خوزستان پایتخت فوتبال ایران / سپاهان و قلعه نویی پرافتخارترین‌ها

لیگ سیزدهم فوتبال پس از ماراتن ۲۶۱ روزه با تمامی فراز و فرودهایش و هیجان بی سابقه ناشی از رقابت ۴ تیم بالانشین تا روز آخر سرانجام با قهرمانی تیم فولاد خوزستان و شاگردان حسین فرکی به پایان رسید.

به گزارش خبرنگار ایلنا، لیگ فصل ۹۲-۹۳ فوتبال از تاریخ دوم مردادماه ۱۳۹۲ با برگزاری دو مسابقه آغاز شد و روز جمعه ۲۲ فروردین ۱۳۹۳ با قهرمانی تیم فولاد خوزستان به پایان رسید. تعداد تیم‌ها در این فصل از مسابقات با تصمیم فدراسیون فوتبال از ۱۸ به ۱۶ تیم کاهش یافت که این مسئله یکی از عوامل بالا رفتن حساسیت بازی‌ها و کشیده شدن سرنوشت قهرمانی تا هفته پایانی بود. در پایان این دوره از لیگ تیم های فولاد، پرسپولیس، نفت و سپاهان در رده های اول تا چهارم ایستادند و تیم های مس کرمان و داماش گیلان راهی لیگ دسته اول شدند.

در پایان نیم فصل اول لیگ؛ تیم پرسپولیس موفق شده بود با ۲۷ امتیاز و به خاطر تفاضل گل بهتر به عنوان نخست دست یابد و استقلال دوم شود. جابجایی کادر فنی تیم ها در سیزدهمین دوره رقابت های لیگ برتر به حدی بالا بود که می توان گفت در این دوره مدیران عامل باشگاه ها رکورد زدند. در این دوره ۱۶ مربی چمدان‌های خود را بسته، جا به جا و یا خانه نشین شدند و تنها کادر فنی سه تیم استقلال تهران، سپاهان اصفهان و فولادخوزستان از فصل گذشته روی نیمکت تیم هایشان قرار داشتند.

به بهانه پایان مسابقات لیگ برتر و قهرمانی فولاد که پس از آن با صعود نفت مسجد سلیمان به لیگ برتر جشن جنوبی‌ها را کامل کرد و بار دیگر پایتخت فوتبال ایران را به خوزستان برد، به بازخوانی کامل پرونده سیزده دوره برگزاری لیگ حرفه‌ای می‌پردازیم:

سال ۱۳۸۰ – ۱۳۸۱
اولین دوره لیگ برتر فوتبال
تعداد تیم ها: ۱۴ تیم
قهرمان: پرسپولیس

اولین دوره لیگ حرفه‌ای فوتبال ایران تحت فشار کنفدراسیون فوتبال آسیا و الزامی شدن برگزاری حرفه ای رقابت های فوتبال باشگاهی در سطح آسیا، سرانجام پس از چند سال تحقیق و تنظیم اساسنامه لیگ حرفه ای در دوره ریاست صفایی فراهانی آغاز شد. لیگ ۱۲ تیمی آزادگان با آغاز لیگ حرفه ای به ۱۴ تیم افزایش یافت. اسامی تیم های حاضر در نخستین دوره لیگ حرفه ای عبارتست از: پرسپولیس، استقلال، پاس، پیکان و سایپا از تهران، ذوب آهن و سپاهان از اصفهان، برق و فجرسپاسی از شیراز، ملوان و استقلال رشت از گیلان، فولاد از خوزستان، ابومسلم از خراسان و تراکتورسازی از تبریز.
صدرنشینی این مسابقات تا هفته آخر در اختیار تیم استقلال بود اما اتفاقات عجیب روز پایانی و شکست شاگردان منصور پورحیدری در انزلی مقابل ملوان جام را به شاگردان علی پروین تقدیم کرد.

سال ۱۳۸۱-۱۳۸۲
دومین دوره لیگ برتر فوتبال
تعداد تیم ها: ۱۴ تیم
قهرمان: سپاهان اصفهان

از لیگ اول استقلال رشت و تراکتورسازی تبریز سقوط کردند و جای آنها را دو تیم استقلال اهواز و نفت آبادان گرفتند تا خوزستانی ها بعد از تهران صاحب بیشترین نماینده در لیگ حرفه ای باشند. در دومین دوره لیگ حرفه ای فرهاد کاظمی، سپاهان را به مقام قهرمانی رساند تا اولین قهرمان غیر تهرانی در تاریخ لیگ های ایران لقب بگیرد. سپاهان با یک استارت خیره کننده و ثبت ۹ برد و یک تساوی در ۱۰ هفته اول بهترین شروع تاریخ لیگ را هم به نام خودش ثبت کرد. رتبه نهم استقلال در این دوره، بدترین رتبه تاریخ این باشگاه تا آن زمان بود. آبی ها بعدا این رکورد را در لیگ هفتم ارتقا دادند. اولین حضور قلعه نویی روی نیمکت تیم های لیگ برتر در همین دوره ثبت شد. او در نیم فصل دوم به استقلال اهواز پیوست و ماموریت اش برای نجات این تیم از سقوط را در آخرین روز به نتیجه رساند.

