سیل بند تغذیه‌ای خاکی، پروژه‌ مهم آلومینای ایران

به گزارش ایلنا، شرکت آلومینای ایران با وجود قرار گرفتن در نقطه کم آب شهرستان جاجرم یکی از شرکت‌های موفق در این اقدام بوده که با توجه به محدودیت منابع آبی در منطقه در سال های اخیر استفاده از آبهای سطحی با ایجاد سیل بند تغذیه ای خاکی را مورد توجه قرار داده و امسال در شرایط نسبتا خوبی قرار گرفته است.

کمبود آب، مهمترین چالش پیش روی صنایع

مدیر مهندسی، بازرسی ساخت، خودکفایی و انرژی شرکت آلومینای ایران به عنوان مجری این پروژه در این رابطه اظهار داشت: شرکت آلومینای ایران جهت بهره‌برداری بهتر از منابع آبی اقدام به بازسازی، مرمت و بهسازی سیل بند تغذیه‌ای خاکی خود کرد تا در راستای استفاده از منابع آبهای سطحی با مصرف بهینه آب، سبب تداوم منابع آبهای زیر زمینی، احیای محیط زیست منطقه و فعالیت کشاورزان شود.

حمید مرادی افزود: پروژه ایجاد سیل بند تغذیه ای خاکی و در ادامه مرمت و بازسازی آن در سه مرحله از سال 1397 (12/09/1397) شروع شده است که با اتمام عملیات جانبی آن تا مورخ 03/07/1403 ادامه دارد و هزینه اجرا و بهره برداری از آن حدود 500 میلیارد ریال برآورد گردیده است.

وی گفت: این شرکت اجرای پروژه مرمت و بازسازی سیل بند تغذیه ای خاکی را با هدف جمع آوری آب های سطحی موجود در بند تغذیه ی مصنوعی از اهداف مهم خود قرار داده تا با کنترل سیلاب های منطقه و ذخیره آنها، چالش محدودیت آب را برطرف نماید به طوری که پس از وقوع هر سیلاب و ذخیره بهینه آن امکان برداشت 600 هزار متر مکعب آب برای مجتمع آلومینای ایران وجود خواهد داشت و بخش قابل توجهی از آب مورد نیاز برای ساخت شیر آهک مجتمع از این منبع تامین خواهد شد.

مدیر مهندسی، بازرسی ساخت، خودکفایی و انرژی شرکت آلومینای ایران خاطرنشان ساخت: شرکت آلومینای ایران به عنوان یک بنگاه اقتصادی، متعهد به حفظ محیط زیست و توسعه پایدار منطقه است که مدیریت صحیح روان آبها و سیلاب ها، گامی مهم در راستای تحقق این تعهد خواهد بود.

وی یادآور شد: بارش های اخیر بهاره در منطقه، فرصتی ارزشمند برای شرکت آلومینای ایران فراهم آورده است تا با مدیریت صحیح روان آبها و سیلاب ها، ضمن حفظ محیط زیست، به توسعه پایدار منطقه نیز کمک کند ضمن اینکه جمع آوری و ذخیره سازی این روان آبها می تواند به تقویت سفره های زیرزمینی و تامین آب شرب و کشاورزی منطقه کمک شایانی کند.

مرادی افزود: همچنین، این اقدام ارزشمند می تواند از فرسایش خاک و سیلاب های مخرب جلوگیری کرده و به حفظ اکوسیستم منطقه کمک کند.

وی با بیان اینکه ایجاد تالاب ها و آبگیرها با استفاده از روان آبها می تواند به جذب پرندگان مهاجر و رونق گردشگری در منطقه بیانجامد، اظهار داشت: از مزایای مدیریت صحیح روان آبها و سیلاب ها که در شرکت آلومینای ایران و منطقه انجام گرفته می توان به تقویت سفره های زیرزمینی و تامین آب شرب و کشاورزی اشاره کرد زیرا که جمع آوری و ذخیره سازی روان آبها می تواند به افزایش سطح آب سفره های زیرزمینی و تامین آب شرب و کشاورزی منطقه کمک شایانی کند.

مدیر مهندسی، بازرسی ساخت، خودکفایی و انرژی شرکت آلومینای ایران متذکر شد: همچنین نمی توان فوایدی از قبیل جلوگیری از فرسایش خاک و سیلاب های مخرب، حفظ تنوع زیستی، جذب پرندگان مهاجر و رونق گردشگری و ایجاد اشتغال را نیز نادیده گرفت چرا که روان آبها و سیلاب ها می توانند موجب فرسایش خاک و تخریب اراضی کشاورزی و زیرساخت ها شوند و مدیریت صحیح این منابع می تواند از این خسارات جلوگیری کند.

فرود پرندگان مهاجر در سیل بند تغذیه ای خاکی

وی اظهار داشت: روان آبها و سیلاب ها زیستگاه بسیاری از گونه های گیاهی و جانوری هستند که با مدیریت صحیح این منابع و ایجاد تالاب ها و آبگیرها و استفاده از روان آبها می توان به جذب پرندگان مهاجر و رونق گردشگری در منطقه و حفظ تنوع زیستی منطقه کمک کرد چنان که این روزها نیز شاهد فرود پرندگان مهاجر در سیل بند تغذیه ای خاکی احداثی شرکت آلومینای ایران هستیم.

مدیر مهندسی شرکت آلومینای ایران افزود: این در حالی است که مدیریت صحیح روان آبها و سیلاب ها می تواند به ایجاد اشتغال در زمینه‌های مختلف مانند کشاورزی، گردشگری و حفاظت از محیط زیست نیز کمک شایانی داشته باشد.

