در نشست خبری شهرهای جهانی صنایع دستی مطرح شد؛
ارائه آمارهای کمی برای رشته‌های کیفی/ اختصاص ردیف بودجه مشخص برای بیمه هنرمندان/ افزایش صادرات چمدانی صنایع دستی با ثبت جهانی
بعد از افزایش شهرهای جهانی صنایع دستی ایران به ۱۴ شهر و قرار گرفتن در رتبه نخست جهانی، آمارهای کمی درخصوص رشته‌هایی مطرح می‌شود که باید کیفی‌سازی شوند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، نشست خبری ثبت جهانی سه شهر و یک روستای ایران که به تازگی توانسته‌اند در فهرست شورای جهانی صنایع دستی جای بگیرند، با حضور معاون صنایع دستی، استانداران فارس و همدان و مدیرکل‌های استان‌های فارس، همدان، زنجان و گیلان برگزار شد.
پویا محمودیان (معاون میراث فرهنگی کشور) با اشاره به مصوبات برنامه ششم توسعه فرهنگی- اجتماعی گفت: ایجاد شهرهای هنرهای سنتی و توسعه صنایع دستی و ثبت این شهرها در فهرست میراث جهانی یکی از برنامه‌های توسعه است که امروزه با ثبت ۱۴ شهر در فهرست جهانی ایران موفق شده است جایگاه نخست در این لیست را به خود اختصاص دهد و چین با هفت شهر در رتبه دوم قرار گیرد. شیلی چهار شهر، هند سه شهر و تایلند سه شهر در لیست شهرهای شورای جهانی صنایع دستی دارند.
او ادامه داد: در حال حاضر ۱۶ شهر و هفت روستا در فهرست ملی شهرهای صنایع دستی ایران جای دارند و پس از ثبت ملی این شهرها با بررسی‌های لازم امکان جهانی شدن آنها فراهم می‌شود. در این میان سعی ما بر آن است تا مراکز آموزشی و دانشگاهی را به حوزه صنایع دستی وارد کنیم و علاوه بر جلب توجه مردم، برای توسعه صنایع دستی، سایر مسئولان از استاندار گرفته تا فرماندار، شهرداریها و غیره را پای کار بیاوریم.
محمودیان با اشاره به ثبت ملایر به عنوان شهر جهانی منبت گفت: امروزه شاهد آن هستیم که بسیاری از تنه‌های درختان خشکیده در شهر ملایر با هنر منبت تزئین شده‌اند و در عین حال کارگاه‌های متعددی در سطح شهر در این حوزه فعال هستند. این مهم در سایر شهرها و روستاهای جهانی نیز صدق می‌کند چنانکه در روستای قاسم‌آباد گیلان شاهد برگزاری تورهای رایگان گردشگری برای آشنایی با چادر شب‌بافی هستیم. همچنین در زنجان یکی از بناهای تاریخی تبدیل به خانه ملیله شده است. تمام این امور هویت‌بخشی را به ارمغان می‌آورد. همچنین با تفاوتی که ایجاد می‌شود، حفظ تعلق خاطر به شهر و صنایع دستی تولید شده ایجاد و مهاجرت معکوس رقم می‌خورد. هنرمندان و صنعتگران دیده می‌شوند و همین امر عامل توسعه شهرها و روستاها خواهد بود.
عنایت‌الله رحیمی (استاندار فارس) در ادامه با اشاره به ثبت جهانی شیراز به عنوان شهر جهانی صنایع دستی گفت: شیراز پایتخت فرهنگ، ادب و هنر ایران‌زمین است و استان فارس در مقیاس یک ایران کوچک مطرح است. تاکنون توانسته‌ایم ۸۰ رشته صنایع دستی را که در قالب ۵۵ زیررشته فعال هستند شناسایی کنیم، در عین حال ۲۰ هزار تولیدکننده صنایع دستی فعال هستند. همجواری با آثار تاریخی، فرهنگی و ادبی سبب رونق صنایع دستی شده که یکی از کالاهای گردشگرمحور به حساب می‌آید. در این میان موفق شدیم ۳۰۰۰ هنرمندان را بیمه کنیم و بیش از ۵۰۰۰ مجوز مشاغل خانگی صادر کرده‌ایم.