سال ۱۳۸۲-۱۳۸۳
سومین دوره لیگ برتر فوتبال
تعداد تیم ها: ۱۴ تیم
قهرمان: پاس تهران

سومین دوره لیگ برتر، آخرین دوره برگزاری این رقابت ها با ۱۴ تیم بود. طبق تصمیم فدراسیون در پایان این بازی‌ها باید دو تیم به جمع لیگ برتری ها اضافه می‌شدند. در آخرین لیگ ۱۴ تیمی، جنگ قهرمانی باز هم بین تهرانی‌ها بود. استقلال رقابت شدیدی با پاس داشت و در اولین سال حضور قلعه‌نویی روی نیمکت استقلال، تا مرز قهرمانی پیش رفت، اما در نهایت پاس با مجید جلالی قهرمان شد. در پایان این دوره، در عین ناباوری هیچ تیمی از لیگ برتر سقوط نکرد! ۱۶ تیمی شدن لیگ با حفظ تمام ۱۴ تیم و اضافه شدن ملوان و صبا رخ داد. ملوان بعد از یکسال دوری دوباره به سطح اول لیگ برگشت و صبا هم با نام " صبا باتری تهران " برای اولین بار به لیگ برتر رسید که این حضور همچنان بدون وقفه و البته با نام صبای قم ادامه دارد.

سال ۱۳۸۳-۱۳۸۴
چهارمین دوره لیگ برتر فوتبال
تعداد تیم ها: ۱۶ تیم
قهرمان: فولاد خوزستان

برای اولین بار در تاریخ لیگ حرفه ای تهرانی ها نه قهرمان شدند و نه نایب قهرمان. عناوین اول و دوم به فولاد خوزستان و ذوب آهن رسید و استقلال با کسب رتبه سوم صاحب عنوان طعنه آمیز " بهترین تیم تهرانی " شد! درلیگ چهارم " ملادن فرانچیچ " سرمربی فولاد کروات فولاد تیمی را بر سکوی قهرمانی ایران نشاند که چهره هایی چون ابراهیم میرزاپور، حسین کعبی، علی بداوی، ایمان مبعلی، علوی، احمد مومن زاده، علی موسوی و… را در ترکیب خود داشت. در پایان این لیگ، پگاه گیلان و پیکان سقوط کردند و به جای آنها راه آهن تهران و شهید قندی یزد از دسته اول بالا آمدند. صعود این دو تیم و عدم صعود نفت آبادان حرف و حدیثهای زیادی را به دنبال داشت و پرونده این ماجرا تا دیوان عدالت اداری کشور هم پیش رفت. اما تا زمانی که دادکان رئیس فدراسیون بود زیربار حکم دیوان و اضافه شدن نفت آبادان به لیگ برتر نرفت.

سال ۱۳۸۴ – ۱۳۸۵
پنجمین دوره لیگ برتر فوتبال
تعداد تیم ها: ۱۶ تیم
قهرمان: استقلال

تیم شهید قندی یزد در اولین تجربه لیگ برتری خود با ضعیف ترین نتایج ممکن قعرنشین شد و دوباره سقوط کرد. قندی یزد و شموشک نوشهر سقوط کرده های دور پنجم بودند و در سال های بعد هم دیگر نتوانستند رنگ لیگ برتر را ببینند. امیر قلعه نویی که امروز رکورددار قهرمانی در لیگ برتر لقب گرفته، اولین عنوان قهرمانی اش را طی همین دوره صاحب شد. قلعه نویی در آن سال اولین جام قهرمانی استقلال را در لیگ برتر کسب کرد که تعداد این جام ها تا امروز به ۳ جام برای استقلال و ۵ جام برای قلعه نویی رسیده است.

