گسترش فنی، علمی و تخصصی رویکرد جدید فصلنامه پژوهش‌‌های تاریخ شفاهی است

به گزارش ایلنا، انتشار دوفصلنامه «پژوهش‌های تاریخ شفاهی» با رویکرد جذب و انتشار متون پژوهشی و فنی‌ بر مدار مصاحبه فعال از سر گرفته و مرتضی نورائی سردبیری این نشریه را به عهده دارد.

نورائی در تشریح رویکرد «پژوهش‌های تاریخ شفاهی» گفت: رویکرد جدید در انتشار دو فصلنامه معطوف موضوعات خاصی نیست و سعی بر این است که با توجه به حیطه‌های متنوع موضوعی و مقالات دریافتی فرصت سازی شود و نتایج  پژوهش‌ها را بر پایه تحقیقات موثق دراین دوفصلنامه به چاپ برسانیم. در واقع تلاش بر این بوده تا علاوه برالگوسازی، زمینه گسترش و نهادینه شدن علمی تاریخ شفاهی در کشور هموارتر شود و بتوان گستره تاریخ‌شفاهی را با اقبال عمومی به سمت همگانی کردن تاریخ به جریان انداخت و سهمی در حرکت تاریخ مدار کردن جامعه ایفا کند.

وی ادامه: تاریخ شفاهی علاوه بر فراهم کردن شرایط روشن بینی در برنامه‌ریزی‌های دراز مدت، موجب می‌شود تجارب اجتماعی غنی‌سازی شده پیداکند. هیچ تجربه‌ای از این منظر دور ریختنی نیست. این امر مهم در شرایطی میسر می‌شود که به تاریخ شفاهی به صورت فنی و تخصصی نگاه شود. در این فصلنامه سعی برآن است تا با ارائه مقاله و یادداشت‌های متفاوت از صاحبنظران این حرفه، جریان تازه‌ای از تاریخ شفاهی را ارائه داد. به همین دلیل پژوهش‌های تاریخ شفاهی باید با نگرش توزیعی، چند متغیره بوده و با مهندسی شبکه محور انجام شوند.

سردبیر دوفصلنامه «پژوهش‌های تاریخ شفاهی» تاکید کرد: تاریخ شفاهی روایتی زنده از زندگی مردم در این روزگار و ایام نه چندان دوراست. ولی متاسفانه تاکنون آنچه درباره تاریخ شفاهی بیشتر مورد توجه قرار گرفته معطوف به خاطرات شفاهی و خط محور بوده و در عین حال در حوزه پژوهش ها بطور نسبی تلاش شده تا تاریخ شفاهی به عنوان تاریخ آینده در حوزه تحقیق راهبردی نیز مورد توجه قرار گیرد.

وی بیان کرد: تاریخ شفاهی به ضرورت زمان ایجاد شده تا بتواند ضمن ثبت و ضبط جوانب مختلف رخدادها و جریانها با جمع‌بندی اخبار، اتفاقات و رویدادها،‌ نتایج را در قالب پژوهش‌های مستندسازی شده و معتبر در اختیار قرار داده تا از جمله بر اساس آن امکان شفافیت در عرصه‌های مختلف اجرایی و برنامه‌ریزی‌های دراز مدت حیات اجتماعی صورت گیرد.

سردبیر دوفصلنامه «پژوهش‌های تاریخ شفاهی» درباره ظهور تاریخ شفاهی به صورت آکادمیک گفت: تاریخ شفاهی  پس از جنگ جهانی دوم به صورت آکادمیک مورد توجه قرار گرفته است و تاکنون مراحل مختلفی را نیز پشت سر گذاشته و از مرحله ثبت رخدادها، تحلیل و تفسیراتفاقات به پرداخت حولیات وقایع رسیده است. در این صورت همه اطلاعات در قالب سازوکارهای تاریخ شفاهی ثبت می شود و به شکل مستند در اختیار قرار می‌گیرد.

نورائی به نقش سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در پیشبرد فعالیت‌های این دو فصلنامه اشاره کرد و گفت: پیوسته حافظه تاریخی ملی در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران به صورت مکتوب، صوتی- تصویری حفظ و نگهداری می شود؛ یکی از رسالت‌های سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران افزون بر همه الگودهی در حوزه تاریخ شفاهی است.

سردبیر دوفصلنامه «پژوهش‌های تاریخ شفاهی» درباره حضور و ظهور تاریخ شفاهی در ایران اظهارداشت: تاریخ شفاهی کم و بیش بطور فعال از ۱۳۸۰ در کشور مورد توجه قرار گرفت و از آن زمان تا اکنون در ابعاد تولیدات قابل توجهی داشته است. در عین حال بیشترین کارها نخبه‌گرا بوده است. در این فصل از کار فصلنامه سعی براین خواهد بود که ابعاد اهمیت موضوعات دیگر در عرصه تاریخ شفاهی مطرح شود.  چنانکه در عرصه دانشگاهی با کارهای متفاوتی روبرو بوده‌ایم که نمایشی از توجه به ابعاد مغفول در تاریخ شفاهی را نشان می‌دهد. نمونه‌هایی مانند تاریخ معماری، پرستاری در جنگ، دانش‌آموزان و انقلاب اسلامی کارهای قابل توجهی بوده‌اند.

وی اظهار داشت: همچنین فرصت را مغتنم شمرده و تمایل فصلنامه را به چاپ مقالات در زمینه موضوعات فراگیرروز مانند کرونا و حوادث طبیعی و مدیریت بحران‌ها، و مباحث روز آمد در زمینه روش در فصلنامه «پژوهش‌های تاریخ شفاهی» اعلام می‌کنم.

سردبیر دوفصلنامه «پژوهش‌های تاریخ شفاهی» درباره برقراری ارتباط با دانشگاه‌ها و‌ موسسات پژوهشی داخلی و بین‌المللی گفت: در تلاش هستیم با پژوهشکده‌های مختلف داخلی و خارجی، از جمله گروه‌های تاریخ و انجمن‌های علمی و بویژه  پژوهشکده‌های سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران ارتباط موثری را برقرار کنیم.

مرتضی نورائی درباره فرآیند انتشار دوفصلنامه «پژوهش‌های تاریخ شفاهی» گفت: انتشار این دو فصلنامه از سال ۱۳۹۴ آغاز شده که پیوسته رویکرد آن توسعه علمی تاریخ شفاهی را مد نظر قرار داد و در ادامه قرار است انتشار این نشریه بر مدار جذب مقالات پژوهشی مستخرج از پایان‌نامه‌ها و نتایج تحقیقات پژوهشی محققان استوار باشد و به سمت تخصصی‌تر شدن پیش برود. طبق برنامه‌ریزی‌های انجام شده امیدواریم دور جدید از انتشار این دو فصلنامه زمستان سال جاری منتشر شود.

نورائی در پایان درباره اعضای جدید هیات تحریریه دوفصلنامه «پژوهش‌های تاریخ شفاهی» گفت: در تحریریه این فصلنامه شاهد همکاری پژوهشگران مطرح عرصه‌های مختلف تاریخ شفاهی که سال‌های طولانی در حوزه تاریخ شفاهی فعالیت مستمر داشته‌اند، هستیم.