رضایی قلعه، مشاور شهردار قزوین:
درختان بوستان ملی باراجین قزوین با روش قطره‌ای آبیاری می‌شود
کد خبر :
۱۹۱۰۱۲
با توجه به شرایط بحرانی آب و برای صرفه جویی در مصرف آن، برای آبیاری درختان بوستان ملی باراجین از روش سیستم آبیاری قطره‌ای و از گونه‌های گیاهی با نیاز آبی کم استفاده می‌شود.
رضایی‌قلعه، مشاور شهرداری قزوین گفت: با توجه به شرایط بحرانی آب و برای صرفه جویی در مصرف آن، برای آبیاری درختان بوستان ملی باراجین از روش سیستم آبیاری قطره‌ای و از گونه های گیاهی با نیاز آبی کم استفاده می‌شود.
به گزارش ایلنا از قزوین؛ محمد رضایی قلعه، کارشناس ارشد مهندسی آب در پاسخ به انتقاد و گلایه پروفسور کردوانی پدر علم کویرشناسی ایران درباره ارائه مقاله‌ای با موضوع احداثپارک هزار هکتاری باراجین با وجود فقدان آب در قزوین، تحت عنوان " قزوین آب ندارد، پارک هزار هکتاری می سازد! " افزود: با توجه به شرایط بحرانی آب و برای صرفه جویی در مصرف آن، اولاً برای آبیاری درختان بوستان ملی باراجین از روش سیستم آبیاری قطره‌ای با راندمان ۸۰ تا ۸۵ درصد استفاده شده است، ثانیاً گونه‌های درختان جنگلی عموماً از سوزنی برگ‌ها شامل کاج تهران، کاج مشهد و سایر گونه های گیاهی با نیاز
آبی کم استفاده شده و استفاده از درختان پهن برگ در حداقل است.
وی با ارج نهادن به انتقاد و گلایه پروفسور کردوانی پدر علم کویرشناسی ایران که ناشی از دلسوزی و نگرانی شدید ایشان از بحران کم آبی در ایران است، بیان کرد: بیش از ۱۲ سال است که از شکل‌گیری پارک کوهستانی ۱۴۰۰ هکتاری باراجین قزوین می‌گذرد، یک پارک کوهستانی با موقعیتی مناسب در شمال شهر قزوین و با کاربری‌های متنوع گردشگری و تفریحی است.
رضایی قلعه گفت: سطح جنگلکاری انجام شده در سطح بوستان که عمدتاً در قسمت میانی آن صورت گرفته، براساس نقشه‌های توپوگرافی و تصاویر ماهواره‌ای میزان آن حدود ۱۸۵ هکتار برآورد شده است که این میزان با فضای سبز حاشیه‌ای و ۸ هزار مترمربع چمن حداکثر تا ۲۰۰ هکتار نیز تخمین زده می‌شود.
وی اضافه کرد: به عبارتی دیگر سطح فضای سبز و جنگلکاری در سطح بوستان ۱۴۰۰ هکتاری باراجین در واقع کمتر از ۱۵ درصد سطح کل آن است و اتفاقاً یک خطای بزرگی که انجام می گیرد این است که، از عبارت پارک و یا بوستان ۱۴۰۰ هکتاری باراجین، چنین استنباط و تداعی می شود که گویا سطح وسیعی از فضای سبز و جنگلکاری در این بوستان وجود دارد، در صورتی که واقعیت این نیست و اتفاقاً دلیل آن نیز، همانا کمبود و محدودیت منابع آب سطحی موجود در رودخانه باراجین در مجاور بوستان و همچنین عدم همزمانی آورد رودخانه با نیاز آبی پوشش گیاهی، در بوستان است.
مشاور شهرداری قزوین ادامه داد: رودخانه ای فصلی که ماه‌های پرآبی و سیلابی آن حداکثر حدود چهار ماه از بهمن تا آخر اردیبهشت سال بعد است و شرایط بد دیگر اینکه تابستان‌ها که نیاز آبی گیاهان بالاست، رودخانه خشک است و همچنین کمبود شدید مخازن ذخیره آب در بوستان نیز وجود داشته و همگی بر مشکلات موجود افزوده است.
وی بیان کرد: خوشبختانه با لحاظ همین شرایط بحرانی آب و برای صرفه جویی در مصرف آن، اولاً برای آبیاری درختان از روش سیستم آبیاری قطره ای با راندمان ۸۰ تا ۸۵ درصد استفاده شده است، ثانیاً گونه های درختان جنگلی عموماً از سوزنی برگ‌ها شامل کاج تهران، کاج مشهد و سایر گونه های گیاهی با نیاز آبی کم استفاده شده و استفاده از درختان پهن برگ در حداقل است.
رضایی قلعه گفت: همانگونه که اشاره شد، منبع تأمین آب سطحی این مقدار فضای سبز حقابه از رودخانه باراجین است، حقابه ای که براساس سوابق قدیمی متعلق به باغاتی بوده که سابقاً در سطح شهر قزوین(مانند حکم آباد، خرک آباد و باغات سنتی شمال شهر از جمله سرتک و…) وجود داشته اما بر اساس توسعه شهری در سالیان اخیر از بین رفته است ضمن اینکه این میزان فضای سبز جایگزین ایجاد شده در بوستان ملی باراجین به واقع کمتر از میزان باغاتی بوده است که در اثر توسعه شهری از بین رفته است.