مصیب امیری (مدیرکل میراث و گردشگری استان فارس) نیز با اشاره به راه‌اندازی مجتمع تجاری جهانی در حوزه صنایع دستی در شهر شیراز گفت: این مجتمع هم‌اکنون فعال است و ۱۳۷ غرفه دارد که به هنرمندان صنایع دستی داده شده تا تولیدات برای بازاریابی و فروش به این مرکز آورده شود.
به گفته او، صادرات صنایع دستی استان فارس در سال ۹۸، ۵ میلیون دلار بود که نسبت به سال گذشته با ۱۷ درصد رشد همراه است. در این میان برگزاری جشنواره‌ها و نمایشگاه‌های مختلف، کارگاه‌های آموزشی، تامین مواد اولیه تولید صنایع دستی و ارائه تسهیلات به هنرمندان از جمله شرایطی است که این استان برای رونق صنایع دستی فراهم کرده است.
سیدسعید شاهرخی (استاندار همدان) نیز با اشاره به ثبت دو شهر از این استان در فهرست شهرهای جهانی صنایع دستی گفت: مجلس شورای اسلامی همدان را به عنوان پایتخت فرهنگ و تمدن ایران‌زمین انتخاب کرده است. در این میان ۱۰۶۱ اثر ثبت ملی شده در این استان وجود دارد و ثبت جهانی تپه هگمتانه را در دست اقدام داریم. در این میان لالجین و ملایر به عنوان شهرهای جهانی صنایع دستی ثبت شده‌اند.
او ادامه داد: در استان همدان ۱۵۰ رشته صنایع دستی فعال است و بیش از ۴۳ هزار و ۵۰۰ نفر در این حوزه فعالیت دارند که ۷ درصد ظرفیت اشتغال موجود در عرصه صنایع دستی است. در این میان انگور ملایر به عنوان پنجاه و سومین میراث کشاورزی جهان در فائو ثبت شده است و سیر و گردوی تویسرکان نیز در لیست ثبت قرار دارند.
شاهرخی خاطرنشان کرد: ۹۰۰۰ نفر به صورت مستقیم و ۱۱ هزار نفر به صورت غیرمستقیم در ملایر در حوزه مبل منبت فعال هستند و ۴۳۰۰ کارگاه مبل منبت در این شهر فعال است. در عین حال ۴۰۰ فروشگاه مبل منبت نیز در سطح شهر فعالیت می‌کنند چنانکه در بلوار ۳۲ متری ملایر قیمت مبل‌ها یک‌دوم آن چیزی است که در سایر شهرها به فروش می‌رسد. این رونق سبب شد تا شهرهای همجوار مانند تویسرکان نیز به این حوزه ورود پیدا کنند.
او همچنین از اضافه شدن ۳۰۰۰ تخت به ظرفیت اقامتی همدان خبر داد و گفت: همدان این قابلیت را دارد تا در نوروز میزبان گردشگران باشد.
مالمیر (مدیرکل میراث گردشگری همدان) نیز در خصوص فعالیت منبت در شهرهای ملایر، نهاوند و تویسرکان گفت: اکنون این روستاها کانون صنایع دستی و مبل منبت ایران هستند. در عین حال سعی کردیم تا با گنجاندن رشته صنایع چوب در دانشگاه حوزه دانشگاهی را به این مهم وارد کنیم.
شهرود امیرانتخابی (مدیرکل میراث و گردشگری استان گیلان) نیز در خصوص ثبت روستای قاسم‌آباد در فهرست شهرهای جهانی صنایع دستی گفت: اهمیت این ثبت برای گیلان بسیار زیاد است چراکه نخستین اثری است که از این استان به صورت مستقل ثبت جهانی می‌شود. اولین هدفمان حفاظت از میراث و صنایع دستی است چراکه بسیاری از ۸۰ رشته صنایع دستی که اکنون در استان گیلان فعال هستند از کیفیت لازم برخوردار نیستند. از این رو درصدد برندسازی برآمدیم تا بتوانیم با تقویت هویت و عرق قاسم‌آبادی‌ها را با یکدیگر متحد کنیم.
او ادامه داد: استان گیلان در حوزه جذب گردشگر خارجی موفق نیست. سعی ما بر آن است تا با ثبت اسامی شهرها و میراث این استان در فهرست‌های جهانی بتوانیم نظر گردشگران خارجی را جلب کنیم. ما باید بتوانیم از رکورددار بودن ایران در لیست شهرهای جهانی صنایع دستی به نفع حوزه گردشگری استفاده کنیم.