سال ۱۳۸۵ – ۱۳۸۶
ششمین دوره لیگ برتر فوتبال
تعداد تیم ها: ۱۶ تیم
قهرمان: سایپای کرج

اوایل سال ۸۵ و طی ماجراهای مربوط به جام جهانی ۲۰۰۶، محمد دادکان از ریاست فدراسیون برکنار و فدراسیون فوتبال از سوی فیفا تعلیق شد. تصمیم گیری برای فوتبال به عهده کمیته انتقالی و گروهی ۶ نفره واگذار شد که ریاست آن به کیومرثهاشمی از سوی ایران و صفایی فراهانی به عنوان نماینده فیفا واگذار شد. اما شروع لیگ ششم در آخرین روزهای ریاست دادکان رقم خورد و او همچنان با قاطعیت مانع اضافه شدن تیم های لیگ برتر می شد. دادکان آخرین لیگ ۱۶ تیمی ایران را کلید زد تا بعد از او زمینه بازگشت مستقیم نفت آبادان و ۱۸ تیمی شدن لیگ برتر در سال ۸۶ توسط دیگران فراهم شود. علی دایی در آخرین فصل بازیگری اش ناگهان به عنوان مربی – بازیکن سایپا جایگزین " ورنر لورانت " آلمانی شد و به شکلی عجیب تر عنوان قهرمانی لیگ ششم را کسب کرد. با قهرمانی سایپا در این دوره، لیگ برتر ایران در ۶ دوره برگزاری خودش صاحب ۶ قهرمانی مختلف شد! یعنی تا آغاز لیگ هفتم هیچ تیمی قهرمانی خودش را در لیگ برتر تکرار نکرده بود.

سال ۱۳۸۶ – ۱۳۸۷
هفتمین دوره لیگ برتر فوتبال
تعداد تیم ها: ۱۸ تیم
قهرمان: پرسپولیس

با هدف افزایش تیم ها، از لیگ ششم فقط فولاد خوزستان به دسته پایین تر سقوط کرد، آن هم بعد از یک فرصت مجدد در مسابقات پلی آف! در همین پلی آف تیم راه آهن که در لیگ آخر شده بود در لیگ برتر ماند. از دسته پایین تر، پگاه گیلان و شیرین فراز کرمانشاه با کسب عناوین اول صعود کردند و نفت آبادان هم به شکل مستقیم و با حکم دادگاه به لیگ برتر آمد. جالب این که نفت و شیرین فراز در پایان همین فصل دوباره به دسته اول سقوط کردند! پرسپولیس که اولین قهرمان لیگ برتر محسوب می شد، اولین قهرمان دوگانه این لیگ لقب گرفت. سرخپوشان با افشین قطبی جام قهرمانی را در آخرین ثانیه های فصل با ضربه سر سپهر حیدری از چنگ سپاهان درآورد. به موازات قهرمانی قرمزها، استقلال صاحب بدترین عنوان خود در تاریخ لیگ های سراسری ایران شد. آبی ها لیگ هفتم را با مرحوم ناصر حجازی آغاز کردند و با فیروز کریمی به پایان بردند؛ آنهم با رده سیزدهمی!

سال ۱۳۸۷-۱۳۸۸
هشتمین دوره لیگ برتر فوتبال
تعداد تیم ها: ۱۸ تیم
قهرمان: استقلال

سال بازگشت فولاد به سطح اول فوتبال. قهرمان لیگ چهارم بعد از یکسال حضور در دسته پایین تر موفق به صعود نشد، اما امتیاز تیم صعود کرده سپاهان نوین را خرید و به لیگ برتر برگشت. دومین قهرمانی قلعه‌نویی با استقلال به شکلی دراماتیک و در هفته آخر به دست آمد. در روز پایانی ذوب آهن ۳ امتیاز بیشتر از استقلال داشت اما فولادی‌ها با هدایت مجید جلالی صدرنشین را شکست دادند و راه قهرمانی استقلال در مشهد هموار شد.

سال ۱۳۸۸-۱۳۸۹
نهمین دوره لیگ برتر فوتبال
تعداد تیم ها: ۱۸ تیم
قهرمان: سپاهان اصفهان

بعد از سقوط برق شیراز در سال قبل، استقلال اهواز و ابومسلم مشهد در پایان این فصل سقوط کردند تا جمعی از پرسابقه ترین و خوشنام ترین تیم های شهرستانی راه دسته اول را در پیش بگیرند. هیچ یک از این تیم‌ها هنوز موفق به بازگشت به لیگ برتر نشده اند. این سومین دوره لیگ بود که با حضور ۱۸ تیم برگزار شد. با این حساب تعداد دوره‌های ۱۴،۱۶ و ۱۸ تیمی لیگ برتر با هم مساوی شد. تیم سپاهان در پایان این فصل با امیر قلعه‌نویی اولین قهرمانی‌اش در لیگ حرفه‌ای را جشن گرفت.

