یک مستندساز مطرح کرد؛
مرکز گسترش جای فیلمسازان واقعی است نه کارآموزها/ فیلمسازان تاثیرگذار را ته صف میفرستند/ بودجه و وقتتان را برای بیاستعدادها خرج نکنید
بابک بهداد ضمن بیان اینکه باید در بحث تولید فیلم مستند که توسط ارگانهای مختلف انجام میشود، بازنگری صورت گیرد، گفت: در همه جای دنیا وقتی فیلمسازی اثر تاثیرگذاری را تولید میکند، آن اثر تضمینی برای کار بعدی اوست اما در اینجا مسئولان میگویند سفرهای است که برای همه پهن شده. در حالی که در رشتههای دیگر اگر کسی کار بلد نباشد بیکار میماند. مرکز گسترش جای فیلمسازان واقعی است نه کارآموزها.
به گزارش خبرنگار ایلنا، سینمای مستند ایران با وجود اینکه در جهان از ارزش خاصی برخوردار است، در ایران آنچنان که باید مورد توجه مردم نبوده و دستاندرکاران آن نیز از وضعیت اقتصادی خوبی برخوردار نیستند. امسال با انتخاب مستند «در جستجوی فریده» تاحدی توجه به سینمای مستند در دستور کار قرار گرفت. البته حل مشکلات موجود در این بخش نیاز به برنامهریزی بلندمدت دارد. در این راستا مراکز تولید فیلم مستند باید حمایت از فیلمسازان بخش مستند را جدی گرفته تا به این صورت در آینده شاهد ظهور کارگردانان بزرگی در این زمینه باشیم.
بابک بهداد (مستندساز) درباره توجه به سینمای مستند که امسال با معرفی مستند «در جستجوی فریده» به عنوان نماینده ایران به آکادمی اسکار، موجی برای آن آغاز شده، گفت: در سینمای جهان بسیار اتفاق میافتد که فیلمهای مستند نماینده کشورها در فستیوالهای مهم میشوند. نزدیکترین مثال به این موضوع فیلم مستند «آتش در دریا» بود که از جشنواره برلین هم برنده جایزه شد. بنابراین انتخاب فیلم مستند به عنوان نماینده ایران در اسکار هیچ اشکالی ندارد. به نوعی من فکر میکنم سینمای مستند ما خیلی پیشروتر و جسورتر از سینمای داستانی بوده و موضوعاتی که در آن مطرح میشود، کمتر از موضوعات سینمای اجتماعی و داستانی ما نیست.
وی ادامه داد: سینمای مستند ما فرم و ساختار خیلی خوبی داشته و محتوای خیلی ارزشمندی را ارائه میدهد. علاوه بر این در بسیاری از حوزهها که سینمای داستانی نمیتواند ورود کند، سینمای مستند ورود کرده و با قدرت کار میکند. مستند «در جستجوی فریده» هم به عقیده من، فیلم خیلی خوبی است. به نوعی هم ساختار خیلی خوبی داشته و هم موضوع خیلی جذابی را روایت میکند. در نهایت باید بگویم اینکه یک مستند نماینده ایران در اسکار باشد، به اعتقاد من اتفاق خیلی درستی است.
بهداد درباره اینکه اکنون مرکز گسترش سینمای مستند تا چه اندازه به مستندسازان کمک میکند، اظهار داشت: به طور کلی مراکز تولید مستند همچون شبکه مستند تلویزیون، بخش تولید سینمای مستند حوزه هنری یا مرکز گسترش، یک آییننامه یا اساسنامه و چشمانداز کلی دارند ولی بحث مدیریت در آنها از اهمیت بیشتری برخوردار است. در واقع اینکه وقتی شما به عنوان مدیر به یکی از این مراکز میآیید، چطور میتوانید از قدرت و پتانسیل آن فضا استفاده کنید، مهم است. اکنون نیز مدیریت مرکز گسترش تغییر کرده و باید ببینیم، آقای حمیدی مقدم میخواهند چه سیاستی را در پیش بگیرند.
