مافیای واردات به اسب‌ هم رحم نمی‌کند/حاکمیت اسب‌های خارجی در میدان‌های ایرانی

به گزارش خبرنگار ایلنا، مسابقات اسب سواری یکی از مهمترین جاذبه‌های گردشگری جهان است که هر ساله بهترین اسب‌های دنیا را دور هم جمع می‌کند تا بر سر بردن با یکدیگر جنگ کنند. جنگ اسب‌‌ها خون از دماغ کسی سرازیر نمی‌کند اما عده‌ای را فقیر و عده‌ای دیگر را ثروتمند می‌کند. بازار شرط‌بندی بیرون مسابقه داغ‌تر از کورس و پرش و استقامت اسب‌ها بوده و همین موضوع؛ در کنار هیجانات دیگر این مسابقات، آن را تبدیل به یکی از پرطرفدارترین برنامه‌های دنیا کرده است.

با وجود اینکه شاید خیلی از افراد از وجود چنین مسابقاتی در کشور خودمان بی‌اطلاع باشند؛ هر ساله شهرهای مختلف ایران میزبان برگزاری چنین مسابقاتی است. مسابقاتی که در روز روشن، چراغ خاموش برگزار می‌شوند و هرساله به‌همین دلیل اسب‌های زیادی از کشورهای خارجی به میدان‌های ایرانی آمده و با هم مسابقه کورس، پرش و استقامت می‌دهند.

در اینکه در صورت اهمیت بیشتر به این مسابقات، محل‌های برگزاری آن می‌تواند به‌عنوان مقصد‌های گردشگری معرفی شود، شکی نیست ولی نکته جالب توجه در برگزاری چنین مسابقاتی استفاده نکردن از اسب‌های ایرانی است. به همین دلیل با بابک شکی (دبیر انجمن صنفی اسب اصیل ایران) گفتگو کرده‌ایم.

شکی در پاسخ به این پرسش که آیا دلیل استفاده نکردن از اسب‌های ایرانی در مسابقات، ضعف آنها در مقابل نمونه‌های خارجی است، گفت: اتفاقا باید گفت که اسب ایرانی به‌هیچ‌وجه ضعیف نیست ولی متاسفانه نگاه فدراسیون در این سال‌ها معطوف به تولید ملی نبوده و محور خود را مختص به واردات کرده است. در حالی که ما در ایران پنج نژاد خالص اسب داریم که ازجمله آنها می‌توان به ترکمن، خزر یا کاسپین (پونی)، دره‌شوری، کرد و عرب خوزستان اشاره کرد و هرکدام ویژگی‌های منحصر به فردی دارند با این وجود عده‌ای می‌خواهند ثابت کنند که اسب ایرانی کیفیت خوبی ندارد.

مافیای واردات اسب خارجی مانعی برای استفاده از اسب‌های ایرانی است

وی افزود: ما در حال حاضر می‌توانیم ۷۰ درصد نیاز میدان مسابقات خود را با اسب‌های دوخونی که اتفاقا به منظور ورزش تولید شده‌اند؛ برطرف کنیم. ولی به آنها میدان داده نشده و از آنها استفاده نمی‌شود. دلیل این موضوع را باید از فدراسیون پرسید ولی بنده می‌گویم که این موضوع دلیلی جز نفوذ مافیای واردات اسب خارجی ندارد.

این فعال صنعت اسب ادامه داد: در حال حاضر ما تنها به تعداد محدودی اسب نیاز داریم که برای پرش از ارتفاع بالا از آنها استفاده شود که باید آنها را از خارج وارد کرد. چراکه آن اسب‌ها بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ سال به همین منظور سلکت و اصلاح شدند و قطعا نمی‌توان انتظار داشت که همین حال ما هم اسب‌هایی با منظوری که آنها تعریف کرده‌اند، داشته باشیم. ولی نگاه به اسب باید به‌صورتی باشد که ما در آینده نزدیک خودمان بتوانیم اسب‌ها را تولید کنیم.

