشان هم همین برداشت را از اظهارات وی دارد، او حاضر است حرف های خود را پس بگیرد، اما امام در پاسخ به نامه آقای ناطق تاکید می کنند که در جمهوری اسلامی جز در موارد نادر که اسلام و حیثیت نظام در خطر باشد، آن هم با تشخیص موضوع از طرف کارشناسان دانا، هیچ کس نمی تواند رای خود را بر دیگران تحمیل کند و این هیچ کس یعنی من.

ایشان سپس می فرمایند که هر گاه که ما توانستیم نظامی بر پایه های نه شرقی و نه غربی واقعی، و اسلام پاک منزه از ریا و بدون خدعه و فریب ارائه دهیم، آنگاه انقلاب پیروز شده است. یعنی در صورتی که ما بدون تزویر، ریاکاری و فریب با مردم صحبت کنیم و این بدون این باشد که خود را در قالب یک دین شناس به مردم معرفی کنیم(صرفا برای اینکه آنها به حرف های ما گوش کنند) در رسیدن به اهداف اسلام و انقلاب پیروز شده ایم.
امام در مقابل همه گروه ها، حتی آن ها که برخی از عقاید ایشان را کاملا قبول نداشتند اصل آزادی بیان را رعایت می کردند.

*در بخشی از سخنان تان فرمودید که اگر اقلیت بتوانند بدون مجوز هر کاری انجام دهند اما حتی با درخواست مجوز اکثریت برای کاری موافقت نشود این ظلم است؛ سؤال این است که چه اتفاقاتی در جامعه ما رخ داد که گروه های افراطی تا این حد قدرت گرفتند و حتی توانستند با فشارهای خود سخنرانی یادگار امام خمینی(ره) را در شهرستانی لغو کنند؟

قدرت گرفتن این گروه ها تنها بستگی به مدیریت جامعه دارد؛ آنها بدون ایجاد زمینه نه تنها نمی توانند قدرت پیدا کنند بلکه از لحاظ هویتی نیز کسی نیستند که قدرت داشته باشند؛ مثلا انجمن حجتیه در زمان امام، اساسا نمی توانست حرفی بزند لذا آنها خودشان اعلام انحلال کردند ولی در واقع زیر سایه یا پرده رفتند. مثلا کسی که قبل از انقلاب حتی حاضر نبود زیر یک اطلاعیه را امضا کند و بعد از کشتارهایی که منافقین انجام دادند، حتی حاضر نشدند در یک سخنرانی علیه آنها موضع گیری کنند. نه تنها به جبهه نرفتند بلکه حتی حاضر نشدند در قم هم با یک سخنرانی از بسیجیان برای رشادت‌های آنها در جبهه جنگ تشکر کنند و حتی طی این سال ها همواره در مورد امام و انقلاب با کنایه صحبت می کردند اما اکنون به افرادی انقلابی تبدیل می شوند که با عنوان رهبری گروه هایی، راه خود را شروع می کنند حتی به عنوان مدافعان امام حرف هایی را مطرح می کنند که نه تنها امام آنها را بیان نکرده اند بلکه در تفسیر فرمایشات امام، آنها را نیز به نوعی تحریف می کنند وبا تهمت به امام، ایشان را فردی دو رو و بی توجه به واقعیات به جامعه معرفی می کنند و می گویند امام دموکراسی را به شکل ظاهری و برای فریب مردم مطرح کرد. در حالی که دموکراسی در اهل بیت(ع) وجود دارد، باید به آن ها گفت اگر شما تابع امام حسین هستید، ببینید که امام حسین(ع) وقتی نامه های مردم کوفه را برای دعوت به حکومت دیدند آنها را به راحتی نپذیرفتند و حضرت مسلم را برای اطمینان یافتن به کوفه فرستادند و شرایط خود را گفتند. هر حاکمی، وقتی می خواهد حکومت کند، زمانی موفق است که اکثریت مردم پشت وی باشند و او را بخواهند.

*راهکار مقابله با این گروه های تندرو از نظر شما چیست؟

راهکار این است که همه مردمی که به دنبال اصلاحات هستند و دلشان برای امام و انقلاب و کشور می‌تپد و مشکلاتی که این اقلیت در این چند سال در زمینه اقتصادی و اجتماعی، فرهنگی و سیاسی برای کشور ایجاد کردند را می‌بینند، باید گلایه‌هایی جزئی از یکدیگر را کنار بگذارند و در برابر این اقلیت خطرناک که جز منافع خود چیزی را نمی‌بینند و بعدا هم ممکن است پشت پرده این که آنها از کجا حمایت می شدند، فاش شود، بایستند.