سال ۱۳۸۹ – ۱۳۹۰
دهمین دوره لیگ برتر فوتبال
تعداد تیم ها: ۱۸ تیم
قهرمان: سپاهان اصفهان

سقوط تیم ریشه دار پاس که حالا " پاس همدان " نامیده می‌شد، از اتفاقات تلخی بود که در پایان این فصل رخ داد. پاس از معدود تیم هایی بود که در تمام ادوار لیگ برتر ایران و لیگ های آزادگان حضور داشت. برای نخستین بار در لیگ برتر، یک تیم موفق به تکرار عنوان قهرمانی در ۲ سال متوالی شد. قهرمانی سپاهان با قلعه‌نویی دومین جام متوالی برای تیم اصفهانی و سومین جام متوالی برای قلعه نویی بود.

سال ۱۳۹۰ – ۱۳۹۱
یازدهمین دوره لیگ برتر فوتبال
تعداد تیم ها: ۱۸ تیم
قهرمان: سپاهان اصفهان

لیگ برتر فوتبال برای پنجمین سال متوالی با ۱۸ تیم برگزار شد. جالب است بدانید در حالی که لیگ‌های معتبر دنیا سال‌های متمادی با تعداد ثابتی از تیم‌ها برگزار می‌شوند، همین ۵ سال ثبات برای تاریخ فوتبال ایران یک رکورد جدید محسوب می‌شود! سپاهان در لیگ یازدهم ضمن کامل کردن " هت‌تریک " تاریخی اش، اولین قهرمان ۳ ساله در تاریخ لیگ‌های ایران لقب گرفت. پیش از این پاس تهران در جام تخت جمشید و پرسپولیس و سایپا و پاس در لیگ آزادگان دو قهرمانی پی درپی را تجربه کرده بودند. در این فصل تیم پرسپولیس با کسب رتبه دوازدهم صاحب نازل‌ترین رتبه در تاریخ این باشگاه شد. این تیم با حمید استیلی فصل را آغاز کرد و با مصطفی دنیزلی به پایان برد.

سال ۱۳۹۱ – ۱۳۹۲
دوازدهمین دوره لیگ برتر فوتبال
تعداد تیم ها: ۱۸ تیم
قهرمان: استقلال تهران

از همان ابتدای فصل اعلام شد لیگ دوازدهم آخرین لیگ ۱۸ تیمی ایران است و از سال آینده تعداد تیم ها دوباره به ۱۶ تیم خواهد رسید و در پایان فصل این اتفاق افتاد و پس از هفت دوره لیگ به ۱۶ تیم کاهش یافت. دو تیم گهر درود و پیکان در پایان فصل راهی لیگ دسته اول شدند و تیم های گسترش فولاد تبریز و استقلال خوزستان به لیگ برتر صعود کردند. در آخر این فصل استقلال با هدایت امیر قلعه نویی یک هفته زودتر از هفته پایانی برای سومین بار عنوان قهرمانی را برای آبی پوشان و پنجمین قهرمانی لیگ را برای خود بدست آورد تا با این رکورد پرافتخارترین مربی لیگ برتر فوتبال ایران لقب بگیرد.

سال ۱۳۹۲ – ۱۳۹۳
سیزدهمین دوره لیگ برتر فوتبال
تعداد تیم ها: ۱۶ تیم
قهرمان: فولاد خوزستان

پس از هفت دوره تعداد تیم های لیگ به ۱۶ تیم کاهش یافت تا در سال منتهی به جام جهانی از فشردگی بازی‌ها کاسته شود و فشار کمتری به بازیکنان ملی‌پوش بیاید و تیم ملی فرصت برگزاری اردوها و دیدارهای تدارکاتی بیشتری پیدا کند ولی هرگز اینطور نشد! لیگ سیزدهم شاید هیجان انگیزترین دوره در طول ادوار گذشته بود بطوری که تا روز آخر حتی ۵ تیم شانس قهرمانی داشتند. در پایان این فصل فولاد خوزستان و شاگردان حسین فرکی با ارائه بازی های تماشایی و جذاب و با شایستگی قهرمان لیگ شدند تا برای دومین بار در لیگ حرفه‌ای به این مهم دست یابند. تیم پرسپولیس هم با وجود مسائل حاشیه‌ای زیاد در پایان فصل در جایگاه نایب قهرمانی ایستاد و سهمیه آسیایی گرفت، اما استقلال که در میانه فصل تعدادی از بازیکنان کلیدی و ملی‌پوش خود را از دست داد جایگاهی بهتر از پنجمی بدست نیاورد. این بدترین کارنامه مربیگری امیر قلعه‌نویی در تاریخ لیگ برتر بود هر چند او با ۴ عنوان قهرمانی همچنان پرافتخارترین سرمربی لیگ است.