احمد پوری مطرح کرد:
وقتی همه مسائل مملکت حل شد، به کپیرایت فکر میکنند
پوری میگوید: مسئله کپیرایت معمولا برای مسئولان قانونگذاری و اجرایی جزو اولویتهای آخر است و میخواهند اگر همه مسائل دیگر مملکت حل شد، تازه بنشینند روی این موضوع فکر کنند.
احمد پوری (نویسنده و مترجم) که به تازگی در همایش «حق مالکیت ادبی؛ ناگفتهها و ناشنیدهها» شرکت و سخنرانی کرده است، در گفتوگو با خبرنگار ایلنا، در پاسخ به این سوال که اساسا برگزاری همایش و سمینار در حوزه قانون مالکیت فکری بدون فعالیت جدی در حوزه قانونگذاری و اجرایی از سوی ارگانهای ذیربط نتیجهای هم خواهد داشت، گفت: من فکر میکنم برگزاری همایش در چنین شرایطی واجبتر است که گوش شنوندهای نیست و همایش باعث میشود. این موضوع نه از طرف یکی دو نفر بلکه از طرف گروهی از فعالان حوزهای که خودشان با مسئله درگیر هستند، مطرح میشود و به نوعی صدا بلندتر به گوش میرسد. حالا آن بخشی که باید امور مربوط به قانونگذاری و اجرایی را مدیریت و عملی کند دیگر باید پاسخگو باشد. پیشتر میتوانست مدعی شود که اساسا چنین نیاز و خواستی مطرح نبوده و نیست؛ منتها حالا که این خواسته به طور رسمی در یک سمینار سه روزه از جنبههای مختلف مطرح میشود و مسئولین قانونگذاری و اجرایی مملکت ما وقتی میدانند که بله چنین نیازی هم هست، موظف به پیدا کردن راهکار میشوند.
او ادامه داد: قبول دارم که بیشتر گفتهها و برنامههای حول محور مالکیت فکری و معنوی بیشتر در حد حرف و همایش و ... هستند و هنوز در سطح اجرایی و عملی اتفاق خاصی نیفتاده است. انتظار معجرهای هم از این همایش سه روزه ندارم اما اگر همین کارها و همایشها هم نباشد موضوع کلا در سکوت باقی میماند. ما بالاخره باید حرف بزنیم و معتقدیم اگر این عنوان کردن موضوع توسط همایشها و دیگر مراکز بالاخره تاثیر خودش را برای پیشبرد هدف میگذارد. در این همایش هم تنها نویسندگان حضور نداشتند و ویراستاران و ناشران و مترجمان و ... هم حضور داشتند و جنبههای مختلف بحث قوانین مالکیت فکری آنجا بازگو شد و امیدواریم به نتیجهای برسیم.
این نویسنده تاکید کرد: ما حتی این را هم مطرح کردیم که تا زمان اجرایی و عملی نشدن جدی قوانین خودمان فرهنگسازی را آغاز کنیم و پیش ببریم. یعنی خود مترجمان و ناشران قبل از همه مسئله کپیرایت را در نظر داشته باشند و برای ترجمه و چاپ کتابها از نویسندهاش یا کارگزار مربوطه اجازه بگیرند. امروز تنها ۱۰ کشور دنیا هستند که هنوز به کنوانسیون برن نپوستهاند و ایران هم یکی از ده کشور است و واقعا ما با این سابقه ادبی و هنری نباید جزو این ده کشور باشیم. معتقدم برگزاری چنین همایشهایی بهتر از نبودنشان است چون بالاخره صداییست که بلند میشود.
پوری سپس در بیان مهمترین مانع برای تحقق قوانین مربوط به کپیرایت در کشور و طرح بهانهای مثل متضرر شدن ناشر و خواننده ایرانی در پی عضویت ایران در کنوانسیونهای مربوطه یادآور شد: اتفاقا در همایش از طرف یکی از ناشران که شخصی وارد قانون کپیرایت شده و این موضوع را رعایت میکند؛ صراحتا عنوان شد که خرید رایت برای ناشر چقدر تحمیل مالی دارد و این ناشر مشخص کرد اگر درست و حسابشده در این مورد عمل کنیم آنقدر که مبالغه میکنند بار مالی ندارد و قیمت کتاب را هم بالا نمیبرد. این ناشر حتی مثال زد که بالاتر از ۶۰-۵۰ کتاب را با وجود خرید کپیرایت تقریبا به همان قیمت بازار منتشر و عرضه کرده است.
او افزود: مسئولان کاملا به این موضوع بیتوجهی میکنند انگار این اصلا مشکل آنها نیست. درحالیکه که واقعا یکی از گرههای بزرگ فرهنگی ماست. ما به همین دلیل است که نمیتوانیم حضور جدی در صحنه ادبیات و کتاب جهان داشته باشیم. قبل از اینکه بخواهیم کاری در عرصه بینالمللی بکنیم تا نام ایران میآید میگویند شما اصلا عضو کنوانسیون برن نیستید برای چه ما باید به شما توجه کنیم و نویسنده و شاعر را ما قبول ندارند. اگر به همان اندازه که این مسئله دغدغه ما نویسندگان و ناشران و مترجمان است دغدغه مسئولان فرهنگی هم بود که مسئله حل میشد. مسئله کپیرایت معمولا برای مسئولان قانونگذاری و اجرایی جزو اولویتهای آخر است و میخواهند اگر همه مسائل دیگر مملکت حل شد تازه بنشینند روی این موضوع فکر کنند. امیدواریم وجود سمینار و نوشته در مورد کپیرایت تلنگری به مسئولان بزند و ما بتوانیم این موضوع را به ردههای بالای اولویت مسئولان ارتقا بدهیم.
پوری در پایان گفت: اینکه در عمل این همایش چقدر به چنین اهدافی برسد از دست ما خارج است. وقتی اعتراض میکنید و درخواستی را مطرح میکنید با توجه به آرایش نیروهای اجتماعی؛ میدانید که در موضع ضعیفتر قرار گرفتهاید اما به هر حال این کار را باید انجام بدهید چون اگر هیچ کاری نکنیم این تلقی میشود که مشکلی نداریم. نخیر ما در مورد کپیرایت مشکل داریم و میخواهیم با سمینار و نوشته و مصاحبه این مسئله را به گوش مردم برسانیم شاید افکار عمومی فشاری روی مسئولان وارد کند.