این درست نیست که ۶۰ درصد جوانان ما بیکار باشند؛ طبق آمار در سال ۹۲ حدود ۱۰ هزار نفر از جوانان تحصیل کرده ما تنها به کشور آلمان رفتند. این رقم غیر از افرادی است که به دیگر کشورهای اروپایی و آمریکا رفتند؛ این آماری است که یکی از مقامات وزارت علوم داده است؛ در مقابل چرا باید با پول این مردم، به افرادی به ناحق بورسیه تحصیلی بدهند که با پارتی بازی و بدون شرایط و به ناحق این بورسیه را دریافت کنند؟ در حالی که در کشور، حق بسیاری از افراد با معدل های بالا باید ضایع می شود، در صورتی که اگر این افراد به خارج از کشور می رفتند قطعا با دست پر بازمی‌گشتند و خدمتگزار مردم می شدند. اولا این کار دزدی از بیت المال و دست درازی به حقوق مردم است.

چرا باید فساد اداری کشور ما، از همه کشورها به جز دو کشور آفریقایی، وضعیت بدتری داشته باشد. ایران در بحثفساد اداری حتی از افغانستان هم بدتر است، البته ما نمی خواهیم به افغانستان اهانت کنیم، اما واقعا ما باید مترقی تر باشیم. برای همین مسائل و موضوعات، مردم باید به خاطر خودشان و آینده فرزندانشان توجه کنند که اگر هم که از یکدیگر گلایه‌ای داریم از آن بگذریم.

مثلا در بحثاحزاب، من تعجب می کنم که برخی از احزاب اصلاح طلب به خاطر گلایه ای که دارند، حتی حاضر نیستند مقداری گذشت کنند تا همه کنار یکدیگر بنشینیم و با آنهایی که می توانیم صحبت کنیم خانه احزاب را بار دیگر احیا کنیم و تا جایی که می توانیم از این طریق به مردم خدمت کنیم.

چه اشکالی دارد به مردم اعلام می‌کنیم که وزارت کشور دولت گذشته به مردم خیانت کرد و خانه احزاب را مورد یورش قرار داد و اسناد و مدارک آن را ضبط کرد؟ حق همه ما در این میان ضایع شده است، اما تنها کاری که می توانیم برای احیای خانه احزاب انجام دهیم این است که همه در کنار هم بنشینیم و این کار را انجام دهیم.

ما باید از مولا امیرالمومنین امام علی(ع) یاد بگیریم که وقتی به ایشان گفتند که چرا در شورایی که عمر تشکیل داده بود حضور داشتی برای این که بعد از او حاکم تعیین شود؟ در حالیکه خود حضرت علی(ع) هم از مخالفان تشکیل این شورا بودند. حتی ابن عباس بارها به ایشان توصیه کرد که به این شورا نروند چرا که در آن به شما رای نخواهند داد اما امام در آن شورا حاضر شد و عثمان به عنوان حاکم جامعه اسلامی انتخاب شد؛ سپس ابن عباس گفت که آیا من نگفتم که به این شورا نروید؟ حضرت فرمودند که ابن عباس! من تسلیم خواهم بود مادامی که مصلحت اسلام و مسلمین در میان باشد و حتی اگر به خودم هم ظلم باشد. ما هم باید تابع امیرالمومنین(ع) باشیم؛ تنها راه وحدت میان احزاب اصلاح طلب و گروه‌های معتدل دلسوز انقلاب، از خودگذشتگی است؛ حتما لازم نیست که یک حزب تشکیل بدهیم، اما یک سلسله اصولی داریم که می‌تواند ما را در کنار هم نگه دارد و با وحدت منافع کشور را حفظ کنیم.