وی افزود: اگر مرکز گسترش از بچههایی که واقعا مستندساز هستند و اندیشه دارند، دعوت کند و به آنها کار بسپارد، قطعا در این دو سه سالی که آقای حمیدی مقدم مدیر مجموعه است، ما خروجیهای خوبی میبینیم. ولی اگر قرار باشد که دوباره ساختار گذشته را در پیش بگیرند و همه طرح ببرند و با طرحها برخورد سلیقهای و شخصی شود، همان اتفاقی که همیشه افتاده را شاهد میشویم. در واقع ۵۰،۶۰ فیلم تولید میشود و به جز یکی دو فیلم خوب، بقیه به انبار میروند. باید از فیلمسازان خلاق حمایت شود. مرکز گسترش جای فیلمسازانی است که واقعا کار کرده و ثابت کردهاند که فیلمساز هستند، نه جای کسانی که تازه در حال یادگیری فیلمسازیاند. متاسفانه این اتفاقی بوده که سالهاست در سینمای مستند مرکز گسترش در حال رخ دادن است. یعنی آدمهایی رفتهاند و با ۱۰، ۲۰ ، ۳۰ تومان شروع به فیلمسازی کردند و هیچ اتفاقی هم برای فیلمشان نیفتاده است.
این مستندساز ضمن بیان اینکه میتوان بحث تولید فیلمهای مستند در تلویزیون، مرکز گسترش و ارگانهای دیگر را مطرح کرد و مورد نقد قرار داد، گفت: در تمام دنیا وقتی فیلمسازی با ساخت آثار تاثیرگذار خودش را ثابت میکند، این موضوع تضمینی برای کار بعدی او میشود. اما در ایران فیلمسازی که اثر تاثیرگذار ساخته باید مجدد برود و ته صف بایستد و دو سال بگذرد تا مجدد کاری را به او بسپارند. به نوعی این موضوع در حوزه مستند تبدیل به یک معضل شده است.
بهداد ادامه داد: هستند کسانی که دغدغه فیلم مستند دارند و فقط با فیلمسازی نمیخواهند مردم را سرگرم کنند. به نوعی آنها میخواهند مردم را به یک نگاه جدید برسانند و اندیشهای که در ذهنشان بوده را در فیلمهایشان منعکس کنند تا تاثیرگذار باشند. به عقیده من این افراد همیشه باید کار دستشان باشد. خیلی از مستندسازانی را میشناسم که واقعا فیلمسازهای خوبی هستند، ولی الان دچار مشکلات اقتصادی هستند و برای گذران زندگی باید کارهای دیگری انجام دهند. در این شرایط مدیری میگوید سفرهای پهن بوده و همه باید از آن بخورند، ولی چه کسی چنین چیزی را تایید میکند. در واقع هر کسی که کار بلد است باید کار کند. مگر در حوزه پزشکی و مهندسی کسی که کارش ضعیف باشد میتواند کار کند، که در اینجا سفرهای برای همه پهن باشد.
وی در پایان گفت: مرکز گسترش و تلویزیون جای کسانی است که واقعا فیلمسازی بلد هستند. فیلمسازی یک صنعت بوده و تجربهای است که هنرمند به آن دست پیدا میکند. علاقمندان باید برای فیلمسازی از جاهای دیگری شروع کنند. انتقادی که من به مراکز تولید مستند دارم، این بوده که خواهشا بودجه و وقتشان را برای کسانی که استعداد این کار را دارند خرج کنند، نه برای آدمهای بیاستعداد. گاهی اوقات شاهدیم که روابط عمومی جشنوارهای میگوید، ۷۰۰ فیلم مستند در این جشنواره شرکت کردهاند، اما از این میزان تنها ده اثر برای شرکت در جشنواره انتخاب میشوند. یعنی باید ۶۹۰ فیلم را دور ریخت. این در حالی است که برای تمام این فیلمها هزینه شده است. بنابراین باید یک بازنگری درست در بحث تولید فیلم مستند صورت گیرد.