اسب ترکمن، یک ماشین با اعصابی فولادین

وی در ادامه با بیان اینکه در میدان‌های ورزشی همچون پرش و کورس؛ اسب ترکمن قوی‌ترین اسب‌ ما بوده و حتی از بسیاری اسب‌های خارجی‌ هم بهتر است، درباره ویژگی‌های آن این‌طور توضیح داد: ترکمن‌ها اسب جنگ بودند و برای سال‌ها از آنها در جنگ‌ها استفاده می‌شده است. همچنین به‌علاوه این موضوع آنها اسب‌های چند منظوره هستند که همین موضوع آنها را در جهان منحصر به فرد کرده است. یعنی امروز می‌توانند به مسابقه پرش بروند و فردا در میدان مسابقه کورس دهند. با هر اسب دیگری چنین کاری را انجام دهید؛ یقینا دیوانه خواهد شد و این کار تنها از اسب ترکمن ایران برمی‌آید چراکه ترکمن، اعصابی فولادین داشته و می‌تواند همانند ماشین عمل می‌کند.

دبیر انجمن صنفی اسب اصیل ایران همچنین با بیان اینکه بارها با اسب ترکمن پریده و از اسب‌های اروپایی هم پیشی گرفته؛ گفت: همه نژادهای ترکمن‌ها درمقابل بیماری و نگهداری ضعیف مقاوم هستند و دست‌و‌پای آنها استحکام فوق‌العاده‌ای دارد. البته باید گفت که اسب ترکمن مقداری از ویژگی‌های خود را از طبیعت و مقداری را از انسان گرفته است. یعنی طبیعت با کمک انسان این نوع اسب را سلکت کرده است.

وی افزود: رکورد جهانی پرش اسب مربوط به اسبی در روسیه است که در مسابقات سال ۱۹۳۵ دو متر و چهارده سانتی‌متر پریده است. پدر آن اسب معروف، دارای نژاد یموت بوده که اسبی ترکمن است و از ۷۰۰ سال پیش در جنوب اترک که ترکمن صحرای ایران بوده، زندگی می‌کرده و اصلاح نژاد شده است. البته مقدار کمی از این اسب در چین هم موجود بوده که تنها مقداری کمی با نوع ایرانی آن تفاوت دارد.

خون اسب عرب در همه اسب‌های برنده دنیا جریان دارد

بابک شکی با بیان اینکه اسب‌های ترکمن در استقامت به پای اسب‌های عرب و کرد و دره‌شوری نمی‌رسند، درباره ویژگی‌های اسب عرب اظهار کرد: اسب‌های عرب در دو نوع زیبایی و استقامت شهره هستند و در مسافت‌های بالای ۱۰۰ کیلومتر کسی به گرد پای آنها هم نمی‌رسد. چراکه آنها جزو قوی‌ترین اسب‌های استقامت دنیا به‌شمار می‌آیند و تقریبا برای اصلاح نژاد همه اسب‌های دنیا از آنها استفاده شده و به‌‌نوعی می‌توان گفت که خون اسب عرب در همه اسب‌های برنده دنیا موجود است. به‌عنوان مثال اسبی که همین چند وقت پیش در مسابقه استقامت اسپانیا برنده شد، سه چهارم خونش عرب بوده است.

وی در ادامه با بیان اینکه به افرادی که علاقه زیادی به اسب عرب دارند؛ عرب‌باز گفته می‌شود؛ توضیح داد: زیبایی این اسب شهره بوده و عرب‌بازها به دلیل اینکه بیشتر زیبایی برایشان مطرح است؛ به آنها علاقه نشان می‌دهند. در نهایت باید گفت که اسب‌های عرب‌ باتوجه به زیبایی و مقامتشان؛ اسب‌های کاملی به‌شمار می‌آیند و سواری آنها بسیار مطلوب است اما در عوض همه اینها جثه بزرگی نداشته و به‌نوعی اسب پرسرعتی هم به شمار نمی‌آیند.

اسب کاسپین؛ قوی‌ترین پونی دنیاست

دبیر انجمن صنفی اسب اصیل ایران همچنین درباره اسب خزر یا کاسپین (پونی) گفت: کاسپین یا خزر، اسب کوچکی است که اصطلاحا به آن اسبچه می‌گویند. بلندی شانه این اسب کوتاه بوده و ارتفاع آن بین ۱۰۰ تا ۱۲۰ سانتی‌متر است و به‌همین دلیل گذر از زیر درختان جنگل‌ یکی از ویژگی‌های مهم این اسب بوده و به همین منظور از آن استفاده می‌شده است. به‌علاوه این موضوع باید گفت که کاسپین قوی‌ترین پونی دنیا بوده و در گذشته سواره‌های انسان را تا ۶۰، ۷۰ کیلومتر به بالای کوهستان می‌برده و برمی‌گردانده است.