*چرا در گذشته توصیه های دولتمردان به مردم اثر بیشتری داشت؟ یا از سویی در تاریخ می بینیم که با یک فتوای میرزای شیرازی، جامعه مسلمان ایران تحت الشعاع قرار می گیرد؛ اما امروز می بینیم که برای مثال توصیه دولتمردان مبنی بر انصراف افراد غیر نیازمند از دریافت یارانه و پس از آن تأکید برخی علما، بازهم جواب لازم را نمی دهد؟

رمز نفوذ کلام امام خمینی(ره) به عنوان حاکم جامعه اسلامی و یا علمایی همچون میرزای شیرازی، ابتدا خلوص رفتار و تقوای خودشان و در مرحله بعد باورهای مردم بود. امام(ره) را اکثریت جامعه باور داشتند و خلوص وی را در جامعه دیده بودند. حتی کسانی که در تشییع جنازه امام هم حاضرشدند، جمعیتی بودند که کاملا خودجوش بوده و از جایی سازماندهی نشده بودند. اگر جمعیت حاضر در مراسم ارتحال امام را ببینیم متوجه می شویم که این جمعیت، از جمعیتی که در مراسم استقبال از امام در ابتدای انقلاب حضور داشتند، بیشتر بودند. این تنها برای این بود که این جعیت در امام خلوص و گذشت برای مردم دیدند. امام همواره نه تنها خود، بلکه فرزندش را برای مردم فدا کرد.

وقتی در مساله ای پای مردم در میان بود امام هیچ مشکلی با آن نداشتند؛ مثلا ایشان در دوره دفاع مقدس فرمودند که در مورد ادامه جنگ تردیدی نکنید؛ اما وقتی یک هفته بعد نامه فرماندهان و دولت در مورد کمبود تجهیزات و نیروی نظامی به دست ایشان می رسد که شرایط ادامه جنگ مناسب نیست، حضرت امام(رض) بدون توجه به فرمایشات گذشته خود، و از خودگذشتگی، حرف آنها را می پذیرد. بحثجام زهر هم برای این مطرح کردند که این جام زهر به خاطر آرمان های امام است اما به خاطر وظیفه امام، نه تنها جام زهر نیست، بلکه جام نوش است، که امام به دلیل عمل به تکلیف خود این امر را به دلیل مصلحت های موجود پذیرفتند.

من معتقدم که باورهای راسخ مردم به امام بود که ایشان را در ادامه کار پیش برد. وقتی مادران شهدا هنگام دفن پیکر فرزندانشان اعلام می کردند که ای کاش ما فرزند دیگری داشتیم که در این راه شهید شود نشان از همین باورها داشت و اینکه آنها نمی خواستند ضعفی در نیروهای انقلاب ایجاد شود. امروز باور همین مادرها ممکن است از بین برود و تنها دلیل آن، نه عوامل خارجی، ماهواره ها، شیاطین و افراد بی دین، بلکه عمل خود ما است. اگر عمل ما حتی به میزان ناچیزی خلاف نظر عرف باشد، این مساله توسط بیگانگان چند برابر می شود، اما اگر خود ما به دست نا محرمان و مستکبران بهانه ندهیم آنها نمی توانند علیه ما تبلیغات کنند.

اگر بیگانگان ببیند که ما در صرف بیت المال، در انتخابات مان و رفتار خود با مردم دچار اشتباه شدیم و بر حاکمیت زور تاکید داریم، کم کم اعتماد مردم هم از میان می رود و عرصه برای عوامل بیگانه باز می شود.

اعمال مسئولین کشور و حتی روحانیونی که مسئولیتی هم ندارند، بر حکومت اسلامی تاثیرگذار است، چراکه مردم حکومت اسلامی را از عمامه می بینند؛ هرچند که این عمامه امروز هیچ کاره است. وقتی مردم می بینند این افراد عمامه به سر در جامعه دچار خطا شده و کار اشتباهی می کند، او را نماینده حکومت اسلامی می دانند. ما گاهی می رویم خریدی کنیم و به فروشنده می گوییم چرا این قدر گران است؟ می گویند شما چرا؟ یعنی ما را می گویند حاکم هستند دیگر؛ حالا ما را هم نمی شناسند. به هر حال امروز وظایف ما که جزو روحانیت هستیم چند برابر شده است مهم این نیست که حاکم باشیم یا نباشیم؛ مرجع تقلید مخالف یا موافق حکومت باشند، اعمال و رفتار آن ها، در کاهش و یا افزایش باورها به حکومت اسلامی تاثیر می گذارد.

گفت وگو: صادق چهرقانی