بهترین هدیه برای صد سالگی هنرستان موسیقی/رونمایی از کتابی با ترجمه سینا جعفریکیا
مراسم رونمایی از کتاب آموزشی «سلفژ، تئوری موسیقی، تربیت شنوایی، ریتم و دیکته» نوشته مارتاآ. گتزو و ترجمه سینا جعفریکیا با حضور تعدادی از هنرمندان موسیقی برگزار شد.
به گزارش ایلنا، مراسم رونمایی از کتاب آموزشی «سلفژ، تئوری موسیقی، تربیت شنوایی، ریتم و دیکته» نوشته پروفسور مارتاآ. گتزو با ترجمه سینا جعفریکیا با سخنرانی اسماعیل تهرانی (رهبر ارکستر و نوازنده سنتور)، وارطان ساهاکیان (آهنگساز و نوازنده پیانو) و کارن کیهانی (آهنگساز و نوازنده سنتور) پنجشنبه ۲۶ مهر در سالن آمفی تئاتر آموزشگاه موسیقی پارس برگزار شد.
اسماعیل تهرانی در ابتدای این برنامه به ضرورت ترجمه و انتشار این کتاب اشاره کرد و گفت: ما در قدیم جزوههای مختصر و مفیدی درباره تئوری موسیقی نوشته مرحوم پورتراب داشتیم که به صورت کپی در اختیار همگان قرار میگرفت. ما تنها با منابع کم و محدود آموزش دیدیم حتی زمانی که بنده مدرس هنرستان شدم از روی همین مباحث به شاگردانم درس میدادم اما وقتی به این کتاب که توسط سینا جعفریکیا ترجمه شده نگاه میکنم متوجه میشوم که نویسنده آن اشاره ملموس، منطقی و دقیقی درباره درک حرفهای از موسیقی دارد و هنرجویان میتوانند با پرسه زدن در این وادیها به مهارتهایی برسند.
او ادامه داد: تئوری موسیقی، سلفژ و دیکته سه عنصر اساسی رشته موسیقی هستند و اگر کسی این پایهها را نداشته باشد، نمیتواند در موسیقی به جایگاه خوبی برسد. به نظر من این کتاب ارزش این را دارد که در بالاترین سطح آموزشی کشور مورد استفاده قرار گیرد و اگر مدرسان این منبع آموزشی ذوق، سلیقه و تکنیک داشته باشد میتوانند از بنمایههای آن برای تدریس ایده بگیرند. به هر صورت قرار گرفتن تمامی موارد لازم در زمینه آموزش موسیقی در یک مجموعه، تنوع مطالب، اشراف نویسنده به مقوله ارائه شده و استفاده نکردن از واژهای ناملموس از جمله محاسن این کتاب است که خوشبختانه نسخه فارسی آن در ایران با ترجمه سینا جعفریکیا در دسترس هنرجویان قرار گرفته است.
وارطان ساهاکیان نیز در این مراسم رونمایی توضیح داد: سلفژ و تئوری موسیقی، پایه و اساس آموزش موسیقی هستند که متاسفانه جوانان ما خیلی آن را جدی نمیگیرند. این کتاب که هم اکنون همراه با یک سیدی در اختیار عموم قرار گرفته میتواند کمک بسیاری در زمینه آموزش شنیداری موسیقی کند. به اعتقاد من از نظر آموزشی این کتاب بسیار قابل توجه است و معتقدم یک هنرمند و هنرجو بایستی هر فصل آن را با دقت مطالعه کند.
بعد از صحبتهای ساهاکیان، «سوناتین اپوس ۱۱» ساخته سینا جعفریکیا توسط سروش صادقی (نوازنده پیانو) اجرا شد و سپس کارن کیهانی (آهنگساز و مدرس موسیقی) پشت تریبون قرار گرفت و توضیح داد: من به عنوان نماینده نسلی از موسیقی اینجا حضور یافتهام و صحبت میکنم که دوران آموزشیشان را در سختترین و پیچیدهترین دوران یعنی دهههای ۶۰ و ۷۰ طی کردهاند. دورانی که کمبود امکانات، کملطفیها و کمتوجهیها به موسیقی در آن کاملا مشهود است. در واقع باید گفت ما در موسیقی چه به لحاظ آموزشی و چه تخصیص بودجه دوران خوبی را در چند دهه گذشته نداشتیم ولی شاهد این هستیم که موسیقیدانان باسواد و خیلی جدی به لطف و زحمت اساتید و ترجمههایی که اتفاق افتاده در حال تربیت شدن هستند.