 شکی با بیان اینکه از این اسب برای آموزش و پرش بچه‌ها می‌توان استفاده کرد، ادامه داد: اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها در گذشته این اسب را به کشور خود بردند و آن را با نژادهای دیگر ترکیب کردند و به این طریق نژادهای خوبی را به‌وجود آوردند ولی لازم است بگویم که کاسپین اسب ایرانی بوده و از گذشته تاکنون در شمال ایران به‌خصوص گیلان زندگی می‌کرده است.

اگر شرایط همین باشد، صنعت اسب ایران نابود می‌شود

وی در بخش دیگری از صحبت‌‌هایش درباره وضعیت سرمایه‌گذاری روی اسب‌های ایرانی گفت: متاسفانه امروز تولید اسب ما به مشکل جدی خورده و وضعیت بحرانی است. همه میدان‌ها در اختیار اسب‌های خارجی بوده و به‌این صورت کسی به خریدن اسب‌های ایرانی راغب نیست. با این شرایط دیر نیست که صنعت اسب ما با مشکل جدی مواجه شده و از بین برود.

این فعال صنعت اسب افزود: بنده اطمینان دارم که اگر به اسب‌های دو خون ایرانی فرصت داده شود؛ در آنها اسب‌های با کیفیتی پیدا می‌شود ولی متاسفانه همه به خرید اسب‌های آماده می‌پردازند و کسی برای تربیت اسب زمان نمی‌گذارد. چراکه آموزش اسب کار مشکلی بوده و در شرایط فعلی همه به حاضر خوری عادت کرده‌اند. یک بازار بزرگ دلالی با اسب‌های آماده راه افتاده که اکثر اسب‌های آن نیز مستهلک هستند و بعد از دو سال از میدان خارج می‌شوند ولی باز هم سوارکارهای حرفه‌ای به سراغ اسب‌های ایرانی نرفته و مجددا اقدام به خرید این اسب‌ها می‌کنند.

خارجی‌ها اسب خوب خود را به ما نمی‌فروشند؛ اسب خوب یکبار به دنیا می‌آید 

شکی ادامه داد: متاسفانه سیستم به‌صورتی است که به واردات بها داده می‌شود و همه می‌گویند که وقتی آب آماده هست چرا باید دو سال زمان بگذاریم و اسب را آموزش دهیم. ولی لازم است بگویم که خارجی‌ها هم اسب خوب خود را به ما نمی‌فروشند. چراکه اسب خوب یک‌بار به دنیا می‌آید و دلیلی ندارد که آن را به ما بدهند.

وی افزود: باید بگویم که اسب خوب در همه جای دنیا یافت می‌شود و از طرف دیگر اسب بد هم در همه جا وجود دارد و این‌طور نیست که تمام اسب‌های اروپایی خوب باشند و تمام اسب‌های ایرانی بد. نود درصد اسب‌های اروپایی به قصابی رفته و گوشت می‌شود و تنها ده درصد این اسب‌ها خوب بوده که از این میزان هم فقط دو درصد خوب به‌شمار می‌آیند. در نهایت باید بگویم که اسب ماشین نیست که کارخانه تولید کند و همه عین هم بشوند. ولی در خارج سیستم درستی حاکم شده و به این صورت آنها پول خوبی هم از آن درمی‌آورند.

اسب‌سواران قهرمان برای یادگیری پولی پرداخت نکرده‌اند

دبیر انجمن صنفی اسب اصیل ایران در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره اینکه اغلب گفته می‌شود اسب سواری ورزشی برای ثروتمندان است، گفت: این حرف تا حد زیادی درست نیست چراکه عشایر فارس در گنبد و همین‌طور مردم خوزستان که قطب‌های اسب ایران هستند؛ مردم ثروتمندی ندارند. در مناطق عشیره‌ای ما کسانی با اسب سروکار دارند که اصلا ثروتمند نیستند و ما اگر سوارکار خوب بخواهیم باید از آن مناطق پیدا کنیم. چراکه در تهرانی که مردمش آپارتمان‌نشینند؛ نمی‌توان سوارکار خوب پیدا کرد.