این نشست با پرسش و پاسخ خبرنگاران ادامه یافت و محمودیان در پاسخ به سوال خبرنگار ایلنا مبنی بر آنکه چرا ثبت جهانی یک شهر به جای آنکه نقطه عطفی برای پیشرفت و افزایش کیفیت صنایع دستی و البته متعادل‌سازی قیمت‌های آن باشد، تبدیل به نقطه‌ای برای نزول و کاهش کیفیت‌ها و افزایش قیمت صنایع دستی می‌شود، گفت: آمارهای کمی، رشد را نشان می‌دهند چنانکه براساس شاخص‌های در نظر گرفته شده در برنامه ششم توسعه شاهد افزایش تعداد کارت‌های صادرشده، صنعتگران فعال، نشان‌های ملی، مهرهای مرغوبیت کالا، آموزش صنایع دستی و طراحی محصولات، ایجاد خانه‌های صنایع دستی و خانه‌های خلاق، نمونه‌های بسته‌بندی، مستندنگاری و برگزاری نمایشگاه‌های صنایع دستی هستیم.
مالمیر در پاسخ به چرایی کاهش کیفیت سفال لالجین بعد از ثبت جهانی گفت: سعی ما بر آن شد تا درصدد اصلاح لعاب و سرب موجود در آن برآییم. از این رو تسهیلاتی اختصاص دادیم و بررسی‌ها و تحقیقاتی در این خصوص انجام شد. درصدد آن هستیم تا برند سفال لالجین را با توجه به استحکام‌بخشی و بسترسازی‌های لازم قوت بخشیم و همان‌طور که الان شاهد هستیم عرضه محصولات سفال در بسیاری از شهرها به نام سفال لالجین انجام می‌شود، هرچند برای بهبود کیفیت و قیمت‌گذاریها نیازمند زمان هستیم.
او ادامه داد: امروزه مسئله ما در حوزه سفال لالجین نبود کارگر چرخکار است چراکه استقبال از سفال لالجین به اندازه‌ای است که حتی شهرهای همجوار نیز درصدد راه‌اندازی کارگاه سفال برآمده‌اند.
معاون صنایع دستی کشور همچنین در پاسخ به سوال یکی دیگر از خبرنگاران درخصوص چرایی نبود بازارچه‌های فروش صنایع دستی در کشور همسایه ما عراق گفت: سفال لالجین عمدتاً به عراق صادر می‌شود همچنین گیوه کردستان و کرمانشاه نیز در این صادرات جای دارند. در نظر داریم تا در سوغات زیارت، صنایع دستی را نیز بگنجانیم. در این میان عتبات عالیات را مدنظر داریم. برای ایجاد فروشگاه‌های دائمی صنایع دستی در عراق در تلاش هستیم امیدواریم جهانی شدن صنایع دستی ایران گامی برای دیده شدنش بردارد.
وی با اشاره به افزایش صادرات چمدانی صنایع دستی بعد از ثبت‌های جهانی گفت: چندی پیش یکی از افرادی که در حوزه صادرات چمدانی صنایع دستی فعال بود، بعد از ثبت خراشاد گفت، اصلا از وجود چنین ظرفیتی باخبر نبوده و می‌تواند از این پس این گزینه را نیز در محصولات صادراتی چمدانی خود بگنجاند.
محمودیان در خصوص بیمه هنرمندان نیز گفت: سال گذشته ۸۱۲ نفر بیمه تامین اجتماعی شدند که در سال جدید نیز تعدادی از آنها تحت پوشش قرار گرفتند اما صندوق بیمه روستاییان و عشایر نیز به این حوزه ورود کرد و حدود ۴۰۰۰ نفر را بیمه کرد. قرار بر آن شده است تا تمهیداتی برای بیمه هنرمندانی که در شهرهای بیش از ۱۰ هزار نفر زندگی می‌کنند نیز در نظر گرفته شود و این صندوق آنها را نیز بیمه کند که از قضا امکانات و تسهیلات خوبی نیز به هنرمندان و فعالان صنایع دستی ارائه می‌دهد. در این میان سعی کردیم تا در بودجه سال ۹۹ ردیف مشخصی به بیمه هنرمندان اختصاص دهیم. البته این بودجه هنوز مشخص نیست و به زودی اعلام خواهیم کرد.
