کشف بقایای حمام صفوی در مجموعه دولت‌خانه صفوی قزوین/ کشف جمجمه انسان در زیر کف سنگفرش
مدیرکل میراث فرهنگی قزوین گفت: به دنبال انجام فصل جدید کاوش‌های باستان‌شناسی در مجموعه دولت‌خانه صفوی قزوین، آثار و بقایای حمام تاریخی متعلق به دوره صفوی در محدوده بین دبیرستان پاسداران و سالن تربیت‌بدنی این مجموعه نمایان شد.
به گزارش ایلنا، علیرضا خزائلی (مدیرکل میراث فرهنگی استان قزوین) گفت: به‌منظور خواناسازی سازه‌های معماری و شناسایی اجزاء و عناصر تشکیل دهنده مجموعه دولت‌خانه صفوی پیش از هرگونه اقدام مرمتی، فصل جدید کاوش‌های باستان‌شناسی برای کشف بقایای صفوی با مجوز پژوهشگاه میراث فرهنگی کشور به سرپرستی نوذر حیدری و با تأمین هزینه از محل اعتبارات ملی در اواخر شهریور ماه سال جاری در ضلع جنوب شرقی این مجموعه آغاز شد.
خزائلی در ادامه اظهار کرد: در سال‌های گذشته چندین گمانه‌زنی و کاوش محدود و پراکنده در مجموعه تاریخی دولت‌خانه صورت گرفته که به‌واسطه محدودیت فضاهای کاوش شده شکل دقیقی از سازه‌ها و ساختارهای این فضا به دست نیامده و کاوش حاضر به‌عنوان نخستین فصل کاوش هدفمند و گسترده به‌منظور دست‌یابی به بخشی از بقایای احتمالی ایوان نادری در نزدیک‌ترین اراضی دست‌نخورده به محل این بنای تاریخی در بخش‌هایی از محدوده زمین چمن صورت گرفت.
مدیرکل میراث فرهنگی استان قزوین با اشاره به آثار به‌دست‌آمده در این فصل از کاوش‌ها خاطرنشان کرد: با نزدیک شدن به روزهای پایانی این دوره از کاوش‌ها در ترانشه‌های ایجاد شده در جهت شمالی جنوبی در ۱۰ متری شرقی استخر آب جنب سالن کشتی و نیز ترانشه واقع در جهت شرقی غربی مرکز زمین چمن بقایای متنوع و پیچیده‌ای از سیستم‌های آب‌رسانی، کوره‌های گرم کردن آب، توزیع و انتقال آب به بخش‌های مختلف حمام شاهی و دیگر حمام‌های احتمالی موجود در این مجموعه به دست آمد.
وی ادامه داد: این یافته‌ها آثار مدفون‌شده دوره صفوی را نمایان ساخته و وجود آثار الحاقی پیش از صفوی و دوره‌های قاجار و پهلوی نشانگر تداوم استفاده از این سیستم‌ها دست‌کم تا دوره پهلوی اول بوده است.
وی تصریح کرد: خوشبختانه بخش‌های اصلی این سازه‌ها به‌صورت سالم به‌دست‌آمده که عمق برخی از سازه‌ها از سطح زمین در برخی نقاط به سه متر هم می‌رسد.
کشف بقایای جمجمه انسان در کاوش دولت‌خانه صفوی
خزائلی با اشاره به دیگر یافته‌های این کاوش گفت: انبوه قطعات سفال ساده و لعاب‌دار، قطعات کاشی‌های ساده و منقش، آجرهای لعاب‌دار، بقایای استخوان‌های گوشت مصرفی و ماکیان، کوزه‌های سالم سفالی، قطعات نقاشی روی سطوح آهکی و داده‌های متنوع دیگر ازجمله شیشه و چینی با مهر کارخانه‌های روسی دوران پهلوی اول ازجمله یافته‌های منقول این ترانشه‌ها به شمار می‌روند.
وی بیان کرد: همچنین از دیگر یافته‌های حاصل از این کاوش می‌توان به بقایای یک جمجمه انسان در زیر یک کف سنگفرش که تعداد هشت دندان و بخش کوچکی از فک پایین آن باقی‌مانده و البته هیچ اثری از سایر اجزاء بدن آن وجود ندارد اشاره کرد.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان قزوین در پایان خاطرنشان کرد: با پایان یافتن این فصل از کاوش و دست‌یابی به حجم وسیعی از اطلاعات تازه باب جدیدی در پژوهش، کاوش‌های باستان‌شناسی و احیاء مجموعه دولت‌خانه صفوی گشوده شد که امید است با تکمیل مطالعات باستان‌شناسی و تبدیل آن به سایت موزه امکان بازدید گردشگران از آثار و بقایای به‌جامانده از دوران مختلف تاریخی در این مجموعه فراهم شود.