این نوازنده سنتور ضمن اشاره به نهضت ترجمه در اعصار گذشته بیان کرد: نهضت ترجمه باعث شکلگیری رنسانس شده که البته ردپای آن را میتوان در سده دوم و در زمان خلیفه عباسی در ایران مشاهده کرد. در آن دوران شاهد حمایت خلیفه از مترجمان هستیم و آنها خوشبختترین اقشار جامعه بودند ولی در عصر کنونی نه تنها حمایت دانشگاهی، نهادی و دولتی از مترجمان رشته موسیقی وجود ندارد بلکه آنها موظفند با بودجه شخصی خودشان و پذیرفتن ریسکهای موجود اقدام به چاپ و انتشار کتب خود کنند که این مسئله نیاز به عشق و علاقهای دارد که فقط میتوان در بین معلمان این عشق و علاقه را دید.
این مدرس هنرستان موسیقی با بیان این که سلفژ جزو دروس پیچیده و دارای بحثهای آموزشی و بعضا معضل بوده، اظهار کرد: در دوره آموزشی ما فقط یک متد برای یادگیری سلفژ وجود داشت اما امروزه چندین متد دیگر هم به آن اضافه شده و معتقدم تنها راهی که بتوان از تک صدایی جلوگیری کرد و سیستم آموزشیمان را پویاتر کنیم، همین ترجمههاست که البته پیشنهادم به سینا جعفریکیا این است که در آینده کتابی به عنوان تمرینهای تکمیلی در کنار آن چاپ کند.
کیهانی در پایان صحبتهای خود گفت: امسال صدمین سال تاسیس هنرستان موسیقی است. هم اکنون نیز سینا جعفریکیا به عنوان یک هنرستانی که در هنرستان تحصیل کرده و شاگرد اول این هنرستان بوده و در حال حاضر هم معلم هنرستان است یک کتاب خوب برای تحصیل هنرستانیها تهیه کرده که به نظرم بهترین هدیه برای صدسالگی هنرستان است.
در بخش دیگری از مراسم رونمایی کتاب «سلفژ، تئوری موسیقی، تربیت شنوایی، ریتم و دیکته»، قطعه «چهار مینیاتور» ساخته سینا جعفریکیا توسط محمدحسین غریبی (نوازنده ویلنسل)، فرامرز نیوپور (نوازنده کلارینت) و سروش صادقی (نوازنده پیانو) اجرا شد.
سینا جعفریکیا نیز بعد از پایان این اجرای زنده، گفت: تعلیم و تربیت یکی از مسایل مهم جوامع بشری است که همواره مورد توجه اندیشمندان و متفکران قرار گرفته و این مقوله یکی از بنیانهای زندگی اجتماعی است و همواره در زندگی بشر موثر بوده است. رابطه بین آموزش و پرورش با رشد و گسترش فرهنگ و تکامل جوامع تا بدان حد است که میتوان گفت به هر نسبت جامعه به پایه والاتری از فرهنگ و هنر تعلیم و تکامل برسد جایگاه آموزش و پرورش در پایهای برتر است.
او ادامه داد: آموزش در دو دسته طبقهبندی میشود؛ آموزشی که توسط شخص و بدون راهنمایی به او آموخته خواهد شد و آموزشی که نیاز به معلم و مرشد با در دست داشتن منابع دارد. در فرایند آموزش تنها حضور استادی باسواد و باسابقه نمیتواند کافی باشد بلکه در دست داشتن مطالب درسی و متدهای آموزشی جامع متناسب با نیازهای روز جامعه نیز بسیار حائز اهمیت است. نبود متدهای روز و به کار نبردن آنها در آموزش به طور اعم و در بخش آموزش موسیقی به طور اخص مهمترین دلیل ضعف و عقب ماندگی ما در این هنر شده است.
این مترجم در پایان اضافه کرد: ایراد اساسی واحد درسی سلفژ نبود متدی یکپارچه است که تمام سیستمهای موسیقی را در خود جای داده باشد. بر این اساس با شناختی عمیق و حضور در هنرستانها به این ضعفها پی برده و در صدد ترجمه غنی و صحیح این کتاب برآمدم. این متد یکی از منابع اصلی سلفژ و تربیت شنوایی در آمریکا و اروپاست و تاکنون در ایتالیا و کره به چاپ رسیده است. به هر صورت هدف من از ترجمه این کتاب کنار گذاردن دیگر کتابها و متدهای آموزشی در زمینه سلفژ نیست، بلکه آموزش این کتاب در کنار دیگر کتب میتواند مکمل خوبی برای هنرجویان حرفهای باشد.