احداث 13 بند گابیونی به منظور کنترل فرسایش خاک

مرادی با تاکید بر اینکه مدیریت صحیح روان آبها و سیلاب ها باعث شده تا شرکت آلومینای ایران به عنوان یک الگوی نمونه برای سایر صنایع در منطقه عمل کند و به توسعه پایدار و حفظ محیط زیست کمک کند، اظهار داشت: این شرکت اقدامات شایانی را در زمینه حفاظت از محیط زیست انجام داده است که محدود به احداث سیل بند تغذیه ای خاکی نمی شود ؛ به طوری که 13 بند گابیونی به منظور کنترل فرسایش خاک، حفظ منابع آبی، جلوگیری از ورود رسوب سیلاب ها به داخل مخزن و افزایش بهره وری با همکاری اداره منابع طبیعی شهرستان جاجرم ایجاد شده و ساخت 11 بند دیگر نیز در دستور کار قرار دارد.

وی از مهمترین اهداف احداث پروژه سیل بند تغذیه ای خاکی را کنترل سیلاب های فصلی و جلوگیری از فرسایش خاک، جلوگیری از ورود سیلاب ها به داخل مجتمع، جلوگیری از آسیب به لوله خروجی پساب کارخانه به سد باطله، جلوگیری از آسیب به زمین های زراعی پایین دست مجتمع، تامین بخشی از آب مورد نیاز فضای سبز مجتمع، تامین بخشی از آب مورد نیاز ساخت شیر آهک فرایند، تغذیه آبخوان محدوده طرح، دشت جاجرم و تقویت سفره های زیرزمینی و کمک به حفظ محیط زیست و اکوسیستم منطقه اعلام کرد.

مدیر مهندسی، بازرسی ساخت، خودکفایی و انرژی شرکت آلومینای ایران افزود: در این میان از دلایل موفقیت در این راه، مدیریت صحیح، اقدام به موقع و عملیاتی و مدیریت زمان و شناخت وضعیت موجود، دسترسی به موارد فوق الذکر بوده که در صورت عدم برنامه ریزی و آینده نگری، هیچ یک از اهداف و نتایج فوق حاصل نمی شد زیرا که دستیابی و بهره برداری از پروژه بند خاکی مستلزم انجام حجم بالایی از خاکبرداری، خاکریزی، بازسازی، ساخت سازه و فعالیتهای متعدد بسیاری است که با مدیریت مدبرانه جناب آقای دکتر شه بخش، مدیرعامل و همت و تلاش پرسنل شرکت آلومینای ایران محقق گردید که با بارشهای بهاری، روان آبها و سیلاب در آن ذخیره گردید.

ذخیره 550 هزار مترمکعب آب

مرادی یادآور شد: از ابتدای سالجاری تا کنون، مجموعاً 550 هزار متر مکعب آب ناشی از بارش های اخیر در دو نوبت در بند تغذیه ای شرکت آلومینای ایران ذخیره شده است.

وی افزود: برای دستیابی به این هدف اقدامات سخت و بسیاری توسط تیم مجرب صورت گرفته که که از جمله مهمترین آنها خاکبرداری دیواره تخریب شده ضلع جنوبی به طول تقریبی 440 متر و بخشی از دیواره غربی به حجم تفریبی 350 هزار متر مکعب، خاکریزی ، رگلاژ و کمپکت دیواره ضلع جنوبی به طول تقریبی 440 متر و ارتفاع متوسط 6 متر ، خاکریزی ، رگلاژو کمپکت دیواره ضلع غربی به طول تقریبی 170متر و ارتفاع 4 متر و خاکریزی ، رگلاژ و کمپکت دیواره ظلع شرقی به طول تقریبی 450 متر و ارتفاع 7 متر بوده است.

مدیر مهندسی، بازرسی ساخت، خودکفایی و انرژی شرکت آلومینای ایران بازسازی و فرم دهی دیواره شمالی به طول تقریبی 150 متر، فرم دهی تمامی دیواره های بدنه سیل بند با رعایت شیب شیروانی 40 درجه در قسمت داخل و 50 درجه در قسمت بیرون دیواره های خاکی مخزن، اجرای لایه ترنزیشن توسط مصالح فیلتر درشت دانه به ضخامت 20 سانتی متر در جناح داخلی و 30 سانتی متر در جناح بیرونی دیواره های مخزن و هم چنین اجرای یک لایه مصالح خشکه چین (ریپ رپ)به ضخامت تقریبی 40 سانتی متر در جناح داخلی مخزن جهت جلوگیری از شستگی خاک بدنه دیواره ها را از دیگر اقدامات برشمرد.

مرادی اظهار داشت: همچنین ساخت سازه گابیونی و سنگ وملات ورودی مخزن، ساخت سازه سرریز، ساخت تاسیسات برداشت آب به وسیله دو حوضچه بتنی و اجرای لوله خط انتقال به طول تقریبی 100 متر و بتن ریزی پیرامون لوله اجرا شده وتهیه و نصب شیرآلات مورد نیاز و برداشت رسوبات کف مخزن به حجم 350 هزار متر مکعب توسط همکاران معدن نیز به همین منظور انجام گرفته است.

با امید به روزی که با الگو قرار دادن اقدامات این چنین توسط سایر صنایع به ویژه صنایعی با نیاز آبی بالا بتوانیم تا حدودی مدیریت درست تری بر منابع آبی داشته و با وجود تنش های آبی موجود، آیندگان ما کمتر دچار چالش شوند.