در انتظار اجازه خزانه‌داری آمریکا برای خروج الواح هخامنشی هستیم/انجام تدابیر لازم برای بازگشت الواح به کشور

به گزارش خبرنگار ایلنا، الواح هخامنشی بخش مهمی از گنجینه خزانه تخت‌جمشید شیراز هستند که پیش از انقلاب از سوی باستان‌شناسان دانشگاه شیکاگو آمریکا بعد از کشف به صورت امانی به این دانشگاه برای بررسی برده شدند اما بخش مهمی از آنها هیچگاه به کشور بازگردانده نشدند. تاکنون سه بار بخش‌هایی از این گنجینه به کشور بازگردانده شده که دوبار آن مربوط به پیش از انقلاب و یک مرتبه آن مربوط به سال ٨٣ بوده است. این الواح در اصل سندهای تاریخی از زندگی در دوره هخامنشیان و اداره حکومت در این دوره است.

اسفند ماه سال 1396 بود که علی اصغر مونسان (معاون رییس جمهور و رییس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری) از رأی مثبت دیوان عالی آمریکا مبنی بر مصادره نشدن الواح هخامنشی ایران خبر داد و گفت: با صدور این رأی اقدام عملی برای بازگرداندن الواح هخامنشی از آمریکا آغاز می‌شود. اما با آغاز دور جدید تحریم‌های آمریکا علیه ایران؛ بیم آن می‌رود که الواح هخامنشی که قرار بود به ایران بازگردانده شوند، همچنان در آمریکا توقیف بماند.

مونسان در این خصوص به ایلنا گفت: برای بازپس‌گیری الواح گلین نه تنها حکم قضایی گرفته شده‌ است بلکه باتوجه به فضای تحریم باید مراحل قانونی بازگشت آن طی شود. درعین حال همین که جلوی حراج این الواح گرفته می‌شود و به نام ایران ثبت می‌شوند، گام مهمی است و گام بعدی استرداد آن‌ها به ایران خواهد بود.

محمدحسن طالبیان (معاون میراث فرهنگی کشور) نیز به خبرنگار ما گفت: پیگیر بازگشت الواح هخامنشی به ایران هستیم و منتظریم تا خزانه‌داری آمریکا اجازه خروج این الواح را بدهد. حتا طی چند روز گذشته ایمیلی از خزانه‌داری آمریکا دریافت کردیم مبنی بر اینکه طی چند ماه آینده تدابیر لازم برای خروج این آثار انجام خواهد شد.

او در پاسخ به این سوال که چند ماه پیش نیز چنین پاسخی از سوی خزانه‌داری آمریکا دریافت کرده بودیم و گویی این پاسخ هر از چند ماه تکرار می‌شود، گفت: موسسه شرق شناسی می‌گوید در انتظار دستور خزانه‌داری است.

الواح هخامنشی شامل بیش از ۳۰ هزار لوح بود که در سال ۱۳۱۴ براساس مصوبه دولت وقت ایران از طریق کشتی به موسسه شرق‌شناسی دانشگاه شیکاگو فرستاده شد و سال ۱۳۱۶ به آنجا رسید. قرار بود در مدت سه سال، بررسی‌های کارشناسی و مطالعات روی این الواح انجام و به ایران برگردانده شود. چند سال نخست این اقدام انجام نشد، اما با پیگیری‌ها بخشی از الواح در سال ۱۳۲۷ به ایران برگردانده شد، بخشی نیز در سال ‌۱۳۵۰. همچنین بخش دیگری از آن‌ها در سال ۱۳۸۳ به ایران برگردانده شد، اما هنوز بخشی از الواح در آن موسسه است.

از سوی دیگر در انفجاری که در سال ۱۹۹۷ میلادی در بیت‌المقدس رخ داد چند یهودی به بهانه جبران خسارت و ارتباط واهی ایران با این انفجار، درخواست توقیف الواح را مطرح کردند و به این ترتیب آن آثار توقیف شدند تا این‌که در چند مرحله ایران در جلسات دادگاه‌هایی که در این زمینه برگزار شد، حضور یافت و ثابت کرد که الواح جنبه‌ تجاری ندارند و آثاری با جنبه‌ فرهنگی و مطالعاتی‌اند که قابل توقیف نیستند.