وی درباره هزینه آموزش اسب‌سواری در تهران توضیح داد: هزینه یک ساعت آموزش ۵۰ تا ۹۰ هزار تومان است که برای آموزش حداقل دو جلسه در هفته لازم است ولی کسانی که حرفه‌ای هستند برای کار کردن به پیست‌های اسب‌سواری آمده و در قبال کارشان سواری یاد می‌گیرند و اتفاقا همه قهرمان‌ها که تعدادشان خیلی زیاد است از چنین راهی اسب‌سواری را یاد گرفتند.

برای اثبات بد بودن اسب‌های ایرانی، آنها را یک‌چهارم نمونه‌های خارجی می‌خرند 

این فعال صنعت اسب در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره قیمت‌گذاری روی اسب‌ها گفت: این موضوع بر مبنای کیفیت، سن، توانایی، میزان هنری که اسب‌ها دارند انجام می‌شود. به‌عنوان مثال اسبی که در میدان برنده می‌شود با اسبی که در میدان می‌بازد، متفاوت است. اسبی که می‌بازد اسبی معمولی است که چهار تا پنج میلیون قیمت دارد ولی اسبی که می‌برد ممکن است ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیون قیمت داشته باشد. البته باید بگویم اسب ایرانی داریم که خیلی گرانتر از این حرف‌هاست همین طور اسب کردی داریم که حتی آن را به قیمت‌های خیلی بالا هم نمی‌فروشند.

وی درباره قیمت‌های میلیاردی که روی برخی اسب‌ها گذاشته می‌شود، بیان کرد: نمی‌توان این موضوعات را درست دانست؛ چراکه قیمت‌های ارائه شده کاذب هستند. اما باید بگویم اسب‌ خوب را کسی نمی‌فروشد. چرا که نمی‌توان برای آنها جایگزین پیدا کرد. اسب یک بار به دنیا می‌آید و دیگر ممکن است چنین اسبی در دنیا تکرار نشود به همین دلیل صاحبان اسب‌ها آنها را با پول عوض نمی‌کنند.

دبیر انجمن صنفی اسب اصیل ایران در ادامه اظهار کرد: با وجود ویژگی‌های منحصر به فردی که اسب ایرانی دارد؛ افرادی می‌خواهند آن را از بین ببرند. چراکه منافع واردات برای آنها بیشتر است. مرتب تبلیغاتی انجام می‌شود که بگویند اسب ایرانی بد است و برای اثبات این موضوع اگر یک اسب ایرانی در مسابقه‌ای ببرد آن را به‌اندازه قیمت اسب خارجی نمی‌خرند و یک‌چهارم ارزش آن قیمت می‌دهند. فقط به این دلیل که اسم ایرانی روی آن اسب بوده و می‌تواند ثابت کند که اسب‌های ایرانی بد نیستند.

هزینه کشش اسب‌ها از صدهزار تا ۳۰ میلیون متغیر است

وی در ادامه درباره میزان درآمدی که اسب‌ها کسب می‌کنند گفت: نحوه کسب درآمد اسب تنها از سمت مسابقات نبوده و نوعی اسب وجود دارد که فقط کشش می‌کند و برای هر کشش از مادیان پول خوبی می‌گیرد. برای کشش اسب‌ها، گاها از مادیان‌ها استفاده می‌شود و به این صورت درآمدزایی ایجاد می‌شود ولی نگاه صاحبان اسب‌ به آنها مادی نیست و به‌نوعی عاشق آن هستند.

وی درباره هزینه کشش گفت: این موضوع برای هر اسب متفاوت است و قیمت آن از صد هزار تومان تا ۳۰ میلیون تومان تغییر می‌کند و به نژاد، کیفیت و شکل اسب و اینکه چه کره‌هایی می‌دهد قیمت‌ها متفاوت است. البته باید بگویم این موضوع در همه دنیا بوده و به عنوان مثال دام‌های خوب نیز خیلی گران هستند و آنهایی که برای اصلاح نژاد استفاده می‌شوند، قیمت خیلی زیادی دارند. 

گفتگو: حامد قریب