مشاور شهرداری قزوین با بیان اینکه به هر حال این میزان پوشش گیاهی در بوستان باراجین و استفاده از حقابه باغات قدیمی از بین رفته، کسری فضای سبز مورد نیاز شهروندان را تأمین می کند، بیان کرد: میزان حقابه از رودخانه باراجین برای بوستان ۱۴۰۰ هکتاری باراجین بر اساس پروانه بهره برداری پمپاژ از شرکت آب منطقه ای قزوین ۶۸۲هزار مترمکعب در سال است اما با توجه به امکانات موجود و فقدان مخازن ذخیره آب کافی در بوستان و همچنین عدم همزمانی آورد رودخانه با نیاز آبی جنگلکاری انجام شده، از میزان حقابه فوق حداکثر در بهترین شرایط و در سال های پرسالی رودخانه، حدود ۴۰۰هزار مترمکعب
انتقال آب انجام می گیرد.
وی گفت: در صورتیکه برآوردهای نیاز آبی انجام شده نشان می دهد که برای یک آبیاری مناسب در این سطح از جنگلکاری نیازمند تأمین حدود ۷/۱ میلیون مترمکعب آب آبیاری برای حفظ شرایط فعلی میباشیم اما با کم آبیاری و فشار مضاعف به گیاه به خصوص در فصل تابستان، شواهد نشان‌دهنده رشد ناکافی سطوح جنگلکاری شده در سطح بوستان است بنابراین شرایط فعلی به گونه ای است که توسعه را ناممکن ساخته و حتی برای سر پا نگه‌داشتن درختان در سال‌های خشک رودخانه باراجین باید از سایر منابع آبی از جمله چاه‌های آب فضای سبز داخل شهر و یا آب کانال دشت قزوین و یا حتی تانکر آب، به ناچار استفاده گردد.
رضایی قلعه تصریح کرد: ایجاد هر گونه کاربری های گردشگری و تفریحی در بوستان باراجین در ۱۲ سال گذشته، به هر حال نیازمند ایجاد حداقل سطح جنگلکاری در بوستان بوده است که شهروندان قزوین را، راغب به مراجعه و بازدید از این پارک کوهستانی کند و هم اکنون نیز با سطح کم پوشش گیاهی ۱۵ درصد نسبت به کل مساحت ۱۴۰۰ هکتاری پارک و آن هم تجمع در قسمت میانی پارک، بخش های عمده پارک، خالی از پوشش گیاهی است و لذا عموم کاربری های تفریحی و گردشگری نیز در قسمتی که پوشش جنگلکاری دارد، احداثشده و در اختیار شهرمندان قرار گرفته است.
وی افزود: متأسفانه با توجه به تغییرات تدریجی اقلیم و سیر نزولی کاهش بارندگی ها، میزان آورد رودخانه باراجین نیز در سالیان اخیر به شدت کاهش پیدا کرده است که بررسی های کارشناسی نشان می دهد که شیب کاهش این مقدار دبی نسبت به شیب کاهش بارندگی، متأسفانه تندتر است و دلیل آن نیز، برداشت های بی رویه و توسعه کشاورزی و باغات و ساخت ویلاها در بالادست رودخانه به خصوص در منطقه توریستی زرشک و نیاق و سرشاخه های این رودخانه است.
مشاور شهرداری قزوین اضافه کرد: به طوری که کاهش تدریجی میزان منابع آب سطحی رودخانه باراجین می رود که در سال‌های آینده بر شدت کمبود آب آبیاری بوستان ملی باراجین اضافه کند و لذا برای حفظ وضع موجود با لحاظ صرفه جویی حداکثر، ساخت مخازن ذخیره آب و استفاده از سایر منابع آب از جمله آب مازاد چاه های فضای سبز داخل شهر و پمپاژ یه بوستان باراجین در دستور کار شهرداری قزوین است.
وی ادامه داد: ضمن اینکه با این محدودیت ها، توسعه فضای سبز جدید نیز در بوستان ۱۴۰۰ هکتاری باراجین بدون فراهم آوردن منبع تأمین آب مطمئن، امکان پذیر نبوده و در دستور کار هم نیست.
وی تصریح کرد: بدیهی است دغدغه و گلایه پروفسور کردوانی درباره فقدان و یا کمبود آب در کل برای جلوگیری از ایجاد فضای سبز جدید و یا پارک جدید، جدی است و زنگ خطری برای ماست که با توجه به امکانات موجود هدف گذاری توسعه فضای سبز داشته باشیم و درباره گلایه ایشان درخصوص بوستان ملی باراجین، نیاز به ارائه توضیح واقعیت های موجود و همچنین اطلاع رسانی دقیق تر به استاد گرامی است که مورد توجه و راهنمایی ایشان قرار گیرد.
